Σάββατο, 20 Απρίλιος 2024
Θα μας συγχωρήσει, ελπίζουμε ο αναγνώστης μια καλοπροαίρετη λογοκλοπή - ήδη από τον τίτλο αυτού του σημειώματος. Η έννοια του "επεξεργαστή νοήματος" προκειμένου να περιγραφεί η θεμελιώδης λειτουργία των πολιτικών κομμάτων, που τείνουν να αποκτήσει την χλωμή λογική μηχανισμών εκλογικής συνάθροισης ανήκει στον Λευτέρη Κουσούλη (στο "Βήμα της Κυριακής").
Περί τίνος πρόκειται; Ασφαλώς όχι περί υποτίμησης της λειτουργίας της διεκδίκησης, κατάκτησης και διατήρησης της εξουσίας από μέρους των κομμάτων, γύρω από άξονες ιδεών και επιλογών (συνεχίζουμε την λογοκλοπή). Όμως όποιος, ιδιαίτερα στα βαριά χρόνια που περνάμε αλλά και όπου στην δημόσια σκηνή ζούμε την άνοδο της απαξίωσης, του θορύβου, της βαβούρας, των ταξιμάτων και των ύβρεων, όποιος επιχειρεί να δραστηριοποιηθεί πολιτικά χρειάζεται/ πρέπει να ανταποκριθεί - επιτέλους! - σε κάτι βαθύτερο και ουσιαστικότερο. Να αναζητήσει, προσπερνώντας τις υπεραπλουστεύσεις και τα συνθήματα και τις διαψευσμένες υποσχέσεις, το περιεχόμενο των αληθινών προκλήσεων (Υγεία; Ασφαλιστικό; ανεργία των νέων; δημιουργία θέσεων εργασίας; εξωστρέφεια της παραγωγής;) και των ερεισμάτων προς αναζήτηση κοινωνικής συνοχής.
Παραζαλισμένα στην αντιπαλότητα και την πολεμική για την διεκδίκηση της εξουσίας, ηττημένα από το βάρος των διαδοχικών Μνημονίων, τα κόμματα ακόμη και όταν εκφέρουν λόγο προγραμματικό δεν καταπιάνονται πειστικά με τις προκλήσεις αυτές. Πλην με τρόπο γενικόλογο, περιγραφικό, υποσχεσιακό. Έχει λοιπόν ενδιαφέρον που, σ' αυτό το σκηνικό, έρχεται ένα βιβλίο να κάνει την αντίστροφη πορεία.
Τιτλοφορημένο "Μέση Γη", το βιβλίο αυτό του Θοδωρή Πελαγίδη, γνωστότερου από την "Στιγμή της Στροφής για την Ελληνική οικονομία" (στις αρχές της κρίσης) και από την "Προσοδοθηρία και Μεταρρυθμίσεις" (προτού η κρίση εκδηλωθεί) καθώς και με την συμπόρευσή του με τον Βαγγέλη Βενιζέλο, δηλώνει ευθέως την πολιτική στόχευση: "Η επιστροφή του πολιτικού Κέντρου". Με την περαιτέρω διευκρίνηση ότι εισφέρει και θεωρία αλλά και προτάσεις οικονομικής πολιτικής "για την ανασυγκρότηση της αστικής δημοκρατικής παράταξης".
Εκείνο που διαγιγνώσκει - και εν συνεχεία επιχειρεί να αξιοποιήσει - ο Πελαγίδης, είναι ότι η διάκριση Δεξιάς/Αριστεράς (γι αυτόν πλημμελούς Κεντροδεξιάς/Κεντροαριστεράς) που κουβάλησε στην Μεταπολίτευση το δίπολο Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ έχει εξαντλήσει την αναλυτική της χρησιμότητα. Ότι, δηλαδή μπορεί μεν να ορίζει "διακριτές πολιτικές φυλές" αλλά δεν δίνει πλέον μια διαφοροποίηση πολιτικής ή/και αντιπροσώπευσης διακριτών κοινωνικών συμφερόντων όπως τις πρώτες δεκαετίες Μεταπολίτευσης. Γι αυτόν, "η βαθιά αντίθεση που διαπερνά τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου ήταν ανέκαθεν ανάμεσα στον παλαιοκομματισμό και στην πρόοδο".
Αφήνουμε για λίγο την ανάλυση του Πελαγίδη , για να πούμε το εξής: Όταν ο μακαρίτης ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πρότεινε την έννοια του να γίνουμε άνθρωποι"/"να γίνουμε Ευρώπη": μπορεί να σαγηνεύει ακόμη κάποιους μπορεί να απωθεί άλλους, όμως είχε μια πρόταση. Ότι ο επίσης μακαρίτης Αντρέας πρότεινε μια λογική ένταξης, ενσωμάτωσης των πολλών αλλά και σχετικής ισότητας στην διεκδίκηση της ευημερίας. Προσπερνούμε Κώστα Μητσοτάκη και Κώστα Σημίτη, που κάτι πήγαν να πουν - κάτι από φιλελευθερισμό ο πρώτος, τον διαβόητο εκσυγχρονισμό ο δεύτερος. Όμως είτε δεν τα πίστεψαν αληθινά, είτε κάμφθηκαν στην υπεράσπισή τους (το Ασφαλιστικό...) και αυτοαδειάστηκαν. Ύστερα; Ύστερα "επανίδρυση του Κράτους", "λεφτά υπάρχουν", ολίσθηση από Ζάππεια σε "ισοδύναμα" - πάει κάθε διεκδίκηση περιεχομένου!
Οι σημερινοί πάλι είχαν περιεχόμενο, όχι εύπεπτο για την μεσαία τάξη αλλά δυσάρεστα ουσιαστικό: τον εξισωσισμό και την μεταφορά του βάρους της κρίσης στους "επάνω" Όμως τώρα, τώρα που κι αυτό έφτασε στο όριο του αναζητείται στο παρελθόν και τις αταβιστικές καταβολές της Αριστεράς εκείνο που προδήλως λείπει.
Κατά τον Πελαγίδη λοιπόν μετά την πικρή ωρίμανση που έφεραν τα Μνημόνια, προκύπτει μια επιθυμία για "αλλαγή με περιεχόμενο" που να αγκυρώνεται στην Ευρωπαϊκή προοπτική αλλά και να έχει έναν κρατικό μηχανισμό "που διευκολύνει ή αφήνει [τους πολίτες] ήσυχους να ζήσουν την ζωή τους, παρά να τους ενοχλεί κάθε τόσο". Εκεί, λοιπόν, ο Θ. Πελαγίδης θεωρεί ότι η (απρόσμενη) εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ν.Δ. έδωσε σε μιαν ολόκληρη κατηγορία ψηφοφόρων κάτι πέρα από την "κανονική Ν.Δ." . Κάτι που να ενσωματώνει τους κεντρογενείς ψηφοφόρους.
Η "Μέση Γη" του Πελαγίδη έρχεται να ανοίξει στον χώρο που περιγράφει κατευθύνσεις δημόσιων πολιτικών: από ευκαιρίες απασχόλησης μέχρι Παιδεία και Υγεία, από Μεγάλα Έργα, επενδύσεις και βιομηχανία μέχρι χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα.
Για να είμαστε ειλικρινείς, δεν έχουμε πεισθεί ότι η τομή Δεξιάς/Αριστεράς - ή έστω ΚεντροΔεξιάς/ΚεντροΑριστεράς - έχει φύγει από την Ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Όμως κάθε αναζήτηση νοήματος υπ' αυτήν την έννοια, έχει ενδιαφέρον.
Δημοσιεύτηκε στην "Ναυτεμπορική" στις 24/4/2017.
