e-library

Εβδομαδιαία Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Ιδεών

Το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο e-library αναρτάται στη σελίδα της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο facebook. Μπορείτε εδώ να κάνετε like ώστε να βλέπετε τις τρέχουσες δημοσιεύσεις και να ενημερώσετε τους φίλους σας. 

Αντώνης Παπαγιαννίδης: Όταν το ΠΑΣΟΚ μιλά και πάλι για το Κράτος – και μάλιστα με Σταύρο Μπένο επί σκηνής

Πάντως ένα δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει κανείς στο ΠΑΣΟΚ, όσο κι αν δημοσκοπικά δοκιμάζεται στην θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης – π.χ. με την εκτίναξη της Ζωής Κωνσταντοπούλου που του αρπάζει κάθε τόσο την δεύτερη θέση, ή πάλι με την τριβή των τακτικών κινήσεων γύρω από την Προανακριτική Τριαντόπουλου – και αυτό είναι η πεισματική επαναφορά στην δημόσια συζήτηση «μεγάλων ζητημάτων», με προγραμματική διάσταση... Επειδή λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ έστω και δημοσκοπικά τρανταγμένο δεν παύει να έχει μνήμες από την άσκηση διακυβέρνησης, η ανάδειξη των θεμάτων του Κράτους – όπου η διαβήτη «επανίδρυση» επί Κώστα Καραμανλή ηχεί πλέον σαν άσχημο ανέκδοτο, αλλά και η τωρινή εκδοχή του «επιτελικού Κράτους» καταρρέει με πάταγο σε κάθε στροφή – δείχνει μια διάθεση/πρόθεση επιστροφής στα βασικά... Η εισήγηση Στ. Μπένου έκλεισε – κατά την συνήθειά του – με κατάλογο Δέκα Σημείων, από ξεκαθάρισμα των ροών διαχείρισης μέχρι την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, ή επιμέρους θεματικές όπως των μεταφορών ή και της νησιωτικότητας. Κυρίως όμως με σαφή πρόταση να ενταχθεί στην συζήτηση συνεισφορά της κοινωνίας των πολιτών (που, ως «Διάζωμα», ο Μπένος έχει δείξει και πώς κινητοποιείται και πώς μπορεί να εισφέρει). Για να καταλήξει με μιαν έκκληση: να επαναπατρισθεί το συναίσθημα στην δημόσια ζωή… Δείτε εδώ το άρθρο (ekdoseiskerkyra.gr, 24/3). 

Θεόδωρος Τσέκος: Οι προϋποθέσεις της προοδευτικής ανασυγκρότησης

Η Κεντρο-αριστερά με την έννοια μιας προοδευτικής, πληθυντικής, μετριοπαθούς και ρεαλιστικής, κυβερνώσας παράταξης παραμένει ιστορικά αναγκαία διότι παρά τις διαρκείς αναπροσαρμογές και διαφοροποιήσεις των παραγωγικών δυνάμεων και παραγωγικών σχέσεων, τις τεχνολογικές μεταβολές και επαναστάσεις, η βασική διαφοροποίηση σε ευνοημένους και μη ευνοημένους , σε νικητές και ηττημένους από το εκάστοτε πρότυπο παραγωγής και διανομής πλούτου αναπαράγεται διαχρονικά , στην μακρά διάρκεια. Η προοδευτική παράταξη μπορεί λοιπόν να είναι χρήσιμη στις κοινωνίες μας και στην εποχή μας επειδή -και όταν- εκφράζει τις ανάγκες και τα συμφέροντα των οικονομικά και κοινωνικά αδύναμων στρωμάτων. Βασική προτεραιότητα πρέπει, συνεπώς, να αποτελέσει η επανακατάκτηση των στρωμάτων που δεν ευνοούνται από τις πολιτικές που χαράσσονται με βάση το προαναφερθέν συντηρητικό αξιακό και ιδεολογικό πλαίσιο, δηλαδή η επανασυγκρότηση της Κεντρο-αριστεράς… Τίθενται λοιπόν ορισμένες προϋποθέσεις για μιά ουσιαστική εκλογική ενότητα που θα μετατραπεί στην συνέχεια σε αποτελεσματική διακυβέρνηση. Πρώτον απαιτείται σύγκλιση με όμορες πολιτικές δυνάμεις. Στο ένα άκρο η άποψη “συνομιλώ μόνο με όσους ταυτίζονται πλήρως με τις απόψεις μου” αποτελεί συνταγή απομόνωσης και πολυδιάσπασης. Στο άλλο άκρο η τακτική του “όλοι ενωμένοι”, ανεξαρτήτως αλληλο-αποκλειόμενων βασικών ιδεολογικών παραδοχών και αλληλο-αναιρούμενων προγραμματικών θέσεων, οδηγεί συνήθως σε πλασματική ενότητα και σε διάσπαση μόλις εμφανιστούν τα πρώτα ουσιαστικά διλήμματα πολιτικής. Απαιτείται λοιπόν ενότητα, αλλά εντός των ορίων που μπορούν να διασφαλίσουν μιάν ελάχιστη ιδεολογική και προγραμματική συνοχή. Δείτε εδώ το πλήρες κείμενο.

Αλέξης Τσίπρας: Νέα Εθνική Πυξίδα (9+1 σημεία για μια ισχυρή και αυτοδύναμη Ελλάδα, με πολυδιάστατη στρατηγική)

Η αλλαγή στρατηγικής είναι άμεσα αναγκαία, με σκοπό την ανάκτηση του ρόλου της Ελλάδας ως πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας, όπως και την προάσπιση και επέκταση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, με διατήρηση της ειρήνης. Προφανώς δεν μπορεί να την επιτύχει η παρούσα κυβέρνηση… Μπροστά λοιπόν στις τεκτονικές γεωπολιτικές μετατοπίσεις που λαμβάνουν χώρα στις μέρες μας, η Ελλάδα, με ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ, βρίσκεται σήμερα πολλαπλώς εκτεθειμένη. Η αλλαγή στρατηγικής είναι άμεσα αναγκαία με σκοπό την ανακτηση του ρόλου της Ελλάδας ως πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας, όπως και την προάσπιση και επέκταση της κυριαρχίας και και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, με διατήρηση της ειρήνης. Προφανώς δεν μπορεί να την επιτύχει η παρούσα κυβέρνηση. Αλλά η χώρα δεν μπορεί να συνεχίζει για πολύ να πορεύεται δίχως εθνική πυξίδα... Ο κόσμος και η Ευρώπη βρίσκονται μπροστά σε τεκτονικές αλλαγές. Η Ελλάδα εξαιτίας των επιλογών της κυβέρνησης βρίσκεται πλέον μπροστά σε υπαρξιακούς κινδύνους. Η επιλογή του πρωθυπουργού να παραμείνει στη θέση του, παρά τη λαϊκή απονομιμοποίηση που επέφεραν οι πρωτοφανείς σε όγκο διαδηλώσεις ενάντια στη συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, δεν οδηγεί σε αδιέξοδο μόνο τον ίδιο, την παράταξη του και τη κοινωνία. Σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία απαιτείται άμεση αλλαγή στρατηγικής. Μια ενεργητική, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που θα βάζει πρώτα τα συμφέροντα της χώρας. Δείτε εδώ περισσότερα. 

Αναρτήσεις σχετικά με την παρουσίαση βιβλίου «Εσωτερικό Ταξίδι μετ’ εμποδίων» του Νίκου Μουζέλη

Όπως είπε ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς μετά την γενιά των Κορνήλιου Καστοριάδη, Ν. Πουλαντζά, Κ. Αξελού ο Νίκος Μουζέλης είναι ο πιο επιδραστικός στα εξωτερικό έλληνας διανοητής στον τομέα της Κοινωνικής Θεωρίας. Και όπως είπε η Φωτεινή Τσαλίκογλου παρήγαγε βιβλία (15), Θεωρίες και ιδέες μαζί με την μάχη του απέναντι στην κατάθλιψη την οποία περιγράφει με έναν συγκινητικά ανοιχτό τρόπο στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Εσωτερικό Ταξίδι μετ’ εμποδίων που παρουσιάσθηκε στον Ιανό. Ο Νίκος Μουζέλης είναι ένας σπάνιος Έλληνας!!! Δείτε εδώ την ανάρτηση του Περικλή Βασιλόπουλου.

Την περασμένη Τετάρτη το βράδυ παρακολούθησα στον Ιανό, την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή Νίκου Μουζέλη με τίτλο «Εσωτερικό ταξίδι μετ’ εμποδίων»… Είχα την τύχη να γνωρίσω τον Νίκο Μουζέλη το 1995 όταν είχε ιδρύσει την «Ένωση Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», ένα μη κερδοσκοπικό, μη κομματικό, ανεξάρτητο σωματείο πολιτών με στόχο την ενδυνάμωση της Κοινωνίας Πολιτών (ΚΠ) στην Ελλάδα… Απλός, διακριτικός, φιλικός καθόταν σιωπηλός σε μία γωνιά του τραπεζιού και άκουγε όλους εμάς που επιχειρηματολογούσαμε έντονα! υπέρ των απόψεών μας για το συζητούμενο θέμα. Στο τέλος με μία σύντομη παρέμβαση έκανε τη σύνθεση δίνοντας και τη δική του τοποθέτηση… Σ’ αυτά που είχαμε συζητήσει ο Νίκος είχε προσθέσει ένα άλλο 80% με δικές του σκέψεις και γνώσεις! Όσο για το βιβλίο σε 125 σελίδες δίνει επιγραμματικά, σχεδόν αποφθεγματικά, σε μικρά αυτοτελή κείμενα συνήθως της μιας σελίδας, τις απόψεις του όχι μόνο για την ασθένεια του αλλά και για άλλες πεποιθήσεις του. Για τον Μουζέλη “ο μόνος αποδεκτός φανατισμός είναι αυτός που είναι εναντίον όλων των φανατισμών”. Δείτε εδώ την ανάρτηση του Αστέριου Χατζηπαραδείση.

Από την παρουσίαση του βιβλίου "Εσωτερικό ταξίδι μετ' εμποδίων" του αγαπημένου μου Καθηγητή Νίκου Μουζέλη, επιβλέποντα της διδακτορικής μου διατριβής στο The London School of Economics and Political Science. O Καθηγητής Νίκος Μουζέλης μας καλεί με λιτό και απερίφραστο τρόπο να ταξιδέψουμε στο δικό του εσωτερικό ταξίδι μετ’εμποδίων. Έτσι και εγώ στην ομιλία μου τόνισα ότι μέσα από τις σελίδες και τα λόγια του ένιωσα τη δική μου εκλεκτική συγγένεια με τον Καθηγητή μου που θεωρώ ως πνευματικό μου πατέρα. Θερμά συγχαρητήρια στις Εκδόσεις Καστανιώτη και το βιβλιοπωλείο IANOS καθώς και στις Thalia Dragona και Φωτεινή Τσαλίκογλου. Δείτε εδώ την ανάρτηση του Ηρακλή Μοσκώφ και εδώ το βίντεο της παρουσίασης.

Περικλής Βασιλόπουλος: Γυμνάσια στο Μέγαρο Μουσικής

Πέντε encore για τον θαυμάσιο βιολοντσελίστα Ναρέκ Χακναζαριάν, εξαιρετική εκτέλεση δύο έργων του Αντονίν Ντβόρζακ και Μότσαρτ από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και τον Μίλτο Λογιάδη που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές Ορχήστρες (απόδειξη τα ενθουσιώδη σχόλια 7 Ισπανών μπροστά μου και δύο Γάλλων πίσω μου στο θεωρείο του Μεγάρου χθες) και το σημαντικότερο: εντόπισα τρία Δημόσια Γυμνάσια με τούς Καθηγητές τους και τις μαθήτριες/ές, μίλησα με δύο συμπαθέστατες Καθηγήτριες τού 20ου Γυμνασίου στο κέντρο της Αθήνας που μου είπαν ότι το κανόνισε ο Καθηγητής Μουσικής του σχολείου. Μπράβο σε όλους/ες. Γίνεται δουλειά στην δημόσια εκπαίδευση που συχνά την ξεχνάμε!! Υ.Γ: στο πρώτο μέρος παίχτηκε η Συμφωνία αρ.40 του Μότσαρτ, μια από τις πιο δημοφιλείς και αντιφατικές του τεράστιου έργου του… αλλά η είδηση ήταν ο Ντβόρζακ! Δείτε εδώ την σχετική ανάρτηση. 

Αντώνης Καραμπατζός: Η πραγματική πράξη γενναιότητας

Υπάρχουν επιχειρήματα νομιμότητας, υπάρχουν και επιχειρήματα σκοπιμότητας. Υπάρχει η αξιακή προσέγγιση των πραγμάτων, υπάρχει και η εργαλειακή. Δυστυχώς, στο ζήτημα της ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για τον Χρ.Τριαντόπουλο –ευρύτερα γνωστής ως «προανακριτικής»– η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός τάσσονται, ακόμη μια φορά, με τη λογική της πολιτικής σκοπιμότητας και της εργαλειακής καταστρατήγησης του Συντάγματος, του Κανονισμού της Βουλής (ΚτΒ) και της ειδικής νομοθεσίας (ν. 3126/2003)… Το κυβερνητικό επιχείρημα σκοπιμότητας ότι έπρεπε να αποφευχθεί ένα αντιπολιτευτικό «σόου» στη Βουλή, ιδίως ενόψει του ότι μπορεί να καλούνταν στην επιτροπή υπουργοί ή ακόμη και ο Πρωθυπουργός, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για μία κοινοβουλευτική δημοκρατία. Η διαδικασία στην προανακριτική επιτροπή έχει και πολιτικό-κοινοβουλευτικό χαρακτήρα –όπως και άλλες διαδικασίες στη Βουλή–, ενώπιόν της δε κάλλιστα μπορούν να κληθούν και κυβερνητικά στελέχη. Και δεν μπορούμε να παρακάμπτουμε τις διαδικασίες αυτές, επειδή κάτι τέτοιο δεν μας αρέσει ή επειδή η αντιπολίτευση μπορεί να συμπεριφέρεται ανεύθυνα. Τούτο, μάλιστα, μόνον πολιτική γενναιότητα δεν φανερώνει. Για όποια δε συνταγματική διαδικασία δεν μας ικανοποιεί υπάρχει η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης. Μέχρι τότε, τηρείται το ισχύον Σύνταγμα. Δείτε εδώ το άρθρο ("Νέα", 22/3). 

Ευάγγελος Βενιζέλος: Ο χειρισμός της πλειοψηφίας καταστρατηγεί το Σύνταγμα (συνέντευξη: Δήμητρα Κρουστάλλη)

Αντιλαμβάνομαι τις πολιτικές σκοπιμότητες και ανάγκες αλλά σας δίνω μια απάντηση νομική, όπως θα την έδινα σε ένα απαιτητικό ακροατήριο μεταπτυχιακών φοιτητών. Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 86 του Συντάγματος, «Πρόταση άσκησης δίωξης υποβάλλεται από τριάντα τουλάχιστον βουλευτές. Η Βουλή, με απόφασή της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, συγκροτεί ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, διαφορετικά, η πρόταση απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη. Το πόρισμα της επιτροπής του προηγούμενου εδαφίου εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία αποφασίζει για την άσκηση ή μη δίωξης. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών»… Ο αντίλογος που διατυπώνεται είναι ότι η καταστρατήγηση, δηλαδή η εκ του πλαγίου παραβίαση του Συντάγματος, γίνεται για «καλό σκοπό», για να επιταχυνθεί η παραπομπή στον «φυσικό» δικαστή, δηλαδή στον αρεοπαγίτη ανακριτή και το συμβούλιο του Ειδικού Δικαστηρίου και για να αποφευχθεί η άσκηση των δυνατοτήτων της αντιπολίτευσης στην επιτροπή διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης. Η προσέγγιση αυτή έχει αναμφίβολα επικοινωνιακά προσόντα, δεν είναι όμως νομικά ορθή. Ακούγεται ως εύλογη από όσους θέλουν οι υπουργοί να κρίνονται όπως και οι πολίτες απευθείας από τη Δικαιοσύνη και μάλιστα από τα κοινά ποινικά δικαστήρια και όχι το  13μελές Ειδικό  Δικαστήριο, χωρίς καν προδικασία στη Βουλή. Δείτε εδώ την συνέντευξη ("Βήμα", 23/3). 

Στέλλα Λαδή: Europe and changing transatlantic relations

Will the EU manage to coordinate its actions in light of changing transatlantic relations? Given what we know from previous crises, the most likely answer is yes. Informality, agility, pragmatism and innovation have been key in EU coordination during crises up to now. They remain the way to respond to an even more complex and uncertain environment… The first month of the second Trump administration has given Europe a clear signal that the next four years will not be business as usual, particularly when it comes to defence and the war on Ukraine. Trade, too, was also a field of confrontation during the previous Trump and Biden administrations. But we have never been as close as we are now to an EU-US trade war... Since declaring its independence in 1776, the US has been a beacon of, and often a pioneer in, common Western values of liberalism, democracy, human rights, judicial independence and respect for international law. We can no longer take this for granted... Now, economic deals advantageous for the US seem to be driving US policy, irrespective of their political implications. If this is not an existential crisis for Europe, what is? This new crisis is multifaceted, universal and existential. And it is precisely because of this, I argue, that the EU will eventually be forced to coordinate its action. Δείτε εδώ το αναλυτικό άρθρο. 

Έλσα Νικολαΐδου: Η άλυπη ηδονή της φιλοσοφίας

«Ο Εύδοξος υποστήριζε ότι το υπέρτατο αγαθό είναι η ηδονή, γιατί έβλεπε ότι όλα την επιθυμούν, και τα έλλογα και τα άλογα όντα, και επιπλέον πάντοτε αυτό που είναι επιθυμητό είναι καλό, και αυτό που είναι πιο επιθυμητό είναι το καλύτερο» (Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια 1172b). Ο πρώτος φιλόσοφος που υποστήριξε ότι η ηδονή είναι το υπέρτατο αγαθό ήταν ο Εύδοξος ο Κνίδιος… Ο Αριστοτέλης θα δεχτεί την άποψη του δασκάλου του, όχι τόσο επειδή συμφωνεί μαζί της, αλλά λόγω «της αρετής του ήθους του», καθώς ο Εύδοξος εμφανώς δεν ήταν «φίλος της ηδονής». Ωστόσο, ο Αριστοτέλης δεν θα συνηγορήσει υπέρ της άποψης ότι η ηδονή αποτελεί το υπέρτατο αγαθό. Η ηδονή δεν είναι κοινή, γιατί οι άνθρωποι επιλέγουν διαφορετικές ηδονές, οι οποίες τις περισσότερες φορές συνοδεύονται από λύπη. Αυτό δεν μπορεί να είναι κάτι καλό. Υπάρχει άραγε ηδονή χωρίς λύπη;… Οι ακόρεστες επιθυμίες τι άλλο σκοπό έχουν πέρα από την ηδονή; Ωστόσο, η λύπη που τις ακολουθεί είναι γεγονός. Από την άλλη, όλοι οι άνθρωποι θέλουν να είναι ευτυχισμένοι και να ζουν μία άλυπη ζωή. Ο Αριστοτέλης έχει ήδη σκεφτεί τη θεραπεία και για τις τρεις κατηγορίες των ανθρώπων. Μπορούν να ικανοποιηθούν όλες οι επιθυμίες, ώστε να μην χρειάζεται οι άνθρωποι να αδικούν;... Δεν είναι όλες οι ηδονές καλές, ωστόσο η ηδονή χωρίς λύπη υπάρχει. Η φιλοσοφία, αναζήτηση της αλήθειας, αποτελεί πηγή ευτυχίας και ηδονής που, όχι μόνο δεν βλάπτει, αλλά αποκτιέται εύκολα, αφού εξαρτάται από ίδιο το άτομο. Η αυτάρκεια της ηδονής του θεωρητικού βίου οδηγεί στην τέλεια ευδαιμονία. Στην άλυπη ηδονή. Δείτε εδώ το άρθρο (philenews.com, 15/3).

Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και η ερευνητική δημοσιογραφική ομάδα The Manifold, στο πλαίσιο του έργου “SLAPP Proof”, δημοσίευσαν ένα βίντεο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από τις καταχρηστικές αγωγές SLAPP, οι οποίες περιορίζουν το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης και αποθαρρύνουν τη δημόσια συμμετοχή. Δείτε εδώ το σχετικό βίντεο.

Εκδηλώσεις/ Ανακοινώσεις

Δείτε εδώ το δελτίο τύπου για την παρουσίαση του βιβλίου του Μηνά Σαματά με τίτλο: Το Κομματικό Κράτος στην Ελλάδα στα 50 Χρόνια από τη Μεταπολίτευση (1974-2024), (εκδόσεις Παπαζήση). Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025, στις 18:00, στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ. 

ΔιαΝΕΟσις (Οργανισμός Έρευνας & Ανάλυσης): Στο πλαίσιο της σειράς εκδηλώσεων Δημόσιου διαλόγου, πραγματοποιήθηκε η συζήτηση με θέμα: «Συνταγματική Αναθεώρηση και Ανεξάρτητες Αρχές» την Πέμπτη 20 Μαρτίου 2025, με συντονιστή της εξαιρετικής εκδήλωσης, τον Κυριάκο Παπανικολάου. Δείτε εδώ περισσότερα.