Πέμπτη, 28 Μάρτιος 2024

Μετά την 20η, είναι η 21η Σεπτεμβρίου

Πάντα, όταν πλησιάζει η ώρα της κάλπης, όλων η προσοχή - κυρίως δε των βασικών διεκδικητών, οι οποίοι παίζουν για το τρόπαιο της εξουσίας, όμως εν πολλοίς "παίζουν" και το ίδιο το κεφάλι τους - στρέφεται στο αποτέλεσμα. Στο άνοιγμα της κάλπης, στο αληθινό αποτέλεσμα, στην δυναμική (ή την απουσία δυναμικής....) και τους συσχετισμούς που βγαίνουν από την κάλπη, την κατά Κωνσταντίνο Καραμανλή "γκαστρωμένη γυναίκα, που κανείς δεν ξέρει τι θα βγάλει". Βέβαια, τώρα πλέον έχουμε τους υπερήχους και όλα τα τεχνολογικά μέσα που σου δείχνουν τι να περιμένεις - όπως έχουμε τα όλο και πιο εκλεπτυσμένα δημοσκοπικά εργαλεία στην διάθεσή μας, που προδιαγράφουν και φορές-φορές συνδιαμορφώνουν αποτελέσματα.
Όμως, πώς να το κάνουμε; Μετά το βράδυ της Κυριακής έρχεται η Δευτέρα: Εν προκειμένω, μετά την 20η Σεπτεμβρίου έρχεται η 21η. Εκεί, δηλαδή, όπου το αποτέλεσμα της κάλπης, και η δυναμική που βγάζει και οι συσχετισμοί που επιβάλλει μεταφράζεται σε εξουσία. Όχι, δε, αφηρημένα αλλά πολύ-πολύ συγκεκριμένα. Ειδικά υπό τις τωρινές συνθήκες, όπου η "επόμενη μέρα" (δηλαδή: οι επόμενοι έξη έως εννέα μήνες τουλάχιστον) αφορά την εφαρμογή του εξαιρετικά ανηφορικού καινούργιου Προγράμματος Προσαρμογής/3ης Δανειακής Σύμβασης+3ο Μνημονίου, το αληθινό στοίχημα είναι κάτι που τραγικά παραβλέπεται στην ελληνική (πολιτική) πραγματικότητα. Το στοίχημα είναι η διακυβέρνηση.
Από την διακυβέρνηση και τα δύσκολά της, όσο προχωράει και "δένει" αυτή η προεκλογική εκστρατεία, οι βασικοί διεκδικητές αυτή την στιγμή απομακρύνονται. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας - στην Κρήτη, απ' όπου εύστοχα ξεκίνησε την προεκλογική παρουσία του: εκεί, συν στην Β΄ Αθηνών πέτυχε την τομή ο ΣΥΡΙΖΑ - έρχεται κυρίως να καταγγείλει (σωστά, αλλά με τα μάτια καθηλωμένα πίσω σε μα καμπάνια με σφραγίδα το "Μπροστά"...) τους παλιούς που "μας φόρτωσαν χρέη" και να παραπέμψει στο "πιστόλι που πρέπει να βγει από τον κρόταφο και να μπει στο θηκάρι", ενώ ταυτόχρονα ανοίγει διάπλατα παράθυρο για μη-εφαρμογή οποιωνδήποτε ουσιαστικών ρυθμίσεων που αφορούν π.χ. τον αγροτικό τομέα (άρα, την αγροτική ψήφο!) τι κάνει; Αντιπροσωπεύοντας/διεκδικώντας "το νέο" - όχι άστοχα, καθώς η ΝΔ πάει πίσω στην Ρηγίλλης, με Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά (πάλι καλά που δεν επιστράτευσαν και Κωνσταντίνο Μητσοτάκη), δένοντας κάβο στο παρελθόν εν ονόματι της συνέχειας - ο ΣΥΡΙΖΑ σχεδόν ξορκίζει το αύριο. Σπεύδει, δε, να τον μιμηθεί επί του συγκεκριμένου ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, πώς; Μα διακηρύσσοντας ότι η ΝΔ μετεκλογικά θα αρνηθεί να ψηφίσει τα οποιαδήποτε φορολογικά μέτρα για τους αγρότες.
Αυτό είναι ένα ευρύ, εξαιρετικά χαρακτηριστικό μέτωπο. Η μεν ΝΔ προσπαθεί να δείξει ότι δεν θα εκτροχιάσει ολότελα το μόλις συμφωνημένο/μόλις ψηφισμένο Πρόγραμμα Προσαρμογής - πώς; Με τα διαβόητα "ισοδύναμα" : ωραία παραπομπή στην εποχή 2012-13. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ φέρνει στο προσκήνιο τα "αντιρροπητικά μέτρα" , στην προκείμενη αγροτική καμπάνια τα διάφορα χρηματοδοτικά. (Αμφότεροι, με αφορμή τα αγροτικά, σπεύδουν να επιστρατεύσουν "λίγο ΕΣΠΑ", που θα πάνε να διεκδικήσουν από τον Ζαν-Κλωντ Γιουνκέρ. Ευτυχώς που στο Οικονομίας/Ανάπτυξης ο Νίκος Χριστοδουλάκης πασχίζει να κάνει κάτι το συγκεκριμένο, να ξυπνήσει το ληθαργικό ΕΣΠΑ/ΣΕΣ, ώστε να μην πηγαίνει άλλο χαμένος ο χρόνος).
Δείτε όμως και το στενότερο, πλην εκρηκτικά εμβληματικό μέτωπο του 23% ΦΠΑ για την ιδιωτική εκπαίδευση. Ο Μεϊμαράκης θα πάρει τον γυλιό του, να εκστρατεύσει στον Γιουνκέρ γυρεύοντας ανάκληση του μέτρου. Ο Τσίπρας - αφού στο Πρόγραμμα ΣΥΡΙΑ ενσωματώνει το 23% ως μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης, αντιλαμβανόμενος ότι πλην του Κολλεγίου (alma mater του Αριστείδη Μπαλτά) και του Μωραϊτη (του Γιάνη μ' ένα "ν" Βαρουφάκη) πλήττονται και τα ιδιωτικά της επαρχίας, και τα φροντιστήρια, και οι σχολές ξένων γλωσσών - δηλαδή το χωνευτήρι κοινωνικής ανόδου... - δίνει σιωπηρή, ύστερα ρητή υπόσχεση άρσης του μέτρου.
Την ίδια στιγμή, οι Βρυξέλλες "δίνουν" ψυχρά τους δικούς μας, ότι ποτέ δεν του ζητήθηκε από τις Βρυξέλλες τέτοιο μέτρο. Ενώ, δε, πάει να ανασταλεί με ΠΝΠ το 23% , τελικά από πλευράς Σαββαϊδου επαναβεβαιώνεται.
Καλωσορίσατε στην 21η Σεπτεμβρίου! Με την υπονόμευση, δε, των μετεκλογικών συνεργασιών από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, με τους διαφαινόμενους πόρους από πλευράς ΝΔ (αλλά και των άλλων, των μικρών), κυρίως όμως με την επίσειση επαναληπτικών εκλογών απο τον Νίκο Παππά σαν να πάνε να σβήσουν την 21η Σεπτεμβρίου από το ημερολόγιο...

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 3/9/2015

"Εδώ καράβια χάνονται" - και πάλι λίγη ανακεφαλαιοποίηση

Βέβαια, το να ξεκινάει καν να μιλά κανείς για οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα στην προεκλογική περίοδο του φθινοπώρου 2015, την στιγμή που έχουμε/είχαμε το μεγάλο κύμα που (ξανα)ξεκίνησε απο την Κίνα και που εγκαθιστά την θεότητα μεταβλητότητα/volatility στο κεντρικό βάθρο της διεθνούς οικονομικής πραγματικότητας, έχει κάτι το σπαρακτικά απλοϊκό. Κάτι από "εδώ καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν!". Προσέξτε, δε, και το άλλο: αρχίζει η βουή περί κατολίσθησης και τέλους του κόσμου κοκ, και ύστερα από κάποιες ώρες οι δείκτες διορθώνουν, προτού ξανακαταβυθιστούν ύστερα ανακάμψουν, κι όλα αυτά με τζίρους όπου η εκατοντάδα δισεκατομμυρίων είναι μια ριξιά, το τρισ. δολάρια "παίζει" καθημερινά. Γι αυτό και η volatility είναι το νέο τοτέμ.
Δεν περιορίζεται, δε, στην σφαίρα της "υψηλής οικονομίας". Δείτε και τι συνέβη χθες-προχθές στο μεταναστευτικό. Όπου, αφού οι ηγεσίες της "Ευρώπης" έκαναν τις θερινές διακοπές τους, και επέστρεψαν, και διάβασαν τους φακέλους, και διεσκέφθησαν εν σοφία, πήραν την μόνη απόφαση που αντιστοιχούσε στο κύμα εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών το οποίο περνάει πάνω από την Ελλάδα (και την Ιταλία) , και μέσω Βαλκανίων φθάνει στην Κεντρευρώπη. Όπου, μέχρι προ μιας εβδομάδας, ο Αυστριακός ΥΠΕΞ - αλήθεια, ο δικός μας Νίκος Κοτζιάς γιατί είχε αίφνης εξαφανισθεί; - παραπονιόταν πώς οι Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις δεν απωθούν τους πρόσφυγες (συμπατριώτης του θεϊκού Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ αλλά και του Αδόλφου Χίτλερ, μάλλον θα ονειρευόταν φωλεές πολυβόλων στα σύνορα).
Ποια η σοφή απόφαση; Μα... κατανομή του προσφυγικού κύματος με κάποια αναλογία στις χώρες της ΕΕ. Συν, άρση του Σένγκεν/Δουβλίνου-ΙΙ, που προνοεί ότι όσοι μετανάστες/πρόσφυγες/ οτιδήποτε σου φθάνουν και δεν τους θέλεις/δεν σου αρέσουν/δεν τους μπορείς, τότε τους στέλνεις πακέτο στην χώρα πρώτης υποδοχής. Δηλαδή Ελλάδα - Ιταλία - άντε και Ισπανία.
Όταν λοιπόν τέτοιες ανατροπές γίνονται - και σε τέτοια κλίμακα - πώς να προβλέψει κανείς και πώς να εκτιμήσει πού και πώς και γιατί θα πάνε τώρα τα δικά μας; Πάντως... άμα, αυτές τις μέρες, είχε τύχει "να σκάσει" η Ελληνική υπόθεση όπως στις αρχές Ιουλίου, στοίχημα ότι δεν θα υπήρχε καν η διάθεση Βρυξελλών/Βερολίνου/Παρισίων (πόσο μάλλον Ουάσιγκτον) να εγκύψουν στο ζήτημα!
Όμως θα επιστρέψουμε, ή μάλλον θα παραμείνουμε, στα δικά μας. Και μάλιστα στις επιπτώσεις της πορείας προς τις εκλογές επί της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών – το'χαμε υποσχεθεί, άλλωστε, σε προηγούμενο σημείωμα. Λοιπόν:
Πρώτον, είναι αλήθεια ότι το πρώτο στάδιο αυτής της ανηφόρας - τα AQR , η επιθεώρηση της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών ("τι λογής σκελετοί κρύβονται στα ντουλάπια") - συνεχίζεται πάση δυνάμει, με μέριμνα της Τράπεζας της Ελλάδας και με βασικό πρωταγωνιστή την BlackRock. Η οποία είχε την τεχνική ευθύνη και τις προηγούμενες φορές, επί Γ. Προβόπουλου και με υπόδειξη (=εντολή) της ΕΚΤ. Δείγμα, μάλιστα, ωρίμανσης των πνευμάτων στην Ελλάδα του 2015, το ότι δεν ξεσηκώθηκε η γνώριμη βουή "τι είναι πάλι αυτοί οι Αμερικάνοι;". Πρόσθετη ωρίμανση : φαίνεται πως, τον ίδιο καιρό που οδηγεί την διαδικασία αυτή, η BlackRock (όπως και άλλοι διεθνείς παίκτες, μεταξύ των οποία και η Blackstone, από την οποία κατά κάποιον τρόπο "προήλθε" η BR, και που κουβαλάει π.χ. μερίδιο τού υπό αμφίβολη ιδιωτικοποίηση Ελληνικού μέσω ενός 20,4% στην Lamda Development) σκέφτεται να "σηκώσει" δάνεια από χαρτοφυλάκια συστημικών τραπεζών, αλλά και της Αττικής. Αλλες εποχές, θα'χε σηκωθεί σούσουρο! Κι ας ήταν γνωστό π.χ. ότι την BlackRock την είχε συστήσει στην "Ευρώπη" η FED , η οποία της είχε αναθέσει την αξιολόγηση και το ξεσκαρτάρισμα των τοξικών δανείων των τραπεζών "μετά την Lehman" - ακριβώς επειδή η BR είχε και τεχνογνωσία αλλά και θέσεις σε τέτοια χαρτιά...
Δεύτερο, λιγότερο εύκολο μέτωπο: για την ανακεφαλαιοποίηση προβλέπονται/είναι earmarked 25 δις ευρώ. Όμως, τώρα, ελευθερώνονται μόλις 10. Γιατί; Λέμε "για να υπάρξει ένα άμεσο μαξιλάρι εμπιστοσύνης". Ωραία. Όμως... αν προχωρήσει τώρα η πρώτη φάση ανακεφαλαιοποίησης με τα AQR "μας" και τα συνακόλουθα stress tests, κι ύστερα - το 2016, με τα "Ευρωπαϊκά" stress tests -προκύψουν νέες ανάγκες, πού το πάμε; Μήπως καταλήξουμε σε χειρότερο σενάριο κι απο την valse hesitation με την ανακεφαλαιοποίηση του 2012-13;

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 28/8/2015.

H υποδοχή της νέας συμφωνίας

Τώρα, λοιπόν, που και το Grexit έχει απομακρυνθεί κανονικά από το προσκήνιο αλλά και το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας-γέφυρα έφυγε από την μέση - μετά από την θλιβερή αλλά υπαρκτή ψήφιση της συμφωνίας με τους "εταίρους" από την Βουλή των Ελλήνων, μετά και από την έγκριση του Eurogroup: η επιψήφιση από τα Κοινοβούλια των "εταίρων" και ιδίως από το Bundestag δεν αναμένεται να φέρει πρόβλημα - μένουμε με μια 3ετή συμφωνία (3η Δανειακή Σύμβαση +3ο Μνημόνιο), την οποία έχουμε να εφαρμόσουμε. Τόσο απλά.
Βέβαια, η δομή αυτής της συμφωνίας είναι τέτοια, η σειρά των προαπαιτούμενων για τις εκταμιεύσεις έχει προβλεφθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε εν τέλει η λογική της συμφωνίας-γέφυρα διατηρήθηκε από την πίσω πόρτα. Τι θα πει αυτό; Ότι η πρώτη εκταμίευση των 23 δις από τα συνολικά 86 ακούγεται μεγάλη, όμως βασικά περιλαμβάνει το σωσίβιο 10 δις προς τις τράπεζες (που τις ξεπάτωσαν οριστικά οι βαρουφακισμοί), συν την αποπληρωμή της πρώτης συμφωνίας-γέφυρα (που είχε 3μηνη διάρκεια), συν τα οφειλόμενα προς ΕΚΤ/ΔΝΤ, άντε κι ένα μπουναμά για εκκαθάριση των arrears (που τα έχτισαν, στο εσωτερικό, οι βαρουφακισμοί). Από εκεί και πέρα, για κάθε βήμα προαπαιτούμενο. Δηλαδή... ψήφος της Βουλής των Ελλήνων.
Πάντως, πλέον η συμφωνία υπάρχει! Και το πιο σωστό το είπε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: "από την κοινωνία θα κριθεί αν είναι καλή η συμφωνία". Πιο διεξοδικά, θα κριθεί από το αν η κοινωνία επιλέξει/μπορέσει να αξιοποιήσει τα όποια θετικά αφέθηκε να περιλάβει η βαρύτατη σε υποχρεώσεις και αμφίβολη σε εφαρμοσιμότητα συμφωνία. Όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες, "a deal is as good as what you make of it".
Όλοι , λοιπόν, είναι ώρα να στραφούμε στο τι αληθινά περιέλαβε η νέα αυτή συμφωνία. για την οποία ο ίδιος ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε - ο οποίος βρέθηκε πολιτικά "ο μεγάλος χαμένος" στο τελευταίο Eurogroup, κι αυτό δημιουργεί άλλου είδους κινδύνους στο άμεσο μέλλον... - έκρινε χρήσιμο να πει: "Η Ελληνική Κυβέρνηση πρέπει τώρα να κάνει περίπου το αντίθετο εκείνου που υποσχέθηκε στην προεκλογική περίοδο [...]. Η Ελλάδα είναι τώρα σε έναν δρόμο, για τον οποίο όλοι πιστεύουν ότι είναι μια νέα ευκαιρία για την χώρα. Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει ως μέλος της Ευρωζώνης, μόνον άμα καταβάλει εξαιρετικές προσπάθειες".
Δυο κομβικά σημεία της συμφωνίας είναι αφενός οι πόροι (και οι προδιαγραφές) για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αφετέρου οι πόροι (και οι μηχανισμοί) για επανεκκίνηση της επένδυσης στην Ελληνική οικονομία - και ως εκ τούτου για κάτι που λέγεται "ανάπτυξη". Και στα δυο αυτά θα επανέλθουμε, θαρρούμε, σε αρκετά σημειώματα στο μέλλον - με το ζήτημα του "νέου ΤΑΙΠΕΔ" (που κόντεψε να γίνει νάρκη...) να διεκδικεί κεντρικό ρόλο.
Όμως η πρώτη επαφή με την νέα συμφωνία θα είναι η δημοσιονομική διόρθωση. Που έρχεται να επικαθήσει σε μια αποσταθεροποιημένη οικονομία. Η πρόβλεψη είναι για ύφεση -2,1% έως -2,3% φέτος. Το 2016 δεν προβλέπεται εντυπωσιακά καλύτερο. Μήπως, λοιπόν, το κάτσαμε το γαϊδουράκι;
Επειδή όμως η συμφωνία είναι φρέσκια-φρέσκια , την "υποδέχθηκε" μια προσήκουσα δόση αισιοδοξίας:
"Ανέλπιστη" και "απροσδόκητη", ακόμη και για την συντηρητικά εκφραζόμενη δια διαρροών ΕλλΣτατ, η αναφερθείσα εξέλιξη του ΑΕΠ το β΄ 3μηνο του 2015 (διάστημα που περιλαμβάνει αρκετήν αναστάτωση από τους ακραίους βαρουφακισμούς, αν και όχι το end-run της "τραπεζικής αργίας"/των capital controls). Γι αυτό άλλωστε και η ίδια η ΕλλΣτατ μερίμνησε να θυμίσει ότι "οι παρούσες εκτιμήσεις αναμένεται να αναθεωρηθούν" με την κατάρτιση/ανακοίνωση προσωρινών στοιχείων στα τέλη Αυγούστου.
Πάντως, αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8% σε σχέση με το α΄ 3μηνο της χρονιάς, και ακόμη περισσότερο αύξηση 1,4% σε σχέση με το β΄ 3μηνο του 2014 (τότε που ζούσαμε ακόμη στο .... success story Σαμαρά/Βενιζέλου) δεν είναι διόλου αμελητέα.
Κάποιοι βιάστηκαν να θεωρήσουν ότι μέρος αυτής της αυξητικής καταγραφής ανάγεται στην προληπτική υπερκατανάλωση των νοικοκυριών λόγω ακριβώς απειλής "κουρέματος" καταθέσεων μετά την τραπεζική αργία. Όμως μόλις λίγα 24ωρα αυτής της λαμπρής επιτυχίας Βαρουφάκη καταγράφηκαν στο 3μηνο Απριλίου-Ιουνίου. Αντίθετα μάλιστα, στο κλείσιμο της περιόδου υπήρχε η ανησυχία και το άγχος από την γενική απώλεια ελέγχου.
Αν κάτι θετικό λειτούργησε στο δεύτερο 3μηνο,, ήταν ένα καλό ξεκίνημα της τουριστικής περιόδου, πριν η τρικλοποδιά από τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων και τα κλειστά ΑΤΜ φέρει το πάγωμα Ιουλίου (το οποίο τώρα ελπίζεται ότι προσπερνιέται). Να δούμε, όμως, πού θα πάει τώρα....

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 20/8/2015

Με θέμα ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών και νέο ΤΑΙΠΕΔ

Δεν ήταν βέβαια προγραμματισμένο, όμως ενδεχομένως να υπήρξε χρήσιμο το ότι η τελική (;) ευθεία των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα/Κουαρτέτο έφθασε ακριβώς μετά την "Μαύρη Δευτέρα" του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Αν μη τι άλλο, για να έχουμε δει σαν πού πατάμε. τι ζημιά, τι έκτασης ζημιά έχει γίνει μετά την τρελή κούρσα Βαρουφάκη και τα capital controls. που βρίσκεται η χρηματοπιστωτική σφαίρα, σαν πού κινούνται σήμερα οι αποτιμήσεις των αξιών.
Εκείνο που έγινε με το meltdown των τραπεζικών - ιδίως - μετοχών , στο άνοιγμα του ΧΑΑ , μετά από 25 ημέρες "αργίας" και με την κίνηση κεφαλαίων αυστηρά περιορισμένη, ήταν αναμενόμενο. Όπως γλαφυρά περιέγραψε βετεράνος της αγοράς, "είναι σαν να βάζεις κάποιον να τρέξει με τα δυο χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη, και μαζί δεμένα με το ένα πόδι - και να κάθεσαι να χρονομετράς και να σχολιάζεις πώς θα τρέξει!".
Πράγματι, με αγοραστές να δύνανται να προσέλθουν μόνον με ... new money, τι περίμενε κανείς να γίνει; Δηλαδή, πήγε η αγορά να ανοίξει με αγοραστές μόνον όσους θα είχαν πάει να σηκώσουν 60-60 ευρώ η έστω 420 από τα ΑΤΜ, ή όσους θα έφερναν σακούλες κασαδούρα από το σπίτι ή από θυρίδα (με την κυρία Βαλαβάνη, ή τώρα τον Παύλο Πολάκη να ετοιμάζονται να ελέγξουν, ex post , την προέλευση των ρευστών) ή απ όσους θα έφερναν κεφάλαια από το εξωτερικό (εδώ, ο Παν. Νικολούδης στον ρόλο του Ιαβέρη-ελεγκτή). Ακόμη και αν προσπεράσει κανείς τον απόλυτο παραλογισμό, ότι οι συναλλαγές άνω των ... 500 ευρώ σε ρευστό "απαγορεύονται", βλέπουμε ότι στην ουσία χρηματιστηριακές συναλλαγές "επιτρέπονται" μόνον σε κεφάλαια εξωτερικού. ( Το είδαμε, άλλωστε, με τον ΟΤΕ: η DT "εσωσε την μέρα", την Τρίτη).
Γι αυτό είπαμε ότι ήταν πολύτιμο που η "Μαύρη Δευτέρα" ήρθε ακριβώς να εισαγάγει την συζήτηση για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών: προσπαθεί και πασχίζει, τώρα, η Κυβέρνηση Τσίπρα, με την πολύτιμη στήριξη του Γιάννη Στουρνάρα (που είναι χαριτωμένο να δει κανείς πότε θα τον μετακαλέσει τελικά στην Βουλή για το δικό της σώου η Ζωή Κωνσταντοπούλου), να επισπεύσει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προκειμένου να μην λειτουργήσει η λαιμητόμος του bail-in των καταθέσεων. (Όχι πως ενδιαφέρεται κανείς, σοβαρά, για τους καταθέτες. Όμως, να άμα χαθεί κι αυτών η εμπιστοσύνη...) .Θα προκάνει η Κυβέρνηση; Αμφίβολο - πολύ αμφίβολο. Όπως είχε συμβεί και με την προηγούμενη εμπειρία ανακεφαλαιοποίησης, όπου επί έναν χρόνο σέρνονταν, επειδή διαδοχικά σχήματα Ν.Δ./ΠΑΣΟΚ/ΛΑΟΣ/ΔΗΜΑΡ δεν ήθελαν να σηκώσουν το πολιτικό κόστος: θυμάστε; αλλά και επειδή οι Βρυξέλλες βάλθηκαν να νομικίζουν, έτσι φοβούμαστε θα συμβεί και τώρα.
Και κινδυνεύουμε οι παλιοί μέτοχοι - οι Καταριανοί της Πίστεως, οι Τσέχοι και Ρώσοι της Πειραιώς, οι Καναδοί και άλλοι της Eurobank, οι όποιοι επώνυμοι δικοί μας (Λάτσης, απο σπόντα παλαιάς Eurobank) της Εθνικής να αποθαρρυνθούν να μετάσχουν ολωσδιόλου. Ακόμη περισσότερο οι κοινοί θνητοί! Κι εμείς κινδυνεύουμε να μείνουμε να τσακωνόμαστε αν η ανακελαφαιοποίηση θα γίνει με κοινές ή με προνομιούχες και αν τις διοικήσεις θα ορίζει το "δικό μας" ΤΧΣ ή ο "δικός τους" ESM. Ενώ, φυσικά, η Λαφαζανική παρέα και ο Γιάνης Βαρουφάκης θα ονειρεύονται μιαν παλιού, καλού τύπου συνολική κρατικοποίηση όλου του τραπεζικού συστήματος. Ώστε να σηκώσει ο υπερήφανος, φορολογούμενος λαός το κόστος των κόκκινων δανείων που έχουν απογειωθεί μετά την Βαρουφακιάδα, αλλά να μετέρχεται η αυριανή εξουσία τον νέο crony statism αντί του παλιού, καλού crony capitalism που ζήσαμε έως τώρα.
Όσο για το νέο ΤΑΙΠΕΔ, το Ταμείο Δημόσιας Περιουσίας όπως κι αν βαφτιστεί, οι τωρινές αποτιμήσεις στο Χρηματιστήριο τουλάχιστον δείχνουν ότι - πέρα από τον παραλογισμό των 50 δις... - οι αυριανές οιμωγές για "ξεπούλημα" δεν θα' χουν νόημα.
Μόνο ένας τρόπος υπάρχει να γίνει αντιληπτό το Ταμείο. Έστω ότι πεθαίνει ο πατέρας και οι γιοι του κληρονομούν μια περιουσία - χωράφια; διαμερίσματα; μετοχές; κάποια επιχείρηση; - που όμως δεν την έχουν ποτέ αξιοποιήσει σωστά. Έχουν δικά τους παιδιά που πρέπει να σπουδάσουν, να βοηθηθούν να ξεκινήσουν την δική τους ζωή. Υπάρχει και η μάνα, που πρέπει να γηροκομηθεί. Άμα οι γιοι που κληρονόμησαν γαντζωθούν επάνω στην περιουσία, τι κάνουν; Καταδικάζουν την επόμενη γενιά σε ανέχεια, την απερχόμενη σε ανασφάλεια!

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 6/8/2015

Ποιος την αντέχει την "ιδιοκτησία" αυτού του Προγράμματος;

Λίγο-πολύ όλοι ξεκινούσαν - όταν η Κυβέρνηση Τσίπρα έκλεισε την συμφωνία με τους "εταίρους", ώστε να μην εκπέσει/εξωσθεί η Ελλάδα απο την κάλυψη της Ευρωζώνης - παραδεχόμενοι ότι πρόκειται για ένα πλέγμα ρυθμίσεων βαρύτατο. Και οικονομικά, αφού σε μιαν οικονομία που είχε χάσει σχεδόν το 1/4 του ΑΕΠ της σε μια 5ετία ερχόταν να αφαιρεθεί επιπρόσθετη ζήτηση ακριβώς μετά και την αποσαθρωτικη περιπέτεια της "τραπεζικής αργίας". αλλά και πολιτικά, αφού ιερές αγελάδες όπως η υπόθεση της δημόσιας περιουσίας (με την μετατροπή του άτυχου ΤΑΙΠΕΔ σε μορφή Treuhand), ή πάλι ο πυρήνας του Ασφαλιστικού (με το άγος των πρόωρων συντάξεων) ή τέλος η φορολόγηση των αγροτών (που άγγιξε την πλέον ευαίσθητη χορδή), θα άρχιζαν να αντιμετωπίζονται κατά μέτωπο. Ή, πήγαιναν να αρχίσουν να αντιμετωπίζονται...
Όμως κανείς δεν είχε φανεί να συνειδητοποιεί πόσο βαρύ είναι το Πρόγραμμα αυτό, τόσο ώστε... να έχει πλέον σταματήσει η τραγικωμική εκείνη διαμάχη περί του αν "είναι Μνημόνιο ή όχι". Το γεγονός ότι απο την δεύτερη φουρνιά προαπαιτούμενων/prior actions "χρειάστηκε" επειγόντως να αφαιρεθεί (όπως βγάζει κανείς το κεντρί της σφήκας, αφού πρώτα αυτή κάνει την επίθεσή της) και η υπόθεση της φορολόγησης των αγροτών και μεγάλο μέρος των κοινωνικοασφαλιστικών ρυθμίσεων, δείχνει ότι το πολιτικό κόστος - το κόστος της πολιτικής διαχείρισης - είναι εκείνο που κυριάρχησε. Και τούτο ενώ η παλιά καλή μας Τρόικα επανέρχεται στην Αθήνα, ενισχυμένη κατά ένα τέταρτο μέλος - του ESM , αυτό - οπότε να την λέμε Quadriga;).
Η αναβολή της συζήτησης του φορολογικού των αγροτών και του κοινωνικοασφαλιστικού στην Βουλή, δηλαδή θεμάτων που κινδύνευαν και να μην ψηφιστούν, και να συμπιέσουν κάτω του μαγικού αριθμού των "120" την κυβερνητική παράταξη, και να αποσαθρώσουν τελείως την αντιπολίτευση, είναι μια μόνο πλευρά του ζητήματος. Η άλλη πλευρά είναι πιο επικίνδυνη; να το πούμε ευθέως - έχουν συνεννοηθεί σοβαρά οι δικοί μας με "τους Θεσμούς" για το πόσο θα πάνε πίσω ετούτα ή εκείνα απο τα συμφωνημένα; Ακόμη πιο ουσιαστικά: θέλει η πλευρά των "εταίρων", που συνειδητοποιεί (μερικοί τους μάλιστα το παραδέχονται ευθέως!...) ότι τα συμφωνημένα προαπαιτούμενα/prior actions είναι ικανά να κάνουν το όλα γύμνασμα να προσαράξει προτού καλά-καλά ξεκινήσει τον πλου του, θέλει η πλευρά αυτή να βοηθήσει/να στηρίξει προς την κατεύθυνση της συνέχισης της προσπάθειας; Αυτό θα κριθεί με το αν και κατά πόσον θα δεχθεί η πλευρά των εταίρων, να προσαρμοσθούν τα συμφωνημένα στην 17ωρη Κορυφή της 12ης Ιουλίου σε κάτι σαν πραγματικότητα! Κατά πόσον δηλαδή τώρα, στην τελική ευθεία της συγκεκριμένης διαπραγμάτευσης - Αυγουστιάτικα - , όλα εκείνα που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα θα διαμορφωθούν σ' ένα Πρόγραμμα, που κάποιος - κάποιος! - να αποδέχεται την "ιδιοκτησία" του. Δηλαδή να θέλει να επιχειρήσει να τα εφαρμόσει...
Το λέμε αυτό, γιατί; Δείτε: οι διαδικασίες παραλαβής/παράδοσης των υπουργείων αιχμής μετά τον αμήχανο ανασχηματισμό Τσίπρα-Χαϊκάλη (συγγνώμη για την διατύπωση, όμως έτσι είναι!), έφεραν στην επιφάνεια μια πρόδηλη αντίδραση εκείνων που τώρα καλούνται να εφαρμόσουν τα συμφωνημένα προς όσα πρόκειται να εφαρμοσθούν. Οι παραμένοντες/επερχόμενοι - Σκουρλέτης, Κατρούγκαλος, Χαϊκάλης, Βερναρδάκης, Πολλάκης - με διαφορετικό ύφος είναι αλήθεια ο καθένας, εμφανίστηκαν περίπου το ίδιο διστακτικοί όσο και οι απερχόμενοι - Λαφαζάνης, Στρατούλης, Βαλαβάνη - κι ας είχαν οι δεύτεροι την λογική της ουσιαστικής διαφωνίας και αποχώρησης...
Δεν θέλουμε να το γρουσουζέψουμε το πράγμα! Όμως , αν με τέτοιες λογικές πάει τώρα να γίνει η τελική διαπραγμάτευση με τους "εταίρους" - γιατί μην ξεχνάμε ότι, μέχρι τώρα, εκείνο που υπάρχει είναι απλώς "agreement to agree", συμφωνία περι μελλοντικής συμφωνίας - αν δηλαδή ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αφεθεί να το κουβαλήσει όλο μόνος του, ενώ οι υπεύθυνοι "επί τους εδάφους" υπουργοί τραβάνε το χαλάκι, δεν θα πάει μακριά αυτή η ιστορία.
Ο Αλέξης Τσίπρας κινδυνεύει να γίνει Αντώνης Σαμαράς. Το συνειδητοποιεί;

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 23/7/2015

Με τι λογής ανθρώπους;

Δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι, ακόμη και στην 17ωρη διαδικασία Κορυφής (όπου οι "19" ηγέτες της Ευρωζώνης έβγαλαν από το τραπέζι το Grexit, αλλά και την επιμελημένη πρόταση Σώϋμπλε για 5ετές time-out/leave of absence για την Ελλάδα) αλλά και στις διαδικασίες ψήφισης της συμφωνίας στην Βουλή των Ελλήνων, είχε πλήρως συνειδητοποιηθεί απ' όλους ότι εκείνο που είχε επιτευχθεί ήταν "an agreement to agree, if not an agreement not to disagree" μια συμφωνία ότι θα υπάρξει συμφωνία, ή τουλάχιστον ότι θα αποτραπεί μια τελική διαφωνία.
Θα πει ότι αφού αναμετρηθεί πολιτικά - στην Βουλή των Ελλήνων και στο δηλητηριώδες παρασκήνιο - με εκείνο που συμφωνήθηκε στην Κορυφή, (και που μπορεί να είναι πολιτικά απαράδεκτος και προσωπικά αξιοδάκρυτος ένας Βαρουφάκης όταν το περιλούζει ως "γελοίο κείμενο", όμως δεν παύει να είναι αληθινά προβληματικό...) θα χρειαστεί να γίνουν τα επόμενα βήματα. Δηλαδή (α) να υπάρξει η κυρίως διαπραγμάτευση, αφού πρώτα η συμφωνία περάσει απο τα πιο δύστροπα Κοινοβούλια; Φινλανδικό, Γερμανικό, Ολλανδικό, Αυστριακό, (β) να αποτυπωθεί το αποτέλεσμα σε τεχνικά αρθρωμένη σύμβαση και (γ) όλα αυτά να ... εφαρμοσθούν. Α, ναι, υπάρχει και το άλλο που προηγείται: χρειάζεται να βρεθεί τρόπος: τώρα, άμεσα - να κινητοποιηθούν οι πόροι εκείνοι που θα αποτρέψουν την χρεοκοπία και την de facto επί του πεδίου επικράτηση των απόψεων Σώϋμπλε-Βαρουφάκη.
Μια κλεφτή ματιά στο περιεχόμενο:
Τα ποσά της δημοσιονομικής διόρθωσης που προβλέπει η συμφωνία - δηλαδή το πάνω κομμάτι του παγόβουνου, εκείνο που βλέπουμε... - και που είναι κάπου 2,5% του ΑΕΠ σε ορίζοντα 2018 (θα καταγραφούν στην 3ετία 2015-18, όμως θα "δαγκώσουν" σε 30 μήνες) θα έρθουν να αφαιρέσουν πόρους απο μια οικονομία που ήδη περιήλθε σε ύφεση και που, με την συνεχιζόμενη "τραπεζική αργία", αδειάζει απο κάθε περιεχόμενο. Μπορεί αυτήν την φορά η συμφωνία να μην φαίνεται σχεδιασμένα front-loaded - από τα 2,4 δις της επιβάρυνσης από τις αυξήσεις ΦΠΑ μόνον σκάρτα 800 αφορούν το 2015. Όμως, πάλι, η φετινή χρονιά είναι κουτσή. Οπότε το σοκ θα εισπραχθεί μετωπικά. Ύστερα, το διπλό χτύπημα στην φορολογία εταιρειών και επαγγελματιών - 410 εκατ. ευρώ από την μεταβολή συντελεστών από το 26% στο 29% και υπολογισμούς, 445 εκατ. απο την αυξημένη σε 100% προκαταβολή φόρου - έρχεται να υπονομεύσει, ύπουλα αλλά αποτελεσματικότατα (σημείωση: η 100% προκαταβολή είναι Τροϊκανη πατέντα), τα όποια κατάλοιπα επιχειρηματικής δράσης. Πόσες επιχειρήσεις/πόσους επαγγελματίες ξέρετε που να θεωρούν βέβαιο ότι την επόμενη χρήση θα έχουν τους ίδιους ή ανάλογους τζίρους, ή έστω ότι θα υπάρχουν καν;
Ή, πάλι, άμα περάσουμε στον κοινωνικοασφαλιστική διάσταση, μπορεί η εξοικονόμηση δαπανών από τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις να είναι μόλις 4 εκατ. ευρώ για φέτος και να κλιμακώνεται έως τα 80 εκατ. για το 2018 (ενώ π.χ. η εισφορά για τον κλάδο υγείας επί κυρίων και επικουρικών θα αποδώσει 850 εκατ. ευρώ...), όμως το κύμα "προληπτικών συνταξιοδοτήσεων" που θα φέρει, πάλι, θα έχει ξεθεμελιωτικό χαρακτήρα.
Πάμε όμως στην ουσιαστικότερη πλευρά αυτής της υπόθεσης: έσω ότι όλα αυτά - μαζί και οι "διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις", που θα τις δούμε να υποστασιοποιουνται από εδώ και πέρα, αν δηλαδή δεν υπάρξει εκτροχιασμός στην διαπραγμάτευση/ ενδιάμεση χρηματοδότηση προχωρούν σε εφαρμογή. Ποιος, ποιου είδους πολιτικό προσωπικό θα κουβαλήσει την συνέχεια; Εδώ - και όχι στην "πολιτική διάσταση" του ανασχηματισμού, θα κριθούν τα περισσότερα.
Δείτε, εντελώς ενδεικτικά, τρία παραδείγματα:
Όλοι μουρμουρίζουν και συμφωνούν ότι άμα δεν υπάρξουν επενδύσεις - τώρα, τώρα κοντά! - το στοίχημα έχει χαθεί. Από πού; Σίγουρα όχι από δημόσιους πόρους. Αλλά... τα διαβόητα 35 δις Γιουνκέρ, πλην του ότι ψιλο-δεν-υπάρχουν, ποιος/πώς θα τα κινητοποιήσει; Ποιος θα πείσει τον ιδιωτικό τομέα να συν-κινηθεί; Γιατί στην επώδυνη Κορυφή ο Τσίπρας δεν άρθρωσε μια λέξη προκειμένου να διεκδικήσει ένα "ΕΣΠΑ κρίσης;" Τώρα. Άμεσα...
Ύστερα, ενώ όλοι θα κακαρίζουν για το Ταμείο Εκποίησης Δημόσιας Περιουσίας (και θα γιορτάζουν έδρα Αθήνα αντί Λουξεμβούργου), ποιος/τι λογής άνθρωποι θα σπρώξουν "κάτι" στις ιδιωτικοποιήσεις; Ποιου είδους άνθρωποι θα ασχοληθούν - τεχνικά - με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών;
Τελευταίο: προχθές , ο απερχόμενος ψυχικά Παναγιώτης Λαφαζάνης - η δεύτερη ψήφος υπέρ Grexit, με Βαρουφάκη - άφησε να περάσει χωρίς παράταση η προθεσμία για προσφορές για τα 20 "οικόπεδα" ερευνών σε Ιόνιο/Νότια της Κρήτης. Αποτέλεσμα: μόλις 3 χλωμές προτάσεις.

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 16/7/2015

Το τέλος της αυταπάτης

Εκείνο που μετά και το Ελληνικό δημοψήφισμα και το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών (de facto προϋπόθεση υπήρξε η δίδυμη έξωση Σαμαρά και Βαρουφάκη...), διαδραματίσθηκε σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης έχει έναν σαφή τίτλο. Δυσάρεστο, πλην σαφή. Πρόκειται για το τέλος της αυταπάτης.
Ζήσαμε όλα αυτά τα χρόνια μια κυλιόμενη, εσωστρεφή εμπειρία αυταπάτης. Που "έφαγε" σταδιακά κομμάτια ολόκληρα από το Ελληνικό πολιτικό σκηνικό: βαθύ παρελθόν αποτελεί το ΠΑΣΟΚ, και ως ριζοσπαστικό (θυμάστε;) στίγμα και ως εκσυγχρονιστικό εγχείρημα. σχεδόν το ίδιο βαθύ παρελθόν και η Ν.Δ., τόσο ως "αντιΜνημονιακή" απόπειρα όσο και ως προσπάθεια ευθυγράμμισης με την Ευρωπαϊκή πειθαρχία. Αυτή την φορά, έχοντας εγκατασταθεί σε μια ιδιότυπη μοναξιά στο κέντρο του ερημοποιημένου πολιτικού μας σκηνικού, ο ΣΥΡΙΖΑ απειλείται με ανάλογη φθορά - έχοντας να επιλέξει ένα και μόνο : θα μπει στην φθορά κάνοντας την επιλογή συμβιβασμού με τους "εταίρους" (και σηκώνοντας το εσωκομματικό κόστος), ή θα την ζήσει την φθορά σηκώνοντας την επιλογή του Grexit (και αντιμετωπίζοντας την συνολική κοινή γνώμη); Η πορεία προς την Παρασκευή 10 Ιουλίου όταν η Ελλάδα θα τοποθετηθεί οριστικά ως προς το τι θα ζητήσει και πώς θα δεσμευθεί προς τους "εταίρους" της και προς την κατάληξη την Κυριακή 12 Ιουλίου, σε σχηματισμό των "28" της Ευρωπαϊκής Ένωσης (όχι μόνον των "19" της Ευρωζώνης), είναι πλέον διαφανές ότι αφορά την συνολική θέση της Ελλάδας: Σίγουρα μέσα στο ευρώ, πιθανόν και εντός της ΕΕ.
Ακόμη μέχρι σήμερα ζούσαμε/ζούσαν αρκετοί στην Ελλάδα με βολικές αυταπάτες σ' αυτό το ζήτημα. Έλεγαν (και το πίστευαν) κάποιοι ότι "δεν υπάρχει τρόπος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης". Περισσότεροι ακόμη, θεωρούσαν ότι ακόμη κι ένα Grexit , θεσμικά, "δεν συμπαρασύρει την θέση της χώρας στην ΕΕ" - με όλα όσα σημαίνει σε αγροτικές επιδοτήσεις, σε συμμετοχή στην ενιαία εσωτερική αγορά, σε Διαρθρωτικά Ταμεία, τα γνωστά! Όλοι μας εντέλει, με τις απόψεις και τις προκαταλήψεις του ο καθένας, βρισκόμαστε πλέον - μετά την Κορυφή της 7ης/8ης Ιουλίου - αντιμέτωποι μ' εκείνο που θέτουν στο τραπέζι "οι απέναντι". Δημόσια. Διακηρυγμένα. Με Plan B όχι απλώς στο τραπέζι, αλλά με ολόκληρο σχήμα διαχείρισης ενός Grexit να έχει παραδοθεί στην Ελληνική Κυβέρνηση - φυσικά διαψεύδεται, φυσικά ισχύει!
Περιμένοντας να δούμε που θα ισορροπήσει, τώρα, το σασπένς μ' αυτήν την μείζονα αυταπάτη αξίζει να δούμε που κατέληξαν/πού πάνε οι διαδοχικές αυταπάτες οι οποίες αφορούσαν το τραπεζικό σύστημα. Που ζούμε, με οδυνηρό τρόπο, την κεντρική του σημασία...
Τώρα τελευταία ζήσαμε την άγαρμπη συζήτηση για ένα ενδεχόμενο bail-in/κούρεμα καταθέσεων, καθώς οι Ελληνικές τράπεζες δεν είναι μόνον αντιμέτωπες με την αποστράγγιση ρευστότητας (όλη η συζήτηση για την πρόσβαση στον ELA, για το haircut επί των collaterals από την ΕΚΤ), αλλά ήδη και με ζήτημα φερεγγυότητας. Καλυπτόμενοι πίσω από τις μνήμες των stress tests της ΕΚΤ είχαμε κολλήσει στο ιδεολόγημα των "εγγυημένων" τραπεζικών λειτουργιών - αλλά και των "εγγυημένων (μέχρι το ύψος των 100.000 ευρώ) καταθέσεων". Όμως, ο ρυθμός με τον οποίο κοκκίνιζαν οι Ελληνικές τράπεζες μέχρι την ώρα του bank holiday/της τραπεζικής αργίας, τώρα δε της καταβύθισης των ισολογισμών, κάνει τις σημερινές καταστάσεις μη-συγκρίσιμες.
Προσέξτε, τώρα: άλλη προσέγγιση ένα οργανωμένο bail-in με λογική νέας/μεγάλης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών προκειμένου να αποφευχθεί συστημικός σεισμός (δείτε ένα σχήμα: "αποκτώνται" 15-20 δις από την καταθετική βάση, προστίθενται τα "χαμένα" 11 δις του προηγούμενου πακέτου, ξαναγίνεται άνοιγμα και σε όποιους τυχόν ενδιαφερομένους ιδιώτες-διεθνείς επενδυτές που να θέλουν να παραμείνουν Ελλάδα παρά το σοκ που υπέστησαν; παλιούς μετόχους σε λογική "λαϊκού καπιταλισμού";), εντελώς άλλη η εικόνα ενός αρπακτικού/τιμωρητικού bail-in.
Έτσι, κάπως, θυμίζουμε, καταστράφηκε το 2012-13 η αρχική υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών: για να παιχτεί το παίγνιο του αν θα προκρινόταν σχήμα με κοινές (=αφαίρεση της διοίκησης) ή προνομιούχες μετοχές, καθυστέρησαν τα πράγματα μέχρι να λυγίσουν οι τράπεζες. Και... έγινε η ανακεφαλαιοποίηση, τελικά, εκείνη με τον πιο άγαρμπο τρόπο.
Αλλά και τα διαβόητα capital controls, αν είχαν μεθοδευθεί πρωτοβουλιακά, πριν μήνες, και όχι στις 12 και 5΄, αμυντικά τότε, η αίσθηση ακραίας κρίσης που ζούμε θα είχε αποφευχθεί . Ίσως.

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 9/7/2015

Η αναζήτηση του ακραίου και σε τι χρησιμεύει

Έτσι όπως κόλλησε στο πουθενά η διαπραγμάτευση-που-μόνο-διαπραγμάτευση-δεν-ήταν, "φυσικό" και αναμενόμενο ήταν να ανθίσουν τα πιο ακραία σενάρια. Και από τις δυο πλευρές, δε. Μέσω κατάλληλων διαρροών, "φυσικά". Εντάξει λοιπόν για το αναμενόμενο: όμως χρειάζεται - περιμένοντας την έκβαση, την τελική όμως γιατί όλα τα μέχρι τώρα ενδιάμεσα (πάντα με αναφορά στην "πιο κρίσιμη βδομάδα/ημέρα/συνάντηση") μας δίδαξαν να περιμένουμε την επόμενη στροφή μετά την τελευταία - να έχουμε, διάβολε, και μια συναίσθηση του σε τι χρησιμεύει το ακραίο.
Ας δούμε, από πηγή αξιοσέβαστη όσο η Sueddeutsche Zeitung, την περιγραφή του πώς θα μπορούσε η επιβολή capital controls (περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων) , αντί να είναι μια κίνηση άμυνας της ίδιας της Ελλάδας ώστε να μην στραγγίξει ολότελα το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, να έρθει ως γνήσια επιβολή των "έξω". Κάτι σαν όρος, προκειμένου να μην αποκοπεί το ξέπνοο τραπεζικό μας σύστημα ολότελα από την στήριξη της ΕΚΤ.
Το σενάριο γνωστό: αν δεν κάτσει μια λύση σε επίπεδο Eurogroup, οδηγείται το θέμα σε επίπεδο Κορυφής - πιο "πολιτικά" δεν γίνεται, σύμφωνοι; - όπου προκειμένου να συνεχιστεί κάποια στήριξη ζητείται από την Ελλάδα να ... ζητήσει η ίδια την επιβολή capital controls. να της επιτραπούν απο Βρυξέλλες/Επιτροπή και Φρανκφούρτη/ΕΚΤ ύστερα να την ψηφίσει (μάλιστα, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κάνει την κίνηση, είτε συμφωνεί η Ζωή είτε όχι, κι ύστερα ψηφίζει η Βουλή) . ύστερα να ζήσει την πειθαρχία των κλειστών τραπεζών επί κάποιες μέρες. Η πορεία Κύπρου. Αν όχι, τερματισμός ELA ή διακοπή της πρόσβασης στο σύστημα Target-2 και αποκοπή από το Ευρωσύστημα. Που στο βάθος (πόσο μακριά;) δεν έχει απλώς Grexit, αλλά Grexit απροστάτευτο...
Αν αυτό δεν είναι σενάριο ακραίο, διερωτάται κανείς τι είναι ακραίο! Οπότε, διόλου παράξενο που η απάντηση δεν άργησε - ήταν δε αντίστοιχη σε ένταση. Μας ήρθε από την Telegraph, αλλά σαφώς ήταν δικής μας/Ελληνικής πηγής: άμα, λέει, επιχειρηθεί να υπάρξει επιβολή capital controls , τότε η Ελληνική Δημοκρατία θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (με διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων, για το πρόδηλα κατεπείγον...) ζητώντας δικαστική στήριξη για να αποκρούσει μια τέτοια κίνηση που - συνεχίζει η άποψη αυτή - ξεφεύγει από τα θεσμικά πλαίσια της λειτουργίας της Ευρωζώνης.
Η ιστορία αυτή της δικαστικής προσφυγής είναι αρκούντως σπαρακτική, μπροστά στο βαρύ όχημα της διακρατικής ευχέρειας της ΕΚΤ, εκείνο που - ακριβώς - δοκίμασε η Κύπρος. Προκειμένου να ανεβάσουμε την δική μας απαντητική οξύτητα, "ξεχάσαμε" (και παραλείψαμε να διαδηλώσουμε στο διεθνές σύστημα, το οποίο σημειωτέον την εποχή αυτή σαφώς και "ακούει Ελλάδα") ότι η περίπτωση της Ελλάδας και των Ελληνικών τραπεζών 2015 δεν έχει κοινά στοιχεία με εκείνης Κύπρου/Κυπριακών τραπεζών 2015: σήμερα, ένα ξετίναγμα των Ελληνικών τραπεζών θα είχε τιμωρητικό χαρακτήρα προς τον ένα λόγω συμπεριφοράς του άλλου (του Κράτους, της Κυβέρνησης). Αυτό, δεν το πιάσαμε, κινδυνεύουμε να μην το αξιοποιήσουμε καν.
Όπως επίσης δεν δόθηκε η προσοχή που θα'πρεπε/που θ' άξιζε στο ότι, την ημέρα μετά το σοκ του διαπραγματευτικού αδιεξόδου του Σαββατοκύριακου, είχαμε μεν εκροές καταθέσεων αλλά σαφώς λιγότερες απ' όσες, θα αναμένονταν με τον μελοδραματισμό που είχε προηγηθεί. Κανείς δεν διαθέτει στοιχεία ασφαλή (τα έχει βέβαια ο Γιάννης Στουρνάρας και τα έχει το Ευρωσύστημα), όμως κάτι σαν 350 εκατομμύρια ευρώ αποσύρσεις (με άλλα 100 - 150 σε παραγγελίες για μεγαλύτερα ποσά) δεν είναι ζαλιστικό ύψος σε σχέση με προηγούμενες φορές, ή και με κοντινές ακόμη μέρες. Βέβαια, τις επόμενες μέρες ανέβηκε η ανάληψη μικροποσών - υπό αυτήν την έννοια πρόκειται για την πιο επικίνδυνη βάση οικοδόμησης bank run.
Το καταγράφουμε αυτό γιατί, μέσα στην συζήτηση για το ακραίο, παραβλέπεται ότι ο Έλληνας καταθέτης - και μάλιστα ο μεσαίος: τα αληθινά μεγάλα ποσά πάντοτε κινούνταν νευρικά και γρήγορα, είναι παρελθόν για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα - δείχνει εντυπωσιακή αντοχή, μπροστά στον ορυμαγδό κακών ειδήσεων και διαταρακτικών βαρουφακισμών. Όπως, αντίστοιχα, μετά απ' όλην εκείνη την ανοησιολογία του "Δεν πληρώνω!" , οι μέσοι άνθρωποι πλήρωσαν και με το παραπάνω τον επικατάρατο ΕΝΦΙΑ. Η αναζήτηση του ακραίου, αυτό ακριβώς είναι που πάει να καταστρέψει.

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 17/6/2015

Πίσω και πέρα από το take it or leave it

Είχε φανεί εδώ και αρκετόν καιρό, ο αναγνώστης ίσως το θυμάται: αφού η διαβόητη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου έφερε την σχέση της Ελλάδας με τους "εταίρους" της σε μια νέα (υποτίθεται) βάση, όπου ναι μεν δεν θα επιδιωκόταν η ολοκλήρωση της 5ης αξιολόγησης/5th review του Μνημονίου, αλλά πάντως "κάποια" αξιολόγηση θα προχωρούσε με βάση εναλλακτικές προτάσεις της Ελληνικής πλευράς, δεν χρειάστηκαν πολλές εβδομάδες για να γίνει σαφές ότι οι δυο πλευρές πορεύονταν σε εντελώς ασύμβατες διαδρομές.
H Αθήνα θεωρούσε ότι "πρέπει" να γίνει σεβαστή η λαϊκή ετυμηγορία της 25ης Ιανουαρίου, δηλαδή το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης ή πάντως οι Προγραμματικές της Κυβέρνησης Τσίπρα/ Βαρουφάκη, με αυτονόητη την ανάδειξη "κόκκινων γραμμών" κατά το πρότυπο Σαμαρά, Βενιζέλου κοκ. Η Τρόικα, μετονομασμένη σε "Θεσμούς", ζητούσε ολοκλήρωση της αξιολόγησης με έναν κάποιον τρόπο, με πυρήνα την τήρηση των συμφωνημένων/pacta sund servanda. Ασφαλώς είχε υπάρξει μια θεμελιακή πολιτική συμφωνία: τα δυο μέρη, σε επίπεδο Κορυφής (Τσίπρα-Μέρκελ, Επταμερούς, κοκ) συμφώνησαν ότι θα πρέπει να συμφωνήσουν - ή, πάντως, ότι δεν θα πρέπει να μείνουν σε τελική διαφωνία ("ρήξη", ατύχημα διαδρομής/Graccident, ή τέλος Grexit). Όμως, η συνεχής αναφορά σε "πολιτική λύση" περισσότερο οδηγούσε σε μη-ωρίμανση των τεχνικών διαπραγματεύσεων, δηλαδή των συγκεκριμένων ζητημάτων, παρά σε κοινό έδαφος που να επιτρέπει συμφωνία.
Οι βαρουφακισμοί των ευρηματικών "λύσεων", από τις κρυφές κάμερες στα καπέλα ή τα σουτιέν των τουριστών-σπιούνων για την σύλληψη του ΦΠΑ μέχρι την επιβολή τέλους στην χρήση του ΑΤΜs ή τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, μόνον επιβάρυναν το αδιέξοδο.
Τι φάνηκε λοιπόν; Ότι αν ήταν να προκύψει "κάτι σαν λύση" - ΑΝ , επαναλαμβάνουμε - θα χρειαζόταν η συμφωνία αυτή:
(α) να συνταχθεί από "εκείνους", ας πούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που "το΄χει" να κάνει drafting συμβιβασμού.
(β) να περιλάβει πολλές και ουσιώδεις Ελληνικές θέσεις: πρώτιστα, την "προσγείωση" των απαιτήσεων για πρωτογενή πλεονάσματα το 2015 αλλά και το 2016 και μέχρι το 2021.
(γ) να κρατήσει τόσα και τέτοια από τα προαπαιτούμενα της 5ης αξιολόγησης ώστε να γίνεται "δεκτή" από τους Θεσμούς, με ιδιαίτερο πρόβλημα την στάση του ΔΝΤ.
(δ) να κρατήσει τέτοια νούμερα - ιδίως στα δημοσιονομικά - που "να βγαίνει" ένα πειστικό αποτέλεσμα αλλά και να επιβιώνει κάτι από την Ελληνική οικονομία: η κακή εμπειρία της front-loaded συμφωνίας του 2012, που διέλυσε την Ελλάδα, "δίδαξε" στην Τρόικα/τους Θεσμούς τι θα έπρεπε να αποφευχθεί
(ε) να αφήνει για κάποια φάση, αργότερα, τα πλέον εκρηκτικά ζητήματα, αλλά - προσοχή! - με ζυγιασμένο τρόπο. Για παράδειγμα, η συζήτηση για αναδιάρθρωση/απομάκρυνση του χρέους "πρέπει να ανοίξει", όμως θέλει χρόνο και υπομονή. όμως και ο πυρήνας του Ασφαλιστικού δεν μπορεί να μην αγγιχτεί, πλην προϋποθέτει αναλογιστικές μελέτες με βάση την τρομερή ανεργία (και ούτως ή άλλως συνδέεται με το χρέος). Άλλο παράδειγμα: δεν γίνεται να μην συζητηθεί το θέμα των επενδυτικών κεφαλαίων για επανεκκίνηση - όμως αυτά θέλουν χρόνο και ζύμωση. Όπως, τρίτο ζήτημα, συμβαίνει και με το Εργασιακό που "δεν μπορεί" να μην προσεγγισθεί με τρόπο κάπως συμβατό με τις Ελληνικές θέσεις, αλλά ... μέσω ILO.
Αυτή, λοιπόν, ήταν μια προδιαγεγραμμένη πορεία. Άλλωστε, και η καημένη η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, γραμμένη από Βρυξελλιανά χέρια ήταν - και γενικά τέτοιες συμφωνίες έτσι προκύπτουν! Μάλιστα, συχνά "χτίζονται" σε πολλά επίπεδα ή με την λογική της "μπάμπουσκας" - βλέπε ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ της 25/5, σελ. 25 , ενώ δεν είναι άγνωστη και η πρόσθετη πρακτική να υπάρχουν μέσα και δυο-τρία στοιχεία που η "άλλη πλευρά" θα αρνηθεί υπερηφάνως να δεχθεί, είτε να προκύψει συμφωνία στο νήμα.
Ποιο ήταν εδώ το πρόβλημα; Ότι η Ελληνική πλευρά - δηλαδή εμείς, η Ελληνική Δημοκρατία - μπλέχτηκε στην Ελληνοελληνική διαμάχη για το ποιος θα εκφωνήσει τις πιο κόκκινες γραμμές. ότι ο Βαρουφάκης έμεινε υπερβολικά πολύ στα πράγματα, να δηλητηριάζει την ατμόσφαιρα και να δημιουργεί σύνδρομο Πίθου των Δαναΐδων. ότι ο χρόνος καταφαγώθηκε. ότι η "πολιτική διαπραγμάτευση" κυριάρχησε, ώστε κανείς να μην πάρει τεχνική ευθύνη. Οπότε, τώρα που το draft συμφωνίας συντάχθηκε σε Κορυφή - Μέρκελ/Ολλάντ/Γιουνκέρ/Ντράγκι/Λαγκάρντ - η εντύπωση ότι πρόκειται για take it or leave it πρόταση ήρθε να τραυματίσει τα πράγματα. Και η εσπευσμένη "αντιπρόταση" των Αθηνών, των 47 σελίδων, που υποβλήθηκε στο νήμα για να τεθεί εκτός, δεν βελτίωσε τα πράγματα.

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στι 4/6/2015

Η διαπραγματευτική καταπόνηση

Όλες οι παραβολές και τα διδάγματα της λαϊκής θυμοσοφίας, διαδοχικά, ήρθαν να διεκδικήσουν ρόλο σ' αυτήν την διαπραγμάτευση-που-μόνο-διαπραγμάτευση-δεν-ήταν, μεταξύ Ελλάδας και "εταίρων".
Ο Αισώπιος κόρακας, που κρατούσε το τυρί όμως το άφησε να πέσει από το ράμφος όταν του παίνεψε η αλεπού την φωνή του και ζήτησε να τον ακούσει, δεν σας θυμίζει Βαρουφάκη όταν την μια ο Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε και την άλλη οι δημοσιογράφοι-φίλοι του στον διεθνή Τύπο τον ωθούν να λέει ό,τι πιο ακραίο και ανόητο ("α" στερητικό+ νόημα=στερούμενο νοήματος) προκειμένου να αυτοθαυμαστεί; Ή πάλιν ο μικρός βοσκός, που συνεχώς φώναζε "λύκος! λύκος!" και προσέτρεχε όλο το χωριό, τον βαρέθηκε, ωσότου ο αληθινός λύκος έφθασε και κανείς δεν ήρθε να βοηθήσει, δεν σας θυμίζει κάπως το συνεχές φλερτ της Κυβέρνησης με την συζήτηση για παύση πληρωμών ή/και χρεοκοπία, ώστε να πείσει/πιέσει/υποχρεώσει τους "εταίρους" να μας δώσουν λύση; Μήπως, τώρα - πλέον, αληθινά φθάνουμε σε παύση πληρωμών εξ ανάγκης, χωρίς να έχουμε τρομάξει αρκετά το Ευρωπαϊκό χωριό ώστε να μας την δώσει την λύση;
Το πρόβλημα όμως με την διαπραγμάτευση όπως την έτρεξε η Κυβέρνηση Τσίπρα/Βαρουφάκη (ο Γιάνης με ένα "ν" κάποια στιγμή απεσύρθη και ξεκόλλησαν οι διαπραγματεύσεις: πλην όμως επανήλθε με όλο και πιο ακραίες δημόσιες τοποθετήσεις, όπως εκείνη των αμέριμνων υποκλοπών στο Eurogroup, κυρίως δε έχει εγκαταστήσει την προσέγγιση του games-theory-made-easy στην διαπραγμάτευση, στην συνολική λογική της Κυβέρνησης) καταλήγει να είναι άλλο - και είναι σημαντικό:
Στους διαδρόμους των Βρυξελλών, στην στήριξη δηλαδή των τεχνικών κλιμακίων διαπραγμάτευσης, αλλά και στην Φρανκφούρτη, πηγή δηλαδή εξασφάλισης της όποιας ρευστότητας προς την Ελληνική οικονομία, επικρατεί Greece fatigue. Προκύπτει αυτή η Greece fatigue από τις δικές μας περιδινήσεις αλλά ανάγεται και στα δικά τους παιχνίδια πίεσης/καλών προθέσεων/σκλήρυνσης/ χαμόγελων/εκβιασμού.
Πώς μεταφράζεται, τώρα η fatigue εν προκειμένω; Ως κόπωση ή κάματος από την Ελλάδα, από την συζήτηση για την Ελλάδα, από την διαπραγμάτευση για την Ελλάδα. Μπορεί όμως και να μεταφρασθεί περισσότερο ως βαρεμάρα, ή και ως κουρασμένη απόγνωση μ' εμάς. Να προτείνουμε όμως και την άλλη εκδοχή: πρόκειται για διαπραγματευτική καταπόνηση! Δηλαδή για κάτι που αποσαρθρώνει την ίδια την λογική, την εσωτερική λειτουργία της διαπραγμάτευσης. Τώρα, τώρα που η δική μας ομάδα "πολιτικής διαπραγμάτευσης" έδωσε με σημαντικό άγχος προς τα δικά μας τεχνικά κλιμάκια και το Brussels Group οδηγία επίσπευσης και κλεισίματος των διαδικασιών, είναι ζήτημα αν αυτό αρκεί πλέον για να προχωρήσει αληθινά η διαπραγμάτευση. Να πάει, δηλαδή, προς την πολυπόθητη (;) συμφωνία.
Στην Greece fatigue έρχεται και στηρίζει και η πλευρά Σώϋμπλε αλλά και η νομενκλατούρα του ΔΝΤ - πιο επικίνδυνη απ' όλες τις θέσεις του Ταμείου η τοποθέτηση Olivier Blanchard - με την σκλήρυνση των τελευταίων ημερών. Και την Greece fatigue πάει ακριβώς να καταπολεμήσει η επανεμφάνιση των Αμερικανών στην συζήτηση, τώρα που έγινε συνείδηση ότι η μη-αποπληρωμή του Ταμείου (είτε της 5ης Ιουνίου, είτε συνολικά το 1,5+ δις του Ιουνίου) πάει να γίνει πραγματικότητα. Όχι από "πολιτική απόφαση των Αθηνών" ή από εκφώνηση προθέσεων για ρήξη, αλλά από γνήσια εξάντληση των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων (που, τώρα, μεταφράζουν σε πραγματικότητα το Βαρουφάκειο "δεν ζητάμε λεφτά, ζητούμε μόνο αξιοπρέπεια"...).
Προσοχή, όμως γιατί σ' αυτήν ακριβώς την φάση διαπραγμάτευσης καταπόνησης ήρθε να προστεθεί μια άλλη παρενέργεια στο μέτωπο των καταθέσεων. Κάποια στιγμή, ψάχνοντας για νέους δημοσιονομικούς πόρους, κάποιοι εμπνεύσθηκαν έναν φόρο-τέλος 0,1% στις τραπεζικές συναλλαγές ή/και στα ΑΤΜs (σήριαλ Βαρουφάκη). Ύστερα τα μάζεψαν λίγο: όχι επιβάρυνση της μέσω τραπεζών πληρωμής τραπεζών, ή πάλι ΔΕΗ/ΕΥΔΑΠ. Επανήλθαν με αύξηση του 0,1% σε 0,02%. Ύστερα κάποιος συνειδητοποίησε ότι υποτίθεται πως διεξάγεται εκστρατεία, να μειωθεί η χρήση ρευστών στην οικονομία, οπότε η πανευφυής ιδέα του τέλους στις τραπεζικές συναλλαγές πάει ανάποδα...
Όμως, πολύ βαρύτερη είναι η επάνοδος της φημολογίας για φόρο/έκτακτη εισφορά επί των καταθέσεων (προσοχή! όχι επί των τόκων, επί του stock καταθέσεων, του τύπου εισφοράς αλληλεγγύης). Ύστερα, εδώ, "κάποιος "τους επεσήμανε ότι είναι η τέλεια συνταγή για bank run, το πήραν πίσω. Μάλιστα, όταν έγινε λόγος ευρύτερα για capital controls - στην Ελλάδα από την Ντόρα Μπακογιάννη - έσπευσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος να μιλήσει για "ανυπόστατα, κακόβουλα, καταστροφολογικά σενάρια".
Έτσι η διαπραγματευτική καταπόνηση έρχεται να διασυνδεθεί με την καταπόνηση των αντοχών μιας έως τώρα ανθεκτικής στον ερασιτεχνισμό κοινής γνώμης...

Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 28/5/2015

Υποκατηγορίες

  • Ο δρόμος χαράζεται περπατώντας


    Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/η Κυβέρνηση Τσίπρα/η διαπραγματευτική προσέγγιση Βαρουφάκη έχει αναζητήσει ρίζες στον ιδιαίτερο συμβολιστή ποιητή Αντόνιο Ματσάδο.


     

    Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/η Κυβέρνηση Τσίπρα/η διαπραγματευτική προσέγγιση Βαρουφάκη έχει αναζητήσει ρίζες στον ιδιαίτερο συμβολιστή ποιητή Αντόνιο Ματσάδο. Όμως, έτσι, όπως επενδύθηκαν - με πολύ σώου, με πληθωρικές δηλώσεις, με πενιχρό πολιτικό περιεχόμενο πλην της διάθεσης κόντρας και τα κάποια στοιχεία αναδίπλωσης - οι ημέρες μετά το ξεκίνημα των Ευρωπαϊκών περιπλανήσεων Τσίπρα και (κυρίως!) Βαρουφάκη, αληθινά θυμίζουν το Se hace camino al andar/ Ο δρόμος χαράζεται περπατώντας.
    Έτσι, με αναζήτηση ενός κάποιου περιεχομένου για την πληθωρική φόρμα, φθάσαμε στις Προγραμματικές Δηλώσεις, που κινδυνεύουν να είναι το πιο αστραπιαία μεταφραζόμενο κείμενο στην διεθνή σκηνή! Με το καημένο το "Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης" να επιχειρείται να αποκτήσει αποτύπωση που και τους "έξω" να μην συνταράξει περισσότερο, κι εμάς τους "μέσα" να κρατήσει σε ενθουσιασμό.
    Ενώ όμως φαίνεται ότι τελικά θα καταλήξουμε και με Φόρο Επιδεικτικής Κατανάλωσης (αντί του πεζού Φόρου Πολυτελείας: ο Ανδρέας Παπανδρέου θα δάκρυζε, βλέποντας υλοποίηση Thorstein Verblen) και με Ταμείο Εθνικού Πλούτου (αντί για ΤΑΙΠΕΔ: σοφή η ιδέα να συνδυαστεί η εκποίηση/αξιοποίηση με την υπόσχεση για διάσωση του Ασφαλιστικού), συν μια καμπάνια κατά των ολιγαρχών και της ("μεγάλης") φοροδιαφυγής, τα διαβολεμένα τα νούμερα δεν εμφανίζονται στο προσκήνιο. Στο EuroWorkingGroup η εξήγηση ήταν... οι Προγραμματικές που δεν είχαν αναγνωσθεί! Στο δίδυμο Eurogroup της 11ης/16ης Φεβρουαρίου, το ζήτημα κινδυνεύει να είναι σαφώς πιο δυσάρεστο (η Κορυφή της 12ης είναι ούτως ή άλλως "πολιτική"). Στην σταθερή πίεση των "εταίρων" για νούμερα, για ποσοτικοποίηση των πολιτικών όχι απλώς συγκεκριμένη αλλά και πειστική, η Ελληνική στάση είναι Βαρουφακική: "Give us time and give us space". Που στην πραγματικότητα έχει την ακόλουθη απόδοση: "Δώστε μας χρόνο να σκεφθούμε τι θέλουμε/Δώστε μας περιθώρια μέχρις ότου εσείς (οι "εταίροι") σκεφθείτε τι θα μπορούσατε να δώσετε/πού και πώς θα μπορούσατε να χαλαρώσετε ένα κακοσχεδιασμένο και εκ του αποτελέσματος αποτυχημένο Πρόγραμμα, στο οποίο εμείς ζούμε και πνιγόμαστε (και το βλέπετε) εδώ και 5 χρόνια".
    Στην πιεστική απαίτηση των "εταίρων" για νούμερα, για στοιχεία , η Ελληνική πλευρά αντιπαρατάσσει ενδιαφέρουσες διαβεβαιώσεις, όπως για δημοσιονομική ισορροπία, ή πάλι για (ήπιο) πρωτογενές πλεόνασμα. Το πρόβλημα πού είναι; Έρχεται η δική μας διαβεβαίωση, π.χ. του τύπου: "Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα διαρρυθμιστεί χρονικά, αλλά δεν έχει και δημοσιονομική επίπτωση, άσε που θα σημάνει πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές, άρα... μείωση των απαιτήσεων του Ασφαλιστικού από τον Προϋπολογισμό". Η άλλη πλευρά σπεύδει να παρατηρήσει: "Ωραία, όμως έχετε υπολογίσει πόσο η αύξηση κατωτάτων θα σημάνει σε αύξηση π.χ. του επιδόματος ανεργίας; Και πόσο στα επιδόματα μητρότητας; Πόσο και πώς θα "περάσει" στον υπολογισμό των συντάξεων; Α, ναι, και με τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, πώς την βλέπετε την εισπραξιμότητα;"
    Αυτού του είδους την προσέγγιση, πάτε την τώρα και απλώστε την σ' όλο το φάσμα των Προγραμματικών όπως θα μεταφράζονται σε Πρόγραμμα - όχι πλέον "Θεσσαλονίκης", αλλά "ηπίως ψαλιδισμένο" ώστε να φαντάζει συμβατό με μια συζήτηση Eurogroup...
    Ή δείτε πάλι, την προσέγγιση να ζητηθεί η συμβολική αντικατάσταση της Τρόικας - η οποία και μισήθηκε, αλλά και απέτυχε ως "ελεγκτής" - με κάτι "άλλο". Σαν στοιχείο αυτού του "άλλου" κάποια στιγμή συζητήθηκε (όχι δε μόνον στην Αθήνα) και ο ΟΟΣΑ. Τον οποίο, βέβαια, γνώρισε πρόσφατα η ελληνική κοινή γνώμη ως εμπνευστή του διαβόητου toolkit/της εργαλειοθήκης: έκανε περισσότερο κακό η συζήτηση γύρω από το ζήτημα αυτό, έτσι όπως έγινε, παρά ο,τιδήποτε άλλο στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων.
    Ο ΟΟΣΑ, οργανισμός με εγγενώς διακρατική υφή, ενώ έχει και γνώση και λόγο - και δεν διστάζει να εκφραστεί με σαφήνεια και ένταση - δεν έχει συσχετισθεί με την γεύση επιβολής του ΔΝΤ και των Βρυξελλών. Εχει δε πρόσφατα "γνωρίσει" (με αφορμή το toolkit) την Ελληνική πραγματικότητα απο κοντά, έχει παίξει ρόλο υποβοήθησης των συνεννοήσεων ο Γενικός Διευθυντής του Ανχελ Γκουρία, που θάναι (στις 11 Φεβρουαρίου, κι αυτός!) στην Αθήνα.
    Όμως , με εμάς να αναζητούμε τον όποιο δρόμο περπατώντας, χρειάζεται παρόμοιες τομές να τις προωθήσει η "άλλη πλευρά". Καθώς και να παρατείνει (με δική της πρωτοβουλία;) τον χρόνο που τελειώνει.
    Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

     

    Το κείμενο του Α.Δ.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗ  δημοσιεύτηκε στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 9.2.2015

    Καταμέτρηση Άρθρων:
    0