Παρασκευή, 19 Απρίλιος 2024
Με τις ευχές όλων, ακόμη και των πλέον αντιμνημονιακών, θα 'πρεπε να φεύγει αύριο για τη συνάντησή του με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ο Γιάννης Στουρνάρας. Από αυτήν τη συνάντηση, από το «πράσινο φως άμεσης επικοινωνίας» που άνοιξε κατά την επίσκεψη Σαμαρά σε Βερολίνο-Παρίσι για τον Ελληνα υπουργό Οικονομικών με Σόιμπλε αλλά και Μοσκοβισί, εξαρτώνται περισσότερα απ' ό,τι και από το Eurogroup ή και την Κορυφή του Οκτωβρίου, περισσότερα (στην ουσία) απ' ό,τι και από τη διαβόητη Εκθεση Προόδου της τρόικας, απ' αυτήν τη συνάντηση θα εξαρτηθεί ουσιαστικά το στοίχημα μη τελικού εκτροχιασμού της Ελλάδας.
Και δεν πρόκειται μόνο για την κυρίως συνέχιση του Προγράμματος Προσαρμογής, για την επάνοδο on-track της διαχείρισης του 2012, για τη διεκδίκηση/διαπραγμάτευση της διαβόητης επιμήκυνσης, που μπορεί να καταστήσει τους στόχους του Προγράμματος εφικτούς. Πρόκειται και για την άμεση, την εντελώς άμεση επαναφορά της χρηματοδότησης της οικονομίας. Χρηματοδότησης που η έλλειψή της -κάτι με την εκλογική και προεκλογική περίοδο της άνοιξης του 2012, κάτι με την «Προγραμματική Συμφωνία» προκειμένου να σταθεί στα πόδια της η κυβέρνηση ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ- έχει τόσο πολύ στραγγίξει την οικονομία, ώστε κινδυνεύει όλη η ευρωσυζήτηση για την Ελλάδα να μην έχει νόημα όταν θα ολοκληρώνεται στα τέλη του 2012.
Άμα στραγγίξει κι άλλο η οικονομία θα μιλούμε πλέον για κενό
Όλη αυτή την καθυστέρηση μηνών και μηνών, με έκφραση την καθυστερούμενη δόση των 31,2 δισ. ευρώ η οποία αφενός μπλοκάρει την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και αφετέρου πάει πίσω κάθε πληρωμή του Δημοσίου, τη «χρηματοδοτήσαμε» με τρεις τρόπους.
Πρώτα, με επίσημη/ομολογημένη πρόσθετη ανάσχεση των πληρωμών: μετράμε κοντά 7 δισ. επισήμως οφειλόμενα στον ιδιωτικό τομέα, αλλά δεν πληρώνουμε τίποτε πλην των ιερών μισθών Δημοσίου και των συντάξεων. (Εδώ υπάρχει κι ένα άλλο τερτίπι, αθλιότερο: έχουν πάει πίσω σιωπηρά οι διαδικασίες αναγνώρισης των οφειλών του Δημοσίου, τη μια με χαρτούρα στα εντελλόμενα, την άλλη με χρονοτριβή του παρέδρου, την άλλη με μη οριστική παραλαβή.)
Δεύτερον, με την έκδοση έντοκων γραμματίων πολύ πάνω από τις ανάγκες αναχρηματοδότησης των ήδη εκδιδομένων σειρών, με έγκριση της ΕΚΤ/της τρόικας: όμως, προσοχή!, τα έντοκα αγοράζονται από τις ελληνικές τράπεζες κυρίως - άρα στραγγίζουν πρόσθετο χρήμα από την υπόλοιπη οικονομία.
Τρίτον, λειτουργεί πλέον από τον Ιούλιο ως μόνος μηχανισμός παροχής ρευστότητας στην οικονομία ο ELA της Τράπεζας της Ελλάδος αντί του «παράθυρου» της ΕΚΤ: όμως τα στοιχεία δείχνουν ότι η, μέσω ELA παρεχομένη, ρευστότητα υστερεί κατά αρκετά δισ. έναντι εκείνης που αντλούνταν από την ΕΚΤ.
Αυτή η κατάσταση, που διαμορφώθηκε και συνεχίζεται πλέον επί καιρό, κινδυνεύει να κάνει τη συζήτηση περί Ελλάδος να διεξάγεται εν κενώ. Γι' αυτό και πρώτο ενθαρρυντικό δείγμα κινητικότητας, που θα είναι στις αποσκευές Στουρνάρα στο ταξίδι προς Σόιμπλε, θεωρούμε τη συζήτηση για άμεση δανειοδότηση «έναντι». έναντι της συνεχιζόμενης συζήτησης για τα 31,2 δισ. που η εκταμίευσή τους θα εμπλακεί, θέλουμε-δεν θέλουμε, στις αργόσυρτες ευρωπαϊκές διαδικασίες, αξιολογήσεις, εξισορροπήσεις κ.λπ.
Η βελτίωση του διεθνούς κλίματος έναντι της ελληνικής περίπτωσης, η προσπάθεια της γερμανικής πολιτικής ηγεσίας να συμμαζέψει τα σκυλιά που ξαμόλησε -με ακρισία που θυμίζει ελληνικό πολιτικό σύστημα- στη δημόσια συζήτηση της δικής της χώρας, στα γερμανικά και διεθνή media, δημιουργεί ένα περιθώριο, δίνει μιαν ανάσα. Επιπλέον, η μεταστροφή των μεγάλων διεθνών μέσων -η φρασούλα των «F.T.» ότι «η δραχμή μπορεί να είναι λιγότερο πιθανή απ' όσο θεωρούν οι αγορές»- αξίζει όσο όλη η τούμπα του γερμανικού Τύπου. Αμα όμως η ανάσα που δίνεται δεν μεταφρασθεί σε κάτι το συγκεκριμένο, κινδυνεύει όλη αυτή η μεταστροφή του κλίματος και η αποκατάσταση (πάλι: θυμηθείτε την υποδοχή ΓΑΠ από την Ευρώπη το 2010, τότε που ο Αντώνης Σαμαράς ήταν το πιο μαύρο πρόβατο ) εμπιστοσύνης να αποβεί χωρίς περιεχόμενο. Αμα πεθάνει ο ασθενής, θα μείνουν οι γιατροί να κάνουν αναμεταξύ τους προπόσεις για την τεχνικά ανεπίληπτη θεραπεία που εφήρμοσαν!
Ο Γιώργος Μαυραγάνης ως κεντρικό πρόσωπο - και οι παγίδες τριγύρω του
Όμως η ελληνική οικονομία του φθινοπώρου του 2012 αποτελείται από συγκεκριμένες μονάδες: από επαγγελματίες και επιχειρήσεις και από νοικοκυριά. Αυτές οι μονάδες απειλούνται -τώρα, άμεσα!- από μια πρωτόγνωρη ασθένεια. Μια νέα κοινωνική τάξη πάει να διαμορφωθεί. Πελώρια, ευρεία, ετερόκλητη. Η τάξη των ευπρεπών, των κατ' ανάγκην, των λόγω αδιεξόδου φοροφυγάδων!
Ευτυχώς -μη μας παρεξηγήσεις φίλε αναγνώστη, θα εξηγήσουμε τι εννοούμε- η τάξη αυτή περιλαμβάνει πλέον και «κοινούς ανθρώπους», νοικοκυραίους. όχι μόνον επαγγελματίες ή επιχειρηματίες. Ετσι, με τον τραγικά επώδυνο τρόπο τού να μην έχεις να πληρώσεις, εσύ ο καθημερινός άνθρωπος, την εφορία αν δεν αφήσεις πίσω το νοίκι ή το φροντιστήριο των παιδιών ή την επισκευή του αυτοκινήτου, ή αν δεν σκοτώσεις το ασφαλιστήριο (μιλούμε για τη θνήσκουσα μεσαία τάξη), καταλαβαίνεις πόσο η συζήτηση περί φοροδιαφυγής έχει αλλάξει φύση. Κάποτε, στην κοινή γνώμη η φοροδιαφυγή ήταν κάτι που έκαναν οι ισχυροί και επιτήδειοι - οι «κακοί»: αυτό λένε (δεν πρόλαβαν να αλλάξουν τροπάριο ) τα media, αυτό παπαγαλίζουν οι πολιτικοί (γιατί οι ίδιοι, εν πολλοίς, κινούνται στο ευχάριστο περιθώριο του νόμιμου/ηθικού όπου η έννοια «φόρος» δεν έχει νόημα), αυτό ήδη έχουν ενσωματώσει στα στερεότυπά τους περί Ελλάδας (όπου «οι πλούσιοι φοροδιαφεύγουν, οι φτωχοί υποφέρουν») οι Ευρωπαίοι, οι κυρίες Μέρκελ - Λαγκάρντ κοκ.
Τώρα, όμως, που οι μεσότατοι και οι με μηδενική διάθεση παραβατικότητας άνθρωποι ψάχνουν να βρουν τρόπο να λειτουργήσουν φορολογικά χωρίς να εξοντωθούν -«από ένα πτώμα, δύσκολα αντλείς φόρο», άλλωστε, you don' t get easily tax off a corpse- τώρα έρχεται αληθινά στο προσκήνιο η επείγουσα ανάγκη όχι φορολογικής μεταρρύθμισης ή (Βενιζέλειου) «Εθνικού Φορολογικού Συστήματος», αλλά άμεσων πρακτικών φορολογικών ρυθμίσεων οι οποίες και μόνον θα αποτρέψουν τον αληθινό, τερματικό εκτροχιασμό.
Λοιπόν, αυτό το έχουν ήδη ψυχανεμιστεί οι τροϊκανοί. Που βλέπουν ότι π.χ. την ώρα που αυτοί θα κρίνουν την πειστικότητα των διαβόητων 11,6 δισ. «τελικής» δημοσιονομικής διόρθωσης, κινδυνεύει ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων να καταρρεύσει, η φορολογία των εταιρειών να γυρίσει αρνητική (πώς; με τις προκαταβολές που βρίσκουν, φέτος, κόκκινη χρήση), ο ΦΠΑ αλλά και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης να συνεχίσουν να λιμνάζουν. Υπό την έννοια αυτή, ο Γιώργος Μαυραγάνης πάει να γίνει στην κυβέρνηση αυτή πρόσωπο κεντρικό όσο σχεδόν και ο Γιάννης Στουρνάρας. Η δε υπόθεση των φορολογικών ρυθμίσεων, προϋπόθεση για να συνεχίσει να υπάρχει φορολογικό σύστημα.
Όμως, εδώ χρειάζεται ο όντως έμπειρος λόγω θητείας στον ιδιωτικό ελεγκτικό τομέα κ. Μαυραγάνης να αποφύγει τις γνώριμες παγίδες τις οποίες πατούν, τακτικά, οι υπουργοί Οικονομικών. Από τις πρώτες μέρες της θητείας του, μέσα Ιουλίου, το λέγαμε, έχει βάλει στα σκαριά μια διαφορετικού τύπου ρύθμιση για τις υποθέσεις εκείνες -που διογκώνονται μέρα με την ημέρα!- όπου επιχειρήσεις, επαγγελματίες κ.ά. δεν έχουν υποβάλει δήλωση και δεν έχουν αποδώσει φόρο για κάθε είδους φορολογίες: μισθωτών υπηρεσιών, αμοιβών Δ.Σ. κοκ, πέρα από τη μη απόδοση ΦΠΑ.
Στα ταμεία πλήθους επιχειρήσεων υφίστανται, υπό την πίεση του λειτουργικού αδιεξόδου, βαθιές μαύρες τρύπες. Για να υπάρξει ρύθμιση αυτού του είδους εκκρεμοτήτων, δηλαδή για να έχεις βεβαιωμένο ληξιπρόθεσμο χρέος ώστε να υπαχθείς στις κάθε τόσο επανερχόμενες ρυθμίσεις, πρέπει έως τώρα να πας να ζητήσεις έλεγχο: δηλαδή να αυτοκαταγγελθείς, να δεχθείς την επίσκεψη του συμπαθούς φοροελεγκτή, να στιγματισθείς φοροφυγάς, να δεις τα βιβλία σου απειλούμενα . «Μα, αυτοί έχουν παρανομήσει!» έλεγε έως τώρα η κυρίαρχη άποψη. «Μα, αλλιώς θα κλείσω, θα διώξω κι άλλους εργαζόμενους», μόλις που αχνοακουγόταν ο αντίλογος. Ε, τώρα που όλοι μας βλέπουμε τι σημαίνει γνήσιο φορολογικό αδιέξοδο, τώρα λύνονται -πολιτικά- τα χέρια για αληθινή ρύθμιση.
Δηλώνεις συμπληρωματικά και συμφωνείς να καταβάλεις τμηματικά (με βάση τη δήλωση) όσα γίνεται, ώστε να βγαίνεις πέρα. Και με spot checks, με ουσιαστικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους, αποθαρρύνονται οι επιτήδειοι να λένε ό,τι θέλουν.
Επιμένοντας για γνήσια κατάργηση του ΚΒΣ (αντί για απλή μετονομασία του!), της άλλης αυτής παγίδας υπέρ του πονηρού εφοριακού, ο κ. Μαυραγάνης έχει δείξει ότι και γνωρίζει και αντιλαμβάνεται. Εχοντας κατορθώσει όχι να εξαγγείλει, αλλά να λειτουργήσει -ιντερνετικά- τις 7 δόσεις για την ανακούφιση των νοικοκυριών από το φετινό εκκαθαριστικό, έδειξε ότι και μπορεί. Πρέπει όμως να δράσει τώρα.
