Πέμπτη, 28 Μάρτιος 2024

Μια έντιμη έκθεση από την τρόικα

09aΔεν θα 'ταν σωστό να υποτιμήσει κανείς ούτε την έλευση της Ανγκελα Μέρκελ στην Αθήνα να στηρίξει τη σημερινή κυβέρνηση ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ ως μόνη (θεωρούν οι Βρυξέλλες, το Παρίσι, το Βερολίνο) που βάζει το ευρωπαϊκό στοίχημα στην Ελλάδα του 2012, ούτε την υπό πρωτοφανή πίεση διαπραγμάτευση με την τρόικα που την επωμίσθηκε ο Γιάννης Στουρνάρας και έφθασε σε σημείο ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι επιτρέπει κατάληξη.

Η Ανγκελα Μέρκελ φρόντισε να δηλώσει ότι προσδοκά «μιαν έντιμη έκθεση από την τρόικα», δείχνοντας ένα σημείο κινδύνου. Ο Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος σημειωτέον είχε πει αφοπλιστικά ότι είτε θα προσχωρήσει η τρόικα στις θέσεις μας, είτε εμείς στις δικές τους, εξήγησε ότι «δεν υπάρχει πολιτική προσέγγιση» στην τελική διαπραγμάτευση. Βέβαια, να τη δούμε να προσγειώνεται η κυρία Μέρκελ και να δούμε να βρίσκεται τελικά δίαυλος ώστε η κατ' αρχήν συμφωνία -με την οποία ξεπατώθηκαν οι διάφορες «κόκκινες γραμμές» του ελληνικού πολιτικού συστήματος- να φθάσει μετά τα αβαθή του Eurogroup στην κορυφή.

Και πάντως θα ήταν άσπλαχνο να σαρκάσει κανείς ότι η κυρία Μέρκελ θα 'ρθει στην Αθήνα επειδή το προανήγγειλε ο Αντώνης Σαμαράς στη Handelsblatt ή επειδή κατατρόμαξε με τα 5 «εάν δεν» του Βαγγέλη Βενιζέλου. Τι είναι αυτά; Είναι οι προϋποθέσεις που έταξε ο Β.Β., προκειμένου να περιμαζέψει το ασκέρι του στο ΠΑΣΟΚ μετά την επικοινωνιακή πανωλεθρία της «λίστας Λαγκάρντ», ώστε να καταδεχθεί το υπερήφανο Κίνημα να ψηφίσει την συμφωνία για τα μέτρα.

1) Να υπάρξει «ολοκληρωμένη συμφωνία με τους εταίρους».

2) Να «διασφαλιστεί η παράταση επί 2ετία».

3) Να ανοίξει η συζήτηση για περαιτέρω μείωση του χρέους.

4) Να υπάρξει η «ρήτρα αντικατάστασης».

5) Να κλείσει όλο το πακέτο οριστικά.

Βέβαια, μόλις ακούστηκε η έλευση Μέρκελ, οι προϋποθέσεις Β.Β. έλιωσαν σαν το χιόνι στην άνοιξη... Ενώ θα ήταν άδικο να πει κανείς ότι ειδικά ο Γιάννης Στουρνάρας είναι κρίμα που υποχρεώθηκε, εκεί όπου έφθασε να μιλάει για παραίτησή του υπό την ανοίκεια πίεση τρόικας/Τόμσεν να δεχθεί ένα front-loaded σχήμα δημοσιονομικών περικοπών. που γνωρίζει άριστα ότι όχι μόνο θα καταβυθίσει το ΑΕΠ μετά το φετινό -7% όχι σε -3,8% του προϋπολογισμού 2013 (ή σε -4,5% ψυχρότερων υπολογισμών), αλλά σε -5% και βλέπουμε...

Αυτά έχουν περιορισμένη σημασία. Οπως περιορισμένη σημασία θα έχουν οι λεονταρισμοί των πολιτικών ηγεσιών να ισχυριστούν ότι ΑΥΤΟΙ και μάλιστα Η ΔΙΚΗ τους πολιτική διαπραγμάτευση «έσωσε την κατάσταση». Ενώ αποτελεί μέγιστη πολιτική προσφορά του Στουρνάρα ότι ζαλώθηκε και κουβάλησε την όσο-γίνεται-πιο-τεχνοκρατικής γλώσσας, αλλά μέχρι φρίκης πολιτική διαπραγμάτευση με την τρόικα. Ολοι το γνωρίζουμε -και η κυβέρνηση, και η κυρία Μέρκελ, και η κυρία Λαγκάρντ κοκ- ότι την αληθινή σημασία την έχει το πώς όσα τελικά «κλείσουν» θα μεταφραστούν σε πράξη. Θα εφαρμοστούν. Θα λειτουργήσουν. Implementation-implementation-implementation, που έλεγε η κυρία Λαγκάρντ, όταν φιτίλιαζε εκείνη την ελληνική υπόθεση.

Μαχητικά υψωμένη η γροθιά, το άλλο χέρι στη ζητιανιά

Ας προσπεράσουμε, λοιπόν, τις εικασίες και τις ερμηνείες για τη λογική της εδώ παρουσίας Μέρκελ. Αν και θα αφήσουμε παρακάτω κάτι λιθαράκια για την αναζήτηση «αναπτυξιακού παραθύρου» απ' αυτή την κατεύθυνση. Θα πούμε μόνον, εδώ, ότι όλες αυτές οι διοργανώσεις διαδηλώσεων, πορειών διαμαρτυρίας κ.λπ. μας ξανάφεραν στο νου τη θυμοσοφία Αλέκου Παπαδόπουλου (ναι, πάλι αυτός!). Θα ξανακατέβουμε στους δρόμους, όπως και επί Κλίντον όταν είχε έρθει στην Αθήνα ακολουθώντας τη συμβουλή Νίκολας Μπερνς να ζητήσει συγγνώμη από τους Ελληνες για στάσεις των ΗΠΑ, να διαμαρτυρηθούμε, να καταραστούμε, να διατρανώσουμε μαχητική αντίθεση κοκ. Μόνο που, τώρα, το ένα χέρι θα είναι σηκωμένο σε μαχητική γροθιά, ενώ το άλλο χέρι θα βρίσκεται απλωμένο για ζητιανιά (ιδού υπεσχημένη θυμοσοφία).

Μήπως η κυρία Μέρκελ συνειδητοποίησε ότι η ταχύτητα με την οποία στην Ευρώπη -π.χ. στους κοινοτικούς κύκλους ή και σε πρωτεύουσες όπως το Βερολίνο ή και η Ρώμη- γίνεται ήδη αποδεκτό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί πλέον πρόταση εξουσίας, «απαιτούσε» από τη Γερμανία κάποια ρητή εναντίωση, ώστε να μη γίνει αυτεπιβεβαιούμενη προφητεία; Μήπως με την αντίστοιχη προθυμία όλο και περισσότερων παραγόντων της Ευρώπης -μετά την προ βδομάδων περίοδο «καλού κλίματος»- να στοιχηματίσουν πάλι ότι με την Ελλάδα θα προκύψει ατύχημα διαδρομής «χρειάζεται» κάποιος, κάποιος σημαντικός, να βάλει στοίχημα προς την αντίθετη κατεύθυνση;

Ας είναι. Αν ένα είναι το θετικό με την εξέλιξη αυτών των ημερών -γιατί, σίγουρα, η επίσκεψη Μέρκελ δεν θα 'βγαζε νόημα άμα ήταν να αφεθεί η Ελλάδα να προσαράξει ακριβώς εδώ δίπλα, στο επόμενο ακρωτήρι! -είναι το ξεπέρασμα της παγίδας που στήσαμε στον εαυτό μας με την καθυστέρηση και την Ελληνοελληνική διαπραγμάτευση. Η ασφυξία λόγω μη καταβολής της διαβόητης δόσης των 31,5 δισ. κινδύνευε να υποχρεώσει σε μερική μόνο καταβολή της. Να υποχρεώσει κι εκείνους -ας πούμε την τρόικα- προκειμένου να μη «σκάσει» κάποια πληρωμή προς ΕΚΤ και έχουμε αδόκητη χρεοκοπία. Να υποχρεώσει εμάς -την κυβέρνηση ή όποιον ενδιαφέρεται- προκειμένου να μην στραγγαλιστεί τελείως η οικονομία, κυρίως μέσα από την πρόσθετη κρίση του τραπεζικού συστήματος που παραμένει «εκτός ανακεφαλαιοποίησης». Να δούμε τώρα την άλλη παγίδα: να υπάρξει μέσα στην ασυμφωνία με την τρόικα συμφωνία για «μέρος» μόνο του συνολικού πακέτου περικοπών, δηλαδή μόνο για τα μέτρα που θα αφορούν το 2013 και έναντι αυτών να δοθεί η πλήρης δόση των 31,5 δισ.- συν κάποιες από τις prior actions των διαρθρωτικών από μέρους μας (γι' αυτό άρχισαν να κινούνται πάλι τα εργασιακά).

Ηδη για να αποφευχθούν ζημιές από τη χρονοτριβή η Τράπεζα της Ελλάδος που είχε επιβάλει (σε μια λογική «του πιο καλού του μαθητή») δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας για τις τράπεζες 9% αντί 8%, τώρα... τον επανέφερε στο 8%: έτσι, οι ελληνικές τράπεζες δικαιούνται ακόμη μηχανικής υποστήριξης στην εντατική με ανοχή της ΕΚΤ. Υπ' αυτό το φως προχώρησε και το ντιλ εξαγοράς της Eurobank [EFGr.AT] Σχετικά άρθρα από την Εθνική, μετά την κίνηση Alpha με Εμπορική.

Από την Παγκόσμια Τράπεζα στην Institution for Growth

Πάντως, στα μπαγκάζια της κυρίας Μέρκελ θα υπάρχει και... ολίγη από ανάπτυξη. Πώς, όμως; Μέχρι στιγμής όλα τα φληναφήματα περί επίσπευσης της απορρόφησης του ΕΣΠΑ (με ή χωρίς τις καλές υπηρεσίες της Task Force, του κ. Ράιχενμπαχ, των καλών υπηρεσιών του κ. Χάαν κοκ) δεν έχουν αποδώσει τίποτε. Κάποια στιγμή, ψιλο-ξαφνικά, και ενώ γινόταν πλέον φανερό ότι το ΔΝΤ βρίσκεται -ή προσπαθεί να περιέλθει- σε φάση αποχώρησης από το «πείραμα Ελλάδας», ρίχτηκε η ιδέα να υποκατασταθεί στη θέση του η... Παγκόσμια Τράπεζα. Παρευθύς κάποιοι θύμισαν ότι η World Bank και το κύκλωμά της -η IFC ή η MIGA- στοχεύει αποκλειστικά αναπτυσσόμενες χώρες. Οσο και αν έχει κατρακυλήσει η Ελλάδα, δεν βρίσκεται εκεί! (Βέβαια, και το ΔΝΤ για την ελληνική περίπτωση έχει ξεφύγει κατά πολύ από το καταστατικό του. Και η Ε.Ε. έχει τσαλακώσει τους συνταγματικής περιωπής κανόνες της...).

Ύστερα επανήλθε στο προσκήνιο ένα άλλο -ευρωπαϊκό αυτό- εύρημα. Το είχαν λανσάρει ως «μια νέα ΕΤΒΑ» οι Φίλιπ Ρέσλερ και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης την εποχή των ερώτων με την Ελλάδα: θα στηριζόταν, λέει, στην τεχνογνωσία και την εμπειρία του Kreditanstalt fur Wiederaufbau, πετυχημένου γερμανικού κατάλοιπου του Σχεδίου Μάρσαλ, με συμμετοχή και άλλων ευρωπαϊκών χωρών (της Γαλλίας μέσω της Caisse des Depots, του Βελγίου κοκ) συν της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Από μας, πρώτον, θα μετείχε το Παρακαταθηκών, ύστερα κάποιες τράπεζες, συν θα ρίχνονταν μέσα κάποια (παγωμένα...) κεφάλαια ΕΣΠΑ -ύστερα θα μοχλεύονταν όλα αυτά και, με διαχείριση με ιδιωτικοοικονομική λογική, θα βοηθούνταν η διαβόητη επανεκκίνηση/reboot της πραγματικής οικονομίας. Για να μην ξεφύγει η συζήτηση στο αν το νέο αυτό όχημα θα είναι ή όχι τράπεζα, ονοματίστηκε Institution for Growth. Αυτό, λοιπόν, το σχέδιο έτρεξε επί μήνες και μήνες, με συσκέψεις επί συσκέψεων. Τώρα, μα μόλις τώρα, πηγαίνει να κλείσει μια πρόταση. Και τώρα, μα... ακριβώς τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είχε στην αρχή την πρεμούρα της επανεκκίνησης (το «Σχέδιο Μάρσαλ» κατά Μπαρόζο), «ανακαλύπτει» θεσμικά/νομικά/τυπικά κωλύματα.

Πού μας αφήνουν όλα αυτά; Σε κάτι δυσάρεστα απλό: αν (ΑΝ) οι Γερμανοί το θέλουν αληθινά κι αν (ΑΝ) εμείς δεχόμαστε να το δοκιμάσουμε, κάτι από reboot θα βρίσκεται σε μια γωνία των αποσκευών Μέρκελ.

*Δημοσιεύτηκε στη Ναυτεμπορική στις 08-10-2012.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση