Παρασκευή, 29 Μάρτιος 2024

Μετά τη νίκη Μακρόν, ξανά εθνικισμοί;

Και τώρα τι; Μπορούμε να μιλάμε για νίκη των φιλοευρωπαϊκών, δημοκρατικών δυνάμεων; Για ήττα του εθνικισμού; Αυτό είναι, περίπου, το ερώτημα για αρκετούς στη Γαλλία και την Ευρώπη.

Με βάση τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών, ο Μακρόν έλαβε το 66,1% και η Λεπέν το 33,9%. Η αποχή ξεπέρασε το ένα τέταρτο (25,4%), ενώ τα λευκά έφτασαν στο 11,5%. Ο Μακρόν θα βρίσκεται στην προεδρία για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Οι κάλπες επίσης έδειξαν ότι, σε εθνικό επίπεδο, 10,6 εκατομμύρια Γάλλων (το 1/3 των ψηφοφόρων) ήθελαν τη Λεπέν στην προεδρία. Παρότι η Ακροδεξιά προσδοκούσε ένα μεγαλύτερο ποσοστό, κάθε άλλο παρά περιθωριοποιημένη είναι σε εθνικό επίπεδο:

πήρε 4 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους σε σχέση με το 2012 και, άρα, η Λεπέν -το αντιδημοκρατικό, ρατσιστικό, αντιευρωπαϊκό κόμμα της- επαίρεται για το ότι θα είναι η βασική αντιπολιτευτική δύναμη απέναντι στον Εμανουέλ Μακρόν την επόμενη πενταετία, δεδομένης της κατάρρευσης των δύο βασικών μεταπολεμικών γαλλικών κομμάτων και του κατακερματισμού της Αριστεράς.

Επιπλέον, σύμφωνα με μετεκλογικές δημοσκοπήσεις, πάνω από το 40% των ψηφοφόρων του Μακρόν δήλωσαν ότι ψήφισαν κατά της εθνικίστριας Λεπέν και όχι υπέρ του Μακρόν. Ετσι, το 66,1% δεν σημαίνει απόλυτη νίκη ούτε γαλλική επιταγή υπέρ του προγράμματός του, εφόσον η εφαρμογή του ή όχι θα καθοριστεί και από το αβέβαιο αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών στις 11 και 18 Ιουνίου.

Επομένως, ο Μακρόν θα πρέπει να κάνει ό,τι απέτυχε να κάνει ο απερχόμενος Ολάντ: πρώτον, να συσπειρώσει γύρω του τους Γάλλους και, δεύτερον, να αλλάξει το τρέχον μοντέλο της Ευρώπης.

Στην Ε.Ε., μετά τη νίκη Μακρόν, την ανησυχία διαδέχθηκε η μακαριότητα. Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. διαμήνυσαν στη Γαλλία «αποφασιστικότητα και εφαρμογή των αναγκαίων οικονομικών μεταρρυθμίσεων».

Λίγες ώρες μετά την εκλογή Μακρόν, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επέκρινε τους Γάλλους για δημοσιονομική ανευθυνότητα στο σκέλος των δαπανών: «Πολύ χρήμα σε λάθος πράγματα». Η Γαλλία αναμένεται να έχει δημοσιονομικό έλλειμμα που ξεπερνά το 3% του ΑΕΠ που θέτει η Ε.Ε. για τις χώρες της ευρωζώνης - κανόνας που, στην ουσία, ήταν μια γαλλική επινόηση.

Στην προεκλογική εκστρατεία του, ο Μακρόν υποσχέθηκε εφαρμογή του 3% με περικοπή έως και 120.000 θέσεων εργασίας από τον δημόσιο τομέα, ύψους 60 δισ. ευρώ για την πενταετία, με το επιχείρημα ότι το Βερολίνο θα σεβαστεί το Παρίσι εφόσον η Γαλλία ανακτήσει την πρότερη αξιοπιστία της μέσω των οικονομικών μεταρρυθμίσεων... λιτότητας.

Ομως, ας μην ξεχνάμε ότι σχετικά με την οικονομία, το εμπόριο, τα πιθανά οφέλη που προσδοκά η Γαλλία από μια σκληρή γραμμή στο Brexit, ακόμα και για το ελληνικό χρέος, ο Μακρόν ήδη έχει επικριθεί από τη γερμανική ηγεσία:

«Οι Γάλλοι βάζουν ιδέες, αλλά εμείς βάζουμε το χέρι στην τσέπη». Μόνον ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, είδε τη νίκη Μακρόν ως «πρόκληση για την ηγεσία της Ε.Ε.», υπονοώντας ότι η φιλοευρωπαϊκή στάση και η νίκη του «είναι επίσης μια εντολή για εμάς τους Γερμανούς: θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την Ευρώπη και όχι να κουνάμε το δάχτυλο».

Ετσι, οι γερμανικές βουλευτικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2017 θεωρούνται ορόσημο για περαιτέρω εξελίξεις σε όλη την Ευρώπη, δεδομένου του αιτήματος του γαλλικού φιλελεύθερου Κέντρου για αλλαγές στην Ευρώπη. Κατά τον Μακρόν: «Η Ε.Ε. είτε θα αλλάξει είτε θα αντιμετωπίσει ένα πιθανό Frexit».

Ομως, το 2017, στη σκιά του εορτασμού των 70 χρόνων του Σχεδίου Μάρσαλ, οι τρέχουσες αναλύσεις δεν απαντούν σε κανένα από τα ζωτικά προβλήματα της Ενωσης που έχει χτιστεί από κράτη με ορισμένο αριθμό εργαλείων και πολλές αδυναμίες για τη συνολική ευημερία.

Ακόμα και η καταπολέμηση του λαϊκισμού σημαίνει την αναδημιουργία οράματος και νοήματος, δηλαδή μακροπρόθεσμο κοινωνικοοικονομικό και πολιτικό σχέδιο, όπως αυτό του 1947 - που ακόμα απουσιάζει.

Το 82% των Ευρωπαίων θέλει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της Ε.Ε. στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, το 78% για την ευημερία, το 75% στον αγώνα για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, το 74% όσον αφορά τη μετανάστευση, το 71% όσον αφορά την προστασία των εξωτερικών συνόρων και το 66% στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας.

Η Ε.Ε. έχει δείξει μάλλον αδυναμία να συμβάλει στη σταθεροποίηση των οικονομικών κύκλων, των προϋπολογισμών ή ακόμη στη διατήρηση της ασφάλειας και του κράτους δικαίου. Η ανοικοδόμηση ενός ευρωπαϊκού πολιτικού και κοινωνικού μοντέλου ηπειρωτικής κλίμακας εμποδίζεται από εμμονές, υπαγορευμένες εθνικές λύσεις, την αναζωπύρωση των εθνικισμών∙ από την άρνηση των κρατών για αλληλεγγύη∙ την άρνηση καταπολέμησης των ανισοτήτων.

Αυτό είναι που θέλουν οι πολίτες καθώς ψάχνουν να ξαναβρούν τη μοίρα τους στον μεταβαλλόμενο κόσμο; Αυτό θέλουν οι Γάλλοι, οι 'Αγγλοι, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί, οι Έλληνες και οι άλλοι; Σε αυτά απαντήσεις δεν υπάρχουν.

Δημοσιεύτηκε στην "Εφημερίδα των Συντακτών" στις 12/5/2017.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση