Πέμπτη, 28 Μάρτιος 2024

Με την αβεβαιότητα, πάλι, στο προσκήνιο

κατάλογοςΘα μας επιτρέψει ο αναγνώστης να ξεκινήσουμε το σημείωμα αυτό σ' έναν τόνο ιδιαίτερα προσωπικό. Συζητούσαμε την τροπή της επικαιρότητας – την πρόσθετη «ένεση αβεβαιότητας» που έχουν φέρει οι εξελίξεις στην Συρία και την ευρύτερη περιοχή μας μ' έναν ιδιαίτερο άνθρωπο που και άλλες φορές έχουμε μνημονεύσει σ' αυτόν τον φιλόξενο χώρο: τον Αλέκο Παπαδόπουλο.

Έχει πάντα ο Αλέκος την ικανότητα να πηγαίνει την συζήτηση παραπέρα. Όχι με την συνήθη πλέον ροπή προς τον ριζοσπαστισμό, που την έχουν υιοθετήσει οι πολιτικοί (και οι μηντιακοί, και οι πανεπιστημιακοί – όλοι εντέλει οι διεκδικητές του λόγου στον «δημόσιο χώρο») προκειμένου να κερδίζουν την προσοχή. Ούτε με την τάση εκείνη της προσκόλλησης προς τις εκάστοτε «σωστές» δημόσιες προσεγγίσεις, εκείνες που εντάσσονται εύκολα σε όσα θέλει κάθε φορά να ακούσει ο κόσμος. Γι αυτό π.χ. ως υπουργός Υγείας μίλησε για τα πιράνχας του χώρου (αλλά και για την μηντιοκρατία...), οπότε λίγο αργότερα ο Κώστας Σημίτης του Εκσυγχρονισμού τον απομάκρυνε. Γι αυτό και, κάποιον καιρό πριν τις εκλογές του 2009, έκανε την επιλογή να πει ότι ήταν αδιανόητο να συνταξιοδοτούνται άνθρωποι στα 50 τους, οπότε θεωρήθηκε από τον ΓΑΠ περίπου υπονομευτής (βέβαια, τότε σιγόβραζε ως πολιτική πρόταση το «Λεφτά υπάρχουν!»). Γι αυτό και, πριν λίγο, στην ιστοσελίδα του κι ύστερα επεξηγώντας στους «Φακέλους» του Αλέξη Παπαχελά, εξηγούσε πόσο απλοϊκή είναι η συζήτηση για το αν η Ελλάδα θα επιλέξει να μείνει στο ευρώ και να περάσει στην δραχμή, αν θα την κρατήσουν οι «εταίροι» της ή θα την διώξουν: το ζήτημα είναι μήπως η αδυναμία προσαρμογής που δείχνει η Ελληνική οικονομία (παρά την αξιοθαύμαστη αντοχή που επιμένει να επιδεικνύει ο μέσος πολίτης) συν η σταθερή αμφιθυμία της βολεμένης πολιτικής τάξης κάνει την Ελλάδα να «αχθεί» σε έξοδο από την Ευρωζώνη. Ή, σε κατά Αλ. Παπαδόπουλο «νομισματική μετάπτωση» , που το ζήτημα είναι ποιος (και πώς!) θα την οργάνωνε και θα την διαχειριζόταν... Με τέτοια αντανακλαστικά συμμετοχής στην δημόσια συζήτηση, πώς ο Αλέκος να μην βρίσκεται «στην γωνία του παρατηρητή» τα κρίσιμα αυτά χρόνια;

Η μετάταξη της Ελλάδας από πειραματόζωο
σε κάτι πλησιέστερο προς κλοτσοσκούφι

Το αντικείμενο, λοιπόν, της συζήτησης ήταν το πώς η νέα φάση αβεβαιότητας (και) λόγω Συρίας, με ό,τι φέρνει αναπόδραστα σε αποσταθεροποίηση στις αγορές (τιμή πετρελαίου; επίπτωση στην Ευρωπαϊκή ανάκαμψη; χρηματοπιστωτική «φυγή προς την ασφάλεια»;) αλλά και ό,τι σημαίνει σε αναδιατάξεις συμμαχιών και επιρροών στην ευρύτερη περιοχή, θα επηρεάσει τελικά την αμηχανία στην οποία δείχνει να εγκαθίσταται η σημερινή Ελλάδα στις διεθνείς σχέσεις της. Διεθνείς σχέσεις είναι η άμεση διαπραγμάτευση με την Τρόϊκα για τα νέα μέτρα φθινοπώρου, διεθνείς σχέσεις και η συζήτηση με τους όποιους τελικά κινηθούν κατά της Συρίας ( «πρόθυμοι»; ΝΑΤΟϊκή ομπρέλα;). Διεθνείς σχέσεις είναι και η προσέλευση – λιγότερο ή περισσότερο παθητική; λιγότερο ή περισσότερο προσχηματική, «για εσωτερική κατανάλωση»; - στις μετά τις Γερμανικές εκλογές Ευρωπαϊκές εξελίξεις, διεθνείς σχέσεις είναι και η αληθινή συμμετοχή στην συζήτηση περί ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο (από Αλβανία (!) και Αίγυπτο-Λιβύη μεχρις Αιγαίο) και στο «τραπέζι» των περιφερειακών ενεργειακών πόρων...

Κι αν αυτό ήταν το αντικείμενο της συζήτησης, η μεγαλύτερη περιβάλλουσα ήταν η αμφιβολία κατά πόσον – αυτή την φορά, σ' αυτήν την φάση – θα μπορέσει η Ελλάδα να βρει μέσα της δυνάμεις και να αναδείξει ηγεσίες, που να αντιπροσωπεύουν υποκείμενο και όχι βολικό αντικείμενο των διεθνών σχέσεων. Να προσπεράσει την εσωστρέφεια του μαλλί-με-μαλλί πολιτικού τσακωμού, να μιλήσει στον «μεγάλο έξω κόσμο», να εκφράσει τα συμφέροντά της – όχι τα «δίκαια»,ή το παράπονό της. Και το τεχνικό/άμεσο ερώτημα που κουβεντιάζαμε ήταν πόσο βοηθάει η τάση μας των Ελλήνων – πάντως της Κυβέρνησης, των ανθρώπων που έχουν τα χέρια, υποτίθεται, στο πηδάλιο – να ωραιοποιούμε τα πράγματα («έχει επιτευχθεί το πρωτογενές πλεόνασμα», «δεν υπάρχει θέμα για νέα μέτρα» ή πάλι «η Ελλάδα είναι ο μόνος σταθερός πόλος στην περιοχή», «όλοι θα μας χρειαστούν τώρα»), και να απωθούμε ό,τι το δυσάρεστο (το πλεόνασμα χτίζεται από arrears και από λιάνισμα του ΠΔΕ, οι μαύρες τρύπες σε ΕΟΠΥΥ και συντάξεις και Τοπική Αυτοδιοίκηση συσσωρεύονται, το εύρημα της χρήσης των κονδυλίων που έχουν μείνει από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών για να κλείσουν οι τρύπες σημαίνει μεταφορά του αδιεξόδου στις τράπεζες/bail-in...).

Η τάση και αυτής της Κυβέρνησης να πασχίζει για ωραιοποίηση, για άρνηση των προβλημάτων έρχεται σε μια φάση που οι ξένοι – οι Ευρωπαίοι «εταίροι», οι Γερμανοί ιδίως με τις προεκλογικές τους ανάγκες – μεταχειρίζονται πλέον την Ελληνική περίπτωση όχι απλώς ως πειραματόζωο, αλλά περίπου ως ...κλοτσοσκούφι. Καθημερινές οι παραδοχές (μέχρις υπερβολής!) αδιεξόδου του Προγράμματος για την Ελλάδα απ' εκείνους που μέχρι προ δυο εβδομάδων αρνούνταν οποιοδήποτε πρόβλημα, συνεπώς οποιαδήποτε ανάγκη αντιμετώπισης. Άνθηση προτάσεων και «πατεντών» για λύσεις, από την μετατροπή των Ελληνικών δανείων με επιμήκυνσή τους σε κάτι που θα θυμίζει perpetuals, με καταβολή τόκων μόνον όσο το ΑΕΠ (θα) βελτιώνεται, μέχρι την τιτλοποίηση του συνόλου ή σοβαρού μέρους της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου ως εγγύηση κάπως σαν τα ιστορικά Pfandbriefe της Γερμανίας. Επικίνδυνοι χειρισμοί, διότι κανείς δεν τους εξηγεί, οπότε μένουμε στα πολιτικά τραυματιστικά όπως «μεταφορά της έδρας του ΤΑΙΠΕΔ στο Λουξεμβούργο».

Όταν βρίζουμε εκείνο με το οποίο
διαφωνούμε, όλοι βγαίνουμε χαμένοι

Εκεί κάπου την είχαμε φτάσει την συζήτηση με τον Αλέκο Παπαδόπουλο πριν το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, όταν βρέθηκε με το καρδιολογικό του πρόβλημα στο Metropolitan. Κάθε ευχή να του πάει καλή η σημερινή Δευτέρα...

...Που για μας, τους υπολοίπους, τους εκτός επισήμου περίθαλψης, είναι στην ουσία το ξεκίνημα της νέας πολιτικής σαιζόν. Για το «όλον ΠΑΣΟΚ», στις 3 Σεπτεμβρίου και στην συνάντηση του ΙΣΤΑΜΕ «Από την Μεταπολίτευση στην κρίση – Από την κρίση στην ανασυγκρότηση» το στοίχημα θα είναι στοίχημα πολιτικής επιβίωσης με όλους τους επωνύμους του πάλαι ποτέ διαλάμψαντος Κινήματος επί σκηνής , να τοποθετούνται επί του ριζοσπαστισμού ή της Ευρωπαϊκής πολιτικής, επί των θεσμών και της κρίσης.

Την ίδια ώρα από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ/Αλ. Τσίπρα συνειδητοποιείται κάτι που οι αναγνώστες της στήλης θα θυμούνται ότι ήδη πριν το καλοκαίρι διαφαινόταν: η πορεία της χώρας προς εκλογές, δηλαδή προς αναζήτηση νέας νομιμοποίησης για το επόμενο βήμα – όποιο και νάναι! – δεν θα προκύψει ούτε από δυναμική αντιπολίτευση, ούτε από κάποιου είδους κοινωνική εξέγερση. Θα προκύψει, όποτε, από την ανάγκη (και) του ευρωπαϊκού συστήματος να έχει απέναντί του κάτι το δυνάμενο να αναλάβει δεσμεύσεις πιο μακρόχρονες, από πλευράς Ελλάδας. Αν χρειαστεί με εκλογές, με εκλογές!

Ενδιαφέρον λοιπόν εκείνο που μαθαίνουμε, ότι δηλαδή η «γραμμή» που δόθηκε από Μαξίμου μεριά προς Στουρνάρα και την διαπραγματευτική ομάδα για την έναρξη των επαφών με την Τρόϊκα, είναι να περιγράψουν μεν τους τομείς επιτυχίας αλλά να μην αποφύγουν την συζήτηση επί των αδύνατων σημείων. Όχι τόσο με το καθιερωμένο παρακλητικό ύφος («λίγη προθεσμία ακόμη, αφεντικό!»), ούτε και με την ανόητη δήθεν αναζήτηση ευθυνών («εσείς είσαστε που υπολογίσατε λάθος τον πολλαπλασιαστή!»).

Γι' αυτό άλλωστε, η εν θερμώ αναφορά Γιάννη Στουρνάρα σε σπεκουλαδόρους όλου του κόσμου και «χρήσιμους ηλιθίους» (που «σορτάρουν το ευρώ, ποντάροντας στην αποτυχία της Ελλάδας») σοκάρει. Η αφορμή που βρήκε παρεμβαίνοντας στην συζήτηση στην Βουλή για την πώληση των Κρατικών Λαχείων (στην ψήφιση δίστασε να συμμετάσχει η Ντόρα Μπακογιάννη: ενδιαφέρον!), να διαβεβαιώσει ότι «βγαίνει ο λογαριασμός [για το Πρόγραμμα για την Ελλάδα], αρκεί να το πιστέψουμε κι εμείς», τον έκανε να ολισθήσει σε περιττά οξείες εκφράσεις για όσους τυχόν πιστεύουν το αντίθετο (ό,τι δηλαδή, ο λογαριασμός ... δεν βγαίνει).

Η τοποθέτησή του, εκ πρώτης όψεως, αφορούσε εκείνους που «σορτάρουν το ευρώ» επιτιθέμενοι στην Ελλάδα και στα ομόλογα των χωρών του Νότου: αυτοί είναι οι «σπεκουλαδόροι όλου του κόσμου» κατά Στουρνάρα . Δίπλα σ' αυτούς, αντλώντας από την μαρξιστική και μάλιστα λενινιστική σοφία, ανέφερε και τους «χρήσιμους ηλιθίους», οι οποίοι (και αυτοί) έχουν τις ίδιες απόψεις αν μη την ίδια συμπεριφορά με των σπεκουλαδόρων.

Έχει, λοιπόν, τίτλους ευγενίας αλλ' έχει και σχετικοποιημένη εμβέλεια η ομοβροντία Στουρνάρα (η οποία, όμως, παραπέμπει στους σπεκουλαδόρους και το σορτάρισμα σε ημέρες ΓΑΠ και Παπακωνσταντίνου, τότε που πρωτοχανόταν η μπάλα στις αγορές...). Πάντως, το να βρίζει κανείς όσους διαφωνούν μ' αυτόν και να υπαινίσσεται υπονομευτικές λογικές, ποτέ δεν είναι σωστό! Όσο κι αν βρίσκεται υπό πίεση.

*Δημοσιεύτηκε στη Ναυτεμπορική στις 2-9-2013.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση