e-library

Εβδομαδιαία Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Ιδεών

Το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο e-library αναρτάται στη σελίδα της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο facebook. Μπορείτε εδώ να κάνετε like ώστε να βλέπετε τις τρέχουσες δημοσιεύσεις και να ενημερώσετε τους φίλους σας. 

Περικλής Βασιλόπουλος: Συγκέντρωση για τα Τέμπη. Μία μοναδική ημέρα για την Κοινωνία των Πολιτών (ΚτΠ)

Η κάθοδος των εκατοντάδων Μυρίων, σιωπηλά, ήρεμα και αποφασισμένα, χωρίς κόμματα και συνθήματα. Είναι η Κοινωνία των Πολιτών που ζητά Λογοδοσία και διόρθωση  των φρικωδών ελλείψεων στο Κράτος αλλά και στον ιδιωτικό τομέα που απειλούν την ασφάλεια όλων και την ίδια την χώρα. Το γεγονός ότι 1,2 εκατομμύρια έλληνες πολίτες διαδήλωσαν ειρηνικά στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη, σε όλες τις μεγάλες πόλεις και σε 367 σημεία σε όλον τον πλανήτη δείχνει το μοναδικό μέγεθος - στα ελληνικά  και πανευρωπαϊκά - χρονικά αυτής της απολύτως Δημοκρατικής Διαμαρτυρίας. Τα βασικά αιτήματα των συλλαλητηρίων π ήταν η «Απόδοση Δικαιοσύνης», μη συγκάλυψη των αιτιών και των υπευθύνων της Τραγωδίας στα Τέμπη, Λογοδοσία, διόρθωση ελλείψεων  και ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του Κράτους. Επίσης, η διεκδίκηση του Κράτους Δικαίου και η αποτροπή των συνεχών συγκαλύψεων  των ενεργειών της (των) Κυβέρνησης (σεων) βρίσκονται στην καρδιά μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής Φιλελεύθερης Δημοκρατίας. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ήταν στην πράξη αυτό που η πολιτική επιστήμη/θεωρία ονομάζει ιδεατά ως ΚτΠ (Civil Society) για την οποία έχουν γράψει τα τελευταία 40 χρόνια πολλοί Διανοητές όπως ο Χάμπερμας, ο Γκίντενς, ο Νίκος Μουζέλης κ.ά. Γιατί, δεν υπάρχουν μόνο τα κόμματα, εξουσίας και μη, υπάρχει και η Κοινωνία των Πολιτών που δεν ενδιαφέρεται να τα αντικαταστήσει και να κυβερνήσει αλλά αντιδρά και προβάλλει με κεφαλαία την λέξη ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ και Αντίβαρα στην όποια εξουσία! Η ανάδειξή της τις τελευταίες δεκαετίες σε πλανητικό επίπεδο ήταν μία από τις ευοίωνες τάσεις παγκοσμίως. Και αποτελεί τον πρώτο στόχο της κυβέρνησης Τραμπ…Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι ένα και μόνο. Θα καταλάβει ο ΠΘ το μήνυμα και η κυβέρνηση; Θα πάρουν το μήνυμα και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης; Θα κατανοηθεί το μήνυμα σωστά μέσα στην σημερινή απειλητικής μορφής αμφισβήτησης της Δημοκρατίας; Θα μπορέσουμε να γυρίσουμε σελίδα; Και μάλιστα τη σωστή σελίδα; Δείτε εδώ και εδώ τις σχετικές αναρτήσεις.

Ας μη κρυβόμαστε: Η πατρίδα μας νοσεί βαθιά, σε πολλαπλά επίπεδα. Όχι ότι ήταν ποτέ το δυνατό μας σημείο, αλλά ιδίως θεσμοί και πολιτικό σύστημα έχουν περιέλθει σε μία κατάσταση εντεινόμενης παρακμής, η δε ποιότητα του πολιτικού προσωπικού φθίνει συνεχώς. Μεγάλη μερίδα των πολιτών έχει αποστασιοποιηθεί όχι μόνον από τις εκλογικές διαδικασίες, αλλά και από τα «συστημικά» δίκτυα ενημέρωσης, έναντι των οποίων τρέφει βαθιά δυσπιστία, κυρίως για την ανεξαρτησία τους. Αντίστοιχη δυσπιστία εκδηλώνεται και έναντι βασικών θεσμών, όπως η Δικαιοσύνη: διάχυτη είναι εδώ, μεταξύ των πολιτών, η αίσθηση έλλειψης ανεξαρτησίας, η οποία ξεπερνάει κατά πολύ τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους – βλ. και τηντελευταία Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δικαιοσύνη (06/2024)… Η στήριξη θεσμών, αρχών και αξιών πρέπει να είναι αταλάντευτη και ανεξάρτητη από τη συγκυρία, καθώς και να εντάσσεται στο πλαίσιο υπηρέτησης ενός ευρύτερου εθνικού σχεδίου για το μέλλον της χώρας. Ενός σχεδίου που θα θέτει τους κεντρικούς στόχους για τις επόμενες δεκαετίες και τις συγκεκριμένες πολιτικές που θα τους υπηρετήσουν. Για το κράτος, τους θεσμούς, το πολιτικό σύστημα, την παιδεία, την υγεία, τη στέγαση, τα δίκτυα και τις υποδομές, την οικιστική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Δυστυχώς, ένα τέτοιο σχέδιο συνολικής ανασύστασης απουσιάζει αυτή τη στιγμή. Κυρίως διότι λείπει η πραγματική πολιτική βούληση, αλλά και σπανίζουν οι πολιτικοί που ενδιαφέρονται για τη χάραξη και συνεπή υπηρέτηση μιας μακροπρόθεσμης εθνικής στρατηγικής. Δείτε εδώ το άρθρο (Βήμα, 2024).

Και τώρα τι; Σκέψεις για την επόμενη μέρα (τρεις γνωστοί δημοσιογράφοι προβλέπουν τη συνέχεια μετά τα συλλαλητήρια)

Δημήτρης Μανιάτης ("Νέα"): «Τι κρατώ; Την συγκινητική ανάκτηση του δημόσιου χώρου από το συγκεντρωμένο πλήθος και δη στο Σύνταγμα με πείσμα και πάρα την καταστολή. Για την μαζικότητα, το αποκεντρωμένο ποτάμι σε όλη την Αττική, την Ελλάδα, τον παλμό της νεολαίας τα ξέρετε ήδη. Τα βιώσατε. Τα είδατε… Την πύκνωση του ιστορικού και πολιτικού χρόνου. Μία δυσαρέσκεια που ξεκινάει από το στοιχειώδες, την ομαλή μετακίνηση και μεταφορά του πολίτη, και φτάνει να απαιτεί συντεταγμένες θεσμική ανασυγκρότηση…Τζίνα Μοσχολιού (Mega, "Νέα"):  Το μέγεθος της κινητοποίησης της Παρασκευής ήταν, τελικά, ακόμη μεγαλύτερο κι από όσο φανταζόμασταν. Και το πιο συγκλονιστικό στοιχείο του ήταν η σύνθεση αυτού του πλήθους, ανθρώπων που κατέβηκαν ίσως και για πρώτη φορά σε διαδήλωση με ένα αίσθημα κοινωνικού χρέους, γιατί ένιωθαν ότι οφείλουν να προσμετρηθούν κι αυτοί. Οι χώρες είναι οι λαο τους και ο λαός χθες, ναι, τίμησε την πατρίδα του.. Το ερώτημα όλων είναι ένα: Τι ακολουθεί; Η πρώτη αντίδραση της «παγωμένης» κυβέρνησης ήταν να πει ότι «έλαβε το μήνυμα», να επιχειρήσει να δηλώσει συμμετοχή στο συλλογικό πένθος και να επαινέσει την Ελληνική Αστυνομία. Δυστυχώς γι’ αυτήν, δεν κατανοεί ότι αυτό το βέρτιγκο δεν πείθει πια ούτε καν αρκετούς από τους ανθρώπους που την ψηφίζουν. Θοδωρής Χονδρόγιαννος  (Reporters United):  Και τώρα, λαός. Το ερώτημα «και τώρα τι;» ανοίγει κατά τη γνώμη μου δύο δρόμους. Ο ένας είναι ο από τα πάνω, ο κυβερνητικά παγιωμένος κι αδιέξοδος: Το Μαξίμου δεν πρόκειται ν’ αλλάξει ρότα και θα συνεχίσει να συγκαλύπτει τις ευθύνες του στο έγκλημα των Τεμπών, όπως ακριβώς κάνει τα τελευταία χρόνια απέναντι σε κάθε μεγάλο σκάνδαλο ή κακώς κείμενο που βαραίνει τον βίο και την πολιτεία του. Πρόκειται για την κυβέρνηση που αλλοίωσε τον τόπο του μαρτυρίου στα Τέμπη κι επιτίθεται στους συγγενείς των θυμάτων μόνο και μόνο επειδή απαιτούν δικαιοσύνη για τον χαμό των ανθρώπων τους… Δείτε εδώ περισσότερα (parallaxi.mag.gr, 1/3). 

Δημήτρης Μιχαηλίδης: Tα Τέμπη είναι η κορυφή του παγόβουνου στη σχέση της κυβέρνησης με την κοινωνία

Συγχρόνως, ήρθαν πέντε ακόμη κύρια ζητήματα που αποτελείωσαν το αφήγημα του Κυριάκου: 1ον: ότι η κυβέρνηση παίζει με τη λειτουργία των θεσμών, κάτι για το οποίο κατηγορούσε την προκάτοχό της. Το πρώτο πλήγμα ήταν η υπόθεση των υποκλοπών. Η κυβέρνηση το υποτίμησε θεωρώντας ότι δεν θα επηρεάσει άμεσα την ψήφο. Επηρέασε όμως τις αντιλήψεις, στρώνοντας το χαλί για το σύνθημα της «συγκάλυψης» στην υπόθεση των Τεμπών. 2ον: η αντίληψη σε ένα μέρος του προνομιούχου κοινού της ΝΔ, ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποστασιοποιείται από τις παραδοσιακές αξίες της Δεξιάς, είτε πρόκειται για «την ταυτότητα του φύλου» είτε για «πατριωτικά ζητήματα». Αυτή η εξέλιξη διέρρηξε την εσωκομματική συσπείρωση της ΝΔ, επιτρέποντας να έρθουν στην επιφάνεια φιλοδοξίες αμφισβήτησης, αλλά και ίδρυση ακραίων κομμάτων… Το 71% εκτιμά ότι η κυβέρνηση δεν έχει διευκολύνει το έργο της δικαιοσύνης στη διερεύνηση του δυστυχήματος και μόνο το 16% δέχεται ότι διευκολύνει. Αφήστε που σε ερώτημα σχετικά με την εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη,  το 67% δεν έχει «καθόλου» ή έχει λίγη εμπιστοσύνη, με το 20% να λέει «αρκετά», ενώ «πολύ» απαντάει το 9%. Μάλιστα μεταξύ των ψηφοφόρων της Ν.Δ., «προσπάθεια συγκάλυψης» βλέπει το 43%, σε αντίθεση με το 36%. Σε συνδυασμό και με άλλα ευρήματα (μόλις 24% των πολιτών θεωρεί ότι η χώρα κινείται σε σωστή κατεύθυνση, ενώ το ίδιο ποσοστό έχει θετική εικόνα για το κυβερνητικό έργο), δείχνουν ότι η τραγωδία των Τεμπών φαίνεται να έχει ευρύτερη, συμβολική, διάσταση για την κοινή γνώμη. Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 24/2).

Γιώργος Παπανικολάου: O εκτροχιασμός της κυβέρνησης και ο συμβολικός ρόλος των Τεμπών

Η άποψη ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη «εκτροχιάστηκε», με αποτέλεσμα να μην εμπνέει προσδοκίες για το υπόλοιπο της θητείας της, έχει αρχίσει πλέον να εμφανίζεται ακόμη και στα υψηλότερα επίπεδα του οικονομικού και επιχειρηματικού χώρου, περιλαμβάνοντας και έως πρότινος φανατικούς υποστηρικτές της. Παρότι στηρίζεται κυρίως σε εμπειρίες από παρελθούσες καταστάσεις, επιβεβαιώνεται από σειρά δημοσκοπικών στοιχείων, που δείχνουν ότι τα Τέμπη είναι η κορυφή του παγόβουνου στη σχέση της κυβέρνησης με την κοινωνία. Πρόκειται για μεγάλη αντιδιαστολή μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης θητείας του πρωθυπουργού, που έχει όμως την εξήγησή της… Ύστερα από σχεδόν έξι χρόνια διακυβέρνησης ΝΔ, στο σύνολο του δείγματος, το 52% απάντησε το 2019 και μόλις το 27% έδωσε την απάντηση «σήμερα». Στις αριθμητικά μεγαλύτερες οικονομικές τάξεις, τα αποτελέσματα είναι συντριπτικά υπέρ του 2019 (αγρότες, εργάτες, μικρομεσαίοι), παραμένουν όμως δυσμενή για την κυβέρνηση ακόμη και σε προνομιακά κοινά της όπως η μεσαία τάξη (49% έναντι 31%) και εκείνοι που αυτοχαρακτηρίζονται ως δεξιοί (46% έναντι 34%)… Κυβερνά πλέον έχοντας πίσω της μόλις το 1/4 της κοινωνίας και ταυτόχρονα απαξιώνει όλο το υπόλοιπο πολιτικό φάσμα, διακηρύττοντας πως μόνο εκείνη έχει τις λύσεις… Κι αυτό ίσως αποβεί πολύ επικίνδυνο όχι μόνο για την ίδια αλλά και για το υπάρχον πολιτικό σύστημα. Μια ματιά σε όσα συμβαίνουν στο εξωτερικό είναι αρκετή για να πείσει και τους πιο δύσπιστους. Εκτός ίσως εκείνους που αρνούνται πλέον κάθε επαφή με την πραγματικότητα και την κοινή γνώμη, μια «μόδα» που τελευταία έχει μεγάλη πέραση ανά την Ευρώπη. Δείτε εδώ το άρθρο (euro2day.gr, 24/2).

Ιωάννης Κωνσταντινίδης: «Όλα έγιναν λάθος»

Όταν την περασμένη Δευτέρα δημοσίευα το «Αλήθεια, είμαι τοξικός κύριε Μητσοτάκη;», σίγουρα δεν φανταζόμουνα ότι θα έπαιρνα αρνητική, και μάλιστα ηχηρή, απάντηση από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, αλλά και από το πόρισμα της νεοσύστατης ανεξάρτητης αρχής για τη διερεύνηση σιδηροδρομικών ατυχημάτων. Η παρουσία μου στη συγκέντρωση της 28ης Φεβρουαρίου επιβαλλόταν, ισχυριζόμουνα στο κείμενο, τόσο από την ηθική μου, όσο και από τον ορθολογισμό μου. Και να που λίγες μέρες μετά, οι ίδιες οι κινήσεις του Πρωθυπουργού και οι ίδιες οι φράσεις του πορίσματος ευθυγραμμίζονται με τον συλλογισμό μου… Η ηθική επιβάλλει να σκύψουμε το κεφάλι μπροστά στους ανθρώπους που θρηνούν τους νεκρούς τους και μπροστά σε κάθε επιβάτη του Intercity που μπαίνει τρεμάμενος στα βαγόνια καθημερινά... Και γιατί η καταληκτική φράση του πορίσματος ότι «όλα έγιναν λάθος», και πριν τη σύγκρουση των τρένων και μετά από αυτήν, είναι μια απάντηση στο ερώτημα του άρθρου. Ο ορθολογισμός επιβάλει να αναγνωρίσουμε ότι η παρούσα κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να βελτιώσει τις συνθήκες ασφαλείας στους σιδηροδρόμους, δεν είναι σε θέση να ελέγξει την ιδιωτική εταιρεία που έχει αγοράσει τον ΟΣΕ, δεν είναι σε θέση να ελέγξει υπηρεσίες και φορείς του κράτους, όπως η αστυνομία, η πυροσβεστική, οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες, τα τελωνεία, οι περιφέρειες. Δεν είναι σε θέση «να κάνει την Ελλάδα καλύτερη»… Δείτε εδώ περισσότερα.

Timothy Snyder: Ο πόλεμος που επιλέγει ο Τραμπ

Οι Αμερικανοί ισχυρίζονται ότι η προσπάθειά τους να ταπεινώσουν τον Ουκρανό πρόεδρο χθες στον Λευκό Οίκο αφορούσε την ειρήνη. Με αυτή την προϋπόθεση, τίποτα από όσα είπαν δεν βγάζει νόημα… Κατά τη διάρκεια και μετά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο χθες, οι Αμερικανοί υπονόησαν ότι το μόνο που απαιτείται είναι μια μονομερής ουκρανική εκεχειρία και ότι τότε ο πόλεμος θα τελείωνε αυτομάτως. Οι Αμερικανοί υπέδειξαν ότι ο Ζελένσκι ήταν πολύ ανόητος για να το καταλάβει… Από την αρχή, η πολιτική των Μασκ-Τραμπ ήταν να χτίσουν μια συμμαχία με τη Ρωσία. Η ιδέα μιας ειρηνευτικής διαδικασίας ήταν απλώς ένα πρόσχημα για να ξεκινήσουν οι σχέσεις με τη Μόσχα. Η κυβέρνηση Τραμπ, με άλλα λόγια, «ξέπλυνε» μέσω της Ουκρανίας μια προσέγγιση με τη Ρωσία που ήταν ανέκαθεν ο βασικός της στόχος… Μια «φιλία» μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν, ένας δεσμός ανδρικής ανασφάλειας βασισμένος σε πράγματα που ποτέ δεν συνέβησαν, αποδείχθηκε πιο σημαντική από τις ζωές των Ουκρανών ή το κύρος της Αμερικής. Υπήρχε μια λογική σε ό,τι συνέβη χθες, αλλά ήταν η λογική της απόρριψης κάθε λογικής, της παράδοσης σε κάθε παρόρμηση, της προδοσίας κάθε αξιοπρέπειας και της υιοθέτησης του χειρότερου εαυτού, προκειμένου να απελευθερωθεί το χειρότερο στον κόσμο.  Ίσως ο Μασκ, ο Τραμπ και ο Βανς να νιώθουν προσωπικά καλύτερα εν μέσω της αμερικανικής παρακμής, της ρωσικής βίας και του παγκόσμιου χάους. Ίσως να το βρουν και επικερδές. Αυτό, όμως, δεν αποτελεί παρηγοριά για τους υπόλοιπους από εμάς. Δείτε εδώ την ανάρτηση (μετάφραση) του Λουκά Βελιδάκη (fb, 1/3). 

Γρεγκόρ Γκύζι: Γιατί ανακάμπτει η γερμανική Αριστερά

«Βρισκόμασταν σε υπαρξιακή κρίση. Όχι μόνο επειδή κάποια μέλη έφυγαν, αλλά επειδή το μόνο που πραγματικά κάναμε ήταν να διαφωνούμε, επειδή ήμασταν απασχολημένοι μόνο με τον εαυτό μας. Οι πολίτες το αισθάνονται αυτό. Μόνο στο συνέδριο του κόμματος το περασμένο φθινόπωρο υπήρξε μια τομή. Κάποιοι έφυγαν, αλλά η πλειοψηφία έμεινε, και συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για μια υπαρξιακή κρίση. Οπότε άρχισαν επιτέλους να επικεντρώνονται τα στελέχη σε μερικά βασικά ζητήματα. Η ομφαλοσκόπηση σταμάτησε και αφήσαμε τις εσωτερικές διαμάχες στα άλλα κόμματα… Λοιπόν, θα συμβούλευα την ηγεσία του κόμματός μου να σκεφτεί πώς θα οργανώσει τα νέα μέλη, ώστε να μην μας εγκαταλείψουν από πλήξη ή απογοήτευση. Το δεύτερο πράγμα που θα έλεγα στους νέους είναι ότι όταν γίνεσαι μέλος ενός κόμματος, δεν είναι μόνο για διασκέδαση και παιχνίδια. Με άλλα λόγια, πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσετε ότι μερικές φορές είστε στη μειοψηφία, μερικές φορές δεν κερδίζετε – αν και μερικές φορές κερδίζετε κιόλας. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάτε ποτέ τον πολιτισμό και δεν πρέπει να ξεχνάτε ποτέ την οικογένειά σας. Και τα δύο είναι πολύ σημαντικά. Και δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάτε να απολαμβάνετε τη ζωή όπου μπορείτε. Μπορείτε να διαφωνείτε στις κομματικές συναντήσεις, αλλά αν βγείτε για μια μπύρα μαζί μετά, μπορείτε να δημιουργήσετε μια διαφορετική ατμόσφαιρα. Πρέπει πάντα να σκέφτεστε την κουλτούρα και τη ζωή του κόμματος. Τέλος, θα έλεγα στους νέους ότι χαίρομαι που έρχεστε, γιατί για να βλέπω τόσους νέους στο κόμμα μας σημαίνει ότι έχουμε μέλλον». Δείτε εδώ την συνέντευξη (jacobin.com, 22/2, αναδημοσίευση tvxs.gr).

Εκδηλώσεις/ Ανακοινώσεις

Ο Κύκλος Ιδεών διοργανώνει, σε συνεργασία με το Delphi Economic Forum, το ετήσιο Συνέδριό του που εντάσσεται στη σειρά συνεδρίων με τον τίτλο  «Η Ελλάδα Μετά VIIΙ» με θέμα: «Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς». Η εκδήλωση θα διεξαχθεί στις 16-18 Μαρτίου 2025 στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία». Δείτε εδώ το δελτίο τύπου.

Το ΕΝΑ (Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών) σε συνεργασία με την Ερευνητική Ομάδα Smart Rue του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου διοργανώνει εκδήλωση με θέμα: «Ενεργειακή δημοκρατία & ενεργειακές κοινότητες πολιτών», η οποία θα γίνει την Τετάρτη 5 Μαρτίου 2025, στις 19:30, στον χώρο εκδηλώσεών του. Δείτε εδώ περισσότερα.

Την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τις πέντε ταινίες που έχουν επιλεγεί ως υποψήφιες για το Βραβείο Κοινού LUX 2025 θα έχουν και φέτος οι σινεφίλ σε προβολές που διοργανώνει το Διεθνές Φεστιβάλ Ανεξάρτητου Κινηματογράφου ΚΙΝΟ ATHENS, που τελεί υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε συνεργασία με το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα από τις 5-9 Μαρτίου 2025. Επίσης, το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα και το ΚΙΝΟ ATHENS διοργανώνουν συζήτηση με θέμα «Το Βραβείο Κοινού LUX και ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος» την Πέμπτη  5 Μαρτίου (19:00-20:00) στο Ρομάντζο. Δείτε εδώ και εδώ περισσότερες πληροφορίες.