e-library

Εβδομαδιαία Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Ιδεών

Το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο e-library αναρτάται στη σελίδα της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο facebook. Μπορείτε εδώ να κάνετε like ώστε να βλέπετε τις τρέχουσες δημοσιεύσεις και να ενημερώσετε τους φίλους σας. 

Εκδηλώσεις (σήμερα)

Το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα διοργανώνει τη 2η Διεθνή Διάσκεψη με θέμα: «Δημοκρατία και την Κοινωνική Δικαιοσύνη» και θα πραγματοποιηθεί σήμερα Τρίτη 10 Ιουνίου στις 15:00, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (αίθουσα Νίκου Σκαλκώτα). Στη Διάσκεψη συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι: Bernie Sanders, Michael Sandel, Enrico Letta, Jeffrey Kopstein Yolanda Diaz, Marshall Ganz, Elly Schlein, Francois Ruffin, Ines Schwerdtner, Leo Gerden. Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με την ομιλία του πρώην Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα. Δείτε εδώ το πρόγραμμα.

Ο Κύκλος Ιδεών σε συνεργασία με τη ΔιαΝΕΟσις, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και με την υποστήριξη των εκδόσεων Σάκκουλα, διοργανώνει Συνέδριο για την επέτειο των πενήντα χρόνων από το Σύνταγμα του 1975 στις 10 & 11 Ιουνίου 2025, στο Ζάππειο Μέγαρο, με ειδικότερο τίτλο: «Πενήντα χρόνια από το Σύνταγμα του 1975. Η συνταγματική υπόσχεση της Μεταπολίτευσης και η ποιότητα της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου». Δείτε εδώ το δελτίο τύπου.

Δείτε εδώ το πρόγραμμα του Συνεδρίου με θέμα: "Ένα ελληνοαλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει: μη ανταγωνιστική συνύπαρξη σε προοπτικές συμπερίληψης" που διοργανώνει το Πάντειο Πανεπιστήμιο την Τρίτη 10 Ιουνίου 2025. 

Αντώνης Παπαγιαννίδης: Ο Διοικητής, ο Πάπας  και το μεταναστευτικό

Μέσα στο ίδιο ΣαββατοΚύριακο, από δυο εντελώς διαφορετικές πλευρές του δημοσίου στερεώματος, ανακινήθηκε με εμφατικό τρόπο το μεταναστευτικό, όπως αυτό λειτουργεί στις σύγχρονες κοινωνίες. Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας ήταν σαφής: «Η επιτυχής ένταξη των μεταναστών στην Ελληνική κοινωνία και οικονομία δεν αποτελεί μόνο ζήτημα κοινωνικής συνοχής, αλλά μακροοικονομική στρατηγική και αναπτυξιακή αναγκαιότητα». Έχει ενδιαφέρον να σημειώσει κανείς ότι Διοικητής της ΤτΕ ναι μεν αναφέρεται στην κυρίως οικονομική διάσταση – «σε μια εποχή όπου η γήρανση του πληθυσμού και η ανεπαρκής κάλυψη θέσεων εργασίας απειλούν […] οι μετανάστες καλύπτουν τα κενά αυτά, ενισχύοντας τόσο τους παραδοσιακούς τομείς, όσο και τις αναδυόμενες βιομηχανίες», πλην όμως προτάσσει την διάσταση της κοινωνικής συνοχής. Στο ολότελα διαφορετικό φόντο της Κυριακάτικης λειτουργίας στην πλατεία μπροστά στον Άγιο Πέτρο, ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ΄- για τον οποίο υπήρχε σημαντική αμφιβολία αν θα διατηρούσε την ανθρώπινη προσέγγιση του άμεσου προκατόχου του Πάπα Φραγκίσκου σε θέματα όπως των μεταναστών –  ζήτησε από τον Θεό «να ανοίξει τα σύνορα, να γκρεμίσει τα τείχη, να διαλύσει το μίσος». Θα επικρατήσει άραγε σε βάθος χρόνου, σ’ αυτήν την στροφή της Ιστορίας ή οικονομική/κοινωνική και η ηθική/ανθρώπινη προσέγγιση; Ή, αντιθέτως η λατρεία της ισχύος και η επιβολή δια του φόβου; Δείτε εδώ το άρθρο ("Οικονομική Επιθεώρηση", 9/6).

Γιάννης Στουρνάρας: Η συμβολή των μεταναστών στην αγορά εργασίας και την ελληνική οικονομία

Η συμβολή των μεταναστών στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών υποδοχής αποτελεί πλέον αναπόσπαστο και καθοριστικό παράγοντα για τις περισσότερες οικονομίες παγκοσμίως, ιδιαίτερα μπροστά στις αυξανόμενες δημογραφικές προκλήσεις, τη μείωση του εγχώριου εργατικού δυναμικού και την ανάγκη για καινοτομία και ανταγωνιστικότητα. Σε μια εποχή όπου η γήρανση του πληθυσμού και η ανεπαρκής κάλυψη κρίσιμων θέσεων εργασίας απειλούν την οικονομική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή, οι μετανάστες γεφυρώνουν τα κενά αυτά, ενισχύοντας τόσο τους παραδοσιακούς τομείς όσο και τις αναδυόμενες βιομηχανίες... Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις, με τη γήρανση του πληθυσμού και τη δυσκολία κάλυψης θέσεων εργασίας σε βασικούς τομείς όπως ο τουρισμός, η αγροτική παραγωγή και οι κατασκευές. Από την περίοδο πριν την οικονομική κρίση, οι μετανάστες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, λειτουργώντας συμπληρωματικά προς το εγχώριο εργατικό δυναμικό και συμβάλλοντας στη διατήρηση της παραγωγικής δυναμικότητας και στην τόνωση της εγχώριας ζήτησης. Η αυξημένη ευελιξία και κινητικότητά τους καλύπτουν εποχικές και μη επιθυμητές θέσεις εργασίας, μειώνοντας το κόστος αναπλήρωσης του εργατικού δυναμικού και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Παράλληλα, η παρουσία τους στηρίζει τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων και του κοινωνικού κράτους μέσω της ενίσχυσης των φορολογικών εσόδων και της εξασφάλισης της λειτουργίας κρίσιμων παραγωγικών τομέων. Δείτε εδώ το άρθρο ("Νέα", 9/6).

Αντώνης Λιάκος: «Ανάμεσα στις εμπειρίες και τις προσδοκίες βρίσκεται η Ιστορία» (podcast/ Συνέντευξη: Βίβιαν Ευθυμιοπούλου, factnews.gr)

Ο Αντώνης Λιάκος, δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι από τους γνωστότερους Έλληνες ιστορικούς τόσο για το έργο του όσο κι από τις παρεμβάσεις του στον Τύπο για θέματα της πολιτικής επικαιρότητας. Αν και οι πολιτικές του απόψεις είναι εξίσου γνωστές και ανοιχτά δηλωμένες, διαβάζεται με ενδιαφέρον από τον ευρύτερο κεντρώο και προοδευτικό χώρο. Άλλωστε, πιστεύουμε ότι δεν έχει καμία σημασία αν συμφωνείς ή διαφωνείς με ανθρώπους σαν τον Αντώνη Λιάκο καθώς είναι ενδιαφέρον και συχνά και διδακτικό να παρακολουθείς το συλλογισμό τους, τη σκέψη τους. Στην παρούσα χαοτική συγκυρία σκεφτήκαμε ότι θα είχε ενδιαφέρον μια γενική συζήτηση με έναν άνθρωπο που δεν έχει μελετήσει απλώς την Ιστορία αλλά έχει συναντηθεί προσωπικά μαζί της. Για όσους δεν το γνωρίζουν ο Αντώνης Λιάκος κατά τη διάρκεια της Χούντας συνελήφθη για την αντιδικτατορική του δράση, καταδικάστηκε σε ισόβια και παρέμεινε στη φυλακή για τα τέσσερα από τα επτά χρόνια της Δικτατορίας. Πώς βλέπει ένας άνθρωπος με τα δικά του βιώματα τη σημερινή κατάσταση; Πώς μας προτείνει να προσεγγίζουμε σήμερα την Ιστορία; Τι είναι τελικά η Ιστορία; Ο κ. Λιάκος μας μιλάει και για πολλά άλλα ζητήματα: Για όσα έμαθε ταξιδεύοντας στην Κίνα. Για το αν σήμερα έχει κάποια ουσία η διάκριση μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς ή αν είναι κενή νοήματος. Τέλος τον ρωτάμε πως πρέπει να πλοηγηθούμε στο σημερινό χάος και πότε τα άτομα ξέρουν ότι ήρθε η ώρα να εξεγερθούν; Αυτή, η τελευταία ερώτηση, μπορεί να γίνει σε λίγους. Ο Αντώνης Λιάκος είναι ένας από αυτούς. Ακούστε εδώ την συνέντευξη.

Robert Lawrence: Για τον Τραμπ το Διεθνές Εμπόριο είναι σαν ένα αθλητικό παιχνίδι και το εμπορικό ισοζύγιο είναι το σκορ (συνέντευξη: Θανάσης Κατσικίδης)

Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, όπως ο Ναβάρ και ιδιαίτερα ο Ντόναλντ Τραμπ, που φαίνεται να πιστεύουν ότι η προσέγγιση των δασμών είναι μια καλή ιδέα. Αλλά θα έλεγα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων στις Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύει ότι αυτή είναι μια απολύτως τρομακτική προσέγγιση στην οικονομική πολιτική. Οφείλεται σε ένα αίσθημα παράπονου που εκφράζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, ότι κατά κάποιο τρόπο οι ξένες αγορές έχουν κλείσει για τα αμερικανικά προϊόντα ενώ η Αμερική παραμένει ανοιχτή για εκείνους. Και, επίσης, οφείλεται στην αντίληψη ότι τα αμερικανικά εμπορικά ελλείμματα ήταν το αποτέλεσμα αυτών των ασυμμετριών... Ωστόσο, στην πραγματικότητα αυτή η λογική (των ασυμμετριών) αντανακλά μια βαθιά παρανόηση του γιατί οι χώρες έχουν εμπορικά ελλείμματα και ανισορροπίες, καθώς και του τι σημαίνουν τα διμερή ελλείμματα. Έτσι, για τους οικονομολόγους, η διαμόρφωση της συγκεκριμένης πολιτικής (των δασμών) είναι εξαιρετικά ανεπαρκής. Ακόμα, μερικοί υποστηρίζουν ότι, αν αυτές οι πολιτικές είναι επιτυχείς, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα γίνουν και πάλι μια μεγάλη κατασκευαστική δύναμη. Αλλά αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα στοιχεία, τα οποία παρουσιάζουν ότι καθώς οι χώρες έχουν αναπτυχθεί και έχουν φτάσει σε ορισμένα επίπεδα εισοδήματος, το μερίδιο της μεταποιητικής απασχόλησης έχει μειωθεί... Έτσι, όχι μόνο αυτές οι προσεγγίσεις είναι λανθασμένες από τη σκοπιά των βασικών οικονομικών αρχών, αλλά ακόμα και αν πετύχουν, είναι απίθανο να αλλάξουν ριζικά τον ρόλο της μεταποίησης στο αμερικανικό εργατικό δυναμικό. Δείτε εδώ την συνέντευξη ("Οικονομική Επιθεώρηση", 21/5).

Το "Big Beautiful Bill" είναι το νομοσχέδιο που θα μείνει στην αμερικανική ιστορία ως η αιτία ρήξης μεταξύ του 47ου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του κορυφαίου επιχειρηματία του κόσμου, Έλον Μασκ. Ενώ όλοι προέβλεπαν αναπόφευκτες διαφωνίες μεταξύ των δύο ανδρών, λίγοι περίμεναν την κλιμάκωση της λεκτικής βίας που σάρωσε τους ψηφιακούς τους λογαριασμούς μέσα σε λίγες ώρες. Καθώς ο Μασκ προέτρεψε τους γερουσιαστές να αντιταχθούν σε αυτό το νομοσχέδιο, το οποίο χαρακτήρισε "αηδιαστικό βδέλυγμα" λόγω της κολοσσιαίας αύξησης του χρέους που θα δημιουργούσε -υποστηρίζοντας παρεμπιπτόντως ότι ο Τραμπ είναι μπλεγμένος στην υπόθεση Έπσταϊν και ότι πρέπει να κινηθούν εναντίον του διαδικασίες παραπομπής - ο αμερικανός Πρόεδρος απείλησε να ακυρώσει όλες τις ομοσπονδιακές συμβάσεις που είχαν ανατεθεί στις εταιρείες του πρώην φίλου του. Παρ' όλα αυτά, ο Μασκ πέρασε στην αντεπίθεση δηλώνοντας ότι ήταν έτοιμος να σταματήσει το πρότζεκτ της κάψουλας Dragon, που αναπτύχθηκε από την SpaceX, το οποίο είναι σήμερα το μόνο αμερικανικό διαστημόπλοιο ικανό να στέλνει αστροναύτες από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Τώρα φαίνεται δύσκολο να προβλέψει κανείς την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει τελικά το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ειδικά στην εποχή μετά τον Τραμπ. Θα εργαστεί ο Μασκ για τη γέννηση ενός νέου κόμματος, όπως φάνηκε να υπονοεί στο αποκορύφωμα της διαμάχης του με τον Τραμπ, μέσω της δημοσίευσης μιας δημοσκόπησης στην πλατφόρμα του Χ ; Το παιγνίδι δεν έχει τελειώσει ακόμα. Ένα πράγμα είναι σίγουρο : αν η Αμερική θέλει να σώσει τη μεσαία τάξη της και να διατηρήσει το αποθεματικό της νόμισμα, θα πρέπει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, να περιορίσει την αύξηση του χρέους που την επηρεάζει και την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται αδίστακτα πρόθυμος να αφήσει να της ξεφύγει. Δείτε εδώ το άρθρο σε μετάφραση του Μπάμπη Πετράκη. 

Κώστας Λαγουβάρδος - Χρήστος Ζερεφός – Παντελής Ξόφης: Μέσα σε 8 χρόνια χάθηκε το 37% των δασών της Αττικής – Αγωνία για το καλοκαίρι (σύνταξη: Βασίλης Ανδριανόπουλος, ieidideis.gr)

Περίπου το 37% του περιαστικού δάσους της Αττικής έχει χαθεί τα τελευταία οχτώ χρόνια. Τεράστιες εκτάσεις σε Πάρνηθα, Πεντέλη, Μαραθώνα, Βαρυμπόμπη, Δερβενοχώρια, Γεράνεια Όρη και πολλές ακόμη περιοχές έχουν γίνει στάχτη. Σύμφωνα με όσα ανέφεραν ειδικοί, τα εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα που έχουν καεί τα τελευταία οχτώ καλοκαίρια, δημιουργούν μια δυστοπική συνθήκη, η οποία οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας, ενώ απειλεί το οικοσύστημα της Αττικής, την αντιπλημμυρική θωράκιση και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της… Σαν να μην έφτανε όμως αυτό, ο κ. Λαγουβάρδος επεσήμανε ότι «η Αττική είναι ένα μέρος που έχει μεγάλη τρωτότητα, όχι μόνο για δασικές πυρκαγιές, αλλά και για πλημμύρες. Μεγάλα ύψη βροχής, μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα πλημμυρικά επεισόδια εντός του αστικού ιστού, όπως συμβαίνει και σε άλλες μεγάλες πόλεις. Κάτι αντίστοιχο παρατηρήθηκε πριν από μερικούς μήνες στη Βαλένθια». Ακόμη ένα πρόβλημα που έχει η Αθήνα ως μεγαλούπολη είναι «το λίγο πράσινο. Τα τελευταία χρόνια, σχεδόν κάθε καλοκαίρι, ειδικά οι άνθρωποι στο κέντρο -όπου έχουμε τις υψηλότερες θερμοκρασίες και τη μικρότερη κάλυψη πρασίνου – βρίσκονται κάτω από ένα θερμικό στρες όλο το 24ωρο, για πολλές ημέρες συνεχόμενα». Δείτε εδώ περισσότερα.

Εκδηλώσεις/ Ανακοινώσεις

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδας διοργανώνει το Φεστιβάλ Φιλοσοφίας 2025 που έχει ως θεματικό άξονα: «Δύναμαι, Δρῶ» σε μία προσπάθεια επανεξέτασης των συνθηκών που προάγουν τη δράση. Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στο Ινστιτούτο στις 13 και 14 Ιουνίου 2025. Δείτε εδώ το πλήρες πρόγραμμα.

Λευτέρης-Φοίβος Βασιλόπουλος – «Πολίτης Εράσμους» (εκδόσεις Παπαζήση)

"Διαβάζοντας εκ των υστέρων το βιβλίο, θυμάμαι στιγμές έντασης και ενθουσιασμού. Τα ντιμπέιτ με εν ενεργεία ευρωβουλευτές, η ανάγκη να σκέφτομαι σε 3 γλώσσες τα θέματα συζήτησης και το γεγονός ότι ήμουν σχεδόν πάντα ο νεότερος, συνήθως με διαφορά από 10 έως 40 χρόνια από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Σκέφτομαι ότι όχι μόνο θα το ξαναέκανα, παρόλη την πίεση, αλλά ότι η γενίκευση της εμπειρίας αυτής πρέπει να είναι μέρος της ΕΕ του αύριο. Μέσα από το Εράσμους, να διαμορφώσουμε έναν Ευρωπαϊκό Δημόσιο Χώρο ενεργού συμμετοχής των πολιτών. Αποστολή αυτού του βιβλίου είναι να δώσει ιδέες στους τυχόν νέους αναγνώστες και αναγνώστριες που θα το διαβάσουν, στην Ελλάδα και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, για το πως μπορούμε να αναδείξουμε νέους τρόπους συμμετοχής των πολιτών σε τοπικό, εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι δύσκολο; Ναι, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο". Δείτε εδώ περισσότερα.

*Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Τετάρτη 18 Ιουνίου 2025, στις 18:30, στο Αερόστατο καφέ. Την εκδήλωση διοργανώνει το βιβλιοπωλείο Λεξικοπωλείο σε συνεργασία με τις εκδόσεις Παπαζήση. Θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση με νέους/ες που έχουν πάει Erasmus αλλά και με ακτιβιστές/τριες που ασχολούνται με συμμετοχικά εγχειρήματα. Δείτε εδώ την πρόσκληση.