e-library

Εβδομαδιαία Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Ιδεών

Το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο e-library αναρτάται στη σελίδα της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο facebook. Μπορείτε εδώ να κάνετε like ώστε να βλέπετε τις τρέχουσες δημοσιεύσεις και να ενημερώσετε τους φίλους σας. 

Έλσα Νικολαΐδου: Η ανάγκη του φιλοσοφείν

Η φιλοσοφία δεν έχει ένα οριοθετημένο αντικείμενο. Ακόμη και όταν ξεκίνησε, τον 6^ο π.Χ. αιώνα δεν γνώριζε τι θα ερευνούσε. Ο πρώτος φιλόσοφος, ο Θαλής, συγκέντρωνε τους ιδιότητες στο πρόσωπό του: ήταν φυσικός, μετεωρολόγος, μαθηματικός, αστρονόμος και τους από τους επτά σοφούς... Μέσα σε διάστημα λίγων αιώνων, οι φιλόσοφοι θα επιχειρήσουν να ρίξουν φως όχι μόνο στις φυσικές διεργασίες αλλά και σε ό,τι αφορά τις ανθρώπινες. Ακόμα και μη μετρήσιμα μεγέθη, όπως είναι η ανθρώπινη συμπεριφορά, μπορούν να ερευνηθούν και να τεθούν σε ορθολογικό πλαίσιο, ώστε να μειωθεί η δυστυχία και να ζήσει ο άνθρωπος ευτυχισμένος. Επειδή, όπως συμπέραναν όλοι οι φιλόσοφοι, σκοπός είναι το ευ ζην, μια ευτυχισμένη ζωή. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχαιότητα, τουλάχιστον στον ελλαδικό χώρο που περιλάμβανε όλη τη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου, το άλμα στη σκέψη ήταν ασύλληπτο. Το ετερόκλητο πλήθος των Ελλήνων στοχαστών κατόρθωσε να θέσει και να απαντήσει σε όλα τα αιώνια ερωτήματα που ταλανίζουν την ανθρωπότητα, ανεξαρτήτως συνθηκών και εποχών. Αλλά το έργο της φιλοσοφίας δεν τελειώνει εδώ· είναι διαχρονικό και παγκόσμιο. Δείτε εδώ το άρθρο (philenews.com, 21/6). 

Όταν ένας Έλληνας φοιτητής σε Erasmus διερευνά τα όρια της Ευρωπαϊκότητας (ekdoseiskerkyra.gr, 20/6)

Έλληνας φοιτητής, ευρισκόμενος στα πλαίσια του Erasmus στην Γαλλία (στο ενδιαφέρον Πανεπιστήμιο της Τουλούζης), αποφάσισε να κατέβει υποψήφιος στην Ευρωεκλογές. Με δεδομένο το εκλογικό σύστημα, Ευρωπαίος πολίτης γαρ, κατέβηκε με ψηφοδέλτιο στην Γαλλία. Eπέλεξε δε, νεότερη γενιά βλέπετε, να ζητήσει (και να πετύχει) να μπει στο ψηφοδέλτιο της Volt Γαλλίας, της παράξενης εκείνης διΕυρωπαϊκής παράταξης με νεωτερική στόχευση. Όμως ο Λευτέρης Φοίβος Βασιλόπουλος – αυτό το όνομά του – ήταν τότε… 22 ετών. Και στην μεν Γαλλία, όπου εμφανίσθηκε υποψήφιος, η ηλικία εκλογιμότητας είναι τα 18, όπως και στις περισσότερες χώρες... Την όλη ιστορία αφηγείται στο «Πολίτης Εράσμους: Υποψήφιος Ευρωβουλευτής στην Γαλλία/Φοιτητής Εράσμους στην Τουλούζη» (Εκδ. Παπαζήση)… Συν, την αναζήτηση «μιας ιδέας της Ευρώπης»/ του Ευρωπαϊκού ανήκειν, με τα μάτια του σήμερα – τα μάτια ενός φοιτητή της εποχής, Έλληνα πλην συνειδητοποιημένα Ευρωπαίου... Ο Λευτέρης Βασιλόπουλος – γιος του δημοσιογράφου Περικλή Βασιλόπουλου, με ρίζες ΑΑΣΠΕ /κατάληψη της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Μεταπολίτευση, αλλά με δημοσιογραφική πορεία στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», επικεφαλής του Γραφείο Τύπου στην Κυβέρνηση Ζολώτα και στην ΕΡΤ, συν εμψυχωτής της Κίνησης Πολιτών «Παρέμβαση» – περιγράφει στην συνέχεια του βιβλίου του διεξοδικά την εμπειρία συμμετοχής στο Erasmus… Έχει μια προσέγγιση συμμετοχής στην πολιτική/ «Χρειάζεται να φέρουμε αλλαγές στην σχέση των πολιτών με την πολιτικών», ενώ βλέπει το Erasmus ως πλατφόρμα πολυπολιτισμικότητας και εξοικείωσης με την Ευρώπη στην πράξη. Δείτε εδώ περισσότερα. 

Αντώνης Παπαγιαννίδης: Ελλάδα: μια μικρομεσαία χώρα, ξέμπαρκη

Σίγουρα οι καλύτερες ευχές όλων θα συνοδεύσουν τον ΥΠΕΞ Γιώργο Γεραπετρίτη στην επίσημη επίσκεψή του στην Λιβύη – Τρίπολη/Ντμπεϊμπά και Βεγγάζη/Χαφτάρ – μην και πετύχει να συμμαζέψει την επικίνδυνα εκτρεπόμενη σχέση της Ελλάδας με την καίρια αυτή χώρα της Ανατ. Μεσογείου. Ευχές για κάτι καλύτερο, πάντως, από την επίσκεψη του ιδίου στο Κάιρο, αρχές Ιουνίου, για πυρόσβεση στην κρίση περί την Μονή της Αγ. Αικατερίνης του Σινά…Οι καλύτερες ευχές μας, μεν. Αλλ’ όχι με την λογική της αποδοχής – αμάσητων! – των  όσων υπόσχεται να μας δώσει το επίσημο αφήγημα την επόμενη μέρα. Γιατί το λέμε αυτό; Επειδή όλο και περισσότερο – σε περιβάλλον συνεχιζόμενης επικοινωνιακής κυριαρχίας της Κυβέρνησης – η μικρομεσαία χώρα που είναι η Ελλάδα καταλήγει να δείχνει όλο και περισσότερο ξέμπαρκη. Βλέπετε κάθε χώρα στο διεθνές σύστημα, είναι αυτό που είναι – ασχέτως του τι φαντασιώνεται. και ασχέτως του τι οι ηγεσίες της (πολιτικές αλλ’ όχι μόνο…) προβάλλουν εσωτερικά προκειμένου να εξασφαλίζεται η «σωστή» διαχείριση του κοινωνικού σώματος – του λαού. Το τελευταίο αυτό έχει μεγάλη σημασία, καθώς παντού το φαντασιακό λειτουργεί για την ουσιαστική νομιμοποίηση των εκάστοτε κυβερνώντων. Δείτε εδώ το άρθρο (slpresss.gr, 24/6).

Αναρτήσεις επικαιρότητας

Ξενοφών Κοντιάδης: Τα Μνημόνια ήταν μία τεράστια καταστροφή για την ελληνική οικονομία

Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι τα Μνημόνια ήταν μία τεράστια καταστροφή για την ελληνική οικονομία... Μπορούσε να αποφευχθεί το πρώτο Μνημόνιο, ώστε να μην τεθεί σε κίνηση ο μηχανισμός της καταστροφής; Μήπως ήταν σκόπιμο το λάθος με τον πολλαπλασιαστή, ώστε να εκποιηθούν σε τιμή ευκαιρίας οι σημαντικότερες υποδομές και επιχειρήσεις σε ξένους ομίλους, από τα αεροδρόμια και τα λιμάνια μέχρι τράπεζες και πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα;... Τι είπε προχτές ο επιφανής καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και πρώην υπουργός Οικονομίας Νίκος Χριστοδουλάκης, που προκάλεσε την οργή ιδίως κάποιων συντρόφων του στο ΠΑΣΟΚ; Ότι υπήρχε εναλλακτική στο πρώτο Μνημόνιο. Ότι αντί να τεθεί η χώρα υπό ξένη κηδεμονία, να καταρρεύσει η οικονομία, να ξεπουληθούν οι τράπεζες, τα λιμάνια, υγιείς επιχειρήσεις, να μεταναστεύσουν τα δυναμικότερα μυαλά της, να επέλθει δημογραφική κατάρρευση, να αποσυντεθεί το πολιτικό σύστημα, αντί για όλα τα δεινά που έπληξαν τη χώρα από το 2010 υπήρχε ένας άλλος δρόμος. Ποιος; Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 24/6).

Γιώργος Σιακαντάρης: Όσα είπε ο Νίκος Χριστοδουλάκης

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης δεν αξίζει αυτή την αντιμετώπιση που έχει με αφορμή τη συνέντευξή του στο ONE, αλλά επί της ουσίας επειδή συνεργάζεται με τον Νίκο Ανδρουλάκη. Όσον αφορά το μνημόνιο είπε ένα σωστό και ένα λάθος. Το σωστό ήταν πως όντως υπήρχε και άλλος δρόμος σωτηρίας για τη χώρα απ' αυτόν της μείωσης του κόστους εργασίας και της διάλυσης του κοινωνικού κράτους. Το λάθος ήταν πως λόγω της κυριαρχίας στην τότε ΕΕ των ιδεοληψιών των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και του μονεταρισμού κανείς από τους εταίρους δεν θα συναινούσε στην άλλη λύση. Ο Γιώργος Παπανδρέου αν αρνείτο αυτή την κακή λύση, θα οδηγούσε τη χώρα στα βράχια. Ως εκ τούτο παρόλο που καταδίκασε τον εαυτό του, έσωσε τη χώρα. Όπως και ο Βαρουφάκης είχε δίκιο στην κριτική που ασκούσε στα μνημόνια, πως αυτά με τη μείωση του μεριδίου της εργασίας, οδηγούσαν σε μείωσης του ΑΕΠ και αύξηση του δημόσιου χρέους. Αν όμως ο Τσίπρας τον ακολουθούσε σ' αυτή τη γραμμή, λόγω της αταλάντευτης θέσης των εταίρων, πάλι το καράβι θα βούλιαζε. Αντιθέτως αν η κρίση ήταν σήμερα, και με τα διδάγματα από την πανδημία, είναι απολύτως σίγουρο πως όποιος πρότεινε το δρόμο που τότε πρότεινε η τρόικα, θα του πετούσαν λεμονόκουπες. Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 19/6). Δείτε επίσης εδώ το παλαιότερο σχετικό με το θέμα άρθρο του Γιώργου Σιακαντάρη με τίτλο: Τιθασεύοντας το χρέος (Νέα, 2011).

Νίκος Γκιώνης: Ο θόρυβος για τη «woke ατζέντα» (με αφορμή την επικείμενη κυκλοφορία του βιβλίου «Το “woke”. Η κατασκευή ενός μύθου» - Alain Policar)

Το φθινόπωρο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πόλις το βιβλίο του AlainPolicar «Το “woke”. Η κατασκευή ενός μύθου». Ο θόρυβος για τη «woke ατζέντα» δεν είναι παρά ένα πρόσχημα για την υπεράσπιση των αντιδραστικών απόψεων που αρνούνται τον συστημικό χαρακτήρα των αδικιών και των ανισοτήτων. Υποδεικνύεται ένας υποτιθέμενος εσωτερικός εχθρός, σύμμαχος και συνένοχος των αντιπάλων του «δυτικού πολιτισμού», τα θεμέλια του οποίου εκείνη επιδιώκει, δήθεν, να υποσκάψει. Ο θόρυβος για τη «woke ατζέντα» επιχειρεί να συκοφαντήσει όλα τα κινήματα αμφισβήτησης που προέρχονται από μειονότητες οι οποίες χαρακτηρίζονται υποτιμητικά ως «υπερευαίσθητες». Οι πολέμιοι του «woke» δεν διστάζουν να οικειοποιούνται τις θεματικές και το λεξιλόγιο των αντιπάλων τους (μιλούν κι αυτοί για αδικίες και διακρίσεις) προκειμένου να αδειάσουν αυτές τις έννοιες από κάθε ουσιαστικό περιεχόμενο. Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 19/6). 

Δημήτρης Χριστόπουλος: «Η ελληνοαλβανικότητα δεν είναι πια μία εξωτική ιδέα» (συνέντευξη: Νίκος Γιαννόπουλος, news24.gr)

«Τίποτε δεν έχουμε με την εξαίρεση του γενετικού μας κώδικα. Αν κάποιοι πιστεύουν ότι το να είμαστε Έλληνες ή Αλβανοί, Άγγλοι ή Πακιστανοί ανήκει σε αυτόν, τότε μάλλον είναι δύσκολο να συζητήσουμε. Τις ταυτότητες, τα ανήκειν μας όπως προτιμώ να λέω, τα διαμορφώνουμε συγκροτώντας την προσωπικότητά μας. Οι ταυτότητες όμως αυτές δεν είναι πεταλούδες να τις μαζεύουμε κατά βούληση. Ενίοτε μάλιστα επιβάλλονται με τρόπο καταναγκαστικό. Εμένα και εσάς κανείς δεν σας ρώτησε πώς θέλουμε να μας λένε, ούτε αν θέλουμε να βαπτιστούμε. Επομένως, οι ταυτότητες είναι ένα φάσμα υπαγωγών τις οποίες οι άνθρωποι δεν διαλέγουν ελεύθερα ανεξάρτητα αν αυτό φαίνεται ενίοτε, αλλά τους υποβάλλονται από το χώρο και χρόνο που ζούνε… Δεν συζητάμε για «μια» ταυτότητα αλλά για έναν ορίζοντα, ένα φάσμα υπαγωγών στο οποίο καθείς και καθεμιά βρίσκει τη θέση που του αρμόζει. Υπάρχουν παιδιά Αλβανών στην Ελλάδα που κρύβουν την καταγωγή των γονέων τους. Υπάρχουν παιδιά που θέλουν να την φωνάζουν. Όλα μέσα στο πρόγραμμα είναι. Όπως παντού. Το πιο βασικό είναι ότι πλέον τα παιδιά αυτά μπορούν να μιλάνε για τον εαυτό τους. Αυτό είναι ενσωμάτωση. Να έχουν τη δύναμη και τις γνώσεις να σταθούν όρθια και να μιλήσουν». Δείτε εδώ την συνέντευξη.

Ραϋμόνδος Αλβανός: «Η διαφωνία να μην γίνεται πόλεμος» (συνέντευξη/podcast: Βίβιαν Ευθυμιοπούλου, factnews.gr)

O Δρ. Ιστορίας Ραϋμόνδος Αλβανός έγινε γνωστός στην κοινή γνώμη το 2022, όταν στο μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας, στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, δόθηκε στους υποψηφίους ένα απόσπασμα από το βιβλίο του «Ελληνικός Εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες» (εκδόσεις Επίκεντρο). Η δική του επαφή όμως με το κοινό ξεκινάει το 2012, όταν το Ίδρυμα της Βουλής ιδρύει το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης στο Γράμμο, όπου έπεσε η αυλαία του αιματηρού Εμφυλίου Πολέμου και εκεί αναλαμβάνει υπεύθυνος των ξεναγήσεων. Η εμπειρία της αλληλεπίδρασής του με τους επισκέπτες, αρκετοί από αυτούς παιδιά της γενιάς που πήρε μέρος στον Εμφύλιο, ήταν καθοριστική στο να καταλάβει πως διαμορφώνουμε αντιλήψεις για το παρελθόν, πως μιλάμε για αυτό και πως ιστορικά γεγονότα, όπως αυτό του Εμφυλίου, λειτουργούν στη διαμόρφωση της πολιτικής μας ταυτότητας σήμερα. Ακούστε εδώ την συνέντευξη.

Μαριάννα Κακαουνάκη: Από την Ηλεία στο ευρωπαϊκό κέντρο λήψης αποφάσεων. Μια 16χρονη στη διαβούλευση πολιτών

Μέχρι πολύ πρόσφατα, εάν κάποιος έλεγε στη 16χρονη Κωνσταντίνα Καππή από τα Πετράλωνα Ηλείας πως θα βρισκόταν ένα πρωί σε μια αίθουσα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες να συζητάει με πολίτες από όλη την Ευρώπη για τον κοινοτικό προϋπολογισμό, θα απαντούσε κατηγορηματικά πως «αποκλείεται». Ακόμη και όταν ένα απόγευμα, λίγο μετά το σχόλασμα, της τηλεφώνησαν για να της ανακοινώσουν πως είχε επιλεγεί μαζί με ακόμη 149 Ευρωπαίους πολίτες για να συμμετάσχουν, πρώτη φορά, σε μια τέτοια διαβούλευση, τα έχασε...  «Έμαθα πράγματα που δεν γνώριζα και γνώρισα άτομα με διαφορετικά προβλήματα και απόψεις. Επίσης, για να είμαι ειλικρινής ποτέ δεν φανταζόμουν πως μπορεί να τους ενδιαφέρει η γνώμη μου», λέει η Κωνσταντίνα. Η Μαρία έφυγε από τις Βρυξέλλες συγκινημένη. «Η φωνή μου, όσο μικρή κι αν είναι στον τεράστιο ευρωπαϊκό χάρτη, απέκτησε βαρύτητα. Ένιωσα κομμάτι της διαδικασίας». Μόλις επέστρεψε στη Χαλκίδα ξεκίνησε να συντάσσει επιστολή προς την υπουργό Παιδείας, ζητώντας να υιοθετηθεί κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα. «Αν μας δώσουν χώρο και χρόνο να ακουστούμε, θα προκύψουν πολιτικές που είναι πιο δίκαιες, πιο ρεαλιστικές και πιο αποδεκτές. Και το κυριότερο; Θα ξαναχτιστεί η εμπιστοσύνη μεταξύ πολιτών και πολιτείας». Δείτε εδώ το άρθρο (Καθημερινή, 18/6). 

Εκδηλώσεις/ Ανακοινώσεις

Στην Τελετή Απονομής των Επιστημονικών Βραβείων του Bodossaki Foundation - Ίδρυμα Μποδοσάκη  για το 2025 (Περιστύλιο του Ζαππείου) τέσσερις νέοι επιστήμονες, που συμβάλλουν στην πρόοδο της γνώσης και της κοινωνίας, τιμήθηκαν παρουσία εκπροσώπων της πολιτείας και σημαντικών προσωπικοτήτων από τον ακαδημαϊκό, επιστημονικό και επιχειρηματικό χώρο, καθώς και από τον χώρο του πολιτισμού και της Κοινωνίας των Πολιτών. Οι επιστήμονες που βραβεύτηκαν για τις κορυφαίες επιδόσεις τους στο επιστημονικό τους πεδίο είναι οι: Ιωάννης Γκιουλέκας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ινστιτούτο Ρομποτικής, Carnegie Mellon University, Μαρία Πετροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βίκυ Φούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Stanford University, Σταυρούλα Χάτζιου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μοριακής, Κυτταρικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας και Χημείας, Yale University. Δείτε εδώ το βίντεο της τελετής.