Tuesday, 21 January 2025
Τα άρθρα Μελών και Φίλων της Παρέμβασης, όπως δημοσιεύτηκαν στον ελληνικό και διεθνή τύπο.
Για να δείτε τα άρθρα ανά συγγραφέα, πατήστε εδώ .
ΑΣΚΩ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ ertopen 20-06-14 - ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΥΡΟΥΔΕΑΣ/ ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΕΛΛΑΣ/ ΔΗΜ. ΧΑΛΑΖΩΝΙΤΗΣ by Paremvassi on Mixcloud
"Τέτοια μέρα τον Φλεβάρη, μαζί με λίγους φίλους, αναρωτιόμουν «μπορεί να υπάρξει πολιτική χωρίς κομματικό παρελθόν»;
Μπορούμε να βγούμε μόνοι μας, χωρίς προστάτες και να ζητήσουμε από τον κόσμο, τους πολίτες, να ενωθούν μαζί μας και να τα αλλάξουμε όλα;
Αξίζει να διακόψουμε τα προσωπικά μας σχέδια;
Δεν είναι εύκολο, το ξέραμε. Αλλά δεν υπήρχε άλλος δρόμος για να αλλάξουμε ζωή.
Τέτοια μέρα λοιπόν τον Φλεβάρη είπαμε «Ξεκινάμε»!
Και σήμερα η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας έχει θετική γνώμη για το Κίνημα μας.
Το πρωταρχικό στοίχημα το έχουμε κερδίσει: ναι, είχε νόημα να κάνουμε το Ποτάμι,
ναι έχει νόημα που είμαστε σήμερα εδώ.
Έχουμε όμως τις λύσεις;
Ένα κίνημα 120 ημερών έχει τις λύσεις για μια χώρα που βρίσκεται σε τόσο μεγάλη κρίση;
Και γιατί δεν αρκεστήκαμε σε αυτό που υπήρχε;
Γιατί δεν μπήκαμε σε κάποιο από τα παλιά κόμματα;
Στο Ποτάμι είναι οι μόνοι καλοί; Οι μόνοι ικανοί;
Οι μόνοι που νοιάζονται για το καλό της χώρας;
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα παλιά μας κόμματα.
Το παλιό μας κομματικό σύστημα.
Τα προπύργια του εθνικού μας λαϊκισμού.
Ένα σύστημα που προσπαθεί με ψέματα και μισές αλήθειες να κρατηθεί στην εξουσία.
Κόβουν σε φέτες την αλήθεια με τον τρόπο που βολεύει το καθένα και την παρουσιάζουν ως την μοναδική αλήθεια.
Πως ένα παιδάκι σχεδιάζει ένα μισοφέγγαρο και σου λέει αυτό είναι το φεγγάρι... Κάπως έτσι. Μόνο που εδώ δεν υπάρχει αθωότητα.
Δεν είσαι αθώος στην πολιτική όταν υπόσχεσαι ιδανικές λύσεις.
Θυμηθείτε τι υποσχέσεις έδιναν οι περισσότεροι Πρωθυπουργοί και τι από όλα αυτά έκαναν.
Οι μάγοι που θα μεταμόρφωναν τα άδεια ταμεία, σε γεμάτα.
Αλλά και οι καινούργιοι εραστές της εξουσίας, αυτοί που έγιναν ισχυροί μέσα στην απελπισία της κρίσης, ακολουθούν την ίδια συνταγή.
Θα αυξήσουν δια νόμου τον κατώτατο μισθό.
Δια νόμου μπορείς να αυξήσεις ότι θες. Αλλά δεν μπορείς δια νόμου να γεννήσεις τα χρήματα που θα το πληρώσουν.
Χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται ήδη στα πρόθυρα του λουκέτου.
Αυτές θα δώσουν τις αυξήσεις;
Μήπως έτσι, αντί για αυξήσεις, θα έχουμε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη ανέργους;
Αυτή είναι η πρώτη μεγάλη διαφορά μας από το παλιό σύστημα:
Δεν θέλουμε ένα νόμο για τις αυξήσεις , θέλουμε αυξήσεις.
Δεν θέλουμε ένα νόμο για την απασχόληση, θέλουμε απασχόληση.
Δηλαδή, δεν θέλουμε κενές περιεχομένου διακηρύξεις , θέλουμε ριζοσπαστικές, αποτελεσματικές πολιτικές.
Για να μιλήσουμε λοιπόν για λύσεις πρέπει να δούμε πρώτα τα αληθινά προβλήματα.
Ο μαθητής για να λύσει την άσκηση πρέπει πρώτα να καταλάβει την εκφώνηση.
Και στην περίπτωσή μας πρέπει να πάμε πολύ παλιά.
Τα προβλήματα που ακόμα και σήμερα μας κατατρέχουν γεννήθηκαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Και πριν καλά καλά σταθούμε στα πόδια μας, ήρθε η δολοφονία του Καποδίστρια, η πρώτη πράξη του δράματος.
Μετά από λίγες δεκαετίες ηττήθηκαν και οι τολμηρές πολιτικές του Χαρίλαου Τρικούπη και του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Ο εκσυγχρονισμός της παραγωγής και της κοινωνίας εγκαταλείφθηκαν.
Η κυρίαρχη ιδεολογία του ελληνικού κράτους έγινε ο τοπικισμός και το ρουσφέτι.
Προστατευμένη οικονομία και χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Παραμερίσαμε τις αρχές και ενισχύσαμε το «αντί».
Τον αντί-βενιζελισμό διαδέχτηκε ο αντί-κομμουνισμός, ο οποίος μετά τον πόλεμο έγινε δόγμα: «αν δεν είσαι μαζί μας, είσαι εχθρός μας».
Τα κόμματα, οι ελίτ, και κατά συνέπεια ο κόσμος αναπαρήγαγαν μία αρνητική ρητορική και όχι μια θετική προσέγγιση.
Βιώσαμε έναν εθνικό διχασμό, έναν καταστροφικό εμφύλιο,
η πολιτική ατζέντα όμως εξακολουθεί να είναι κατά βάση αρνητική – και επομένως οπισθοδρομική.
Έτσι φτάσαμε σήμερα στον «αντι-ευρωπαϊσμό».
Το Ποτάμι θέλει να αλλάξει αυτό το μοντέλο, αυτή την τρέλα – επιτρέψτε μου.
Οι προτάσεις μας θέλουμε να πηγάζουν από αρχές και αξίες και να είναι πρακτικές, θετικές, να συμβάλουν στον διάλογο και στο μπόλιασμα διαφορετικών – θετικών όπως είπα – προτάσεων.
Πως έχουν καταφέρει όμως να κυριαρχήσουν σε μια κοινωνία, να την διασπάνε για να μην βλέπει το κοινό καλό ;
Η λέξη είναι μια. Ρουσφέτι!
Το ρουσφέτι εξακολουθεί να είναι και σήμερα ο συνεκτικός ιστός – η κόλα – του οπισθοδρομικού, λαϊκίστικου συστήματος.
(το οποίο ομοιάζει επικίνδυνα με τον ποπουλισμό της Λατινικής Αμερικής).
Τα Ελληνικά κόμματα και οι ηγεσίες τους διαφωνούν για τα πάντα, υπάρχει όμως μία σιωπηρή συμφωνία στην διαιώνιση του τωρινού διεφθαρμένου, άδικου και αναποτελεσματικού στάτους κβο.
Ακόμα και οι τολμηροί και ρηξικέλευθοι στην αφετηρία τους πολιτικοί σχηματισμοί γίνονται σίγα σιγά συντηρητικοί.
Το ρουσφέτι συμφέρει πολύ λίγους, ξεγελάει όμως πάρα πολλούς που ελπίζουν ότι μπορεί να είναι οι επόμενοι τυχεροί που θα πάρουν τα λίγα ψίχουλα.
Τι σημασία έχει λοιπόν αν δηλώνεις «δεξιός» ή «αριστερός», αν τάζεις κοινωνία «φιλελεύθερη» ή «σοσιαλιστική», όταν μέσα σου κυριαρχεί ο πολιτικός κοτζαμπάσης και όλους τους βλέπεις σαν ψηφοφόρους –πελάτες ή σαν ψηφοφόρους – εχθρούς;
Όταν η βάση της πολιτικής πράξης είναι το «δώσε την ψήφο σου, να σου κάνω το ρουσφέτι», είτε προσωπικό, είτε συντεχνιακό, πώς να φτιάξεις σωστή πολιτεία;
Επί δεκαετίες το πολιτικό σύστημα σπατάλησε δισεκατομμύρια φόρων, από τον ιδρώτα των πολιτών, δισεκατομμύρια ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων, και ατελείωτα δισεκατομμύρια δανείων για να παγιώνει το ρουσφέτι και το κομματικό κράτος, δηλαδή το κράτος-παρακράτος.
Πώς να πάει λοιπόν μπροστά ο τόπος;
Το Ποτάμι, φίλες και φίλοι, θέλει να αντικαταστήσει το παλαιοκομματικό σύστημα του ρουσφετιού με ένα σύστημα αξιοκρατίας.
Αν δεν επιβληθεί αξιοκρατία, η Ελλάδα δεν θα βγει ποτέ από την κρίση. Ακόμα και να ανακάμψει πρόσκαιρα η πορεία θα είναι καθοδική. Και αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος για τα χρόνια που έρχονται.
Μία αργή καθίζηση, μία στασιμότητα με μικρούς-μηδαμινούς ρυθμού ανάπτυξης, με μεγάλη ανεργία, με το ελληνικό ταλέντο να αποχωρεί για τα ξένα...
Μια κοινωνία που θα χάσει κάθε διάθεση για αλλαγή θα κλειστεί στον εαυτό της και θα απομονωθεί από το παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Και αυτή είναι η σκέψη που πρέπει να κάνουμε όλοι μας.
Το συμφέρον των πολλών πρέπει να μπει πάνω και από το συμφέρον της οικογένειας ή της πολιτικής φαμίλιας μας.
Ακούγεται δύσκολο αλλά αν οικοδομήσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης θα τα καταφέρουμε.
Η Ελλάδα πρέπει να ζήσει τον Διαφωτισμό που δεν πρόλαβε.
Να φτιάξει την δική της Αναγέννηση.
Παιδεία, ανθρωπισμός, άνοιγμα στον κόσμο, εδραίωση κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων. Ορθολογισμός.
Πρέπει να συγκρουστούμε με το σάπιο καθεστώς των μετρίων, της αναξιοκρατίας, του φόβου, της κλειστής κοινωνίας.
Να δημιουργήσουμε ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία, που θα σαρώσει όλους τους χώρους δημιουργίας.
Αλλιώτικα θα χαθούμε.
Θα είμαστε οι χρεοκοπημένοι που δεν μπορέσαμε να σηκώσουν κεφάλι.
Κάποιοι μιλούν αυτές τις μέρες για την Ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς.
Κάποιοι άλλοι μιλούν για την Ανασυγκρότηση της Κεντροδεξιάς.
Εμείς πάλι θέλουμε να μιλήσουμε για την Ανασυγκρότηση της Ελλάδας.
Γι αυτό και ιδρύσαμε Το Ποτάμι.
Για να αλλάξουμε την ξύλινη ατζέντα της δημόσιας σφαίρας.
Για να φέρουμε την Μεγάλη Αλλαγή, που δεκαετίες εξαγγέλλεται και ποτέ δεν έρχεται.
Για να διορθώσουμε την πορεία της πατρίδας.
Να ανασυγκροτήσουμε το παραγωγικού μας μοντέλο, την εργασία και την παιδεία, για την οποία όλοι μιλούν, αλλά όλοι ξεχνούν.
Και κυνηγούν μόνο το εφήμερο μικροπολιτικό κέρδος.
Για να αποδώσουμε Δικαιοσύνη!
Από την αρχή είπα ότι ο τσακωμός περί Δεξιάς και Αριστεράς, στην Ελλάδα της κρίσης, είναι και λίγο εκτός θέματος. Στο κάτω κάτω, η δημοκρατία στηρίζεται σε μία και μόνη ιδεολογία, τον ανθρωπισμό.
Ο Κορνήλιος Καστοριάδης πριν είκοσι χρόνια έλεγε πως «στις μέρες μας η διαμάχη μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς έχει χάσει το νόημα της – όχι επειδή δεν υπάρχει υλικό, για να τροφοδοτηθεί μια πολιτική διαμάχη, αλλά επειδή τόσο η Δεξιά όσο και η Αριστερά, λίγο έως πολύ, λένε τα ίδια πράγματα».
Κάτι ανάλογο είπε πρόσφατα και ο Ντανιέλ Κον Μπεντίτ ότι «η εμμονή στον διαχωρισμό Δεξιά – Αριστερά οφείλεται σε διανοητική τεμπελιά».
Δεν θέλουν να επεξεργαστούν λύσεις. Δεν θέλουν να πουν την αλήθεια. Και καταφεύγουν στα εικονίσματα και στον μεσσιανισμό.
Και όταν αυτά δεν πιάνουν επιστρατεύουν –τόσο οι μεν όσο και οι δε- συνθήματα του εμφυλίου.
Η αδυναμία τους να ετοιμάσουν λογικές προτάσεις και να μιλήσουν καλοπροαίρετα για το καλό της χώρας, κρύβεται πίσω από ένα επιθετικό λόγο, που δηλητηριάζει κάθε προσπάθεια αναζήτησης μίας κοινής συνισταμένης.
Φίλες και φίλοι,
στη χώρα έχει συσσωρευτεί πολλή δυστυχία, πολύ θυμός.
Και οι λαϊκίστικες κορώνες – που πρόσφατα μεταφέρθηκαν από τα παρα-μπλογ και τις εθνικιστικές μεταμεσονύκτιες εκπομπές ακόμα και στην κυβέρνηση- απομακρύνουν ολοένα και περισσότερο την πολιτεία από τον δρόμο του ορθολογισμού.
Και πρέπει να υπάρξει γρήγορα πράξη – δράση – αποτέλεσμα.
Αυτή η δυστυχία, και αυτός ο θυμός, στο μεγαλύτερο βαθμό του δικαιολογημένος δε θα εξαφανιστεί αν δεν πάψουν να πολλαπλασιάζονται τα θύματα των κρίσεων.
Το πρώτο μεγάλο θύμα: οι άνεργοι.
Οι άνεργοι που δούλευαν σε επιχειρήσεις που έβαλαν λουκέτα.
Οι άνεργοι που έκλεισαν τις μικρές, προσωπικές τους δουλειές, που είχαν φτιάξει με κόπο και μεράκι.
Οι άνεργοι νέοι, οι απόφοιτοι πανεπιστημίων και σχολών που δεν έχουν καμία ευκαιρία.
Το κράτος δεν κάνει το παραμικρό για να βοηθήσει τη δημιουργία, την επιχειρηματικότητα, την πρωτοβουλία, ενώ κάνει ότι μπορεί για να περισώσει τα προνόμια των πολιτών κυκλωμάτων.
Υπάρχουν πολιτικοί που είναι διατεθειμένοι να υπερασπιστούν ακόμη και επίορκους υπαλλήλους, ακόμη και καταχραστές του δημοσίου χρήματος , αρκεί να είναι οι δικοί τους άνθρωποι.
Και κάποιοι από αυτούς γίνονται και υπουργοί όπως μας έδειξε και ο τελευταίος ανασχηματισμός.
Έλεγα όμως για τα θύματα.
Είναι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, που αναγκάζονται να κάνουν συνεχώς υποχωρήσεις για να κρατήσουν με το ζόρι τις δουλειές τους.
Είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που πρέπει να παράγουν μέσα σε ένα καθεστώς αναξιοκρατίας. Αυτοί που βλέπουν ότι σπρώχνουν ακόμη και σήμερα όποιον έχει την εύνοια του πολιτικού ή της κλαδικής.
Είναι οι μικρομεσαίοι που πνίγονται από την υπερφορολόγηση που τους επιβάλουν για να σωθούν οι πελάτες του κομματικού συστήματος.
Είναι οι τίμιοι επιχειρηματίες που έχουν να ανταγωνιστούν συμφέροντα επιδοτούμενα από το κράτος, συμφέροντα με πολιτικούς προστάτες.
Είναι οι αγρότες που προσπαθούν να παράγουν στην πιο γόνιμη χώρα με την πιο άγονη πολιτική.
Γιατί όμως μετά από τόσα χρόνια στερήσεων, μειώσεων μισθών, υπερβολικών φόρων, χαρατσιών, απολύσεων, κλεισίματος επιχειρήσεων, η χώρα δεν έχει αλλάξει και η οικονομία δεν έχει αναστηθεί;
Μόλις την Τετάρτη ανακοινώθηκε ότι το έλλειμμα του εμπορικού μας ισοζυγίου αυξάνεται και πάλι και οι εξαγωγές μας συρρικνώνονται. 20% σε σχέση με την περσινή χρονιά .
Δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς οικονομολόγος για να καταλάβει ότι όσο η οικονομία μειώνεται και όσο το κράτος αρνείται να περιορίσει τις σπατάλες του, η μόνη η λύση θα είναι οι περισσότεροι φόροι στους ίδιους και τους ίδιους.
Και δεν είναι ανάγκη να είναι εργατολόγος για να καταλάβεις ότι όσο η ανεργία δεν μειώνεται, τα ασφαλιστικά ταμεία θα χρεοκοπούν.
Και όσο δεν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και δεν υπάρχει αύξηση του εθνικού εισοδήματος, άρα και της κατανάλωσης, η κρίση θα είναι εδώ.
Τί εμποδίζει όμως το παλιό πολιτικό σύστημα να πάρει τις σωστές αποφάσεις έστω και τώρα που η χώρα έχει γονατίσει;
Είναι τα συμφέροντα. Tα μικρά και τα μεγάλα παράσιτα που έχουν κολλήσει πάνω στους αρμούς της ελληνικής κοινωνίας και δεν την αφήνουν να κινηθεί.
Τα παράσιτα βέβαια δεν ζουν μόνα τους. Χρειάζονται ένα σώμα να τα τρέφει.
Αυτό το σώμα στην Ελλάδα, ήταν και είναι, το κομματικό κράτος.
Ο υπάλληλος που τακτοποιεί με το αζημίωτο μια παρανομία, η επαγγελματική ομάδα που διαιωνίζει τα προνόμιά της και ο μεγαλοεπιχειρηματίας που εξασφαλίζει δουλειές από «πολιτικούς φίλους».
Ο κορμός πάντως είναι κοινός. Το κομματικό κράτος.
Και μετά είναι το σαράκι που διαπερνά οριζόντια το πολιτικό σύστημα της χώρας.
Ο λαϊκισμός.
Αυτός μας κρατά εκτός του πεδίου της πραγματικότητας.
Αυτός διευκολύνει τους πολιτικούς να είναι ευχάριστοι στο ακροατήριό τους αλλά βλαβεροί στο κοινωνικό σύνολο.
Και δυστυχώς όταν οι πολιτικοί ομνύουν στον λαϊκισμό, στο τέλος θεριεύει ο πιο ακραίος, ο πιο βίαιος, ο λαϊκισμός του φασισμού.
Ο κυβερνητικός λαϊκισμός θα σου πει, ότι για το χάλι της χώρας φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι και ο συνδικαλισμός.
Οι πολίτες που έπαιρναν δάνεια και τα έκαναν κατανάλωση. Οι ανάπηροι μαϊμού και οι κλεμμένες επιδοτήσεις.
Ξεχνούν βέβαια να πουν ότι αυτοί διόριζαν. αυτοί διαφήμιζαν τα δάνεια, αυτοί μπούκωναν τις συντεχνίες, αυτοί προστάτευαν τους κλειστούς κλάδους κρατώντας τις τιμές στα ύψη.
Αυτοί σπατάλησαν αντιπαραγωγικά τον πλούτο της χώρας και τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης .
Και από την άλλη είναι ο αριστερός λαϊκισμός.
Γι αυτόν φταίνε οι μίζες των πολιτικών, η φοροδιαφυγή των πλουσίων και βέβαια οι τοκογλύφοι δανειστές.
Οι ξένοι που έχουν βάλει στόχο να αγοράσουν φτηνά την Ελλάδα.
Τώρα που το σκέφτομαι βέβαια τα ίδια λένε και αρκετοί από τους νέους υπουργούς της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου.
Ένα συνονθύλευμα λαϊκών δεξιών, παρωχημένων πολιτευτών που καταψηφίζουν τον προϋπολογισμό αλλά μετά τον εφαρμόζουν και πρώην υμνητών τις δικτατορίας.
Οι λαϊκιστές της αριστεράς όμως, για να επανέλθω, δεν είχαν ποτέ ενστάσεις για την εκτίναξη του χρέους.
Το χρέος ακόμα και όταν είναι βιώσιμο, είναι μία βίαιη αναδιανομή από τη νέα γενιά που καλείται να παράγει και να φορολογηθεί για να αποπληρώσει τα χρέη μιας προηγούμενης γενιάς.
Η Αριστερά – ή επιτρέψτε μου η δήθεν Αριστερά – ακόμη και στις εποχές της μεγαλύτερης ευμάρειας και σπατάλης μιλούσε για προϋπολογισμούς λιτότητας. Αλλά ποτέ για ελλειμματικούς προϋπολογισμούς.
Ποτέ δεν έδωσε μάχη για τα εκατοντάδες εκατομμύρια που στοιχίζει στον ελληνικό λαό το πολιτικό σύστημα.
Για τα δισεκατομμύρια που σπαταλούσαμε στην φαρμακευτική δαπάνη (όσα σχεδόν και η Ισπανία των 50 εκατομμυρίων κατοίκων).
Για τα δισεκατομμύρια των πολεμικών δαπανών. Για τα 2 δισεκατομμύρια ετήσιο έλλειμμα αγροτικών προϊόντων.
Για τις προσλήψεις χωρίς παραγωγικό αντίκρισμα.
Για τα ψεύτικα κοινωνικά επιδόματα.
Το πάγωμα το 2001 της μεταρρύθμισης Γιαννίτση για τις συντάξεις, συσσώρευσε στο δημόσιο χρέος μας, περίπου 100 δις.
Σχεδόν δηλαδή το 1/3 του χρέους.
Αναρωτήθηκε ποτέ ο δεξιός, ο κεντροαριστερός και ο ... αριστερός λαϊκισμός, γιατί το 2009 το δημόσιο χρειάστηκε 24 δις παραπάνω από όσα εισέπραξε;
Και που θα βρούμε αυτά τα 24 δις όταν επαναπροσλάβουμε τους απολυμένους, αφαιρέσουμε τους πρόσθετους φόρους και επαναφέρουμε μισθούς και συντάξεις με ένα νόμο;
Είναι αλήθεια ότι οι κυβερνήσεις που εκλήθησαν να διαχειριστούν την κρίση δεν ήξεραν άλλο δρόμο από το να κόβουν μισθούς και συντάξεις και να βάζουν φόρους.
Ακόμα και οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών είπαν «εμείς τους είπαμε να περιορίσουν το κράτος και να συλλάβουν τη φοροδιαφυγή και αυτοί έκοβαν μισθούς και έβαζαν φόρους».
Η γενιά των πολιτικών που οδήγησε τη χώρα στην πιο μεγάλη μεταπολεμική της κρίση δεν ξέρει άλλον τρόπο από την οριζόντια φορολόγηση και τις οριζόντιες περικοπές.
Και είναι πρόκληση στην κοινή λογική, να επιμένουν ότι θα είναι οι ίδιοι που θα μας βγάλουν από το αδιέξοδο.
Ακόμη και ορισμένες αποφάσεις εξορθολογισμού και νοικοκυρέματος που επιβλήθηκαν από το εξωτερικό και την κοινωνία χτυπήθηκαν από τους κομματικούς -κρατικούς μηχανισμούς.
Οι μεταρρυθμίσεις εγκαταλείφθηκαν μόλις ο επιτηρητής, μας γύρισε
την πλάτη.
Αυτά ξέρουν, αυτό κάνουν. Είναι εγκλωβισμένοι σε μια διαχειριστική λογική χωρίς γενναίες ιδέες, χωρίς τομές, χωρίς διάθεση για πραγματικές αλλαγές, με αποτέλεσμα να πληρώνουν την κρίση τα ίδια υποζύγια, οι μισθωτοί και οι πολίτες που επιμένουν να επενδύουν στην Ελλάδα.
Φόροι... φόροι, περικοπές μισθών και συντάξεων, εξάρθρωση και όχι ορθολογικοποίηση των εργασιακών δικαιωμάτων, ψαλίδισμα των εισοδημάτων, εξαφάνιση της μεσαίας τάξης, ποινικοποίηση της κατοχής ακίνητης περιουσίας, επιλογές που μόνο αποτέλεσμα έχουν την ύφεση και την ανεργία.
Και από την άλλη έχουμε αυτούς που αμφισβητούν και δαιμονοποιούν την Ευρώπη.
Ναι η Ευρώπη δεν είχε όλες τις λύσεις για μας.
Ναι υπάρχει ανισότητα στους κόλπους της.
Η απόσταση που χωρίζει τον Βορρά από τον Νότο αυξάνεται αντί να μειώνεται.
Ναι έχει χάσει έδαφος ο φεντεραλισμός και η πολιτική ενοποίηση.
Η Ευρώπη όμως εξακολουθεί να είναι το πιο σίγουρο λιμάνι του κόσμου.
Δεν υπάρχουν ιδανικές επιλογές, δεν είναι ρόδινος ο κόσμος.
Μπορούμε όμως να παλέψουμε για μια πιο δίκαιη Ευρώπη.
Να κάνουμε συμμαχίες με τους Ιταλούς, τους Γάλλους, τους Ισπανούς και με όσους άλλους έχουμε κοινά συμφέροντα .
Άλλο όμως η συμμαχία του Νότου και άλλο το σύμπτωμα μειονεξίας του Νότου. Πρέπει να βρούμε κοινή γλώσσα με όλους τους Ευρωπαίους.
Υπάρχει τρόπος να επιβάλουμε και τα δικά μας πλάνα, φτάνει όμως να τα έχουμε πρώτα σχεδιάσει.
Εκεί όμως είναι η θέση μας. Να είμαστε υγιές κύτταρο μιας δίκαιης Ευρώπης. Ούτε ζητιάνοι, ούτε εκβιαστές.
Να αποκτήσουμε συναίσθηση των δυνατοτήτων μας.
Ότι δεν μπορούμε να αποφασίζουμε μονομερώς σαν αποσυνάγωγοι. Γιατί αν αρνηθούμε τις υποχρεώσεις σας θα κάνουμε τους κινδύνους μεγαλύτερους.
Κάποιοι φίλοι μας προτείνουν να αφήσουμε την οικονομία να λειτουργήσει ελεύθερα και τα πάντα θα ρυθμιστούν από την ανταγωνιστικότητα. Δεν ισχύει. Με την κρίση της Λήμαν Μπράδερς μάθαμε ότι και η πιο αναπτυγμένη αγορά δεν αυτορρυθμίζεται πριν καταστραφεί και μαζί της καταστρέψει εκατομμύρια πολιτών. Η Ευρώπη έχει ξοδέψει από το 2008 το 37% του ΑΕΠ της, για να διασώζει μεγάλα τραπεζικά σπίτια, η κατάρρευση των οποίων θα μας οδηγούσε πίσω στο 1930.
Πρέπει λοιπόν να πούμε όχι στη θεοποίηση της αγοράς και στην άποψη ότι οι άγραφοι νόμοι της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους μπορούν να ρυθμίσουν τα πάντα.
Αυτός ο μύθος έχει καταρρεύσει, όπως αντίστοιχα έχει καταρρεύσει και αυτός της κρατικοδίαιτης οικονομίας.
Είναι γεγονός ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων παγκοσμίως μεγαλώνουν πιο γρήγορα από την οικονομία και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την διόγκωση των ανισοτήτων.
Τα κράτη πρέπει να διασφαλίζουν σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο μηχανισμούς που θα οδηγούν σε συνεχή αναδιανομή του πλούτου, που πάει να πει «δίκαιη κατανομή βαρών και υποχρεώσεων» όχι για να κοντύνουμε τις επιχειρήσεις αλλά για να μεγαλώνει η συνολική οικονομία γρηγορότερα από τον ιδιωτικό πλούτο.
Στην Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και να εγκαταλείψουμε αδιέξοδες επιλογές ανάπτυξης.
Να αναζητήσουν τρόπους οι μεγάλες εταιρίες, να συνεργαστούν με τις δικές μας, στον τόπο μας!
Να δημιουργήσουμε θερμοκοιτίδες καινοτομίας σε όλες τις Περιφέρειες.
Να πάρουμε τα καλύτερα σχέδια και τις καλύτερες ιδέες από άλλες χώρες που μας ξεπερνούν πολύ στην επιχειρηματικότητα. Να πάρουμε αλλά να μην μιμηθούμε.
Να φέρω ένα παράδειγμα.
Έχουμε από τα καθαρότερα νερά σε όλον τον κόσμο. Μεταφέραμε αμάσητη την επιχειρηματικότητα άλλων χωρών με κακή ποιότητα νερού και μέσα σε λίγες δεκαετίες αναπτύξαμε την κουλτούρα του εμφιαλωμένου. Κάνοντας παράλληλα πανάκριβες αφαλατώσεις για τα μπάνια των ξενοδοχείων. Ποτέ δεν ασχοληθήκαμε σοβαρά με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με δημιουργία ταμιευτήρων νερού.
Το αποτέλεσμα είναι να χύνεται το καλό νερό στη θάλασσα, να πίνουμε όλοι νερό από το πλαστικό μπουκάλι και περιοχές με τρεχούμενο νερό να έχουν προβλήματα λειψυδρίας.
Σε μια χώρα που θα έπρεπε να πίνει νερό μόνο από τη βρύση και να χρησιμοποιεί το εμφιαλωμένο μόνο για εξαγωγή. Εκτός από τη μεγάλη οικονομική ζημιά σκεφτείτε την απίθανη επιβάρυνση στο περιβάλλον με τόνους πλαστικού.
Φίλες και φίλοι,
Είναι λίγοι οι παλιοί πολιτικοί που είπαν την αλήθεια ενώ την ήξεραν ή όφειλαν να την ξέρουν.
Όσοι δεν την ήξεραν δεν έπρεπε να βρίσκονται στην πολιτική λόγω ανεπάρκειας. Και όσοι την ήξεραν έχουν τις ευθύνες του συνεργού.
Και βέβαια υπήρχαν πολλοί που έβλεπαν το διπλανό τους πολιτικό να πλουτίζει και δεν μίλαγαν. Βοούσε ο κόσμος με τις συμβάσεις τους, τις μίζες τους, τις σπατάλες τους αλλά αυτοί συνέχιζαν.
Και πάντα υπήρχε ένα κοκαλάκι για τον λαό. Προσλήψεις και αντιπαραγωγικές επιδοτήσεις.
Και η Δικαιοσύνη; Ναι δεν αποδόθηκε Δικαιοσύνη. Η Βουλή κάλυπτε τα τέκνα της και τα κόμματα, τους συντρόφους τους και τους συναδέλφους τους.
Και είναι ντροπή για το πολιτικό σύστημα ότι οι περισσότερες δικογραφίες που έφτασαν στην Βουλή δεν επέστρεψαν ποτέ στην Δικαιοσύνη.
Ευθύνη λοιπόν για την σημερινή κατάσταση έχουν πολλοί.
Κι αυτοί που διαχειρίστηκαν την κεντρική εξουσία και τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι συνδικαλιστές και οι δήμαρχοι και οι δημοσιογράφοι.
Και η αστική τάξη της χώρας που έμαθε να σιτίζεται από τον κρατικό κορβανά.
Ο Τύπος, το ραδιόφωνο, η Τηλεόραση.
Επιτρέψτε μου γιατί το ερώτημα με αφορά και προσωπικά.
Φταίμε! Υπάρχουν πράγματι κάποιοι που αντιστάθηκαν. Που δεν έγιναν υπάλληλοι και διεκπεραιωτές . Που υπερασπίστηκαν αξίες.
Όμως υπήρχαν και αυτοί που απλώς χειροκροτούσαν .
Τα κόμματα δημιούργησαν ή ενίσχυσαν μέσω κρατικών κονδυλίων διάφορους Βαρόνους στην λογική «να έχουμε δικά μας Μέσα». Ακόμα και λούμπεν στοιχεία πήραν εκατομμύρια των εκατομμυρίων κρατικής διαφήμισης για να στηρίξουν υπουργούς και κόμματα.
Υπήρξαν δημοσιογράφοι που όχι μόνο δεν συγκρούστηκαν με τον μικρό και μεγάλο παρασιτισμό αλλά πολλές φορές λειτούργησαν ως εκφραστές του.
Οι αυλές των κομμάτων απέκτησαν πρόθυμους υποστηρικτές ενώ αρκετοί έστρωσαν το δρόμο για τους θηριώδεις εξοπλισμούς δημιουργώντας φοβικό κλίμα εθνικών κινδύνων κάθε φορά που οι εξοπλιστικές εταιρίες και οι πολιτικοί τους, το είχαν ανάγκη.
Το 2.000 θέλαμε επειγόντως 4 υποβρύχια γιατί ο εχθρός θα έμπαινε στον Πειραιά και το 2011 παραλάβαμε το ένα. Οι μίζες όμως πληρώθηκαν και για τα τέσσερα.
Έτσι χωρίς αντιστάσεις χωρίς σοβαρό αντίλογο από τα Μέσα, οικοδομήθηκε το κράτος πατερούλης που είχε πάντα λεφτά για τα δικά μας παιδιά και τα παιδιά των κομμάτων.
Όποιος είχε φίλους στα υπουργεία κέρδιζε.
Υπάλληλος και Επιχειρηματίας.
Έτσι φτάσαμε απόφοιτοι γυμνασίου να παίρνουν μισθούς διπλάσιους από διευθυντές του ΕΣΥ.
Μητέρες ανηλίκου με 15ετία να παίρνουν σύνταξη μεγαλύτερη από τον μισθό γυμνασιάρχη.
Και όλα αυτά να τα χρηματοδοτούν βέβαια οι φορολογούμενοι.
Οι σπουδές, οι ικανότητες, η παραγωγικότητα ισοπεδώνονται από πολιτικούς που δεν θέλουν να κάνουν καμία αξιολόγηση. Όλοι καλούνται να λειτουργήσουν με βάση τον ελάχιστο κοινό παρανομαστή.
Για εμάς όμως είναι άλλο ο άνεργος και άλλο ο βολεμένος που ξεβολεύτηκε.
Άλλος ο επιχειρηματίας που ρισκάρει και άλλος αυτός που ζει μοναχά από τις κρατικές προμήθειες.
Δεν λέμε ναι σε όλα τα αιτήματα. Και όποιος φωνάζει δεν έχει πάντα δίκιο.
Άλλο ο μισθωτός των 600 ευρώ που του τρώνε το σπίτι τα χαράτσια και οι φόροι και τα δάνεια κι άλλο ο φοροφυγάς που θέλει να συνεχιστεί η ασυλία του.
Άλλο ο δάσκαλος και άλλο ο συνταξιούχος ορισμένων ΔΕΚΟ με τις πενταπλάσιες απολαβές.
Άλλο ο ιδιωτικός υπάλληλος με τις δύο δουλειές για να τα βγάλει πέρα και άλλο τα γκόλντεν μπόις του συστήματος που έχασαν λίγα από τα προνόμια τους.
Και κάποιοι πολιτικοί πρέπει επιτέλους να πουν ότι δεν υπάρχουν λεφτά για όλες τις σπατάλες και όλα τα αιτήματα.
Αν τα λεφτά τα πάρει ο ένας δεν θα τα πάρει ο άλλος. Και αν τα πάρει και ο άλλος που δεν τα δικαιούται , κάποια στιγμή θα τα ζητήσουν από όλους μας.
Ασχολήθηκε ποτέ ο αριστερός λαϊκισμός με αυτές τις αδικίες του ανατολίτικου μας συστήματος; Όχι! Αντιθέτως φτάσαμε στο παράδοξο πολιτικοί της αριστεράς να υπερασπίζονται τους κομματικούς στρατούς όσων κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες. Να γίνεται η αριστερά το προπύργιο στήριξης του πελατειακού κράτους.
Φίλες και φίλοι,
Πώς ξεκινήσαμε μετά τη δικτατορία για την Ευρώπη και επιστρέφουμε σήμερα στα Βαλκάνια, την ώρα μάλιστα που κάποιες βαλκανικές χώρες κάνουν μεγάλα βήματα μπροστά;
Πώς εμείς που θέλαμε να διεκδικούμε τις δάφνες των πρωτοπόρων στην ιστορία της Ευρώπης , βρισκόμαστε ξαφνικά να αγωνιζόμαστε να διατηρήσουμε μια θέση στην ευρωπαϊκή οικογένεια;
Πνιγμένοι σε αναξιοκρατία, ρουσφέτια, και σκάνδαλα.
Με ένα πανάκριβο, δυσλειτουργικό, αναξιοκρατικό δημόσιο.
Με σημαδεμένη τράπουλα στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Μα δεν υπήρξε κανείς καλός όλα αυτά τα χρόνια; Υπήρξαν. Κάποιοι τόλμησαν να πουν αλήθειες . Οι μεταρρυθμιστικές τους παρεμβάσεις όμως έμειναν ατελείς ή εγκαταλείφθηκαν.
Τέσσερα μόνο πρόσφατα παραδείγματα. Το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης ήταν η αναίρεση της μεταρρύθμισης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που τα ίδια κόμματα είχαν ψηφίσει δύο χρόνια πριν.
Η μηχανογράφηση της Δικαιοσύνης, έργο απαραίτητο τόσο για την επιτάχυνση της απονομής όσο και τον έλεγχο, εγκαταλείπεται καθώς η έλλειψη διαφάνειας συντηρεί το τωρινό άθλιο σύστημα.
Ακόμα και στο θέμα της Ιθαγένειας κάναμε πίσω.
Η διαύγεια και η αξιοκρατία στις προσλήψεις εγκαταλείπονται και αυτές. Ανακαλύπτουμε ξανά τους «συγχωριανούς» και τους «συμφοιτητές» και τους μοιράζουμε θέσεις ευθύνης αδιαφορώντας για την επάρκειά τους.
Αρκεί η υπακοή τους.
Και τώρα τι κάνουμε λοιπόν;
Να πάψουμε κατ' αρχήν να μιλάμε με όρους παράδεισου και κόλασης.
Απ τα ποδοσφαιρικά μέχρι τα πολιτικά.
Και η κόλαση βέβαια είναι πάντα οι άλλοι.
Παλιά είχαμε έναν εμφύλιο. Τώρα έχουμε πολλούς μικρούς, καινούργιους, που ανακαλύπτουν τα κόμματα, της κυβέρνησης αλλά και της αντιπολίτευσης.
Και εδώ θα πρέπει να μάθουμε από το μεγάλο σχολείο της Ευρώπης.
Να δούμε ότι λαοί ολόκληροι που σφάζονταν επί αιώνες, είναι τώρα μαζί, σε κοινές προσπάθειες, με κοινά βιβλία. Σε μια ενότητα του διαφορετικού. Και εμείς δεν μπορούμε να τα βρούμε ακόμη μεταξύ μας.
Πρέπει μετά να ξαναδώσουμε νόημα στις λέξεις.
Να δούμε πέρα από τις ταμπέλες και τα συνθήματα. Γιατί αν δεν το κάνουμε αυτό, δε θα χτίσουμε ποτέ.
Δε θα συναντηθούν ποτέ τα λόγια με τις πράξεις.
Στην παλιά πολιτική, υπερεκπροσωπούνται αυτοί που έμαθαν τη ζωή από τα βιβλία ή στα κομματικά γραφεία.
Αν τους αφήσεις στην Ομόνοια , θα ζητήσουν χάρτη για να βγουν στο Σύνταγμα.
Η χώρα λοιπόν έχει ανάγκη από αυτούς που έχουν χτίσει στη ζωή τους, αυτούς που κουβαλούν την τρέλα της δημιουργίας.
Και δεν θα πάει μπροστά ο κόσμος αν συμβιβαστούμε με αυτό που έχουμε.
Αν κάθε μέρα, κάθε πρωί κάνουμε όλοι το ίδιο δρομολόγιο. Η πολιτική όπως και η ζωή χρειάζεται τους παράτολμους και τους οραματιστές.
Κοινωνική δικαιοσύνη και αξιοκρατία λοιπόν.
Νέο Δημόσιο – νέο παραγωγικό μοντέλο.
Αλλά με ποιούς συμμάχους;
Το Ποτάμι είναι ένα κίνημα με νέους ανθρώπους και πολίτες που έχουν δράσει και έχουν δημιουργήσει εκτός κομμάτων.
Οι νέοι ακούνε για αριστερά και δεξιά και γυρίζουν την πλάτη. Δεν τους ενδιαφέρει να προσδιορίζονται με βάση τις εμπειρίες των παππούδων τους.
Και για αυτό οι παλιοί πολιτικοί τους βρίζουν ως απολιτίκ.
Ναι υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στους «ήρωες» του παλιού συστήματος και τους νέους.
Οι μεν μαλώνουν για τα εικονίσματα, οι νέοι θέλουν να συζητούν για τις λύσεις.
Δεν βρίσκουν όμως συνομιλητές όπως δεν βρίσκουν και λύσεις. Προχωρούν σε ατομικές επιλογές.
Οι πιο ανήσυχοι, οι πιο τυχεροί και πολλές φορές τα καλύτερα μυαλά, φεύγουν.
Το αρνητικό ισοζύγιο μυαλών αρχίζει να μας απειλεί περισσότερο και από το αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο.
Η πολιτική κάστα όμως που κυβερνά δεν νοιάζεται. Και όποτε μπορεί και όπως μπορεί μετακυλύει τα βάρη στις επόμενες γενιές. Ο δανεισμός, το χρέος, οι μαύρες τρύπες του Ασφαλιστικού...
Αλήθεια όλα αυτά τι είναι; Είναι αριστερό ή δεξιό να δανείζεσαι συνεχώς από τα παιδιά σου;
Η χώρα όμως ανήκει στα παιδιά της. Δεν ανήκει στους μαθουσάλες της πολιτικής.
Στους γερασμένους λειτουργούς του κράτους, στο ακίνητο τοπίο που δεν θέλει να παραδεχθεί την ήττα του και αρνείται να παραδώσει τα ηνία στην πιο αξιόλογη ίσως γενιά Ελλήνων.
Μία από τις πιο μορφωμένες γενιές της Ευρώπης, που περιφέρεται στο εξωτερικό γιατί εδώ δεν υπάρχει ελπίδα.
Και προσέξτε δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων είναι και η αίσθηση ότι το παιγνίδι είναι σημαδεμένο.
Γι αυτό λοιπόν φτιάξαμε το Ποτάμι. Το κίνημα-Δούρειος ίππος για να μπουν νέοι άνθρωποι στο απόρθητο αραχνιασμένο κάστρο.
Να συναντηθούμε με πολιτικούς που έχουν τολμήσει να διαφοροποιηθούν.
Πρόσωπα με γνώση και ικανότητα, που είναι έτοιμα να δώσουν την μάχη πραγματικών μεταρρυθμίσεων χωρίς φοβίες και επαρχιωτισμούς.
Γιατί αυτό που σήμερα προέχει είναι μια ισχυρή πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία.
Στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στο δημόσιο, την αγορά, στην γη, στην τεχνολογία, στις τέχνες, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο πολιτισμό.
Η οικονομική κρίση που ξέσπασε πριν 4 χρόνια κυοφορείτο επί δεκαετίες στην πολιτική, την κοινωνία, την παιδεία, τον πολιτισμό.
Μόνο ένα πατριωτικό σχέδιο δράσης που θα εμπνεύσει την κοινωνία θα βγάλει τη χώρα από την κρίση.
Ένα σχέδιο που πρέπει να γίνει το νέο μας Κοινωνικό Συμβόλαιο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να συναντήσουμε το μέλλον. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να φανούμε χρήσιμοι για τα παιδιά μας, για τα αδέλφια μας.
Τέλειωσαν οι εποχές των διαπιστώσεων και της μεμψιμοιρίας και ήρθε η εποχή της δημιουργικής αισιοδοξίας.
Η εποχή του σχεδίου, του δυναμισμού, της εξωστρέφειας και της καινοτομίας.
Οι νέοι άνθρωποι που είναι εδώ σήμερα, όλοι αυτοί οι ανήσυχοι που έχουν βγει μπροστά, με κάνουν πολύ αισιόδοξο.
Αυτή η μικρή μεγάλη χώρα έχει πολύτιμες εφεδρείες που μπορούν να την οδηγήσουν ξανά στο φώς.
Η κατάρρευση του παλιού μεταπολιτευτικού συστήματος επιβάλει να είμαστε έτοιμοι για λύσεις διακυβέρνησης.
Με ποιους; Πότε; πως;
Με αυτούς που θα συμφωνήσουμε για τις μεγάλες αλλαγές.
Ας το ξέρουν όμως όλοι. Το Ποτάμι δεν χρωστάει πουθενά. Δεν έχει βαρίδια. Δεν έχει προστάτες. Δεν έχει συμφέροντα να εξυπηρετήσει.
Γι αυτό η κυβερνητική μας πρόταση όταν έρθει η ώρα θα εξυπηρετεί μόνο το δημόσιο συμφέρον.
Όμως το Ποτάμι δεν είναι με όλους, ούτε λιγουρεύεται καρέκλες. Αν κάποιοι θέλουν την βοήθεια μας θα πρέπει να ξέρουν ότι έχουμε και θέσεις και αξίες.
Θέλουμε ένα νέο εκλογικό σύστημα. Αναλογικότερο, με μικρότερες περιφέρειες για να μην έχουν μέλλον στη πολιτική μόνο όσοι έχουν χρήματα.
Τα προνόμια και οι παροχές στο πολιτικό σύστημα πρέπει να επανεξεταστούν από το μηδέν.
Όπως και τα προνόμια και οι παροχές σε εκδότες και καναλάρχες. Οι συχνότητες είναι εθνική περιουσία και ως τέτοιες πρέπει να αντιμετωπίζονται.
Οι θέσεις των υπουργών και των αναπληρωτών τους να γίνουν οι μισές.
Σε κρίσιμους τομείς (Παιδεία- Υγεία –Ασφαλιστικό- Εξαγωγές) να επιλεγούν άνθρωποι οικουμενικής αποδοχής που δεν θα ανασχηματίζονται και δεν θα κάνουν τα χατίρια των κομματικών επιτελείων.
Η Ελλάδα από την Ευρώπη ζητάει δίκαιη μεταχείριση. Έχει υποχρεώσεις – το κράτος έχει συνέχεια – αλλά στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης θέτει και την ανάπτυξη και το χρέος.
Δίκαιη αντιμετώπιση σημαίνει να πάρει το «αναπτυξιακό μέρισμα» που δικαιούται ως ισότιμο μέλος της Ευρωζώνης και αυτό θα πρέπει να το διεκδικήσει με κάθε τρόπο.
Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Κανείς στο δρόμο, κανείς χωρίς τροφή, εκπαίδευση και περίθαλψη.
Σταθερό και δίκαιο, αναπτυξιακό φορολογικό σύστημα. Που να ενισχύει την πρωτοβουλία, την επιχειρηματικότητα και ταυτόχρονα να ανταμείβει τους έντιμους και συνεπείς φορολογούμενους με ισχυρά κίνητρα.
Να αποδοθεί δικαιοσύνη. Οι πρωταγωνιστές των σκανδάλων θα πρέπει να δικαστούν. Είναι πρώτη προτεραιότητα να τελειώνουμε με την ασυλία των ανθρώπων που καταχράστηκαν το δημόσιο χρήμα ή πλούτισαν με μίζες.
Αξιολόγηση και αξιοκρατία σε όλες τις δημόσιες θέσεις.
Να επιστρέψουμε στο επαναστατικό Σύνταγμα, της Επιδαύρου του 1822.
«Όλοι οι Έλληνες, εις όλα τα αξιώματα και τιμάς
έχουν το αυτό δικαίωμα.
Δοτήρ δε τούτων, μόνη η αξιότης εκάστου»
Ισχυρές και πραγματικά ανεξάρτητες Αρχές.
Αποκέντρωση έτσι ώστε να αποφασίζουν οι δήμοι και οι περιφέρειες από τους φόρους μέχρι τα σκουπίδια.
Μητροπολιτικοί Δήμοι για να οργανώσουμε τη ζωή μας με βάση την πραγματικότητα και όχι τα τοπικά φέουδα.
Οι Περιφέρειες δεν είναι για να δοξάζουν τα κόμματα και να ασκούν εξωτερική πολιτική. Τα σκουπίδια είναι πρώτη προτεραιότητα και να το πούμε.
Το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια και τα παιδιά μας. Όχι στις δεκάδες ανεξέλεγκτες χωματερές που καταλήγουν τελικά στην θάλασσα.
Ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι ατέλειωτος αλλά η έκταση του εξαρτάται – και θέλω να είμαι ειλικρινής – από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Άλλα πράγματα μπορεί να επιβάλει ένα Κίνημα του 7% και άλλα ένα Κίνημα του 14 ή του 21%.
Και ο λαός θα πρέπει να αποφασίσει.
Θέλει να αφήσει μόνα τους τα δύο κόμματα εξουσίας;
Θέλει να τους προσφέρει δεκανίκια ή θέλει κάποιος να τους συνεφέρει;
Το Ποτάμι είναι εδώ.
400 χιλιάδες πολίτες το ψήφισαν.
Πολύ λίγοι για να αλλάξει αυτή η χώρα
αλλά πάρα πολλοί για να ποτίσουμε το άνυδρο πολιτικό μας τοπίο.
Πάρα πολλοί για να μπούμε μπροστά.
Να ενωθούμε με τους σιωπηλούς παραπόταμους που υπάρχουν χρόνια σε αυτή τη κοινωνία και να δημιουργήσουμε το πλειοψηφικό ρεύμα που θα τα αλλάξει όλα".
"Ποθούμε ένα Ποτάμι αλλαγών. Δεν έχουμε χρόνο για να επαναλάβουμε τα ίδια λάθη. Είτε με μνημόνια είτε με αντιμνημόνια. Έχω όμως ελπίδα και πίστη γι' αυτό είμαι εδώ. Έχετε τεράστια δύναμη. Έχετε αναλάβει μια μεγάλη υποχρέωση για τη χώρα".
Αυτά τόνισε μεταξύ άλλων ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης μιλώντας στο
Ιδρυτικό Συνέδριο του Ποταμιού που γίνεται στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Ολη η ομιλία του Δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη έχει εξής:
"Αγαπητοί σύνεδροι, φίλες και φίλοι,
Χαιρετίζω το συνέδριο σας. Χαιρετίζω σημαίνει χαίρομαι : που υπάρχετε και που προσπαθείτε για να ανοίξετε ένα δρόμο.
Ναι. Χρειαζόμαστε έναν καινούργιο δρόμο, με την ορμή, την καθαρότητα, την αέναη κίνηση του νερού. Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος στη χώρας μας που ποθεί και πασχίζει για ένα ποτάμι αλλαγών.
Ο τρόπος για να βγούμε από την κρίση είναι να αλλάξουμε. 'Ομως, τί Ελλάδα θέλουμε;
Ζήσαμε μετά το 1974 μια περίοδο, όπου η δημοκρατία θεμελιώθηκε και κατοχυρώθηκε αδιαμφισβήτητα. Σήμερα λ.χ. μας φαίνονται ακατανόητα τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. Κι όμως υπήρξαν. Οταν εγώ ήμουν φοιτητής, δεν έβγαζες διαβατήριο και δεν έπιανες δουλειά, αν δεν είχες πιστοποιητικό εθνικοφροσύνης.
Μας μοιάζει σήμερα αδιανόητο το ότι πριν από το 1981 μια χωρισμένη γυναίκα χρειαζόταν επίτροπο για να μεγαλώσει τα παιδιά της. Αλλά έτσι ήταν.
Δεν θυμόμαστε πια πώς ήταν ο κόσμος χωρίς κινητά, ιντερνέτ και τρισδιάστατες οθόνες. Αλλά έτσι ήταν η ζωή μας, μόνον 20 χρόνια πριν. Δεν αναπολούμε, αλλά μετράμε το χρόνο και ζυγίζουμε τις αλλαγές που μεσολάβησαν. Δεν νοσταλγούμε, αλλά αναστοχαζόμαστε.
Οι πολιτειακοί θεσμοί της Δημοκρατίας κατοχυρώθηκαν. Όμως, τα θεμέλια της δημοκρατίας διαβρώθηκαν: από τη διαφθορά, την πελατειακή συναλλαγή, τη γραφειοκρατία του δημοσίου, την καρκινοβατούσα απονομή της δικαιοσύνης.
Δεν ήταν όμως κι εύκολο να αντιμετωπισθούν οι ιλιγγιώδεις αλλαγές μετά το 1989 και την πτώση του Τείχους. Η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα και η τεχνολογική έκρηξη λες και ξεπάγωσαν τον κόσμο, που άρχισε να κινείται σαν τα σωματίδια, με ακανόνιστες τροχιές σε απρόβλεπτες πορείες.
Η Ελλάδα στην πραγματικότητα, παρά την ευφορία της ένταξης στον πυρήνα της Ευρώπης και το ευρώ, παρά το Ολυμπιακό πανηγύρι, δεν άντεξε αυτή την κοινωνική επιτάχυνση.
Έτσι χρεοκοπήσαμε.
Η χρεοκοπία είναι η λύση της συνέχειας, είναι από μόνη της η εκκίνηση ενός νέου κύκλου. Δεν είναι αλλαγή, είναι όμως αφετηρία για αλλαγή.
Θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ, με την ιδιότητα του δημάρχου, σε αλλαγές που σχετίζονται με τις δομές της διοίκησης και τα ζητήματα διακυβέρνησης.
Μπορεί οι δήμοι να μην κυβερνούν τον κόσμο, ωστόσο η παγκοσμιοποίηση συντελείται στο οικουμενικό δίκτυο των μεγαλουπόλεων. Οι γειτονιές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, του Άμστερνταμ και της Νέας Υόρκης έχουν περισσότερα κοινά βιώματα και προβλήματα να μοιραστούν απ΄ ό,τι έχει να μοιραστεί η πρωτεύουσά μας με τις μικρότερες πόλεις μέσα στην ίδια τη χώρα μας. Ειδικά στην ΕΕ, οι μεγάλες πόλεις έρχονται να καλύψουν το κενό που αφήνουν οι αναποτελεσματικές διακυβερνητικές μέθοδοι. Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι η ΕΕ προτάσσει τις πόλεις στην πολιτική της για την κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη.
Αυτό που επείγει σήμερα είναι μια μεγάλη, μια πραγματική μεταρρύθμιση στις σχέσεις του Κράτους με την τοπική αυτοδιοίκηση. Να αφήσουμε στην κεντρική διοίκηση την ευθύνη του συντονισμού, του θεσμικού ελέγχου και των νομοθετικών ρυθμίσεων. Στην αυτοδιοίκηση θα μεταφέρουμε αρμοδιότητες. Παράλληλα, θα τονώσουμε και τη δημοκρατική ευθύνη των τοπικών αρχόντων απέναντι στους εκλογείς τους. Η φορολογία στα ακίνητα πρέπει να απλουστευθεί και να παραχωρηθεί στην τοπική αυτοδιοίκηση. Ο κάθε δήμος θα καθορίζει ο ίδιος το ύψος φορολογίας των κατοίκων του. Μόνον έτσι θα ενηλικιωθούν οι δήμοι, μόνον έτσι θα απογαλακτισθούν από την κεντρική εξουσία.
Η τεχνολογία όμως σήμερα μας βοηθά να καταργήσουμε την απέραντη, την αφόρητη τριβή του πολίτη με τις δημόσιες υπηρεσίες. Στην Αθήνα, δημιουργήσαμε τοπικά ΚΕΠ. Τα Σημεία Εξυπηρέτησης του Δημότη (ΣΕΔ) στα επτά δημοτικά διαμερίσματα της πόλης. Πραγματικές πύλες εισόδου, ηλεκτρονικές και μοναδικές στην εξυπηρέτηση του πολίτη, καταργώντας την πελατειακή συναλλαγή και το "γρηγορόσημο".
Να ρίξουμε όμως στο πυρ το εξώτερο και τον ασφυκτικό κομματικό εναγκαλισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είδαμε προεκλογικά ένα σωρό νομοθετικά τερτίπια, με τα οποία η κυβέρνηση γύρευε να νοθεύσει τους κανόνες του παιχνιδιού, προκειμένου να επικρατήσουν εκλογικά οι εκλεκτοί της. Τί κατάφεραν; Τίποτα. Δεν θα ήταν καλλίτερο για όλους όμως να αλλάξουν κάποιους εξώφθαλμους αναχρονισμούς του "Καλλικράτη"; Γιατί λ.χ. να απαγορεύει ο νόμος να γίνει αντιδήμαρχος ένας εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης;
Όμως η μεγαλύτερη ομολογία της χρεοκοπίας του πολιτικού συστήματος, ήταν η ίδια η διαχείριση της οικονομικής χρεοκοπίας. Με τα οριζόντια μέτρα του Προκρούστη, με έναν απροκάλυπτα οπισθοδρομικό αυταρχισμό, με τα εύκολα κλισέ άλλων εποχών, αυτό που κατόρθωσαν τελικά να επιτύχουν, ήταν η απαξίωση κάθε έννοιας μεταρρύθμισης, η επιβεβαίωση της ακινησίας. Κυρίως όμως η πανηγυρική επιβράβευση της μεγάλης αδικίας που κυριάρχησε καθ'όλη της διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Την αδικία που παρήγαγε ο κρατισμός και οι παρασιτικές συντεχνίες που ο ίδιος εξέθρεψε. Αυτές που με τη σειρά τους τον υπερασπίζονται πια λυσσαλέα. 'Οποιος σήμερα δεν ανήκει σε κάποια κρατικοδίαιτη συντεχνία, φαίνεται πως δεν έχει στον ήλιο μοίρα. Κατά τα λοιπά, ο σώζων εαυτόν σωθήτω. Οι δικαστές φροντίζουν για τους μισθούς και τις συντάξεις τους, οι βουλευτές για τους λεγόμενους ένστολους που φέρνουν συντεταγμένα ψηφοφόρους, οι συνδικαλιστές για τα προνόμιά τους. 'Οποιος σε αυτή τη χώρα κατέχει μερίδιο δημόσιας εξουσίας, αντί να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, μεριμνά για το συνάφι του. Την ίδια στιγμή όμως ενάμιση εκατομμύριο άνεργοι του ιδιωτικού τομέα έχουν αφεθεί στην τύχη τους, έχουν αφεθεί στην τύχη τους, αφού βεβαίως οι συντεχνίες διαγούμισαν και ξεχαρβάλωσαν και το κράτος πρόνοιας που συντηρούσαν οι συνήθεις φορολογούμενοι μισθωτοί.
Εάν λοιπόν οι ηγεσίες της χώρας συνεχίσουν να πορεύονται, αυτιστικά και απρόσκοπτα, σε αυτόν τον δρόμο που μας χρεοκόπησε, όποιο χρώμα και αν έχει το σημαιάκι που θα μας κουνήσουν, η Ελλάδα όχι μόνο δεν θα ξεκολλήσει από το τέλμα όπου τη βύθισαν, αλλά θα μπει και σε νέες περιπέτειες.
Λέμε ότι οι πολίτες στρέφουν πια την πλάτη στα κόμματα. Αυτή όμως η απόρριψη δεν Αυτή όμως η απόρριψη δεν είναι είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Οι έλληνες δεν ψάχνουν μόνο νέα κόμματα. Πάνω από όλα γυρεύουν άλλους τρόπους να ζούν και να συνυπάρχουν. Ψάχνουν άλλο κράτος, νέους δημοκρατικούς θεσμούς, ένα καινούργιο νόημα συμμετοχής στα κοινά.
Φίλες και φίλοι, σας απευθύνομαι με την αγωνία του πολίτη που ανησυχεί για το αν θα προφτάσουμε. Για το πώς θα προχωρήσουμε, όχι μόνο στον Δήμο της Αθήνας, αλλά στην κεντρική διακυβέρνηση, στην αναγκαία κατανόηση και συνεννόηση. Έχω αγωνία γιατί πιστεύω πως ο χρόνος λιγοστεύει. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να επαναλαμβάνουμε αενάως τα ίδια λάθη. Είτε με μνημόνια είτε με αντιμνημόνια.
Έχω όμως ελπίδα και πίστη, γι' αυτό βρίσκομαι εδώ. Υπάρχει ένα μεγάλο δυναμικό στις πόλεις μας, δηλαδή στα πραγματικά εργαστήρια ζωής και πολιτισμού. Όλο και περισσότεροι πολίτες αλλάζουν τον εαυτό και τη ζωή τους. Δεν κάνουν θεαματικά πράγματα με την έννοια του να μεταμορφώσουν την πόλη. Όμως τετράγωνο με τετράγωνο, γειτονιά με γειτονιά, αναγνωρίζεις νέους δεσμούς. Αυτοί που δεν έχουν, δίνουν. Ανακαλύπτουν τρόπους ώστε η έλλειψη αγαθών να γίνει πλούτος σχέσεων, επινοούν κοινές δρασεις για να ομορφύνει ο χώρος τους, έξυπνες πρακτικές ώστε να χαίρονται πιο συχνά, να απασχολούνται δημιουργικά.
Αναπτύσσεται έτσι μια νέα κοινή συνείδηση, που είναι πιο λειτουργική και βιώσιμη, γιατί είναι ανταλλακτική και συνεργατική, δηλαδή δικτυακή.
Αυτούς τους δεσμούς θέλουμε, τους δεσμούς αυτούς θα τους κάνουμε θεσμούς. Στη δημοτική διακυβέρνηση χωρίς περιορισμούς. Αλλά και στις προσπάθειες και πρωτοβουλίες μας για νομοθετικές αλλαγές, για μια ριζική μετατροπή του τοπίου.
Φίλοι και φίλες. Θέλουμε επειγόντως, όχι μόνο ένα αλλά πολλά διαφορετικά ποτάμια. Το καθένα με τις πηγές του και τη διαδρομή του. Που δεν θα χάνονται όμως μοναχικά, αλλά θα συναντιούνται για να ανακατέψουν τα νερά των ιδεών τους και να πολλαπλασιάσουν την ορμή τους.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας"
Στο βιβλίο του ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας, καταγράφει τη δράση της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974 έως το 2004, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η πολυπολιτισμική πρωτεύουσα δεν εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο-μετανάστες.
Στο βιβλίο του ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας, καταγράφει τη δράση της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974 έως το 2004, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η πολυπολιτισμική πρωτεύουσα δεν εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο-μετανάστες.
«Ηταν ένα φθινοπωρινό απόγευμα του 1982, όταν με κάλεσε εμπιστευτικά και εσπευσμένα στο σπίτι της η Ελένη Cubitt εκ μέρους του Σπύρου Μερκούρη, για να συζητήσουμε το αίτημα της επιστροφής των λεγόμενων Ελγίνειων Μαρμάρων στην Ελλάδα». Eτσι περιγράφει στην «Κ» την έναρξη της εν λόγω εθνικής διεκδίκησης ο 68χρονος καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας. «Η πρόταση που επικράτησε ήταν να συγκροτηθεί μια βρετανική επιτροπή προσωπικοτήτων, χωρίς ελληνική συμμετοχή, που θα αναλάμβανε την ενημέρωση της κοινής γνώμης. Αλησμόνητη έμεινε η φράση της Μελίνας στον τότε διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Sir David Wilson: "Αν θες το όνομά σου να μείνει στην ιστορία, πρέπει αυτό να συνδεθεί με την επιστροφή των Μαρμάρων, αλλιώς μετά τη συνταξιοδότησή σου, θα σε ξεχάσουν όλοι". Oπως, τελικά, συνέβη».
Πριν από λίγες μέρες ο διακεκριμένος ψυχίατρος παρουσίασε τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του «Ελληνες του Λονδίνου», όπου καταγράφει με ακρίβεια ιστοριοδίφη τα έργα και τις ημέρες της ακμάζουσας ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974, εποχή κατά την οποία ως ειδικευμένος γιατρός μετανάστευσε, έως το 2004. «Στόχος μου δεν ήταν να γράψω ένα αυτοβιογραφικό κείμενο, αλλά να παραδώσω στους νεότερους ένα ιστορικό ντοκουμέντο». Η προσπάθειά του έρχεται να καλύψει ένα υπαρκτό κενό, καθώς δεν έχει ακόμα σημειωθεί συγγραφική δραστηριότητα από την πρώτη γενιά Ελλήνων μεταναστών στην Ευρώπη – πέρα από κάποιες δειλές απόπειρες αυτοβιογραφικού χαρακτήρα στη Γερμανία.
Η πρώτη έκδοση
Πριν από ένα χρόνο κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση των «Ελλήνων στο Λονδίνο», σε έντυπη αλλά και ηλεκτρονική μορφή (e-book), με αποτέλεσμα ο συγγραφέας να έχει άμεση ανταπόκριση από το αναγνωστικό κοινό. «Το e-book επιλέγουν πολλοί νέοι με εμπειρία από το Λονδίνο, που θέλουν να ανακαλύψουν το παρελθόν του». Αντίστοιχα μεγάλη ανταπόκριση εισπράττει και από «παραδοσιακούς» αναγνώστες, μεγαλύτερους μεν σε ηλικία, αλλά κατ' ουσίαν πρωταγωνιστές του βιβλίου. «Είναι εκείνοι που με οδήγησαν στη δεύτερη, επαυξημένη έκδοση, χάρη στις επιπλέον πληροφορίες που μου προσέφεραν».
Αλλωστε, ουκ ολίγοι Ελληνες έχουν «θητεύσει» στη βρετανική μητρόπολη. Κατά τη δικτατορία πολλοί διέφυγαν στη βρετανική πρωτεύουσα, εν συνεχεία πολλοί Κύπριοι την έκαναν δεύτερη πατρίδα τους μετά την εισβολή, αργότερα, τη δεκαετία του '80, χιλιάδες νέοι άδραξαν την ευκαιρία για σπουδές σε βρετανικά πανεπιστήμια, ενώ σήμερα το πολυπολιτισμικό Λονδίνο εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο- μετανάστες. Στο βιβλίο του δρος Μπούρα «παρελαύνουν» γνωστές προσωπικότητες, ενώ παρακολουθούμε την εξέλιξη «από την πόλη με τον αυστηρό βρετανικό χαρακτήρα στο πολυπολιτισμικό μωσαϊκό του 2000», όπως και την «επανάσταση» στον χώρο της ψυχιατρικής μέσω της αποασυλοποίησης.
«Σε αυτή την ατμόσφαιρα η κοινότητά μας δρούσε με μεγάλη σύμπνοια, μέσα από πλήθος επιστημονικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων προσδοκούσαμε και να διατηρούμε ζωντανό το ενδιαφέρον των ομογενών για την πατρίδα τους αλλά και να προβάλλουμε την Ελλάδα θετικά στη Μ. Βρετανία», σημειώνει ο δρ Μπούρας. Δεν έλειψαν, βέβαια, οι συγκυρίες, κατά τις οποίες αναγκάστηκαν οι Ελληνες του Λονδίνου να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. «Ξαφνικά, την Κυριακή το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου 1989, η μεγάλης κυκλοφορίας εβδομαδιαία εφημερίδα Observer δημοσίευσε ένα μεγάλο άρθρο στο πρωτοσέλιδο συνοδευόμενο από φωτογραφίες για τις άθλιες συνθήκες στο ψυχιατρείο της Λέρου. Κανείς απ' όσους παρακολουθούσαμε το θέμα δεν είχε ενημερωθεί για την επικείμενη δημοσίευση. Επειτα από λίγες μέρες, κλήθηκα στο μεγάλης ακροαματικότητας κύριο δελτίο ειδήσεων του Channel Four, στις 7 το βράδυ, για να εξηγήσω στο βρετανικό κοινό τα καθέκαστα», διηγείται ο καθηγητής.
Οι ομογενείς
Το νήμα μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου γινόταν όλο και πιο δυνατό. Λάμψη από τους ομογενείς, που στο μεταξύ καταλάμβαναν θέσεις-κλειδιά, προσπαθούσαν να «κλέψουν» οι Ελληνες πολιτικοί. «Υπουργοί και βουλευτές ζητούσαν επιτακτικά να συναντηθούν μαζί μας χωρίς συγκεκριμένο αίτημα. Μας έδιναν την εντύπωση ότι κυρίως τους ενδιέφερε να καταγραφεί η παρουσία τους σε κάποια δεξίωση». Το φθινόπωρο του 1983 στο Λονδίνο μετέβη και ο Γεώργιος Γεννηματάς για να αποκτήσει προσωπική αντίληψη για το βρετανικό ΕΣΥ. «Ο Ελληνας υπουργός μονολογούσε όλο το βράδυ περιγράφοντας το βρετανικό ΕΣΥ, χωρίς καν να ενδιαφερθεί να ακούσει τη δική μου γνώμη», σχολιάζει ο δρ Μπούρας. «Ηταν πεπεισμένος ότι το υπό δημιουργία ελληνικό ΕΣΥ θα υπερτερούσε του βρετανικού».
Η γεωγραφική απόσταση αλλά και η επιστημοσύνη των μελών της διασποράς είχε ως τελικό αποτέλεσμα να ξεκινούν στο Λονδίνο ζυμώσεις για όλα τα ακανθώδη ζητήματα που στην Ελλάδα ακόμα δεν «αγγίζαμε». «Το πρώτο συνέδριο για τον εμφύλιο («Ελλάδα: Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος» 1978 στο LSE), για την ανάπτυξη («Ανάπτυξη ή Υπανάπτυξη: η περίπτωση της Ελλάδας» 1979, LSE) ή τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις («Ελλάδα: προοπτικές εκσυγχρονισμού» 1994, LSE) έλαβαν χώρα στο Λονδίνο και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία» υπογραμμίζει ο δρ Μπούρας. «Εδώ λέγονταν αλήθειες που κανείς δεν τολμούσε να ξεστομίσει στην Ελλάδα». Για του λόγου το αληθές, στο τελευταίο συνέδριο εν έτει 1994 οι ομιλητές διαπίστωναν ότι «ο κόμπος είχε φθάσει στο χτένι» και ότι η Ελλάδα είχε βυθιστεί σε «κατάσταση ανομίας, διαφθοράς και αδιαφάνειας».
Στο βιβλίο παρουσιάζονται πλήθος χαμένων ευκαιριών για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, τη στελέχωση των πανεπιστημίων με ακαδημαϊκούς από το εξωτερικό, τον εξευρωπαϊσμό των θεσμών κ.ά., που «ενορχηστρώνονταν» επί βρετανικού εδάφους αλλά δεν έπαιρναν τελικά σάρκα και οστά στη «μαμά πατρίδα». Ωστόσο, ο αναγνώστης δεν μένει (μονάχα) με μια γεύση πικρίας, καθώς ο συγγραφέας δεν εμφορείται από ηττοπάθεια, αντίθετα εξακολουθεί να πιστεύει στο ελληνικό «κεφάλαιο». «Οι δυο σημαντικότερες προσπάθειες για την αξιοποίηση των ομογενών, το Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού και το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού, υπήρξαν αντικειμενικά πολυέξοδες αποτυχίες. Υπερτερούμε, όμως, της Πορτογαλίας σε αριθμό επιστημόνων ανά κάτοικο, πλησιάζοντας την Ισπανία και την Ιρλανδία. Με την τεχνογνωσία που διαθέτουμε η μετάβασή μας σε μια κοινωνία της γνώσης είναι εφικτή...».
Δημοσιέυτηκε στην Καθημερινή στις 29/6/2014
Να μη μαθαίνεις από τα λάθη είναι πρόβλημα. Να τα επαναλαμβάνεις ακόμα χειρότερο. Να το κάνεις όταν έχουν ήδη στοιχίσει πολύ ακριβά, είναι ασυγχώρητο.
Ελπίζω ότι κάνω λάθος, αλλά η κυβέρνηση δείχνει να ετοιμάζεται για ένα γύρο χαλάρωσης. Ενδεχομένως να τον βαφτίσει κοινωνική στροφή. Πιθανόν να τον ντύσει και με τα χρώματα της εθνικής ομάδας. Μεταρρυθμιστική κόπωση; Εξοικονόμηση δυνάμεων ενόψει της μεγάλης διαπραγμάτευσης του φθινοπώρου; Ή η τυπική αγωνία κυβέρνησης που βλέπει στον ορίζοντα εκλογές; Ο,τι και να 'ναι, αν είναι, θα έχει κόστος.
Δεν είναι μόνο ο φαύλος κύκλος του μπρος-πίσω, που πληρώσαμε ακριβά με ελλείμματα, αναξιοπιστία, υπερχρέωση και κρίση. Είναι ότι είμαστε στη φάση που η κυβέρνηση θα έπρεπε να σκέφτεται στρατηγικά και να δρα γενναία – γιατί ο μπούσουλας των εξωτερικά επιβεβλημένων αλλαγών πλησιάζει στο τέλος του. Να σκέφτεται στρατηγικά, δηλαδή να σχεδιάζει πώς η διάθεση των περιορισμένων δημόσιων πόρων θα έχει τη μέγιστη πολλαπλασιαστική επίδραση σε ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Να δρα γενναία, δηλαδή να αρνείται στα στελέχη της τη δυνατότητα να σπαταλήσουν τους πολύτιμους πόρους σε σπασμένες δαπάνες και πελατειακές διευθετήσεις.
Κάποια στιγμή, πέρα από τις δραματικές απώλειες, θα γραφτεί και ο αφανής θετικός απολογισμός της τελευταίας τετραετίας. Το κράτος έμαθε πόσους απασχολεί και πόσα ξοδεύει, διεφθαρμένοι υπάλληλοι απολύθηκαν, η χώρα απέκτησε σύγχρονη φορολογική διοίκηση και βρέθηκε τόσο κοντά στο να αποκτήσει μια ανεξάρτητη Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Οι κρατικές υπηρεσίες διασυνδέθηκαν ηλεκτρονικά, δημιουργήθηκαν δομές ελέγχου προϋπολογισμών νοσοκομείων και ΟΤΑ, κλειστά επαγγέλματα άνοιξαν, πολυτελή περιουσιακά στοιχεία φορολογήθηκαν, άρθηκε το τραπεζικό απόρρητο, η κρατική περιουσία εξορθολογίστηκε. Η αξιολόγηση φορέων και προσωπικού θεσμοθετήθηκε στον δημόσιο τομέα, το ασφαλιστικό σύστημα μπήκε σε παρακολουθούμενη πορεία εξυγίανσης, κυνηγήθηκε η είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών. Αυτά και εκατοντάδες συναφή μέτρα περιλαμβάνονται στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι κυβερνήσεις μετά το 2010 να υλοποιήσουν. Το θετικό είναι ότι αυτά έγιναν σε μόλις τέσσερα χρόνια και δημιουργούν προϋποθέσεις (αναγκαίες αλλά όχι επαρκείς) επιστροφής σε διατηρήσιμη ανάπτυξη. Το θλιβερό είναι ότι ελάχιστα θα είχαν γίνει χωρίς την εξωτερική πίεση. Το ανησυχητικό είναι ότι μένουν πολλά ακόμη να γίνουν, όταν η ευρωπαϊκή πίεση θα έχει ατονήσει.
Ομως, τα θύματα της κρίσης είναι επίσης παντού ορατά. Η μακροχρόνια ανεργία και η συρρίκνωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού έχουν κάψει ανθρώπινο κεφάλαιο και παραγωγικό δυναμικό. Την τελευταία πενταετία, το ποσοστό συνολικών επενδύσεων στην οικονομία έπεσε από 26% στο 13% του ΑΕΠ. Οι δημόσιες επενδύσεις θυσιάστηκαν για να εξαλειφθεί το έλλειμμα, σε μια περίοδο που και οι ιδιωτικές επενδύσεις κατέρρεαν.
Υστερα από μια τεράστια προσαρμογή, η χώρα θα έπρεπε να βρίσκεται σε θέση επενδυτικής επανεκκίνησης. Οι παραγωγικές δυνάμεις του τόπου θα έπρεπε να καταρτίζουν επενδυτικά σχέδια, κυβέρνηση και περιφέρειες να αναλύουν προτάσεις, κοιτώντας πώς θα μεγιστοποιήσουν την αναπτυξιακή επίδραση. Πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, κοινωνικοί εταίροι και αρμόδιοι φορείς θα έπρεπε να εργάζονται για το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης της χώρας. Τα γραφεία θα έπρεπε να βουίζουν από κίνηση, τα κόμματα να αντιπαρατίθενται στη βάση των δικών τους προτάσεων και στρατηγικών για την προσέλκυση επενδύσεων.
Είναι θετικό ότι ο πρωθυπουργός έχει πάρει το θέμα ζεστά. Και ο απελθείς υπουργός Κ. Χατζηδάκης έκανε πολλά για την άρση των κανονιστικών εμποδίων. Ομως το κράτος εξακολουθεί να λειτουργεί σε ληθαργικούς ρυθμούς, η υλοποίηση ενός έργου ΕΣΠΑ απαιτεί 64 βήματα, επενδυτές με σχέδια που θα έφερναν κεφάλαια και θέσεις εργασίας περιμένουν μήνες και χρόνια για την πολυπόθητη νιοστή υπογραφή, παραπέμπονται από υπηρεσία σε υπηρεσία, και αυτό εάν έχουν την τύχη να μην μπλέξουν με ένα από τα βραδύτερα συστήματα απονομής δικαιοσύνης στην Ευρώπη. Στο τέλος, αποθαρρυμένοι συνήθως τα μαζεύουν και τραβάνε για πιο φιλόξενα κλίματα. Γραφειοκρατία, υπηρεσίες, εφορίες, πολεοδομίες, τελωνεία, πολυνομία, συναρμοδιότητες, δικαστήρια, εμποδίζουν την οικονομία να σταθεί στα πόδια της.
Να το πω, λοιπόν, κωδικοποιημένα. Στη στασιμότητα και την ύφεση, η κυβέρνηση έχει συμφέρον σε μια κεντροαριστερή-κεϊνσιανή στροφή στην Ευρώπη, ενώνοντας τη φωνή της με τους σοσιαλδημοκράτες και τον Νότο, που ζητούν μακροοικονομική τόνωση και μια μεγάλη επενδυτική ώθηση στην Ε.Ε. Πρέπει ταυτόχρονα να παραμείνει μεταρρυθμιστική στο κράτος και φιλελεύθερη στην επιχειρηματικότητα, για να είναι σε θέση να μεγιστοποιήσει τις επενδυτικές ευκαιρίες που ανοίγει η διεθνής προσφορά κεφαλαίων για τη χώρα. Μόνο ο παράγοντας ανάπτυξη θα μπορεί να απλώσει αποτελεσματικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας και ευκαιριών προς όσους μένουν πίσω. Και όχι μοιράζοντας ξανά αυξήσεις σε επιλεγμένες ομάδες, που απολαμβάνουν ούτως ή άλλως εργασιακή ασφάλεια.
Η κυβέρνηση πλαγιοκοπείται από τους λαϊκιστές «εκτός», που έχουν πειστεί ότι η σωτηρία της χώρας ξεκινά με την αποπομπή της τρόικας και τη διαγραφή του χρέους. Και από τους λαϊκιστές «εντός», που τίποτα δεν έμαθαν και τίποτα δεν ξέχασαν από τα παλιά κόλπα. Οι πρώτοι βαφτίζουν «αριστερό» τον «αναξιόπιστο». Οι δεύτεροι «κοινωνικό» τον «πελατειακό». Η έκβαση της αναμέτρησης αναμένεται με αγωνία.
Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 29/6/2014
Το μετεκλογικό σκηνικό
1. Η μετεκλογική κατάσταση εξελίσσεται ανησυχητικά. Η κυβέρνηση εμφανίζεται χωρίς σταθερή κατεύθυνση, κατακερματισμένη, έτοιμη να επιστρέψει, όσο η διεθνής επιτήρηση της το επιτρέπει, σε παλαιές και αποτυχημένες πρακτικές και συνταγές.
Ο ανασχηματισμός αποτέλεσε απόδειξη αυτής της σύγχυσης.
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν δικαιολογούν αυτές τις σπασμωδικές αντιδράσεις ούτε από τη μεριά τηςκυβέρνηση ούτε από τα δύο κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) που τη στηρίζουν.
Η επιστροφή στις πολιτικάντικες πρακτικές και μάλιστα στην τελευταία φάση, λίγο πριν ολοκληρωθεί η εποχή των Μνημονίων, θα είναι ένα τεράστιο ολίσθημα. Θα ακυρώσει τις θυσίες που υποστήκαμε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο την αντιμετώπιση των δραματικών προβλημάτων που βιώνουν πλατιά λαϊκά στρώματα. Θα αποπροσανατολίσει τον λαό σε βάθος χρόνου, στο μέτρο που θα επιβραβεύσει την εθνολαϊκιστική τακτική των αντιπολιτεύσεων. Θα ετοιμάσει το έδαφος για να επικρατήσει η χειρότερη εκδοχή του ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτω ση που αυτός κερδίσει στις επόμενες εκλογές.
2. Η ευκολία με την οποία σημειώνεται η υποτροπή δεν είναι μόνο συγκυριακή, ούτε οφείλεται μόνο στην ανησυχία των κυβερνητικών κομμάτων για το εκλογικό αποτέλεσμα.
Αποτελεί απόδειξη τού ότι η Ελλάδα και το πολιτικό σύστημα δυσκολεύονται να περάσουν από τη μνημονιακή φάση στην νέα εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης. Η πολιτική ζωή και η εθνική ατζέντα εξαντλούνται σταεναπομένοντα μνημονιακά μέτρα, ενώ χάρη στις επιτυχίες που σημειώθηκαν,έχουν δημιουργηθεί οι όροι να τεθούν πλέον με έμφαση οι προτεραιότητες της ανασυγκρότησης, της υγιούς ανάπτυξης, της απασχόλησης, της κοινωνικήςσυνοχής και των διαρθρωτικών αλλαγών.
Διαφορετικά, η Ελλάδα θα φυτοζωεί επί μακρόν, παλεύοντας μεταξύ ύφεσης και επισφαλούς ανάκαμψης, φτωχότερη αλλά με τις ίδιες παθογένειες του παρελθόντος. Η σημερινή ευνοϊκή συγκυρία των «διεθνών αγορών» δεν θα κρατήσει επ' αόριστον. Αυτό το μάθαμε στο πετσί μας. Θα πρέπει να έχουμε γίνει πιο σοφοί.
Ο «τρίτος πόλος» μετά τις εκλογές
3. Ο λεγόμενος τρίτος πόλος που βρίσκεται μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, όπως και η Κεντροαριστερά, συγκέντρωσαν αθροιστικά ένα αξιόλογο ποσοστό δείχνοντας ότι αυτός ο πολιτικοκοινωνικός χώρος διατηρεί το βάρος του και τη διακριτότητά του σε σχέση με τον «μικρό δικομματισμό». Κατά τούτο, οι συζητήσεις και οι διεργασίες για την «Κεντροαριστερά» έχουν κοινωνική βάση και δεν αφορούν μόνο μηχανισμούς και πρόσωπα. Ταυτόχρονα επιβεβαίωσε ότι ζει μια κρίση αντιπροσώπευσης και κατακερματισμού. Φαίνεται έτσι ότι αν δεν ανασυγκροτηθεί, κινδυνεύει να υ ποστεί νέα συρρίκνωση στις εθνικές εκλογές.
4. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος που εμφανίζεται για την «Κεντροαριστερά»μετεκλογικά, είναι ο ετεροκαθορισμός της, και πιο συγκεκριμένα η υποβάθμισή της σε μικρό εξάρτημα για τον σχηματισμό κυβέρνησης είτε από τη ΝΔ είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Πριν από τις ευρωεκλογές εκφραζόταν ο φόβος ταύτισης με τη «Δεξιά», μετά τις εκλογές προβάλλεται εμφατικά η εθελούσια υποταγή στον ΣΥΡΙΖΑ.
Πρώτιστη ανάγκη σήμερα είναι να εμπεδωθεί η αντίληψη ότι η Κεντροαριστερά έχει νόημα αν μπορεί να αυτοκαθοριστεί, προγραμματικά, ιδεολογικά, πολιτικά και γεωπολιτικά.
Η βάση του αυτοκαθορισμού είναι η πολιτική για την εθνική ανασυγκρότησηκαι η αντίσταση στην επιστροφή στις παλαιές ισορροπίες και στις καταδικασμένες πρακτικές του κρατικιστικού – πελατειακού μοντέλου.
Οι συνεργασίες θα προκύψουν ως επέκταση του αυτοκαθορισμού. Διαφορετικά γίνονται ψευδώνυμο της «τσόντας» για τη νομή της εξουσίας.
Η «πρωτοβουλία 58»
5. Η «Πρωτοβουλία 58» θα συνεχίσει να δίνει το «παρών» της σε αυτή την κατεύθυνση. Ως δίκτυο και φόρουμ συνεννόησης προτάσσει την ενότητα και τον αυτοκαθορισμό του χώρου. Διατηρεί επαφή και αναπτύσσει τον διάλογο με όλες τις πολιτικές δυνάμεις του χώρου. Ενεργοποιεί το δίκτυο των τοπικών Ομάδων που έχουν σχηματιστεί στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 58». Συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας κοινής μεταρρυθμιστικής ατζέντας των δυνάμεων του ευρύτερου χώρου στην πορεία προς τις εκλογές και ενόψει της νέας φάσης της Εθνικής Ανασυγκρότησης.
Ενημερώστε όσους ενδιαφέρονται να συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία ότι μπορούν να εγγραφούν στο http://kentro.aristera.gr/start/form/
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ
ΤΟΥΣ ROLLING STONES
Μόνο ἡ νύχτα μέ ἀναγνωρίζει πιά
Τή μαύρη φόδρα της χαρίζει
σέ δέρμα μου πανωφόρι
γιά κόκαλα, δυσοσμία καί φουσκωμένες φλέβες
Ἔτσι πατῶ τή γῆ καί τήν πικραίνω
Δέν κρατῶ πιά στά χέρια μου τόν κόσμο
πού κατασκεύασα γιά σένα
Ἐξόριστος στή μέση τῆς κεντρικῆς λεωφόρου
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ
ΤΟΝ LEONARD COHEN
Δέν θέλω νά εἶμαι δεξιός
ἤ ἀριστερός
Θέλω μόνο νά μείνω σπίτι ἀπόψε
"Because you've touched
her perfect body
with your mind"
Ὑπάρχει μιά ρωγμή σέ κάθε τί
Ἔτσι μπαίνει τό φῶς
Ἄργησες νά καταλάβεις
Στή ρωγμή τῆς ἀγάπης φωτιά φουντώνει
Κι ὅσοι φοβηθοῦν στάχτη θά γίνουν
Κι ὅσοι ζεσταθοῦν τό φῶς γίνονται
Υπήρξε αρκετή μια πρώτη επαφή με την Ευρωπαϊκή πραγματικότητα, για να λειώσει σαν τα χιόνια την άνοιξη η τάση της Κυβέρνησης Σαμαρά/Βενιζέλου - αλλά και οι εσωκομματικές διαθέσεις, σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ - να επιχειρηθεί κάτι που στο εσωτερικό μεν θα "πουλούσε" σαν αντάρτικο απέναντι στην Τρόικα, προς τα έξω δε θα ελπιζόταν να λειτουργήσει σαν προσπάθεια επανατοποθέτησης, αν μη μαχητικής επαναδιαπραγμάτευσης, του Μνημονίου/του Προγράμματος Προσαρμογής.
Στην παρθενική του εμφάνιση στο Eurogroup, ο νεόκοπος αλλα συνάμα πολύπειρος υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης το εξέφρασε: "there is no free lunch anymore, for anybody"/ δεν υπάρχει πλέον για κανέναν "δωρεάν γεύμα". Είχε βέβαια φροντίσει ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάϊσσελμπλούμ να το ξεκαθαρίσει: πρώτα θα τηρηθούν από την Ελλάδα τα συμφωνημένα προαπαιτούμενα (απο τα οποία εξαρτώνται οι δυο μίνι-δόσεις 1+1 δις ευρώ, αλλά και η επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών κεντρικών τραπεζών/ΕΚΤ απο την αγορά Ελληνικών ομολόγων, άλλων 2,5 δις περίπου), ύστερα θα πάμε στην τελική αξιολόγηση Τρόικας που θα ξεκινήσει το καλοκαίρι, κι έπειτα με το καλό θα ανοίξει η μείζων συζήτηση για την όποια διευθέτηση του χρέους.
Άλλωστε και ο Γκίκας Χαρδούβελης διευκρίνησε ότι τα διαβόητα "θερινά προαπαιτούμενα" προσδοκάται να εκπληρωθούν τώρα, άμεσα - πριν τα μπάνια του λαού - κι ας περιλαμβάνουν ζητήματα σαν την "μικρή ΔΕΗ" και τα χωροταξικά (τα οποία πιάνουν και αιγιαλό), ή πάλι τραυματικές εμπειρίες σαν την χρηματοδότηση των κομμάτων ή το αληθινό "Πόθεν Έσχες". Ενώ οι δυο αρχηγοί του ρεμπετ-ασκεριού της ανασχηματισμένης Κυβέρνησης έσπευδαν να περάσουν το μήνυμα σε υπουργούς και (υποτίθεται) βουλευτές - με βολική την πειθαρχία/υποκρισία των θερινών τμημάτων - ότι τα περιθώρια για διαφοροποιήσεις είναι πολύ, μα πολύ περιορισμένα. Τα συμφωνημένα θα συνεχίσουν να τηρούνται, και μόνο με συνεννόηση με την Τρόικα θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες παρεκκλίσεις. Συν, να τεθούν τα προσφιλή σε Σαμαρά φορολογικά - αυτά με βάθος χρόνου. (Η ιδέα να δημοσιοποιηθεί "Μαύρη Βίβλος" των αστοχιών της Τρόικας , που θα βοηθούσε σε μια κάπως δημόσια διεκδίκηση αλλαγών απο εδώ και πέρα, δείχνει να πηγαίνει πίσω. Εδώ, για να εξισορροπηθεί η αποπομπή Θεοχάρη, συζητήθηκε στα σοβαρά να είναι Γάλλος ο διάδοχός του - πάντως ήταν ψηλά στην short list για Γ.Γ. Εσόδων!...).
Θα μπορούσε να προωθηθεί
μια διαφορετική αποτύπωση των δημοσιονομικών μας;
Ενώ πάντως αυτά συντελούνταν στον σκληρό κόσμο της άμεσης επαφής με την πραγματικότητα (και την Τρόικα, και τους Ευρωπαίους "εταίρους"), στην Αθήνα - λίγες μέρες πριν την εξαιρετικά σημαντική σύναξη του ανθού της κεντρικοτραπεζικής, με πρωτοβουλία Λουκά Παπαδήμου - πραγματοποιήθηκε μια διήμερη πιο κλειστή συνάντηση. Η οποία αποτελούσε έκκληση να μετακινηθεί η λογιστική αποτύπωση των δημοσιονομικών της χώρας - άρα και του ελλείμματος και του χρέους, με τα οποία μάθαμε να ζούμε τα τελευταία χρόνια - κατά τρόπο που να περιγράφει σωστότερα το πόσο έχει βελτιωθεί η πραγματική κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας (Και, συνεπώς, να βελτιώνεται η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας και έναντι των αγορών, αλλά και στην μεγάλη συζήτηση με τα θηρία για το χρέος).
Την συνάντηση είχε οργανώσει - όπως και προ καιρού αντίστοιχη, στο Λονδίνο - η γνωστή/άγνωστη στα Ελληνικά πράγματα Japonica του Πωλ Καζαριάν. Μετείχαν άνθρωποι που ασχολούνται διεθνώς με την λογιστική αποτύπωση των δημοσιονομικών μεγεθών, ενώ από την Ελληνική πλευρά η συμμετοχή από Νίκου Νανόπουλου μέχρι Νίκου Καραβίτη, από Δημήτρη Παπαλεξόπουλου μέχρι Νίκου Βέττα , απο Ηλία Λεκκού μέχρις Αρι Συγγρού έδειχνε ότι κάποια συνειδητοποίηση της προβληματικής αυτής βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναλύθηκε η λογική μιας μετάβασης σε καθεστώς GAAP,Generally Accepted Accounting Principles/ Γενικώς Αποδεκτών Λογιστικών Αρχών, που δίνουν πληρέστερη και ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης των δημόσιων οικονομικών, τα οποία διαφοροποιούν από την λογιστική των επιχειρήσεων τόσο όσον αφορά την απεικόνιση του ενεργητικού και του παθητικού, όσο και (καθοριστικά) τον χρόνο των λογιστικών εγγραφών. Η μετάβαση σε μια λογική καθαρού χρέους θα είχε ιδιαίτερη σημασία γι την Ελληνική περίπτωση. Η ίδια η έννοια του πλεονάσματος (ή ελλείμματος) διαφοροποιείται.
Όταν μια τέτοια πρόταση, για ριζική αλλαγή λογιστικής αποτύπωσης των δημοσιονομικών, έρχεται στο προσκήνιο - καθώς μάλιστα ακριβώς γύρω από την εικόνα του Ελληνικού ελλείμματος και χρέους είχαμε όλο τον πολιτικά τόσο τραυματιστικό σάλο για τα Greek Statistics... - εύλογο είναι να διερωτηθεί κανείς το γιατί. Γιατί να κάνουμε κάτι άλλο απ' εκείνο που είναι η σύμβαση καταγραφής κατά Eurostat ή/και η αποδοχή καταγραφής από την Τρόικα; Μάλιστα το ερώτημα τέθηκε ευθέως, πώς και γιατί να κάνει η Ελλάδα κάτι που δεν κάνουν "οι άλλοι": όμως η απάντηση είναι ότι ήδη υπάρχει μετακίνηση προς την κατεύθυνση αυτή από, ας πούμε, την Αυστρία και την Γαλλία που έκαναν την μετάβαση (όπως και ο Καναδάς ή το Ισραήλ, εκτός ΕΕ), ενώ Πορτογαλία και Ισπανία ετοιμάζονται για το 2015. Ο καθηγητής Jacob Soll, που στο βιβλίο του "The Reckoning" περιγράφει την ιστορική διαδρομή της δημόσιας λογιστικής και την σημασία που έχει διαχρονικά για την ευημερία των χωρών, θεωρεί πως "Η Ελλάδα θάπρεπε από μια θέση υστέρησης να βρεθεί σε πρωτοπόρα θέση στην δημόσια λογιστική", πράγμα που θα συντελούσε στην επίτευξη συνθηκών διατηρήσιμης ανάπτυξης λόγω καλύτερης διαφάνειας κι αξιοπιστίας στις αγορές.
Με βάση λογιστική απεικόνιση GAAP, η εικόνα του Ελληνικού χρέους θα προέκυπτε ριζικά βελτιωμένη σε σύγκριση με το χρέος συγκρίσιμων χωρών σαν την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία ή την Ιταλία. Ενώ έχουμε στον νου μας μιαν εικόνα με Ελλάδα στο 170% του ΑΕΠ, Ιταλία 121% του ΑΕΠ, Πορτογαλία 108% , Ιρλανδία 104% και Ισπανία 70%, μια μετάβαση σε βάση GAAP θα έδινε Ιταλία στο 112%, Ιρλανδία στο 69%, Πορτογαλία στο 65%, Ισπανία 63% - αλλά Ελλάδα γύρω στο 60%.
Πώς το haircut που επιβάλλει η ΕΚΤ
στερεύει την ρευστότητα
Μια τέτοια συνειδητοποίηση (προς την οποία βέβαια θα πρέπει να προσέλθουν και οι Ευρωπαϊκές αρχές. όμως αυτή είναι ακριβώς η αξία του γυμνάσματος : μια ακόμη βάση για την βελτιωμένη συζήτηση γύρω από το Ελληνικό χρέος) θα καταδείκνυε πόσο ιδιαίτερα επιβαρυντικό για την Ελλάδα παραμένει το καθεστώς υπό το οποίο τα Ελληνικά ομόλογα συνεχίζουν να γίνονται αποδεκτά για παροχή ρευστότητας απο την ΕΚΤ.
Από τον Δεκέμβριο του 2012, το Ελληνικό χαρτί γίνεται δεκτό ως προς τις λήξεις 10 ετών και άνω με haircut 57%. Στις λήξεις 3 έως 10 χρόνων τα αντίστοιχα haircuts είναι 45-55%. (Η σχετική κλίμακα, ειδικά για την Ελλάδα, βρίσκεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 της Guideline της ECB που δημοσιεύεται στην επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, L95/23, από 5/4/2013). Το βαρύτατο αυτό καθεστώς haircut, που αποστραγγίζει ρευστότητα από την Ελληνική οικονομία, ήταν κανονικά περιορισμένης χρονικής ισχύος κάποιων μηνών - όμως κοντεύει να κλείσει δυο χρόνια πλέον. Ποια είναι τα ανάλογα haircuts για τις άλλες χώρες; Είναι 13% για την Πορτογαλία, ενώ 5% για Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία... Στο ερώτημα "γιατί παραμένουμε εκεί;" μόνη πραγματική απάντηση είναι "επειδή δεν το ζήτησε η Ελλάδα/η Κεντρική της Τράπεζα που μετέχει στις αποφάσεις του Ευρωσυστήματος" , πάντως δεν το ζήτησε με επιτυχία - παρά την(μας λέγουν τακτικά...) αισθητή βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας της χώρας.
Αν όμως η αποτύπωση της εικόνας του Ελληνικού χρέους γινόταν με την βάση που είδαμε παραπάνω, δηλαδή με τις συγκρίσεις της θέσης της Ελλάδας πολύ-πολύ πιο ευνοϊκές/κοντά στον μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής περιφέρειας, τότε η δυσμενής διακριτική μεταχείριση θα καθίστατο πρόδηλα μη-δικαιολογημένη. Και μπορεί οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί να εμφορούνται από πνεύμα μη-ίσης μεταχείρισης, αλλά... μέχρις ενός σημείου!
(Μαντεύουμε το εύλογο ερώτημα του αναγνώστη: "Και η διοργάνωση αυτών των συζητήσεων με πρωτοβουλία της Japonica ποιον ωφελεί;" Ασφαλώς την ίδια: έχοντας ολοκληρώσει μια δημόσια προσφορά αγοράς ελληνικών ομολόγων - είχε ξεκινήσει με οροφή τα 3 δις ευρώ, τελικά δεν έγινε γνωστό πόσα σήκωσε... - κι έχοντας φορτώσει Ελληνικό χαρτί απο 13 σεντς στο ευρώ, και σε μεγαλύτερη ποσότητα στην περιοχή των 20-30, όταν το είδε να σκαρφαλώνει στην περιοχή των 70 κατέγραψε πελώριο λογιστικό κέρδος . Οσο όμως το Ελληνικό χαρτί παραμένει ελάχιστα κινούμενο/illiquid, αυτό το κέρδος δεν υλοποιείται! Μια μαζική αλλαγή των συνθηκών, θα ήταν εξαιρετικά ωφέλιμη γι αυτούς).
Πάντως το ερώτημα είναι άλλο: μια προσπάθεια τέτοιας μεταβολής βάσης της συζήτησης, εμάς θα μας βοηθούσε; Αξίζει απάντηση.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 24/6/2014
ΑΣΚΩ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ ertopen 06-06-14 - ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ/ ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΙΜΑΣ by Paremvassi on Mixcloud
ΑΣΚΩ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ ertopen 30-05-14 - ΝΙΚΟΛΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ by Paremvassi on Mixcloud
