Η Ελλάδα, αντικείμενο των διεθνών σχέσεων

  • Print

Συνεχίζουν τα πράγματα για την Ελλάδα να κινούνται με βάση τον πρόσφατο χρησμό του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: αφού οι Ευρωπαίοι έχουν αποφασίσει να μας κρατήσουν στην Ευρωζώνη, δεν θα αφήσουν το (ελληνικό) καράβι να βουλιάξει μέσα στο λιμάνι. Ο συστημικός κίνδυνος και η απειλή στη συνοχή της Ευρωζώνης είναι που κρατούν τη συζήτηση ζωντανή. Ολες οι άλλες απλοϊκότητες περί ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και περί αναγνώρισης των θυσιών του ελληνικού λαού δεν βοηθούν στην κατανόηση.

Μολονότι δηλαδή οι βαθύτερες διαφωνίες σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους παραμένουν (σχηματικά μόνον περιγράφονται ως «ΔΝΤ που επισημαίνει την ανάγκη OSI», δηλαδή ριζικής αναδιάρθρωσης του χρέους που βρίσκεται σε χέρια κρατών και κεντρικών τραπεζών, και «Γερμανία που αρνείται κάθε haircut, κάθε νέα αναδιάρθρωση»), μολονότι η διαβόητη επιμήκυνση του Προγράμματος για την Ελλάδα μέχρι το 2016 συνεπάγεται και πρόσθετη επιβάρυνση/financing gap άνω των 30 δισ. (αλήθεια, πού τον έχει κρύψει ο Αντώνης Σαμαράς εκείνο τον καθηγητή-σύμβουλό του, ο οποίος είχε εφεύρει την επιμήκυνση χωρίς κόστος;), η ωρίμαση λύσης για την Ελλάδα έχει προχωρήσει. Γρήγορα, δε.

Η ανάγκη κινεί τα πράγματα: όπως η ελληνική κυβερνητική συμμαχία των τριών έκανε το αδιανόητο και ψήφισε μέτρα που ούτε να υπαινιχθεί θα τολμούσε κανείς δημόσια, έτσι και οι Ευρωπαίοι «εταίροι» της δέχονται να συζητηθούν όσα έχουν στιβαρά αποκηρύξει.

Ας συγκρίνει κανείς την απόσταση ανάμεσα στη ριζική εναντίωση Σόιμπλε προς κάθε συζήτηση νέας αναδιάρθρωσης/νέου haircut του ελληνικού χρέους με την παραδοχή Ασμουσεν (δηλαδή του φορέα της ορθοδοξίας της Μπούντεσμπανκ!), ότι μια αναδιάρθρωση είναι στα χαρτιά (φυσικά «αν η Ελλάδα προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις» κ.λπ. κ.λπ.), δεν χρειάζεται καν να στραφεί στις άλλες επανατοποθετήσεις -από Γιουνκέρ και Ολάντ μέχρις Ολι Ρεν και Μέρκελ.

Η συζήτηση, λοιπόν, θα προχωρήσει. Στο Eurogroup επισήμως, ήδη όμως στο παρασκήνιο έχει προχωρήσει υπό μεγάλη πίεση: η παρουσία, στην Αθήνα, του Τσαρλς Νταλάρα του IIF, δηλαδή της συνισταμένης της κοινής γνώμης του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, έδωσε ενδιαφέροντα σημάδια -ενώ τα διεθνή media πιέζουν «προς λύση» με μόλις ιυποκρυπτόμενη αδημονία για την ευρωπαϊκή (=γερμανική) δυσκινησία.

Προσοχή όμως, εδώ, μην υπάρξει παρεξήγηση! «Δεν θα επιτρέψουν να βουλιάξει το πλοίο στο λιμάνι», για να μην έχουν μεγάλη ρύπανση του λιμανιού, για να μην κλείσει επί μήνες το λιμάνι. Οχι από κάποια τρυφερότητα προς το ελληνικό καράβι. Ο συστημικός κίνδυνος και η απειλή στην συνοχή της Ευρωζώνης είναι που κρατάει τη συζήτηση ζωντανή. Ολες οι άλλες απλοϊκότητες περί ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και περί αναγνώρισης των θυσιών του ελληνικού λαού (ή: περί αποφασιστικότητας της ελληνικής πολιτικής τάξης) δεν βοηθούν στην κατανόηση. Και επειδή πάντα οι ωραιολογίες διαψεύδονται δυο βήματα πιο κάτω, καλό είναι να πάψουν να χρησιμοποιούνται. Ενοχλούν τον παραζαλισμένο κόσμο, δεν τον καθησυχάζουν!

Οταν έμπαινε η Ελλάδα στην (τότε) ΕΟΚ η προσδοκία ήταν ότι θα γινόταν βαθμιαία υποκείμενο, αντί για αντικείμενο των διεθνών σχέσεων.

Οταν έφτασε στο «σκληρό πυρήνα», την Ευρωζώνη, αυτό φάνηκε να υλοποιείται: όμως η Ελλάδα ουδέποτε «μπήκε» στην Ευρωζώνη, οι άλλοι στοιχημάτιζαν ότι θα είχε νόημα να τη βάλουν. Τώρα, τη γνωρίζουμε την αλήθεια: η Ελλάδα ήταν και παραμένει αντικείμενο των διεθνών σχέσεων. Αβολο, δυσάρεστο, αλλά έτσι είναι.

Η απεγνωσμένη προσπάθεια για μια στροφή προς την ανάπτυξη

Πάντως, την περασμένη εβδομάδα έγινε μια σύντονη -αγωνιώδης θα 'λεγε κανείς…- προσπάθεια να μετακινηθεί η συζήτηση από τη σταθεροποίηση, από το μνημόνιο, από το νέο μεσοπρόθεσμο (και την εκταμίευση των δισ., και τις προϋποθέσεις…) προς το πεδίο της ανάπτυξης. Ο Αντώνης Σαμαράς επένδυσε μισή μέρα στο υπουργείο Ανάπτυξης, προκειμένου να σηματοδοτήσει τη στροφή αυτή. Υστερα βρέθηκε μια μέρα στις Βρυξέλλες, να συζητήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πόσο (δεν) θα υποχωρήσουν τα διαθέσιμα για την Ελλάδα (και τις άλλες «χώρες συνοχής») κονδύλια των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ε.Ε., το μετα-ΕΣΠΑ. Μετά, καλωσόρισε στο Μαξίμου του ντολ Cosco/ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Υστερα, πάλι στο Μαξίμου, έμαθε επισήμως ότι η Unilever θα φτιάχνει στην Ελλάδα προϊόντα από κάπου 110 κωδικούς των χιλιάδων αγαθών που πουλάει διεθνώς.

Μετά, διέρρευσε ότι ξεκολλάνε οι αυτοκινητόδρομοι. Εν συνεχεία στράφηκε αναπτυξιακά και η κυρία Λαγκάρντ και ο Ολι Ρεν -και ούτω καθεξής.

Ηδη, η διάσταση ΕΣΠΑ κουβαλάει μια στενάχωρη πλευρά: η «ανάπτυξη» πάει πάλι να ταυτισθεί με τους πόρους, με τη μάχη για δισ. ευρώ στις Βρυξέλλες -τη μετάβαση δηλαδή από τα 20,4 δισ. του ΕΣΠΑ 2007-2013 σε κάτι σαν 9 για το 2014-2020 (οπότε το πρόσθετο -10% της πρότασης Ρόμπεϊ καταλήγει πταίσμα). Ακόμη περισσότερο, τη στιγμή που με την Ελλάδα ευρισκόμενη ήδη τρία χρόνια σε βαθιά ύφεση/ελεύθερη πτώση, οι κοινοτικοί κανονισμοί που -σε συνδυασμό με τις ελληνικές αυτάρεσκες δυσλειτουργίες- μπλοκάρουν πεισματικά την απορρόφηση πόρων, παραμένουν άκαμπτοι όσο ποτέ. Οι περιοδικώς επανερχόμενες διαβεβαιώσεις Barrozo, Χρυσοχοΐδη, Hoyer, Χατζηδάκη, Reichenbach/Task Force δεν αλλάζουν τίποτε σ' αυτό. Μα τίποτε…

Μια πολλαπλά διδακτική περίπτωση: πίσω από την συμφωνία Cosco-ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Εκείνο που, αίφνης, άλλαξε αυτό το σκηνικό ήταν ασφαλώς η ανακοίνωση Unilever, αλλά κυρίως η αποκάλυψη της επιχειρηματικής συμφωνίας Cosco-ΤΡΑΙΝΟΣΕ για την πραγματοποίηση συνδυασμένων μεταφορών με containers για τη διακίνηση των προϊόντων της Hewlett Packard προς την Ευρώπη. Ισως το πιο ενδιαφέρον στην υπόθεση να ήταν ότι… οι συνεννοήσεις κρατήθηκαν μυστικές. Μέχρι τη στιγμή της ανακοίνωσης! Διόλου παράξενο, που παρευθύς άνθισαν οι φήμες/πληροφορίες/προβολές για επικείμενη συμφωνία-πακέτο που θα καταλαμβάνει και το Θριάσιο, αλλά και κάτι σαν ιδιωτικοποίηση συν το management της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Ενώ όμως θεωρήσαμε ότι η δουλειά αυτή στήθηκε ως βασική συμφωνία Cosco-HP, που ύστερα «τράβηξε» τον ΟΣΕ στη συνέχεια προέκυψε κάτι πιο ενδιαφέρον. Τη δουλειά, φαίνεται, την έτρεξε η ίδια η διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Που «απέδειξε» (=έπεισε με επιχειρήματα) στους Κινέζους ότι, άμα δεχθούν να ξεφορτώνουν τα υλικά της ΗΡ στον Πειραιά, να τα πηγαίνουν με τρέιλερ νταλίκας μέχρι το Θριάσιο και από εκεί στην Κεντρική Ευρώπη, θα φτάνουν σε 3-4 μέρες, αντί των 12-13 που θα χρειάζονταν για να πιάσουν Ρότερνταμ κι εκεί μεταφόρτωση. Φαίνεται, επιπλέον, πως «η διοίκηση» της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει όνομα: λέγεται Θανάσης Ζηλιασκόπουλος, είναι δε από τους σπάνιες περιπτώσεις που απέδωσε κάτι καλό το διαβόητο opengov.

Μας το διηγήθηκε αυτό ο Γ. Φλωρίδης, ο οποίος τυχαίνει να τον γνωρίζει (το ανέφερε άλλωστε και δημόσια, τηλεοπτικά) και που απόρησε όταν τον άκουσε προ 2ετίας να υποβάλλει υποψηφιότητα στο σουρωτήρι του opengov χωρίς να διαθέτει «σχέσεις». Επελέγη. Ισως έπαιξε ρόλο το ότι δούλευε χρόνια και χρόνια στους εξαιρετικά ανταγωνιστικούς σιδηρόδρομους των ΗΠΑ (όταν βρέθηκε κλειστή η Διώρυγα του Παναμά, είχε σημαντικό/instrumental ρόλο στο να συνεχιστεί η συνεχής ροή εμπορευμάτων Δύσης-Ανατολής στη δι-αμερικανική μεταφορά μέσω σιδηροδρόμου). Πάντως, επελέγη. Το τι βρήκε αρχικά στον ΟΣΕ -π.χ. στη σφηκοφωλιά των εμπορευματικών μεταφορών, όπου ιδιωτικές εταιρείες επί χρόνια και χρόνια «μάζευαν» τα φορτία, ύστερα εξασφάλιζαν χοντρικά χώρο/μεταφορικό δυναμικό από τον ΟΣΕ με εκπτώσεις μέχρι και 85%, οπότε ο Οργανισμός έγλυφε ξεροκόκαλα, ενώ οι ίδιοι θησαύριζαν, αυτό είναι άλλο. Πάντως, φαίνεται ότι το πράγμα κάπως καθάρισε: ο ΟΣΕ τώρα μόλις -η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δηλαδή- σύρεται έξω από τις ζημιές (που ως και η Madame Μέρκελ τις φέρνει διεθνώς ως παράδειγμα προς αποφυγήν).

Ούτε επεκτεινόμαστε και στο τι άλλο, πάλι, πρότεινε και δεν περπάτησε -μια στεριανή, σιδηροδρομική σύνδεση Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη: άμα ξεφόρτωνες στο Μπουργκάς κοντέινερ Μαύρης Θάλασσας και πήγαινες σιδηροδρομικά Αλεξανδρούπολη (και αντίστροφα) θα γλίτωναν αναμονή 3 έως 4 βδομάδων τα φορτία στα Στενά. Τζίρος; Μέχρι 1 εκατ. ευρώ την ημέρα: κάντε τον πολλαπλασιασμό!

Ομως, αυτά όλα είναι άλλη υπόθεση. Εκείνο που τώρα ενδιαφέρει είναι ότι επί μήνες και μήνες το πάλευε να πείσει την Cosco, και το πέτυχε. Υστερα; Υστερα έπρεπε να βρει τρυπίτσα, να φέρει το θέμα στη σεπτή ελληνική πολιτική ηγεσία, να το αγιάσει. Αποδεικνύεται πως ο Κωστής Χατζηδάκης δέχθηκε να ακούσει. Και άκουσε. Και κατάλαβε. Και μετέφερε. Κι έτσι, φθάσαμε στις ανακοινώσεις στου Μαξίμου…

…Ολα καλά, λοιπόν; Οχι, όχι, όχι! Γιατί; Γιατί τώρα ακριβώς, αυτός ο περίεργος πρέπει να φύγει από τον ΟΣΕ. Γιατί; Σωστά το μαντέψατε! Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ «ανήκει» στην ποσόστωση ΠΑΣΟΚ στη μοιρασιά των οφίτσιων της κυβέρνησης των τριών. Και (προφανώς) αφού ετούτος εδώ μας προέκυψε από opengov, δεν είναι «δικός μας» (=βενιζελικός), άρα….

Αν είναι να παραμείνει, πρέπει ο Χατζηδάκης να βρει και να διαθέσει σε ΠΑΣΟΚ/βενιζελικό (επαρκώς βενιζελικό) καμιά από τις «δικές του» (δηλαδή της ποσόστωσης ΝΔ) θέσεις. Ωστε να μείνει στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ κάποιος που τυχαίνει να πέτυχε κάτι.

Διδακτικό, όχι;

Α. Δ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗΣ - This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.