Friday, 29 March 2024

Ο βάτραχος, το πηγάδι, ο ουρανός

photoΜας κατακεραύνωσε παλιός, καλός φίλος για τα γραφόμενά μας των τελευταίων – αρκετών – εβδομάδων. «Επιτέλους, βρες και κάτι θετικό! Ανακάλυψε την αξία της αισιοδοξίας! Η οικονομία είναι ψυχολογία, δεν το λέγαμε; Τώρα που μέχρι και ο ECONOMIST και οι F.T. προσέρχονται με θετικές προγνώσεις για την Ελλάδα, τώρα που τα spreads πέφτουν και τα funds –όχι δε μόνον τα vultures – ξαναβάζουν την Ελλάδα στον χάρτη, τώρα που οι εκθέσεις ΔΝΤ και ΕΕ λένε τον καλό τους λόγο, προέκυψε και το Κινεζικό ενδιαφέρον, δέξου ότι φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ».

Σωστό. Και δεν θα πούμε το τετριμμένο – πλέον – ότι το φως στην άκρη του τούνελ χρειάζεται να βεβαιωνόμαστε κάθε φορά πως δεν είναι το τραίνο που έρχεται από την αντίθετη κατεύθυνση. Ούτε θα σταθούμε πίσω από το πρώτο 3μηνο του 2013 το ΑΕΠ έτρεχε (προκαταρκτικά στοιχεία ΕΣΥΕ) με -5,3% , τη στιγμή που η πρόβλεψη του Προγράμματος Προσαρμογής για το σύνολο έτους μιλούσε για -4,2%: άλλωστε, τα δυο τελευταία 3μηνα του 2012, η βύθιση ήταν ακόμη μεγαλύτερη. άρα νομιμοποιείται κανείς να μιλάει για rebound από τον πάτο-πάτο. Και, δεν θα σταθούμε καν στο ότι σοκάρει – δεν σοκάρει; - να γίνεται λόγος για θετική «ψυχολογία» και άλλα ωραία σε μια χώρα με καταγραφή της ανεργίας στο 27% και με ανεργία των νέων να παίζει στο 60-65%...

Όχι. Θα σταθούμε πιο προσεκτικά στα της αισιοδοξίας – πάντως δεν συγκαταλέγουμε σ' αυτήν την ανάφλεξη του Χρηματιστηρίου «μας»: θα επανέλθουμε – γιατί, έτσι που ο Αντώνης Σαμαράς πορεύθηκε τον δρόμο του μεταξιού κι έτσι που στην αστική Ελλάδα ανθούν πλέον οι αναφορές σε τσιτάτα μια του Λένιν και μια του Μάρξ, στραφήκαμε πάλι στην Κινεζική αποφθεγματογραφία. Μην μείνουμε στο «Άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια» του αναθεωρητή Τενγκ Χσιάο-Πινγκ. Πάμε πιο πίσω, στον ίδιο τον Μάο: ένα από τα πιο χρήσιμά του ήταν το «Σκεφτόμαστε πολύ μικρά, σαν τον βάτραχο στο βάθος του πηγαδιού. Αν έβγαινε στην επιφάνεια, θα έβλεπε πως ο ουρανός δεν είναι όσος και το άνοιγμα του πηγαδιού». Αυτή – ίσως – είναι ενδεχομένως μια άκρια από την οποία να μπορεί/να πρέπει να πιαστεί κανείς, αν «οφείλει» να ανακαλύψει την αισιοδοξία. Να αποτελεί δηλαδή η εσωτερική κατάσταση «καθισμένης» αγοράς, στραγγαλισμένης ρευστότητας, αμφιβολίας για το μέλλον κάτι σαν αποστέρηση οριζόντων. Να πρέπει δηλαδή να βγούμε έξω – προς το άνοιγμα του πηγαδιού, όπως ο Μαοϊκός βάτραχος – προκειμένου να δούμε όλο τον ουρανό.

Από την αποτυχία της απεργίας, στις Πανελλαδικές

στο ... άνοιγμα της αγοράς ενεργείας

Σ' αυτήν την απόπειρα εξόδου, από το πηγάδι θα μας επιτραπεί να θεωρήσουμε πιο πολύτιμο υλικό την πικρή υποχώρηση των συνδικαλιστών των καθηγητών μετά την αποτυχημένη απόπειρά τους να τραμπουκίσουν τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Ήταν εξαρχής φανερό ότι η ηγεσία της ΟΛΜΕ δεν διέθετε τα φόντα ενός Νίκου Φωτόπουλου της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ: επέλεξε να πάει πολύ πιο πέρα απ' ό,τι η κοινωνία άντεχε ή δεχόταν υπό όρους 2013. Η συνειδητοποίηση του πού βρισκόμαστε και πού πάμε έχει, πράγματι, προχωρήσει πολύ: η ΟΛΜΕ άρχισε να χάνει πολύ πριν η Κυβέρνηση απαντήσει στον εκβιασμό με την επιστράτευση/ «επίταξη υπηρεσιών». έχασε ουσιαστικά όταν το – μειοψηφικό στα κουκιά, αλλά με καλύτερα αντανακλαστικά... - ΠΑΜΕ αρνήθηκε να προσχωρήσει. έχασε απόλυτα όταν η ΑΔΕΔΥ αρνήθηκε την (περιττή, αλλά στον συνδικαλισμό πεζοδρομίου αυτά μετράνε πολύ) κάλυψή της στην απεργία.

Προσοχή: ΔΕΝ «νίκησε» η Κυβέρνηση Σαμαρά, άλλωστε η ίδια η επιστράτευση ως μεθόδευση τραυματίζει επικίνδυνα έτσι που ξετεντώνεται. (Στην επιστράτευση των άλλων, του Μετρό, η αιτιολόγηση ήταν ότι ... θα αποκλείονταν τα κεντρικά νοσοκομεία της Αθήνας, άρα πληρούται η συνταγματική βάση του κινδύνου δημόσιας υγείας! Η επιστράτευση των καθηγητών είχε ακόμη πιο σαθρή νομιμοποίηση). Πέρα απ' αυτό, το να βάζεις αύριο να διορθώνουν γραπτά Πανελλαδικών άνθρωποι με φύλλο επιστράτευσης «μέχρι νεωτέρας» δίπλα τους, έχει μια Καφκική διάσταση. Όμως, όταν το πράγμα φτάσει στην ανοιχτή αντιπαράθεση δύναμης, κερδίζει ποιος; Όποιος έχει την πιεσμένη, την πικραμένη, την απεγνωσμένη μεγάλη μάζα αληθινά κοντά του: έ, οι καθηγητές και οι συνδικαλιστές δεν την είχαν! Δεν «νίκησε» η Κυβέρνηση, αλλά έχασε – κατά κράτος, δε – η αναλγησία της τυφλής απεργίας.

Το πόσο έχασε, μάλιστα, φάνηκε από το ότι η ίδια αυτή Κυβέρνηση τόλμησε υπ' αυτές ακριβώς τις συνθήκες να ξαναθυμηθεί τις υποχρεώσεις της για άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πού η σχέση; Μην ψάχνετε! Το φρούριο της ΔΕΗ, με τον πολύν Νίκο Φωτόπουλο σε ρόλο Arthur Scargill των βρετανών ανθρακωρύχων της εποχής Θάτσερ, αποτελεί την κορύφωση της συνδικαλιστικής κυριαρχίας «υπό Ελληνικές συνθήκες». Το τι είχε αναλάβει έναντι της Τρόικας η Κυβέρνηση το τι σχεδίαζε για άνοιγμα του μονοπωλίου της ΔΕΗ, το αν μπορεί να «περπατήσει» αληθινά ο σχεδιασμός της δημιουργίας (και ταχείας ιδιωτικοποίησης, με ορίζοντα 2015) μιας μικρής ΔΕΗ με 20-30% του «φτηνού» δυναμικού λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων μετά από άνοιγμα και του δικτύου μεταφοράς (ήδη από το 2013) – όλα αυτά δεν είχαν το παραμικρό νόημα, όσο δεν υπάρχει προοπτική «κυβερνησιμότητας» του χώρου. Ε, ακριβώς η αίσθηση ότι η συνειδητοποίηση στην ευρύτερη κοινή γνώμη έχει προχωρήσει τόσο, ώστε ο «συνδικαλισμός του κατεβασμένου διακόπτη» να μην έχει πλέον πέραση, αυτή η συνειδητοποίηση που δοκιμάστηκε με την αποτυχία της απεργίας στις Πανελλαδικές, πάει να γίνει σύμμαχος της Κυβέρνησης Σαμαρά/Στουρνάρα στα επόμενα βήματά της.

Μια άλλη απολογιστική ματιά,

στην Κινεζική πενθήμερη Σαμαρά

Έστω ότι είναι αυτή η εικόνα του μεγαλυτέρου ουρανού για τον βάτραχο, άμα ξεκινήσει να ανεβαίνει από τον πάτο του πηγαδιού προς το άνοιγμα πάνω. Μιας και μπλέξαμε με την ανάλυση της Μαοϊκής αποφθεγματολογίας, μήπως είναι μια άλλη όψη εκείνη που ανοίγει η προοπτική επενδύσεων, μετά το ταξίδι πενθήμερη Σαμαρά-Αβραμόπουλου-Χατζηδάκη-Μηταράκη και της κομπανίας; Μέχρι και για γεωπολιτικές στοχεύσεις μας έκαναν λόγο: ας μείνουμε καλύτερα πιο προσγειωμένοι, αν και έχει ενδιαφέρον ο ρόλος του Νέου Ηγεμόνα στα Ευρωπαϊκά, εκεί δηλαδή όπου οι μίνι – «Δυνάμεις», τύπου Γερμανίας ή Γαλλίας, τα έχουν κάνει μπάχαλο με την Ελληνική (και την Κυπριακή) οικονομική διάσωση. Το να έχει ο «δανειστής των πάντων» λόγο στην αυριανή συστημική ηρεμία της συρρικνούμενης, αλλά ακόμη σημαντικής, Ευρώπης θα είχε νόημα: αλλά μην μεγαλοπιανόμαστε ότι το Πεκίνο «μας παίζει» σε τέτοια...

Ας μείνουμε, λοιπόν, καλύτερα στα πιο γειωμένα: τα επιχειρηματικά. Από το Αεροδρόμιο του Shenzhen και την Fosun που (λέει) θα σηκώσουν το 30% του Αεροδρομίου των Σπάτων, συν το greenfield project του νέου Αεροδρομίου Ηρακλείου (άμα βέβαια το ΤΑΙΠΕΔ βρει την άκρια στο πρώτο, άμα ο Κ. Χατζηδάκης ξεμπλέξει και προχωρήσει το δεύτερο...) μέχρι τις μαζικές εισαγωγές Ελληνικών κρασιών (ακριβών εκδοχών, καταναλωτικής «προβολής»), ελαιολάδου (οι γυναίκες στην Κίνα το χρησιμοποιούν και ως καλλυντικό) και γουναρικών Καστοριάς και Σιατίστης (ναι, ναι), ή ακόμη-ακόμη και την εμπλοκή της China Investment Bank στο στήσιμο της Institution for Growth (μαζί με την KfW και... τους Καταριανούς: εδώ το πράγμα αρχίζει να ξεφεύγει), ή και στην αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής (εδώ μάλλον ξεφύγαμε τελείως: οι προθεσμίες της ΑΜΚ είναι ασφυκτικές, οι Κινέζοι πάντα θέλουν χρόνο...) , οι φιλόδοξοι σχεδιασμοί και οι αντίστοιχες διαρροές δεν έλλειψαν.

Βέβαια, πολύ πιο σημαντικό είναι να ξεκολλήσει – κάποτε, κάπως – το ολοκληρωμένο ενδιαφέρον της COSCO για το «συγκρότημα Πειραιά», δηλαδή την συνολική ανάληψη ΟΛΠ, την πλήρη πρόσβαση σε Ικόνιο-Θριάσιο και την πειστική σιδηροδρομική διασύνδεση. Έτσι – και μόνο έτσι, με την λογική ολοκληρωμένων συγκροτημάτων – έχει άλλωστε νόημα και η συζήτηση για την ανάπτυξη των άλλων Ελληνικών λιμανιών, ΟΛΘ και Πάτρας και Βόλου...

Όπως, αντίστοιχα, και στο τουριστικό μέτωπο εκεί που θα είχε ενδιαφέρον θα ήταν να ανελάμβαναν οι Κινέζοι ολοκληρωμένη διασύνδεση και ανάδειξη περιοχών-στόχων: υπάρχει βέβαια η Ανατολική Κρήτη, υπάρχει η Μεσσηνία, υπάρχει η Σαντορίνη – όμως ο χάρτης της Ελλάδας είναι μεγάλος! Χώρια που (θυμηθείτε...) υπάρχει και η καθημαγμένη Αθήνα, η παρατημένη Αττική.

Ωραία ακούγονται; Ναι. Αλλά... πρέπει να γίνουν. Εδώ, προσοχή! Είναι ψέμα ότι οι Κινέζοι ζητούν να υποχωρήσει η Ελληνική γραφειοκρατία: βολεύονται απόλυτα μ' αυτήν – βολεύονται, δε, και με τις καθυστερήσεις. Εμείς χρειάζεται να τρέξουμε, εμείς και να ξεμπλέξουμε. Α, ναι, υπάρχουν και οι Βρυξέλλες: το Πεκίνο – λέει – θα περίμενε από την Ελληνική Προεδρία (α΄6μηνο του 2014) να ξεμπλοκάρει πράγματα και καταστάσεις. Καταλάβαμε τι μας είπαν;

*Δημοσιεύτηκε στη Ναυτεμπορική στις 20-05-2013.

Add comment


Security code
Refresh