e-library

Εβδομαδιαία Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Ιδεών

Το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο e-library αναρτάται στη σελίδα της Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο facebook. Μπορείτε εδώ να κάνετε like ώστε να βλέπετε τις τρέχουσες δημοσιεύσεις και να ενημερώσετε τους φίλους σας. 

Περικλής Βασιλόπουλος: Ο Νέος Προοδευτισμός και η Εννοιολογική Τέχνη

Λιτές ασκήσεις Conceptual Art (Εννοιολογική Τέχνη) με καθημερινές φωτό τσέπης κοιτώντας προς τα κάτω… αλλιώς, κρίνοντας το έδαφος που πατάμε back to basics from the ground up..en Francais,ceci peut etre le nouveau progressisme du Future qui va desorganiser la tempete Droitiere autarchique partout sur la planete Gaia! Αφιερωμένο σε όλα τα ελληνόπουλα που ετοιμάζονται να δώσουν στο πανεπιστήμιο με μύριες δυσκολίες και άγχος αλλά που κρατούν επίσης την ελπίδα και θέλουν να είναι και ενεργοί πολίτες του αύριο! Δεν έγραψα τυχαία την ανάρτηση σε τρείς γλώσσες. Είναι συμβολικό και ανταποκρίνεται στην φωτό έμπνευσης που λέει Παιδεία/Πολιτισμός/Καινοτομία: Βάζουμε νέα Θεμέλια… Ποιά μπορούν να είναι τα νέα Θεμέλια; α) Το κράτος αλλά και η κοινωνία (γονείς) πρέπει να δώσουν άμεσα σε ΟΛΑ τα ελληνόπουλα - και όχι μόνον σε όσα φοιτούν στην ιδιωτική εκπαίδευση - την δυνατότητα να μάθουν δύο ξένες γλώσσες εκτός της μητρικής. Είναι η κατ’εξοχήν επένδυση που μπορεί να έχει απόδοση σε ορίζοντα πενταετίας σε όλους τους τομείς. β) Το άνοιγμα σε ξένες γλώσσες ωφελεί την Καινοτομία - άρα και το αενάως ζητούμενο νέο παραγωγικό μοντέλο - την Τέχνη και την ενεργό ευρωπαϊκή πολιτειότητα... Η πολιτική απάντηση αφορά την επείγουσα ανάγκη ενός ριζοσπαστικού Προοδευτισμού εντός του ευρωπαϊκού Δημοκρατικού/ Συνταγματικού χώρου που θα συνενώσει όλους όσους δεν θέλουν να γυρίσει η Ελλάδα πενήντα χρόνια πίσω όπως συμβαίνει σήμερα στις ΗΠΑ. Αυτή είναι η σημερινή my personal Conceptual Art!!! Δείτε εδώ την πλήρη ανάρτηση με εικόνες (fb, 22/4).

Γιάννης Τασόπουλος: Η ποινική ευθύνη των Υπουργών και η αρχή της πολιτικής (κομματικής) αμεροληψίας: Από το Σύνταγμα των σταθμίσεων στο Συνταγμάτων οριοθετήσεων

Αυτό είναι το δίλημμα: θα μείνει η ευθύνη των υπουργών, κατά πλάσμα δικαίου –στο όνομα της ασφάλειας δικαίου– στο στάδιο της τυπικής νομιμότητας, η οποία χαρακτηρίζει το «κράτος του νόμου», όπου η αμεροληψία του νόμου αρκεί ως εγγύηση για την αμεροληψία της διοίκησης από τον κομματικό έλεγχο, επειδή η εκτελεστική εξουσία διακρίνεται από τη νομοθετική και δεσμεύεται από την αρχή της νομιμότητας; Ή θα προσαρμοστεί ο θεσμός της ποινικής ευθύνης των υπουργών στα δεδομένα του «συνταγματικού κράτους», όπου είναι δεδομένη η ουσιαστική σύγχυση της κυβέρνησης με τη Βουλή, ενόψει ιδίως των μονοκομματικών κυβερνήσεων που σχηματίζονται κατά κανόνα στην Ελλάδα;… Τα συμφραζόμενα του προηγούμενου ερωτήματος αφορούν την εξωθεσμική αντίληψη της πολιτικής σκοπιμότητας με βάση το δίκαιο της ανάγκης, τον σεβασμό της δημόσιας σφαίρας και την προστασία του πλουραλισμού της όπου εκδηλώνεται ο κίνδυνος ποιοτικής υποβάθμισης της δημόσιας σφαίρας μέσα από την αλλοίωση του δημόσιου χαρακτήρα της και τη νόθευση του πλουραλισμού της εξαιτίας της κομματικής μεροληψίας. Δείτε εδώ το πλήρες κείμενο (e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ - Ηλεκτρονικό Περιοδικό Δημοσίου Δικαίου). 

Γιώργος Παπανδρέου: «Το Καστελλόριζο είναι σύμβολο αλλαγής, όχι κρίσης» (συνέντευξη: Περικλής Δημητρολόπουλος)

Στις 23 Απριλίου 2010 ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοινώνει με διάγγελμα από το Καστελλόριζο την προσφυγή της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης. Η «περίοδος των μνημονίων» αρχίζει. Δεκαπέντε χρόνια μετά, μιλάει για πρόσωπα και γεγονότα εκείνης της εποχής, για τις αποφάσεις που έλαβε και τις εισηγήσεις που απέρριψε, για φράσεις που παρανοήθηκαν, ενώ ασκεί κριτική στην κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα. «Ξέρετε, με προβληματίζει πάντα η κριτική που ακούω. Η απόφαση ήταν δική μου. Είχε και πρακτικό και συμβολικό βάρος. Πρακτικά, το μήνυμα ήταν «Το έργο μας συνεχίζεται». Και μένουμε συνεπείς στην προγραμματισμένη συνέλευση με τους αναπτυξιακούς φορείς της Δωδεκανήσου. Δεύτερον και πιο ουσιαστικό, το Καστελλόριζο ήταν πάντα για μένα σύμβολο του δημιουργικού Ελληνισμού… Δεν υπήρχε τίποτα να «ομολογήσω». Η διεθνής κοινότητα ήξερε ήδη. Αυτό που δεν ξέραμε ήταν το μέγεθος της απόκρυψης, το βάθος της αλχημείας από την προηγούμενη κυβέρνηση, καθώς το ποσοστό του ελλείμματος το μάθαμε στα τέλη του 2010. Η γλώσσα της αλήθειας, που όφειλα να μιλώ ως έχων την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας, εκτός από την ηθική διάσταση του ζητήματος είχε και έναν σκοπό να ικανοποιήσει, καθώς, σας θυμίζω, το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ελλάδας τότε δεν ήταν το έλλειμμα – ήταν το έλλειμμα εμπιστοσύνης». Δείτε εδώ την συνέντευξη ("Βήμα", 19/4). 

Αλέξης Τσίπρας: Τέσσερα «stop» για τους εχθρούς της Δημοκρατίας (Euro2day: Turning Points 2025 – Προτάσεις στο μεταίχμιο μιας εποχής)

H επικράτηση του κεϊνσιανισμού και η καθιέρωση του κοινωνικού κράτους μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο -και ως απάντηση στον «υπαρκτό σοσιαλισμό»- επέτρεψε τη συγκρότηση των εθνικών πολιτικών συστημάτων στην Ευρώπη με όρους που ευνοούν τις ιδέες των προοδευτικών δυνάμεων και της αριστεράς... Η ύφεση στον Ψυχρό πόλεμο, η ίδρυση της ΕΟΚ και η πτώση των στρατιωτικών δικτατοριών δημιούργησε πρόσφορο έδαφος, στη δεκαετία του ’70, για την ενίσχυση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στη Μεσόγειο, που συνεχίστηκε στην Ανατολική Ευρώπη μετά την πτώση του Τείχους... Η εξέλιξη αυτή συνοδεύτηκε από τη μεταψυχροπολεμική οικονομική ευημερία υπό την αμερικανική ηγεμονία, ωστόσο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εδραίωση της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης μετατόπισε την πολιτική πλάστιγγα προς τις θέσεις της δεξιάς…Η κριτική της αριστεράς αφορούσε τόσο τις δυτικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο όνομα της Δημοκρατίας όσο και τις ανισότητες που δημιουργούσε η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση οδηγώντας σε κερδοσκοπικές «φούσκες». Δείτε εδώ το άρθρο (euro2day.gr, 11/4). 

Ευάγγελος Βενιζέλος: Ζητείται ένστικτο εθνικής επιβίωσης (Euro2day: Turning Points 2025 – Προτάσεις στο μεταίχμιο μιας εποχής)

Τους τελευταίους μήνες τα αυτονόητα της διεθνούς κοινωνίας έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση. Το μήνυμα που εκπέμπει η νέα αμερικανική διοίκηση είναι ότι όλα μπορεί να επανεξεταστούν: η ίδια η έννοια της Δύσης ως ενιαίας στρατηγικής οντότητας με πυρήνα την ευρωατλαντική συνεργασία, οι θεμελιώδεις γεωπολιτικές παραδοχές, το αμυντικό δόγμα και η ταξινόμηση των κινδύνων, η αίσθηση περί εχθρού και συμμάχου... Πρόκειται για έναν παράδοξο και γενικευμένο αναθεωρητισμό, που αφορά πρωτίστως αντιλήψεις, αλλά ενδεχομένως και σύνορα - άρα επανέρχεται στο προσκήνιο ο αναθεωρητισμός με την κλασική έννοια του όρου... Μέσα στο κλίμα αυτό της αβεβαιότητας, της αναδιάταξης συμμαχιών και προτεραιοτήτων, εμφανίζεται ως παράπλευρο φαινόμενο η έκδηλη και βαθιά κρίση του Διεθνούς Δικαίου, αρχής γενομένης από την κρίση της ίδιας της οργάνωσης της διεθνούς κοινωνίας…Το ελάχιστο που οφείλουμε επειγόντως να κάνουμε ενώπιον τέτοιων προκλήσεων είναι να διαμορφώσουμε τουλάχιστον τις εσωτερικές πολιτικές και κοινωνικές προϋποθέσεις που θα μας καταστήσουν ως έθνος ένα ενιαίο, λειτουργικό και σκεπτόμενο υποκείμενο της ιστορίας, που διαθέτει, αν μη τι άλλο, στοιχειώδες ένστικτο αυτοσυντήρησης. Δείτε εδώ το άρθρο ((euro2day.gr, 11/4).

John Negroponte: «Τα χρόνια Τραμπ είναι λίγο σαν την εποχή της πολιτιστικής επανάστασης στην Κίνα» (συνέντευξη: Αντώνης Παπαγιαννίδης, Κωνσταντίνος Τσαλακός)

Πιστεύω ότι οι ΗΠΑ, ως σύμμαχος των άλλων χωρών του ΝΑΤΟ, είχαν σαφώς μπροστά τους μια «ημέρα της κρίσεως». Όμως… τι είναι ο σύμμαχος, τι ο συνομιλητής, τι ο αντίπαλος; Βλέπω στην ερώτησή σας την αίσθηση ότι ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται σε μια διαδικασία όπου επιχειρεί να μεταβάλει τις απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα. Αυτό ακριβώς θεωρώ ότι κάνει – αλλά δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι έχει αληθινά κάποιο σχέδιο. Είναι λίγο σαν την εποχή της Πολιτιστικής Επανάστασης στην Κίνα, σαν να βρίσκεσαι στο Χονγκ Κόνγκ και να παρακολουθείς την Πολιτιστική Επανάσταση − τη θυμούμαι εκείνη τη συγκυρία. Την εποχή εκείνη η Κίνα ήταν απολυταρχικό κράτος με έναν ανθρώπινο θεό: τον πρόεδρο Μάο. Τα πράγμα ήταν πολύ απλά να επεξηγηθούν – βέβαια δεν ήταν και τόσο απλή η κατάσταση καθώς κατέστρεφε, τότε, οτιδήποτε είχε αξία. Τα πράγματα άλλαξαν μόνο όταν ο Μάο είχε πλέον γεράσει για να ασκεί την εξουσία σε καθημερινή βάση, οπότε η Κίνα άρχισε να στρέφεται περισσότερο προς την ιδιωτική οικονομία. Και ύστερα ο ρυθμός της αλλαγής επιταχύνθηκε… Έτσι λοιπόν –και εδώ– είναι σαν να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μιαν επανάσταση: οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τα πράγματα θεωρούν ότι είναι σε επαναστατική φάση... Στην πρώτη εκείνη θητεία δεν πήγε και πολύ μακριά: αυτή τη φορά κινήθηκε γρήγορα και έχει συγκεντρώσει την ομάδα του, που είναι αποφασισμένη να τον βοηθήσει να υλοποιήσει πολλές αλλαγές. Ειλικρινά, όμως, δεν αντιλαμβάνομαι τι προσπαθεί να κάνει. Δείτε εδώ την συνέντευξη ("Οικονομική Επιθεώρηση", 9/4).

Αντώνης Παπαγιαννίδης: Μια άλλη ανάγνωση της αναβάθμισης από S&P

Τρία στοιχεία έδωσαν ουσιαστικότερο περιεχόμενο στην νέα, Πασχαλινή, αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελληνικής οικονομίας από την Standard and Poor’s (από ΒΒΒ/Α-3 σε ΒΒΒ/Α-2, δηλαδή στην δεύτερη θέση από τον πάτο, εντός επενδυτικής βαθμίδας από πέρυσι)... Το πρώτο είναι ότι αυτή η αναβάθμιση έρχεται, προγραμματισμένη μεν – οι rating agencies έχουν τακτές ημερομηνίες για την δημοσιοποίηση των αποφάνσεών τους για κάθε οικονομία – πλην σε μια στιγμή ακραίας αναταραχής και διεθνούς αβεβαιότητας. Το ότι η S&P δεν επιφυλάχθηκε, αλλά θεώρησε ότι η ευστάθεια της Ελληνικής οικονομίας δεν θα απειληθεί από τις συνθήκες ζωής στον «πλανήτη Τραμπ» έχει την σημασία του… Μετά την απογοήτευση για την μη-αναβάθμιση του ΧΑΑ στις ανεπτυγμένες αγορές από τον MSCI- μετά από μια 10ετία και πλέον στις αναδυόμενες – η διάσταση του Πασχαλιάτικου δώρου από την S&P είχε το ειδικό βάρος της. Δείτε εδώ το άρθρο ("Οικονομική Επιθεώρηση", 22/4).

Νίκος Χλέπας: Η συμμετοχή της Ελλάδας στην Έρευνα Αξιών (World Values Survey) – (Οικονομικό Φόρουμ Δελφών) 

Μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση που έγινε στο Φόρουμ των Δελφών αφορούσε την έρευνα αξιών (World Values Survey) στην οποία συμμετέχει και η Ελλάδα, μαζί με περισσότερες από 100 άλλες χώρες.  Σε μια από τις διαφάνειες που παρουσίασε ο Δημήτρης Μαύρος της MRB φαίνονται τα ποσοστά εμπιστοσύνης σε 9 από τους 10 θεσμούς με τους υψηλότερους δείκτες εμπιστοσύνης από την Ελληνική κοινωνία. Τα ευρήματα του 2025 συγκρίνονται με τα αντίστοιχα του 2017, δηλ. για ένα χρονικό διάστημα 8 ετών από τα οποία τα 6 περίπου συμπίπτουν με τη διακυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη. Το ενδιαφέρον είναι ότι από τους δύο θεσμούς που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύξηση εμπιστοσύνης, η μεν Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας "εξωτερικός" στην πραγματικότητα θεσμός που ευνοήθηκε βέβαια και από τη λήξη της περιόδου των μνημονίων, ενώ οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι ένας ανεξάρτητος από την κυβέρνηση θεσμός που συχνά βρίσκεται σε αντιπαράθεση μαζί της... Και αντί να υπερτονίζουμε τα στραβά της ίδιας της κοινωνίας, καλό είναι να φωτίσουμε πολύ περισσότερο που και πως διαψεύστηκαν οι προσδοκίες της από μια εξαετή -πλέον- διακυβέρνηση αλλά και γενικότερα από τους θεσμούς της χώρας μας. Δείτε εδώ περισσότερα.

Παύλος Τσίμας: Οι νέες ιδέες

Η ιστορία με δυο λόγια: Το 2011, ένας νέος 16 ετών από το Ελ Σαλβαδόρ φθάνει παράνομα στις ΗΠΑ. Παντρεύεται, κάνει παιδιά, δουλεύει στην οικοδομή. Οκτώ χρόνια αργότερα, το 2019, ένα δικαστήριο εκδίδει απόφαση που απαγορεύει την απέλασή του. Το 2025 όμως συλλαμβάνεται στον δρόμο, καθώς γυρίζει το παιδί του από το σχολείο, και με διοικητική απόφαση απελαύνεται στο Σαλβαδόρ, όπου τον κλείνουν σε μια διαβόητη φυλακή για την αναμόρφωση μελών βίαιων συμμοριών. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ (κυβέρνηση Τραμπ, δηλαδή) αναγνωρίζει ότι η απέλαση έγινε κατά λάθος... Καλώς ήρθατε στον νέο, γενναίο κόσμο. Όπου οι αποφάσεις των δικαστηρίων αξίζουν όσο το χαρτί στο οποίο τυπώνονται και η ζωή ενός ανθρώπου καταστρέφεται για να δοθεί ένα πολιτικό μήνυμα. Όπου ένα νέο πρότυπο Πολιτικής αναδύεται. Με την εξουσία να εδράζεται μόνον στην ισχύ και να μην περιορίζεται από τίποτε – θεσμούς, δικαστήρια ή διάκριση εξουσιών... Το έδαφος έχει προετοιμαστεί. Η ικανοποίηση από τη Δημοκρατία και η εμπιστοσύνη στη Δημοκρατία είναι σε ελεύθερη πτώση στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Η εμπιστοσύνη στις μη εκλεγμένες κρατικές αρχές είναι μεγαλύτερη από ό,τι στις εκλεγμένες, τις πολιτικές αρχές, τις κυβερνήσεις, τα κόμματα, τα Κοινοβούλια. Σε μια έρευνα της Pew, δύο στους τρεις πολίτες στις 12 πλουσιότερες χώρες του κόσμου δηλώνουν απογοητευμένοι από τη δημοκρατία – ποσοστό διπλάσιο από ό,τι πριν από έξι χρόνια. Δείτε εδώ το άρθρο ("Νέα", 21/4). 

Αναρτήσεις επικαιρότητας

Χρήστος Κίσσας: Η σύγκρουση Τραμπ με τα top ιδιωτικά πανεπιστήμια των ΗΠΑ

Από τη σύγκρουση Τραμπ-Ivy League πανεπιστημίων, μάθαμε τουλάχιστον ότι τα top ιδιωτικά πανεπιστήμια των ΗΠΑ επιδοτούνται αγρίως με δισεκατομμύρια δολάρια από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό. Ιδιωτικά μεν, επιδοτήσεις δε. Το ίδιο ισχύει και με τις μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, που έχουν κι αυτές επιδοτηθεί αγρίως από την αμερικανική κυβέρνηση, (έχει γράψει σχετικά η Mariana Mazzucato στα βιβλία της γι αυτό το θέμα, αποδεικνύοντας ότι η έρευνα σε όλες σχεδόν τις εταιρείες τεχνολογίας ξεκίνησε και αναπτύχθηκε χάρη στις κρατικές βοήθειες). Κανένα μεμπτό σε όλα αυτά, μόνο να μην έχουμε αυταπάτες περί της "ιδιωτικής" οικονομίας στη Μητέρα του καπιταλισμού. Χωρίς κρατικό χρήμα δεν γίνεται δουλειά πουθενά. Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 15/4). 

Αντώνης Καραμπατζός: Η ελευθερία της γνώμης καθίσταται δέσμια του πλούτου

Παρακολουθώντας τους τελευταίους μήνες διάφορες συνεντεύξεις ή δηλώσεις αμερικανών μεγαλοεπιχειρηματιών, συχνά κάνω την ακόλουθη σκέψη: Τι να τα κάνεις όλα τα λεφτά του κόσμου -ή και τους τίτλους και τα παράσημα, θα προσέθετα- αν δεν μπορείς να εκφραστείς ελεύθερα, αν κομπιάζεις, διστάζεις να πεις ανοιχτά τη γνώμη σου για όλα αυτά που γίνονται από μια διακυβέρνηση με λυμένα φρένα, ή φτάνεις ακόμη και να υποβάλεις τα σέβη σου στη νέα ηγεσία, προβαίνοντας σε δηλώσεις νομιμοφροσύνης ή πράξεις υποταγής… Σήμερα στις ΗΠΑ, η ελευθερία της γνώμης αλλά συγχρόνως και η αξιοπρέπεια αρκετών μεγαλοεπιχειρηματιών υποχωρούν μπροστά στον φόβο απώλειας κάποιων προνομίων ή μέρους της ατομικής ευημερίας. Ουσιαστικά, η ελευθερία της γνώμης καθίσταται δέσμια του πλούτου. Η σιωπή, σε τέτοιες περιστάσεις, δείχνει εν τέλει ότι η αξιοπρέπεια μπορεί να εξαγοράζεται εύκολα από την πολιτική εξουσία, με μεγάλο όμως κόστος για το κοινωνικό σύνολο και τις επόμενες γενιές. Βέβαια, αυτά τα φαινόμενα δεν είναι πρωτοφανή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δείτε εδώ την ανάρτηση (fb, 19/4).