Παρασκευή, 19 Απρίλιος 2024
Συγγραφείς Βασιλόπουλος Περικλής Η παρέλαση του ΟΧΙ, το 'Βαθύ Κράτος', και η Κοινωνία Πολιτών
Μετά από χρόνια παρακολούθησα με μεγάλη προσοχή την τηλεοπτική αναμετάδοση της παρέλασης της 28ης Οκτωβρίου για την επέτειο του ΟΧΙ στην Θεσσαλονίκη που κράτησε δυόμιση ολόκληρες ώρες.
Η παρέλαση για το ΟΧΙ είχε τρία μέρη. Το πολιτικό, των μηχανοκινήτων τμημάτων και των πεζοπόρων τμημάτων των ενόπλων δυνάμεων. Στο πολιτικό τμήμα παρήλασαν πάνω από 70 τοπικοί σύλλογοι, πολιτιστικά σωματεία και εθελοντικές πρωτοβουλίες που είχαν στην ανάπτυξή τους εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αλλά το μεγάλο πρόβλημα παρουσιάστηκε με το άνοιγμα της παρέλασης λίγο μετά από τον ερχομό των αναπήρων πολέμου.Εντάξει οι απόγονοι των Μακεδονομάχων 1870-1908 αλλά τι στο καλό ήθελαν αμέσως μετά τέσσερεις Σύλλογοι Έφεδρων Ενόπλων Δυνάμεων και Ειδικών Δυνάμεων με πλήρη στρατιωτική περιβολή; Ποιος αποφάσισε και με ποια αιτιολογία να βρίσκονται εκεί;
Ο κατά τα άλλα υπερενήμερος περί τα στρατιωτικά παρουσιαστής της ΝΕΡΙΤ σφύριζε αδιάφορα λέγοντας τα χιλιοειπωμένα 'την 6η πρωινή της 28ης προκεχωρημένα τμήματα'. Επειδή οι έφεδροι παρήλαυναν για ώρα βρήκε κάποια στιγμή να πει μια απίστευτη ατάκα του τύπου 'είναι άτομα που τους αρέσει η στρατιωτική ζωή και θέλουν να βοηθήσουν την πατρίδα'. Δεν ξέρω αν είναι δημοσιογράφος αλλά θα έπρεπε να είχε ρωτήσει τους οργανωτές για το ότι κάποιοι από αυτούς του συλλόγους -ίσως όχι οι συγκεκριμένοι – είχαν κάποια θέματα με την Δικαιοσύνη από το 2010 και προσφάτως με την Χρυσή Αυγή.
Λίγο μετά και ενώ ήταν στην οθόνη ο σύλλογος Παιδιών με Σύνδρομο Ντάουν - μπράβο χίλιες φορές στον σύλλογο αν και ο σκηνοθέτης τους άλλαξε γρήγορα πλάνο - ο παρουσιαστής αντί να εξηγεί την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εναλλαγή των τοπικών ενώσεων και συλλόγων (σύλλογοι Ποντίων, Κρητών, Πολεποννησίων, Κεφαλληνίων, Διασποράς, Ζακυνθηνών, Ομοσπονδία Βλάχων, Ομοσπονδία Σαρακατσάνων, ένας απίστευτος πλούτος με φορεσιές και παραδόσεις της Ελλάδας του σήμερα κα του χθες) άρχισε να μιλάει για τους ΄Κουρσάρους του Αέρα' (Α-8 Corsaire μαχητικό βομβαρδιστικό πολλών ρόλων) που δυστυχώς δεν θα πετάξουν γιατί 'προχθές σε μια σεμνή τελετή στην Ανδραβίδα στην οποία παρευρέθηκε ο Υπουργός Άμυνας κ Δημήτρης Αβραμόπουλος αποσύρθηκαν από την ενεργό υπηρεσία'. Και συνέχισε 'Η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στον κόσμο που τα κρατούσε σε υπηρεσία (σσ με πόσα ατυχήματα άραγε;) ενώ 82 άλλες χώρες τα απέσυραν εδώ και 13 χρόνια.
Αυτό μάλιστα, είναι είδηση. Εκτός από τους 'Κουρσάρους', 13 το λιγότερο χρόνια κρατάμε ακριβώς ίδια την λογική της παρέλασης και της τηλεοπτικής αναμετάδοσης και πάμε προς τα πίσω.
Γιατί άραγε να μη καλέσουμε στην παρέλαση τους συλλόγους των νόμιμων μεταναστών και τις πολιτιστικές ενώσεις τους; Γιατί να μην προβλέψουμε να υπάρχουν - αν το θέλουν- εθελοντικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών; Υπήρχαν κάποιες όπως και οι παραδοσιακές ΜΚΟ (Οδηγοί, πρόσκοποι, Ερυθρός Σταυρός) γιατί να μην έχουμε δίπλα στους εθελοντές διασώστες εθελοντές των κοινωνικών ξενώνων και άλλες συλλογικές πρωτοβουλίες. Για να δώσουν το αποτύπωμα της δράσης τους και το μήνυμα τους αποδεικνύοντας ότι η σύγχρονη Ελλάδα είναι και θέλει να γίνει μια πολυεπίπεδη πλουραλιστική κοινωνία.
Μα πάνω απ' όλα επειδή μιλάμε για την επέτειο του ΟΧΙ μιλάμε για τη μάχη του φασισμού, μιλάμε για τη Θεσσαλονίκη θα έπρεπε να ήταν κεντρική επιδίωξη με επίσημη πρόσκληση της πολιτείας η σύσσωμη παρουσία της Ελληνικής Εβραϊκής Κοινότητας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης που πλήρωσαν ένα τραγικό φόρο αίματος στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Άλλωστε δεν νοείται ιστορία της Συμπρωτεύουσας χωρίς την Εβραϊκή Κοινότητα που ήδη από τον 15ο αιώνα μΧ ήταν ένας από τους βασικούς πυλώνες της ανάπτυξής της. Η σύγχρονη Ελλάδα δεν πρέπει να φοβάται τον 'ισκιό της΄ και τον ίδιο της τον 'εαυτό'. Συνδιαλέγεται με τις πολλαπλές πηγές καταγωγής του 'εαυτού της΄ και ενωμένη πρέπει να ψάχνει μια ριζική αλλαγή για την άμεση έξοδο από την εξουθενωτική οικονομική Κρίση την ίδια στιγμή που πρέπει να προωθήσει μια ριζική αλλαγή της αυτοεικόνας της πέρα από τον μίζερο και κοντόθωρο εθνικισμό της δήθεν 'καθαρότητας' του αίματος. Βασισμένη σε μια Ισοκράτεια λογική του Ελληνισμού και του πολιτισμού που μπορεί να αποδεχθεί τις πλουραλιστικές διαδρομές της συγκρότησης του νεοελληνικού έθνους πρέπει και μπορεί να το δείχνει καθαρά και στις παρελάσεις των Εθνικών της Επετείων. Κάπου εν σπέρματι και θαμμένο υπήρχε και αυτό το μήνυμα στην παρέλαση της Θεσσαλονίκης. Γιατί είμαστε ή μπορούμε να γίνουμε Έλληνες με χίλιους τρόπους και από χίλιους τόπους. Έλληνες του Μωριά, Έλληνες της Κρήτης, Έλληνες της Μακεδονίας, Έλληνες της Κεφαλονιάς, Έλληνες Βλάχοι, Έλληνες Σαρακατσάνοι, Έλληνες από τη Νιγηρία (Αντεντοκούμπο), Έλληνες Αρβανίτες, Έλληνες από την και στην Αλβανία, Έλληνες Εβραίοι (ο πρώτος πεσών αξιωματικός της 28ης Οκτωβρίου ήταν ο Έλληνας Εβραίος Μορδεχάι Φριζής) Έλληνες Καθολικοί, Έλληνες Μουσουλμάνοι, Έλληνες στη Διασπορά.
Δεκαοκτώ περίπου εκατομμύρια Έλληνες στον πλανήτη. Που με το δημογραφικό μαρασμό, την οικονομική και ανθρωπιστική κρίση σήμερα μπορεί να γίνουν δέκα προς το 2050. Η Ελλάδα θα έπρεπε να είναι η πρώτη Ευρωπαϊκή Χώρα που θα έπρεπε να βάλει στόχο να γίνουμε 30 εκατομμύρια το 2050 υποστηρίζοντας καταρχάς τις εργαζόμενες μητέρες και τις οικογένειές τους και στη συνέχεια μέσα από μια ανοιχτή πολιτική ιθαγένειας, την ουσιαστική ένταξη των νομίμων μεταναστών την αλλαγή της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής από την σκέτη καταστολή στην διεύρυνση των δυνατοτήτων της νόμιμης μετανάστευσης και κυρίως την έξοδο από την τανάλια του αποπληθωρισμού και της λιτότητας. Μια τέτοια πιθανή αυριανή Ελλάδα πρέπει να εκφράζεται διαφορετικά και στις κεντρικές παρελάσεις των εθνικών επετείων. Που δεν αποτελούν απλές τελετουργικές εκδηλώσεις.
Ως οργανωμένη κοινωνία, ως πολιτεία και ως ενεργοί πολίτες πρέπει επειγόντως να ασχοληθούμε σοβαρά και να ανοίξουμε έναν πανεθνικό διάλογο για το περιεχόμενο και τη μορφή των κεντρικών επετειακών παρελάσεων της 25ης Μαρτίου στην Αθήνα, της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη και με ένα λίγο διαφορετικό τρόπο για την πορεία της Επετείου του Πολυτεχνείου της 17ης Νοεμβρίου. Οι τελετουργικές παρελάσεις σε επετειακές ημερομηνίες αφορούν την εικόνα της κοινωνίας και του έθνους απέναντι στον εαυτό τους, αφορούν το εθνικό αφήγημα που εξελίσσεται διαρκώς ενώ έχουν μια βαθιά ιστορική πυκνότητα που επηρεάζει άμεσα την εθνική αυτογνωσία. Είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στον εκάστοτε Υπουργό Άμυνας, τον εκάστοτε οριζόμενο ταγματάρχη ή ταξίαρχο τελετάρχη και στις αντίστοιχες Περιφερειακές Διοικήσεις. Η βάση απλά της παράδοσης. Ξεφεύγοντας από το απλουστευτικό σχήμα 'διατήρηση ή κατάργηση' πρέπει να εφεύρουμε ένα δημιουργικό συνθετικό σχήμα που θα ανανεώνει την παράδοση, θα έχει αποφασιστεί μετά από μεγάλο Δημόσιο Διάλογο με κεντρικό ρόλο της (νέας) ΕΡΤ που αργά ή γρήγορα πρέπει να επανέλθει και θα επαναφέρει την μαζικότητα (χωρίς κιγκλιδώματα της Αστυνομίας) και ιδίως τους νέους σε παρελάσεις που θα είναι επέτειοι τιμής και μνήμης αλλά και γιορτές για μια νέα Ελλάδα που θέλουμε να κτίσουμε προς το 2021, στα 200 χρόνια του 1821.
Είναι επείγον να το κάνουμε αυτό τώρα γιατί αυτό που ισχυρίζεται το άρθρο στο δεύτερο μέρος του είναι ότι οι παρελάσεις έτσι όπως γίνονται ιδίως τα τελευταία χρόνια έχουν να κάνουν με την έμμεση νομιμοποίηση του πνεύματος του 'Βαθέους Κράτους' που στην Ελλάδα του 20ου αιώνα είχε ως σημαία τον στείρο εθνικισμό και την υπερβολική στρατιωτικοποίηση. Εκτός από την υπέρβαση, κατάργηση ή οτιδήποτε άλλη ονομασία θέλετε του Μνημονίου και την έξοδο από την κρίση κεντρικό θέμα της χώρας είναι και η ριζική - αυτή την φορά - αντιμετώπιση του 'Βαθέους Κράτους' του οποίου η Χρυσή Αυγή αποτελεί μία μόνο από τις εμφανείς συνεργασίες και εκφράσεις του. Το 'Βαθύ Κράτος' που η Μεταπολίτευση του 1974 στις δύο πρώτες φάσεις της παρέλειψε να αντιμετωπίσει στο αντίστοιχο βάθος περιοριζόμενη στην εγκαθίδρυση της κομματικοκρατίας κι όχι στην ουσιαστική αλλαγή του ρόλου του κράτους. Και επειδή η κομματικοκρατία βρίσκεται πλέον σε κρίση οι βαθύτερες δυνάμεις του υποστρώματος σηκώνουν δυστυχώς κεφάλι.
Περικλής Βασιλόπουλος
Δημοσιογράφος, Αντιπρόεδρος Ένωσης Πολιτών για την ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
