Σάββατο, 20 Απρίλιος 2024
Με την διαχείριση του Προσφυγικού στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, με την Κορυφή των "28" για Προσφυγικό/Μεταναστευτικό (και για την ανταπόκριση της ΕΕ στα αιτήματα-απαιτήσεις τ ης Μεγάλης Βρετανίας ώστε να μην προκύψει Brexit: μην το παραβλέπουμε...) να προσελκύει τους μεγάλους προβολείς, δεν είναι περίεργο που "το Ελληνικό ζήτημα" όπως το γνωρίζαμε με την υπόθεση της διαχείρισης της διαβόητης αξιολόγησης έχει πάει πίσω. Άλλωστε, διάβολε!, μετά το τελευταίο Eurogroup και ο πολύς Γερούν Ντάϊσσελμπλουμ και το δίδυμο Μοσκοβισί/Ντομπροβόσκις είχαν κάνει θετικούς θορύβους για τις προοπτικές της διαπραγμάτευσης. Όμως...
...Όμως, η μετακίνηση αυτή των προτεραιοτήτων στην εξωτερική πλευρά των πραγμάτων, συν το άγχος της διαχείρισης των πολλαπλών μετώπων στο εσωτερικό - αγροτικά μπλόκα, κίνημα "της γραβάτας", εύκολη εκρηκτικότητα στον δρόμο - κάνει την Κυβέρνηση να προσπερνάει κάποιες δυσάρεστες εξελίξεις. Που όμως είναι εδώ, θα τις δούμε στην αμέσως επόμενη στροφή. Αλλά και κάποιες ευχάριστες ενδείξεις, επίσης προσπερνιούνται ενώ δεν θα πρεπε.
Πρώτη δυσάρεστη εξέλιξη, που την σκουπίσαμε κάτω από το χαλί: είναι αλήθεια ότι το 2015 δεν έκλεισε με την τραυματιστική ύφεση που - λόγω capital controls κλπ. - πολλοί είχαμε φοβηθεί. Πλην όμως δείχνει να μην έκλεισε και ίσια βάρκα/ίσα νερά όπως κατέληξε μέχρι προ ολίγου η Κυβέρνηση. Σύμφωνα με την ίδια την ΕΛΛΣΤΑΤ, το τελευταίο 3μηνο (εκτίμηση βέβαια: προσωρινά στοιχεία θα ανακοινωθούν 29 Φεβρουαρίου) έκλεισε αισθητά αρνητικά: -1,9% έναντι του αντιστοίχου τριμήνου του 2014, -0,6% έναντι του Γ' τριμήνου του 2015, ώστε το σύνολο του 2015 να πηγαίνει για -0,7% .
Όσο, λοιπόν, καθυστερεί ("με επιτυχία" προκειμένου να δίνεται η εικόνα σκληρής διαπραγμάτευσης, κόκκινων γραμμών στο Ασφαλιστικό/στο μέτωπο των κυρίων συντάξεων κλπ.) το κλείσιμο της αξιολόγησης, τόσο η βάση υπολογισμού του δημοσιονομικού κενού - ανάγνωθι: η ανακίνηση θέματος πρόσθετων μέτρων από την Τρόικα - χειροτερεύει. Ήδη η ψαλίδα ακούγεται στο 1 έως 1,8 δις για το 2016: ανηφορικό. ταυτόχρονα, όμως, όσο οι εβδομάδες του ίδιου 2016 "φεύγουν", τόσο τα προϋπολογισμένα έσοδα του 2016 αρχίζουν να θυμίζουν καπνό. Το πανευφυές "ισοδύναμο" του ειδικού τέλους 0,05 ευρώ ανά στήλη παιχνιδιού του ΟΠΑΠ (κάπου 300 εκατ. ευρώ, θυμίζουμε) έχει κολλήσει. Όχι μόνον δεν εισπράττεται, αλλά και τρέχει προσφυγή του ΟΠΑΠ στο ΣτΕ. Όπου πορεύεται και η διεκδίκηση αποζημίωσης για την τορπίλλιση των επίσης διαβόητων παιγνιομηχανών (των VLTs, 35.000 τον αριθμό!) για τις οποίες είχε πληρωθεί μισό δις. Από την ιστορία αυτή - που ανάγεται στην εκδοχή Βαρουφάκη της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων - και από την καθυστέρηση είσπραξης φορολογικών εσόδων από τους ως άνω κουλοχέρηδες (άλλα 200τόσα εκατομμύρια) η Τρόικα γράφει κενό.
Όσο, δε, ως "ισοδύναμο του ισοδυνάμου" (που θυμίζουμε, ήταν ισοδύναμο προκειμένου να φύγει από την μέση το φάντασμα του 23% ΦΠΑ στην εκπαίδευση, που είχε πάρει - κι αυτό ως ισοδύναμο - την θέση του 23% αντί για 13% ΦΠΑ στο βοδινό κρέας...) προσάγεται η δημοσιονομική απόδοση της αδειοδότησης των καναλιών, αρχίζουν τα πικρά χαμόγελα με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί συνολικά στο εκρηκτικό αυτό μέτωπο. Άντε να σταθεί όρθιο το ίδιο το εγχείρημα της αδειοδότησης - πού λοιπόν να μιλάς για "δημοσιονομική απόδοση", και μάλιστα μ' εκείνον τον χιουμοριστικό στόχο των 350 εκατομμυρίων που αναφερόταν προ μηνών...
Επειδή όμως κάποια στιγμή αναφερθήκαμε και σε θετικές ενδείξεις, ας έχει σημειωθεί ότι οι επιδόσεις ΤΑΙΠΕΔ στον χώρο των ιδιωτικοποιήσεων (Περιφερειακά Αεροδρόμια, ΟΛΠ, ήπιες κινήσεις για Ελληνικό, στάση για την επέκταση του Ελ. Βενιζέλος κοκ) έχουν καταγραφεί σε επίπεδο Τρόικας. Με αποτέλεσμα το μείζον - συμβολικό αλλά μείζον - μπλοκάρισμα που ετοιμαζόταν να προκύψει σε επίπεδο του Υπερ-Ταμείου Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας, εκείνου δηλαδή στο οποίο είναι να περιληφθεί το ΤΑΙΠΕΔ, το ΤΧΣ, οι υπολειπόμενες συμμετοχές του δημοσίου σε ΔΕΚΟ, ακίνητα του δημοσίου κοκ, να είναι πιθανόν να υποχωρήσει. Πώς; Ο ορισμός του Προέδρου/Διευθύνοντος Συμβούλου να μείνει μεν στα χέρια των δανειστών, όμως να.... ορισθεί Έλληνας στην θέση αυτή. Ακόμη και ο Στέργιος Πιτσιόρλας, που έδωσε το δείγμα γραφής ΤΑΙΠΕΔ στο οποίο αναφερθήκαμε.
Όλα τα παραπάνω , βέβαια, κινδυνεύουν να παρασυρθούν από το "βαθύ κύμα" που κινδυνεύει να αποδειχτεί η διαχείριση των κόκκινων δανείων, για την οποία και ο ύπατος στρουθοκαμηλισμός, δηλαδή η αναβολή κατά ένα μήνα των σχετικών αποφάσεων. Αυτά όμως, για άλλη φορά.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 18/2/2016.
Μαζί με τα τρακτέρ των αγροτών ("τανκς" κατά τον ΓΓ Εργασίας Αντρέα Νεφελούδη: κάτι υποδηλώνει η έκφραση, για το πώς αισθάνεται σήμερα η Κυβέρνηση) που κατηφορίζουν προς Αθήνα (να δούμε αν αφεθούν να φθάσουν στο Σύνταγμα) έχουμε και το Eurogroup μια μέρα νωρίτερα - στην ουσία όμως η επίπτωσή των δυο θα συμπέσει, καθώς πρόκειται για "Eurogroup προσανατολισμού" και όχι αποφάσεων, συνεπώς οι διαρροές που θα χρειαστούν μια μέρα για να μας φθάσουν είναι το κρίσιμο στοιχείο του...
Το φόντο σ' αυτήν την διπλή κίνηση/εισβολή στην πραγματικότητά μας των Ελλήνων - "σπουδαίος λαός οι Έλληνες, όμως δεν έχουν Κράτος" κατά τον Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε - αποτελεί η κατάρρευση του Χρηματιστηρίου και η προειδοποίηση Τσακαλώτου για το τι θα συμβεί άμα η κολλημένη αξιολόγηση τραβήξει σε μάκρος. Πρώτα, το Χρηματιστήριο: ήταν τέτοια/τόση η κατάρρευση της αγοράς, με την μεγαλύτερη έξοδο επενδυτών όλων των εποχών και την εξάχνωση των τραπεζικών μετοχών, ώστε να μην μπορεί να αγνοηθεί ακόμη και από μια Κυβέρνηση που πριν λίγο καιρό καυχιόταν ότι δεν ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα για την μοίρα των καταθετών (πόσο μάλλον των μετόχων!) καθώς... δεν έχει μεταξύ τους ψηφοφόρους της.
Όμως η απόφανση του Ευκλείδη Τσακαλώτου, "αν πάμε Μάιο-Ιούνιο με την αξιολόγηση... καήκαμε!" είναι εκείνη που δείχνει ότι μια αφύπνιση άλλου είδους συντελείται στην Κυβέρνηση. Στην ίδια Κυβέρνηση που ο στυλοβάτης της Πάνος Καμμένος, ο ίδιος που κάποτε "απειλούσε" την Ευρώπη ότι η Ελλάδα θα της "στείλει τζιχαντιστές", απειλούσε - σε περίπτωση παραλόγων απαιτήσεων των δανειστών - με επαναφορά της ευθύνης στον λαό, δηλαδή με πρόωρες εκλογές απαλλαγής των κυβερνώντων από την ευθύνη. Το "καήκαμε" του Τσακαλώτου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς προέρχεται από έναν άνθρωπο που έζησε από πολύ κοντά την εποχή Βαρουφάκη, του οποίου ήδη το DiEM25 αποτελεί πραγματικότητα για όσους ποθούν άλλες διεξόδους, δηλαδή το τι ακριβώς σου συμβαίνει άμα στις Ευρωπαϊκές διαδικασίες βάζεις τον εαυτό σου από μόνος στην γωνία.
Διότι, άσχετα με την όποια ρητορική, στην γωνία έχει θέσει η Κυβέρνηση εμάς όλους (τον κατά Σώϋμπλε "σπουδαίο λαό") την μια με τις αποφασιστικές κόκκινες γραμμές Τσίπρα στο Ασφαλιστικό, την άλλη με την προαναγγελία ενός ακόμη γύρου πολιτικής διαπραγμάτευσης. Και τον Σαμαρά/Βενιζέλο και τον Τσίπρα/Βαρουφάκη , αυτή η κατακαημένη "πολιτική διαπραγμάτευση" τους έκαψε: το πρώτο δίδυμο κάηκε εντελώς στον καιρό του. το δεύτερο άλλαξε, όμως τώρα πάλιν παίζει με την φωτιά.
Όσοι επιχείρησαν να διώξουν το σύννεφο του meltdown του Χρηματιστηρίου παραπέμποντας στο - όντως - διαταραγμένο διεθνές περιβάλλον, την μια με την ακραία περιπέτεια της Deutsche Bank και των παραγώγων της (που πάει να γίνει "παγκόσμια χρηματοπιστωτική μαύρη τρύπα"), την άλλη με τους κραδασμούς που έχει φέρει η συνεχής πτώση των τιμών της ενέργειας (θυμόσαστε μια φορά κι έναν καιρό που η υποχώρηση των τιμών του αργού έφερνε ανακούφιση;) στο υπερ-μοχλευμένο διεθνές περιβάλλον, την παράλλη με τα γυμνάσματα των Κεντρικών Τραπεζών για διατήρηση της φούσκας που εναπομένει στις κεφαλαιαγορές, κάνουν ένα παράξενο λάθος. Ναι, είναι σε πολλαπλά οριακό σημείο το διεθνές περιβάλλον. Όμως αυτό, αντί να "δικαιολογεί" το δικό μας στολάρισμα - την ελεύθερη πτώση ενός απαξιωμένου Χρηματιστηρίου – θα΄πρεπε να συνειδητοποιηθεί ότι μειώνει τα περιθώρια για μας τους ίδιους. Η Greece fatigue, η κόπωση των άλλων με την Ελλάδα και τα προβλήματά της, με το Ελληνικό πολιτικό σύστημα και τις ανεπάρκειες του, αποτελεί για μας το βασικό πλέον πρόβλημα.
Και, κατά έναν παράξενα τραγικό τρόπο, η συγκυρία κινδυνεύει να "ξεφύγει" για την Κυβέρνηση Τσίπρα ακριβώς την ώρα που οι άκριες μαζεύονταν και κάτι πήγαινε να προχωρήσει. Στο έκτακτο Eurogroup που (θυμηθείτε!) γίνεται έναν χρόνο ακριβώς μετά την Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου του 2015 οπότε - με Βαρουφάκη - είχε τεθεί στους "εταίρους" ευθέως το μείζον ζήτημα ελάφρυνσης του χρέους, ναι μεν κύριο αντικείμενο περί Ελλάδος θα είναι Ασφαλιστικό και δημοσιονομικό κενό 2016-17 (και η αδιέξοδη υπόσχεση/τάξιμο για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018...) όμως στο παρασκήνιο θα είναι έτοιμο προς παρουσίαση ένα σχέδιο για αληθινή, ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους.
Ναι, μέσα από ένα πολύπλοκο σύστημα πιέσεων και μοχλών ΔΝΤ και ΕΜΣ και χωρών σαν την Ιταλία, το περίγραμμα μιας αναδιάταξης του χρέους μέσω επιμήκυνσης 70 ετών, μαζί και παγώματος επιτοκίων, θα οδηγούσε σε μείωση της παρούσας αξίας του χρέους περισσότερο κι από το μισό. Πλην αν... "καούμε".
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 11/2/2016
Αναζητήσαμε την περασμένη Πέμπτη 28/1 κάποια στοιχεία αισιοδοξίας μην και προχωρήσει κάπως η συζήτηση σ' αυτήν την δυσάρεστη στροφή των πραγμάτων. Με την Κυβέρνηση Τσίπρα να έχει χάσει τον έλεγχο του κοινωνικού κλίματος - αγρότες, "γραβάτες", ήδη ακόμη και δικαστές, πάντως δημόσιοι υπάλληλοι μόλις ευεργετηθέντες... - και με την Τρόϊκα/Κουαρτέτο να βρίσκεται πάλιν επί σκηνής, πιεστικά.
Μάλιστα, σε αυτήν την απόπειρα - ότι δηλαδή "το παιχνίδι βγαίνει" - αυτό-στρατολογήθηκε πάλι στο κλείσιμο της βδομάδας ο Γιάννης Στουρνάρας, επανερχόμενος στο ότι το β΄ 6μηνο της χρονιάς μπορεί να καταγραφεί η πολυπόθητη/πολυϋπεσχημένη ανάκαμψη. Με μια σειρά βέβαια από όρους: πολιτική σταθερότητα, προώθηση του δύσκολου γυμνάσματος των "κόκκινων δανείων", ολοκλήρωση χωρίς χρονοτριβή (και χωρίς εκτροχιαστικές) της τωρινής αξιολόγησης.
Όμως, ακριβώς αυτές τις ημέρες ήρθαν δυο τοποθετήσεις για τον πυρήνα του Ασφαλιστικού - που παραμένει εκείνο που φέρνει το τωρινό αδιέξοδο - και σε υποχρεώνουν να δεις κατάματα την πηγή του προβλήματος. Αν δεν το κάνεις, απλώς μεταθέτεις "πολιτικά" την συζήτηση. (Όχι πως οι "εταίροι" της Ελλάδας δεν θα μπορούσαν να το επιλέξουν, αυτό ακριβώς, για μιαν ακόμη φορά. Δηλαδή να επιτρέψουν/να δεχθούν ένα "Ασφαλιστικό λάϊτ", με αντίστοιχα λάιτ προσέγγιση - δηλαδή παραπομπή σε διαπραγματευτικές καλένδες... - στην υπόθεση του χρέους). Και η πολιτική μετάθεση, αυτό έχει αποδειχθεί από πολλές φορές έως τώρα, επαναφέρει το θέμα χειρότερα.
Πρώτη τοποθέτηση, εκείνη του Αντώνη Καρακούση στο "ΒΗΜΑ". Το οποίο μετά από αρκετές εβδομάδες αναζητήσεων γραμμής, σαν να καταλήγει σε κάποια θέση. Ξεκινά ο Καρακούσης με την πραγματικότητα ότι στην 15ετία 2001-2015 ο Προϋπολογισμός επιχορήγησε τις συντάξεις με 217 δις δηλαδή δέσμευε ετησίως πάνω από 14 δις ευρώ γι αυτόν τον σκοπό. (Το 2009 που ξεκίνησε η πρόδηλη κρίση, δαπανήθηκαν - συνολικά - για συντάξεις 33 δις. το 2015 είχαμε πέσει μόλις στα 28,6 δις, παρά την μια ντουζίνα μειώσεις! Η εξήγηση του φαινομενικού παραδόξου βρίσκεται στις αφειδείς πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, συν στην επικέντρωση των μειώσεων στις άνω των 1000 ευρώ συντάξεις). Πού μας έφτασε αυτό; Σε συντάξεις που σήμερα ξεπερνούν τους μισθούς του μη-προστατευμένου, τμήματος των εργαζομένων. Πολύ περισσότερο, ξεπερνούν τους μισθούς των νέων. Λέει, λιγάκι μελοδραματικά αλλά σωστά ο Καρακούσης: "Με τους νέους αποκλεισμένους και περιθωριοποιημένους η Ελλάδα δεν έχει σωτηρία. Θα φθίνει και κάποια στιγμή θα σβήσει". Πρόταση; "Η μείωση των συντάξεων είναι η μόνη ικανή επιλογή".
H άλλη τοποθέτηση είναι εκείνη του Αλέκου Παπαδόπουλου στην "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ". Εκείνος σημειώνει ότι το 2015 "βγήκε" με δημοσιονομικό μεν έλλειμμα 3,4 δις ευρώ (έναντι στόχου 100 εκατομμυρίων), με πρωτογενές δε πλεόνασμα δε 2,3 δις (έναντι στόχου 5,8 δις). Εγκαλεί όσους - και ετούτη η στήλη στους εγκαλούμενους - θεωρήσαμε θετική αυτή την προσγείωση των απαιτήσεων πλεονάσματος, καθώς επαναφέρει την άποψη ότι άμα δεν "σπάσει" η δυναμική του χρέους, πράγμα που μόνο με επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων επιτυγχάνεται, θα μένουμε για πάντα εκτός αγορών (και μόνον άμα βρεθούμε στις αγορές θα χαλαρώσουν αληθινά τα πράγματα - ακόμη και η κοινωνική πολιτική). Κυρίως όμως, θυμίζει ότι το 2015 θα έκλεινε ακόμη πιο δυσάρεστα αν δεν είχαμε τον Δεκέμβρη ένα +950 εκατ. ευρώ λόγω μείωσης των επιστροφών φόρων (=επαναφοράς της πρακτικής των arrears, κατά 450 εκατομμύρια), συν αύξησης των εισπράξεων του ΠΔΕ λόγω Βρυξελλών. ..
Αυτά, συν η αβεβαιότητα ως προς την επίτευξη ρυθμών μεγέθυνσης για το 2016 αλλά και η βασανιστική καθυστέρηση των "οφειλόμενων" επιστροφών των κερδών της ΕΚΤ και των Ευρωπαϊκών Κεντρικών Τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που είχαν αγορασθεί μπιρ παρά (στο 30-40% της ονομαστικής τους αξίας) πριν το 2012 και δεν κουρεύτηκαν με το PSI, μας εγκαθιστούν στην ζώνη του λυκόφωτος για τα δημοσιονομικά.
"Πρέπει να βγει η χρονιά φέτος", είναι το εγερτήριο του Αλέκου . Γι αυτό και προτείνει - ευθέως - 8,5% μείωση της δαπάνης της Γενικής Κυβέρνησης (δηλαδή των 29,5 δις ευρώ των συντάξεων, των κάπου 9 δις άλλων συνταξιοδοτικών βοηθημάτων και της κατά 21,5 δις μισθοδοσίας Γενικής Κυβέρνησης (wage bill). Αυτά, "χωρίς αδικίες και κομματικές πονηρίες, πελατειακού χαρακτήρα". Από κει και πέρα, ειδικά για το Ασφαλιστικό, να κλειστούν Κυβερνητικοί και παραγωγικές τάξεις "και να συνεδριάζουν αδιακόπως όπως στο πετυχημένο ιστορικό πείραμα της δεκαετής του ΄90 στην Ισπανία που έδωσε το Pacto de Toledo".
Καταγράφουμε τις εκκλήσεις. Την ώρα που το άλλο μεγάλο μέτωπο - του Προσφυγικού - κλονίζει την σταθερότητα, βίαια.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 4/2/2016
Για μιαν ακόμη φορά - με την προσφιλή μας Τρόικα πάλιν ανάμεσά μας, αφού ήδη ανάμεσά μας στήθηκε ακραία αντιπαραθετικότητα από τον παρθενικό σκυλοκαυγά Τσίπρα/Μητσοτάκη, στην Βουλή μέχρι τα μπλόκα των τρακτέρ ή τις διαδηλώσεις "της γραβάτας" - έχουμε βγει στο καραούλι να συλλάβουμε αισιοδοξία. Ώστε να τροφοδοτηθεί το απλοϊκούτσικο εκείνο "η οικονομία είναι προπαντός ψυχολογία".
Με την λογική του Χότζα, που θέλει να χειροτερεύεις πρώτα μια κατάσταση (βάλε μέσα την αγελάδα, βάλε και το γαϊδούρι, φέρε και την κατσίκα, άντε και την κότα...) , ύστερα να την βελτιώσεις λιγάκι , οπότε απόλυτη αγαλλίαση (βγάλε την κότα, δες πόσο καλύτερα είναι!) , ζούμε αυτόν τον καιρό την ανταλλαγή εκτιμήσεων για τους ρυθμούς ανάπτυξης. Τελευταίο σκαλοπάτι, η εκτίμηση Στουρνάρα ότι το 2015 τελικά δεν θα κλείσει "ίσια βάρκα, ίσια νερά" όπως ήταν η εκτίμηση που έχει περιληφθεί στον Προϋπολογισμό 2016 (ενώ κινδύνευε να πάει κάτω από -2%), αλλά θα πάει σ' ενα -0,2%. Ενώ το ενδεχόμενο - 1,3% για το 2016 μετά από αρνητικούς ρυθμούς το α΄ 6μηνο του 206 (θα αρκούσε το επιβαρυντικό carry-over του 2015), θα μπορούσε να περάσει σε θετικό έδαφος το β΄ 6μηνο - υπό σειρά όμως προϋποθέσεων. Ενδιαφέρον ότι η τοποθέτηση Στουρνάρα είναι θετικότερη από τις προβλέψεις του ΙΟΒΕ που μιλούσε, εντελώς πρόσφατα, για -0,5% για το 2015 και για -1% έως -1,5% για το 2016. Την ίδια στιγμή, στο 2ο Ναυτιλιακό Συνέδριο της "Ν", ο Γιώργος Σταθάκης έπαιρνε την ευκαιρία για να πει ότι η "Ελληνική οικονομία καταγράφει μηδενική ύφεση οπότε εκ των πραγμάτων το 2016 θα σημειώσει σημαντικό ρυθμό ανάπτυξης".
Δικαίως θα μας εγκαλέσει ο αναγνώστης ότι τέτοιες διαφορές είναι μικρές. Οριακές, άμα συγκρίνει κανείς με τους φόβους/τις απειλές για άνω του -4% μέσα στην κρίση. Έρχεται όμως στην επιφάνεια, ειδικά τώρα, η συζήτηση αυτή επειδή γίνεται στα πλαίσια της διαπραγμάτευσης/συζήτησης με την Τρόικα για το review, την πολύκροτη αξιολόγηση. Όπου η Κυβέρνηση ελπίζει, νομίζει, προσδοκά να "διώξει από πάνω της" το φάσμα του δημοσιονομικού κενού με βάση αυτά τα ποσοστά μεγέθυνση της οικονομίας. Ακόμη και το διαβόητα 1,8 δις ευρώ που πρέπει να καλυφθούν από την ασφαλιστική διόρθωση ("μεταρρύθμιση" αν επιμένετε), έτσι που φεύγουν ήδη προς τα 2,25 δις, ελπίζεται να πέσουν σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα με την επίκληση μιας πολύ πιο ρηχής ύφεσης.
Δεν ξέρουμε αν αυτό θα βγει πέρα με την Τρόικα - ίσως να είχε μεγαλυτερη πέραση άμα το πράγμα ανέβει μέχρι το Eurogroup. Όμως... για την ώρα το πάνω επίπεδο αρνείται να πει οτιδήποτε δεν έχει περάσει την κρισάρα των τεχνικών συζητήσεων.
Πάντως τους δικούς μας, τους κυβερνητικούς, θα 'πρεπε να τους απασχολήσει ένα άλλο σύμπτωμα: γιορτάστηκε η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας από την S&P, από CCC σε Β-, αναβάθμιση που αναμενόταν αλλά μας ήρθε πιο γρήγορα. Πλην, δεν δόθηκε προσοχή στις αιτιολογήσεις της απόφασης της S&P: στηρίχτηκε στο γεγονός ότι, επιτέλους, ξεκόλλησαν οι ιδιωτικοποιήσεις, με τον ΟΛΠ να "φεύγει" με ευθύνη του ΤΑΙΠΕΔ (παρά το γεγονός ότι πάλι βρεθήκαμε με μια μόνον προσφορά, εκείνην της Cosco) και με τα Περιφερειακά Αεροδρόμιο να πηγαίνουν στην Fraport. Συν, στην προοπτική να προχωρήσει και να περάσει από την Βουλή το Ασφαλιστικό. Βλέπουμε, δηλαδή ότι δεν είναι κάποια μικρο-θεμελιώδη που πιάνουν την προσοχή του διεθνούς συστήματος. Αλλά το ξεκόλλημα από την άρνηση της κίνησης.
Αυτό επεχείρησε να αντιπαλέψει και ο Γιάννης Στουρνάρας όταν απηύθυνε την προειδοποίηση ότι, άμα τώρα πάλι μπούμε σε καθυστέρηση με την αξιολόγηση, δεν είναι μόνον πολιτικός ο κίνδυνος: υπάρχει και το φάσμα της επανάληψης του σκηνικού του 2015. Και, προσοχή! η επισήμανση Στουρνάρα ήταν ότι το β 6μηνο του 2015 και το α΄ 6μηνο του 2016 απετέλεσαν, ενιαία και αδιαίρετα θα μας επιτραπεί να προσθέσουμε, την περιοχή αυτοπαγίδευσης. Διότι μπορεί η παρανοϊκή διαπραγμάτευση Βαρουφάκη (μετά το πρώτο 2μηνο /3μηνο του 2016 που υπήρξε περίοδος χρήσιμης αφύπνισης) να μην έχει σύγκριση με τον κλεφτοπόλεμο Σαμαρά/Βενιζέλου (με τον Γκίκα Χαρδούβελη σε ρόλο αποδιοπομπαίου τράγου): όμως και των δυο περιόδων πυρήνας ήταν (α) η άρνηση της πραγματικότητας του "απέναντι", η αγνόηση της άλλης πλευράς, που απλώς δαιμονοποιείται (β) ο εναγκαλισμός με την καθυστέρηση, την χρονοτριβή, το σούρσιμο των ποδιών, (γ) το ποντάρισμα σε "ισοδύναμα" σε "κόκκινες γραμμές" και σε πολιτική διαπραγμάτευση.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 28/1/2016
Τρεις συν μια δημόσιες παρεμβάσεις των τελευταίων ημερών αποτελούν - είτε το συνειδητοποιεί, είτε όχι - το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί το, κατά δήλωσιν του κεντρικό, περιεχόμενο της παρουσίας Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός: η συνάντησή του με την Κριστίν Λαγκάρντ. Θα ήταν χρήσιμο να τις κουβαλούσε μαζί του σαν "σκονάκια", οδηγό της συζήτησή του. (Θα συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι, αφού ο Αλέξης Τσίπρας "αναδέχθηκε" το πολιτικό ρίσκο που θεωρείται ότι αποτελεί το Νταβός, ρίσκο που π.χ. δεν πήρε ούτε ο Κώστας Σημίτης ούτε ο Κώστας Καραμανλής, είναι λάθος να σταθεί στις επίσημες/οργανωμένες συναντήσεις. Δηλαδή στην συμμετοχή στο πάνελ με Σώϋμπλε/Βάλς/Ρούτε, συν στα κλεισμένα ραντεβού κορυφής. Η ουσία του Νταβός είναι άλλη: είναι, όταν έχεις την αυτοπεποίθηση του ρόλου σου, να έρχεσαι σε απρογραμμάτιστη επαφή με το παράξενο μείγμα επιχειρηματικών, πολιτικών, ακαδημαϊκών και μηντιακών "παραγόντων" που κυκλοφορεί στην διοργάνωση του WEF).
Μένοντας όμως στις επίσημες προθέσεις, οι συναντήσεις Τσίπρα έρχονται - πρώτον - λίγα 24ωρα αφότου ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, άκομψα "πλαισιούμενος" από την Κυβερνητική Εκπρόσωπο Ολγα Γεροβασίλη, εξέπεμψε ένα διπλό μήνυμα με αποδέκτη το ΔΝΤ - και την Τρόϊκα/το Eurogroup συνολικά. Αφενός ότι το ΔΝΤ γίνεται δεκτό από την Ελλάδα στην διαδικασία (τώρα, γιατί πριν τρεις-τέσσερεις βδομάδες ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας το έκανε κεντρικό ζήτημα ότι η Ελλάδα επιθυμεί διακαώς την αποχώρηση του ΔΝΤ, είναι προφανώς... άλλη ιστορία!) , πλην όμως παρακαλείται να μην κάνει διαρροές ως προς τις προθέσεις του. Αφετέρου ότι προσδοκία είναι το ΔΝΤ να μην "παίξει καθυστερήσεις" στην αξιολόγηση, καθώς το όλο Πρόγραμμα για την Ελλάδα, άμα βραδύνει να εξελιχθεί - και ήδη γράφει καθυστερήσεις - θα πάει προς εκτροχιασμό, σε αποτυχία.
Ειπωμένο κάτι τέτοιο με γνήσια - το θεωρούμε αληθινά, αυτό - αγωνία από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, έρχεται βέβαια σε λειτουργική αντίθεση με την άλλη πρωθυπουργική τοποθέτηση: κόκκινες γραμμές στο Ασφαλιστικό συν προαναγγελία σκληρής διαπραγμάτευσης. Κυρίως όμως, αποτυπώνει την αίσθηση αδιεξόδου που - πάλι! - δημιουργείται. Την αίσθηση αυτή, περιέγραφε - κι αυτή είναι η δεύτερη παρέμβαση - ο Αλέκος Παπαδόπουλος με ιδιαίτερα έντονο τρόπο σε αρθρογραφία του στο "Κεφάλαιο". Όπου συνέδεε το Ασφαλιστικό με το δημοσιονομικό κενό που (επαν)εμφανίζεται αλλά και με το Μεσοπρόθεσμο το οποίο οφείλει να συζητηθεί, συμφωνηθεί και ψηφισθεί μέσα στο πρώτο 6μηνο του 2016, φέρνοντας έτσι σε ακόμη πιο πρόδηλη αντιπαράθεση τον επικρατούντα στην Ελλάδα λόγο της χρονοτριβής και της "ευκολίας" (και της αρνήσεως κάθε συναίνεσης από την αντιπολίτευση, θα προσθέταμε) με την πραγματικότητα του Προγράμματος Προσαρμογής.
Ανάλογες επισημάνσεις - αν και πιο καλυμμένα - έχει κάνει δυο φορές μέσα σε λίγες ημέρες - και ο Γιάννης Στουρνάρας, ως Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, άρα με "υποχρέωση διακριτικότητας", και στην συνέντευξή του στις "ΙΣΤΟΡΙΕΣ" Αλέξη Παπαχελά και στην παρουσίαση του βιβλίου "A Financial Crisis Manual - Reflections and the Road Ahead". Αυτή είναι η τρίτη παρέμβαση που καλό θα έκανε να αποκωδικοποιήσει ο Αλέξης Τσίπρας. Προσεκτικά! Την οποία παρέμβαση Στουρνάρα με λαμπρή επικοινωνιακότητα - στις ίδιες "ΙΣΤΟΡΙΕΣ" - επεδίωξε να διεμβολίσει ο Γιάνης Βαρουφάκης. Ο οποίος έχει τέτοια λάμψη στα μάτια του όταν λέει το δικό του αφήγημα, ώστε να πείθει ότι (εκείνος τουλάχιστον) το πιστεύει. Οπότε... η πραγματική πραγματικότητα, ας βολευθεί όπως μπορεί!
Η τέταρτη, είναι λίγο πιο απροσδόκητη: πρόκειται για την συνάντηση του Προκόπη Παυλόπουλου, Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας θυμίζουμε, με τον Διοικητή της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι στην Φρανκφούρτη. Έχοντας μόλις επιστρέψει απο επίσημη επίσκεψη στην Μόσχα και ολοκληρώνοντας αντίστοιχο ταξίδι στην Γερμανία, ο Παυλόπουλος βρέθηκε στην Φρανκφούρτη σε μια έμμεση ανάδειξη της κεντρικότητας του ρόλου που διαδραμάτισε η ΕΚΤ (και ο Μάριο Ντράγκι προσωπικά, κινούμενος στο απώτατο όριο των αρμοδιοτήτων του) στο να μην βουλιάξει ηρωϊκά το πλοίον "η Ελλάς" τις ημέρες των βαρουφακισμών, του Νομισματοκοπείου κλπ., το περασμένο καλοκαίρι. Αυτά είναι παλιές ιστορίες - όμως η Φρανκφούρτη κινδυνεύει να βρεθεί και πάλι στο πηδάλιο των πραγμάτων όσον αφορά την Ελλάδα αν η πρακτική της σκληρής διαπραγμάτευσης επαναβαρουφακίσει τα πράγματα.
Συναντώντας την κυρία Λαγκάρντ στο Νταβός, ο Αλέξης Τσίπρας σ' αυτήν την περιβάλλουσα θα κινηθεί - είτε το συνειδητοποιεί, είτε όχι. Ό,τι κι αν "επικοινωνηθεί" ύστερα προς εμάς εδώ, πίσω. Α, ναι, θα συναντηθεί και με τον Μάριο Ντράγκι...
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 21/1/2016.
Κατά έναν παράδοξο τρόπο, είναι σχεδόν ευτύχημα που - αμέσως μετά την ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της Ν.Δ., δηλαδή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, με προδιαγραφόμενη από παντού φάση "σκληρού ροκ" - το πρώτο μέτωπο που ανοίγει στην αντιπαράθεση του νέου διπολισμού που υπόσχεται/απειλεί να εγκατασταθεί πάλιν ανάμεσά μας είναι εκείνο των Σκουριών/του χρυσού στην Χαλκιδική. Και όχι, ας πούμε, εκείνο του Ασφαλιστικού. Ή, ακόμη περισσότερο, εκείνο της συνάντησης πολλών μετώπων- Αγροτικού, αγροτικού, "νέου" δημοσιονομικού κενού, προβλημάτων στην αξιολόγηση/review - που αφήνουν να φανεί άμεση προοπτική μιας (ακόμη) τέλειας καταιγίδας. Ακριβώς την στιγμή που θαρρούσαμε ότι πηγαίνουμε σε ήρεμα, πάντως προβλεπτά νερά.
[Εδώ, μια παρένθεση. Καλό θα ήταν όσοι ακούν πολιτική, και μάλιστα όσοι κατά την αναμενόμενη φορά των πραγμάτων θα την ασκούν τους μήνες που έρχονται, όμως και όσοι προσπαθούν να καταλάβουν πώς θα κινηθούν τα πράγματα, να έχουν δει και ξαναδεί - καλύτερα: να κατεβάσουν στο κομπιούτερ τους για να την βλέπουν κάθε τόσο, ξανά και ξανά... - την συνέντευξη του Γιάννη Στουρνάρα στον Αλέξη Παπαχελά. Για όσα, εξαιρετικά συγκρατημένα και προσεκτικά, επαναφέρει στην μνήμη για το τι και πώς συνέβη το 2015, καθώς και τι δεν συνέβη και γιατί. Αλλά και για τις, ακόμη πιο συγκρατημένες και προσεκτικές, υποθήκες του όχι τόσο ως Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος όσο ως sherpa των τελευταίων τριών χρόνων, για το πού θα το πάμε τώρα το πράγμα. Με το Ασφαλιστικό, πρώτο σταθμό απλώς].
Γιατί να λέμε πως είναι σχεδόν ευτύχημα ότι η αντιπαράθεση της νέας ηγεσίας της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με την Κυβέρνηση αρχίζει από τις Σκουριές; Επειδή, πρώτον, οι συνθήκες ανάδειξης του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και το είδος υποδοχής που έτυχε τον στρέφει προς μια λογική κόντρας, αντιπαράθεσης. Μπορεί, λοιπόν, η στάση που διαμόρφωσε ο κυβερνών ΣΥΡΙΖΑ - πρώτα με Λαφαζάνη, θυμηθείτε, τώρα με Σκουρλέτη - στο θέμα της "Ελληνικός Χρυσός" να είναι αρνητική. να υπόσχεται απώλεια θέσεων εργασίας και παραγωγής. να δίνει όσο γίνεται αρνητικότερα σήματα προς τα έξω όσον αφορά το περίεργο εκείνο που λέγεται "επενδύσεις", σε μια στιγμή που η χώρα την έχει απελπιστικά ανάγκη. Όμως, η υπόθεση των Σκουριών είναι, εν τέλει, εντοπισμένη συγκεκριμένη. Η δε Καναδέζικη Eldorado Gold, έχοντας αληθινά επενδύσει, δηλαδή πακτώσει στην Ελληνική γη εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια (πόσα ακριβώς είναι άλλη ιστορία) δεν θα "φύγει", αληθινά φύγει, τόσο εύκολα. Στοιχηματίζουμε ότι θα ζήσουμε ένα δυσάρεστο σκηνικό "μαχητικής διαπραγμάτευσης"/hardball με την Κυβέρνηση. Στο βάθος του χρόνου "κάπως" θα προχωρήσει το πράγμα. 'Άλλωστε οι Σκουριές είναι μόνον το ένα μέτωπο: υπάρχει και η Ολυμπιάδα, το Στρατόνι, στο βάθος Θράκη...
Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο που υπόθεση του χρυσού επεβίωσε από άλλες δύο, πολυετείς, φάσεις: TVX Gold, European Goldfields, θυμηθείτε! Με τότε αντίθετη πολύ ευρύτερη και πολιτική και κοινωνική άρνηση. Με το σεβαστόν κλπ. Συμβούλιον της Επικρατείας όσο γίνεται πιο αρνητικό: μόλις τώρα, τελευταία, "προσγειώθηκε" σε μια μετριοπαθή θέση.
Για όλους αυτούς τους λόγους, ,θαρρούμε ότι η υπόθεση του χρυσού ναι μεν δίνει τώρα την ευκαιρία στην Αντιπολίτευση - και ιδίως στην ηγεσία Μητσοτάκη - να υψώσει τους τόνους, όμως χωρίς να σπάει τα αληθινά κρύσταλλα. Ποια είναι αυτά; Ασφαλώς σε πρώτη φάση, που όμως απέχει ελάχιστα, βρίσκεται το Ασφαλιστικό. Όπου η νέα ηγεσία της ΝΔ έχει μπροστά της την μεγάλη (και επικίνδυνη) πρόκληση προς την οποία πολλοί την κεντρίζουν: να στήσει ένα σκηνικό γενικής άρνησης, καταγγελίας, "δεν θα ψηφίσουμε ούτε ένα άρθρο" κλπ. Και τούτο σ' ένα ζήτημα που ασφαλώς θα πονέσει, θα πονέσει πολλούς και πολύ! Υπάρχει μάλιστα και η άλλη προτροπή προς Μητσοτάκη, να καταθέσει "δικό του σχέδιο" για το Ασφαλιστικό, ώστε όταν θα φθάσει το πράγμα στην Βουλή - και αφού θα έχουν έρθει στο προσκήνιο και οι τοποθετήσεις της Τρόικας - να έχει το έρεισμα για θεμελιωμένη αρνητική ψήφο.
Θεωρούμε ότι μια τέτοια στάση, θα ρίζωνε εξαρχής την "εποχή Μητσοτάκη" σε αντανακλαστικά βαθιού, βαθύτερου παρελθόντος. Η τιμημένη πρακτική της αντιπολιτευτικότητας Αντρέα προς Κωνσταντίνο Καραμανλή, Κώστα Μητσοτάκη προς Αντρέα, και τώρα πιο πρόσφατα Σαμαρά προς ΓΑΠ, ΣΥΡΙΖΑ προς Σαμαρά/Βενιζέλο έχει δημιουργήσει μια κανονικότητα αρνητικής πολιτικής συμπεριφοράς. Το Ασφαλιστικό δεν επιτρέπει τέτοια στάση. Η συνολική απόλυτη καταιγίδα, στο βάθος, ακόμη λιγότερο.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 14/1/2016
Έχει εισπραχθεί στην επικαιρότητα - η οποία πάει να ηρεμήσει καθώς πορευόμαστε προς τις γιορτές, έφυγε και η τεχνητή αναταραχή με τις εσωκομματικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας - ως παράδοξο. Όμως παράδοξο δεν είναι.
Σε τι αναφερόμαστε; Στο μέτωπο με το ΔΝΤ που επέλεξε να ξανανοίξει, λίγο αφότου έκλεισε, αφού πρώτα άνοιξε - με άγαρμπη πρωτοβουλία της Ελληνικής πλευράς/του Αλέξη Τσίπρα προσωπικά. Το πρώτο άνοιγμα του εν λόγω μετώπου, θυμίζουμε, έφερε τον Έλληνα Πρωθυπουργό (αυτό είναι ο Τσίπρας υπό την τρέχουσα ιδιότητά του: όχι αναλυτής ή αρχηγός ενός κόμματος, αλλά Πρωθυπουργός μιας χώρας την οποία οδήγησε - σύμφωνα με τον ίδιο! - στο χείλος ενός βαράθρου, από το οποίο πήρε το κόστος, το βαρύ πολιτικό κόστος, να την ανασύρει την τελευταία στιγμή) αντιμέτωπο με το Βερολίνο/τον Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε που λατρεύουμε να μισούμε, αλλά και με τις Βρυξέλλες/τον Πιερ Μοσκοβισί που μάθαμε να ινδαλματοποιούμε. Ύστερα, το μέτωπο κατά ΔΝΤ απεσύρθη αδόξως.
Ήρθε όμως πάλι στο προσκήνιο μέσα από συνέντευξη-που-δεν-ήταν-ακριβώς-συνέντευξη Τσίπρα προς τους Financial Times, όπου τέθηκε το ζήτημα της αποχώρησης του Ταμείου από το Ελληνικό Πρόγραμμα. Με το επιχείρημα (εξαιρετικού Ευρωπαϊσμού! ο Βαγγέλης Βενιζέλος ή /και ο Αντώνης Σαμαράς θα ζήλευαν...) ότι η Ευρωπαϊκή ενοποίηση έχει αρκετά προχωρήσει, ώστε "να μπορεί η Ευρώπη να ρυθμίζει μόνη τα του οίκου της". Αυτήν την φορά οι Σώϋμπλε του κόσμου τούτου δεν απήντησαν - είναι βλέπετε και εορταστική περίοδος, διακοπές, the milk of human kindness κλπ. Όμως το ίδιο το Ταμείο υπενθύμισε ότι μπορεί η Ελλάδα οποτεδήποτε να ζητήσει την δική του λειτουργική αποχώρηση - αφού βέβαια αποπληρώσει όσα το Ταμείο έχει δανείσει στην χώρα, ή (θα λέγαμε εμείς) αφού βάλει τους Ευρωπαίους να καλύψουν τα κάποια 50αριά δις ευρώ, ψιλολόγια! - και να μείνει μόνο στον ρόλο της τεχνικής βοήθειας. Που την προβλέπει ούτως ή άλλως ο κεντρικός δανεισμός του Προγράμματος, από τον ESM/ τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό.
Γιατί θεωρούμε παράδοξο την εκ νέου ανακίνηση του θέματος ΔΝΤ; Γιατί την ίδια στιγμή, από την Κυβέρνηση υπάρχει επίσπευση της συμμόρφωσης προς το Πρόγραμμα Προσαρμογής (το Μνημόνιο 3, δηλαδή). Πώς αυτό; Όχι μόνον με τις στοχευμένες διαρροές περί υποβολής του σχήματος για το Ασφαλιστικό μέσα στον Ιανουάριο - στοίχημα που θα'ναι "μικρό" ή "μεσαίο" Ασφαλιστικό, να μας πηγαίνει 5-10 χρόνια παρακάτω: ριζική λύση για το Ασφαλιστικό δεν αντέχεται - αλλά και με την έμπρακτη επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων
Ήδη είχαμε την ολοκλήρωση των διαδικασιών για τα 14 Περιφερειακά Αεροδρόμια, που έκαναν την καρδιά του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρ. Σπίρτζη να σπαράξει, αλλά την υπογραφή του να τίθεται φαρδιά-πλατειά. Έγινε και η υποβολή της πρότασης COSCO για την εξαγορά του ΟΛΠ, όσο κι αν επιχειρήθηκε απο τον επίσης ευαίσθητο Θοδωρή Δρίτσα, τον Εμπορικής Ναυτιλίας και Πειραιά, να ψαλιδιστεί η σχετική παραχώρηση για να φύγουν από μόνοι τους οι επικατάρατοι διεκδικητές. Παραπέρα φαίνεται ότι διασώζεται ως project όχι μόνο ο Αστέρας Βουλιαγμένης (που πήγαινε να εγκαταλειφθεί), ή η υπόθεση των σιδηροδρόμων (όθεν και οι σχετικές απεργιακές κινητοποιήσεις), αλλά και η τελείως εμβληματική υπόθεση του Ελληνικού, που κι αυτή ακούγεται πρόθεση του ΤΑΙΠΕΘ να ξαναστηθεί στα πόδια της.
(Και όχι μόνον αυτό. Αλλά, όπως ήδη λέγαμε προ ημερών , έρχεται ο Στέργιος Πιτσιόλας του ΤΑΙΠΕΔ κι ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας (Πρωθυπουργός, θυμίζουμε) να στηρίξουν την κινητικότητα με δημόσιες τοποθετήσεις τους). Α, ναι, και τρέχει και το Αεροδρόμιο του Καστελλίου, greenfield project αυτό.
Γιατί όμως λέμε ότι αυτό το φαινομενικό παράδοξο ... δεν είναι παράδοξο; Διότι είναι "λογικό" το ΔΝΤ να ξορκίζεται/να σπρώχνεται προς τα έξω καθώς η δική του όχι αυστηρότητα, αλλά η τάση του να μετράει τα κουκιά "βαραίνει αφόρητα στο Ασφαλιστικό". Άμα η κομβικής σημασίας αυτή υπόθεση μπαλαμουτιαστεί - συγγνώμην για την λαϊκή διατύπωση, αλλά ταιριάζει! - και συνεπώς οι Ευρωπαίοι επιλέξουν κάπου εκεί να κλείσει η διαβόητη αξιολόγηση, κι ύστερα ανοίξει - ΑΝΟΙΞΕΙ απλώς - η συζήτηση για το Ελληνικό χρέος και την διαρρύθμιση/αναδιάταξη/ελάφρυνσή του - που όλοι πια το ξέρουμε, είναι προϋπόθεση παραμονής του ΔΝΤ στο Πρόγραμμα -, τότε θα μπορεί η εν λόγω συζήτηση να σέρνεται και να σέρνεται και να σέρνεται. Από Χριστούγεννα σε Πάσχα, από Πάσχα σε Χριστούγεννα.
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 24/12/2015
Τα γεγονότα που αναφέρουμε σ' αυτό το σημείωμα πάνε πίσω, αρκετές μέρες - φεύγει κι ο χρόνος γρήγορα αυτόν τον καιρό! Όμως θαρρούμε πως δείχνουν κάτι που "πρέπει" να έχει καταγραφεί. Λοιπόν:
Είναι εν τέλει άδικο, πάντως άσπλαχνο να κατηγορείται και να διακωμωδείται ο Ευάγγελος Αποστόλου, υπουργός Γεωργίας για την τροπολογία που εισήγαγε ώστε να νομοθετηθεί η "ανάκτηση" των 320 εκατομμυρίων ευρώ. Ποσού με τo οποίo είχε φιλοδωρηθεί προεκλογικά ο αγροτικός κόσμος της χώρας ("αντισταθμιστικές εισφορές ΕΛΓΑ") από τον Σωτήρη Χατζηγάκη, υπουργό Γεωργίας επί ΝΔ και γνώστη του Θεσσαλικού κάμπου και της διαμαρτυρίας με τρακτέρ.
Η ανάκτηση των χρημάτων αυτών - σαγονιά, καθώς προβλεπόταν να παρακρατηθεί μέσω των μελλοντικών αγροτικών επιδοτήσεων! - μας επιβάλλεται, επειδή οι Κοινοτικοί έλεγχοι και η επισφράγισή τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο της ΕΕ, κατέδειξαν ότι οι εν λόγω "αντισταθμιστικές εισφορές" κατεβλήθησαν παρανόμως. Aποτελούν δηλαδή παράνομες εθνικές επιδοτήσεις. Ο ίδιος κ. Αποστόλου, αφοπλιστικός, είχε εξηγήσει - σωστά, σωστότατα - ότι η σημερινή Κυβέρνηση έχει κληρονομήσει λόγω κακοδιαχείρισης προηγούμενων Κυβερνήσεων κοντά 1,5 δις σε καταλογισμούς και γύρευε πόσες δημοσιονομικές διορθώσεις αναλόγου τύπου. Με μεγάλη ευθύνη, δε, ζήτησε από την Αντιπολίτευση (και μάλιστα όσους συμβαίνει να έχουν κυβερνήσει) να αναδεχθούν τις ευθύνες τους, και - κυρίως - "να μην επιδεικνύουν συμπεριφορά αντιδραστική".
Πού το πρόβλημα με τον καλό κ Αποστόλου; Ότι παρευθύς ως το έπραξε αυτό, εξήγησε ότι "ενόσω είμαι υπουργός, και ενόσω υπάρχει Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα υπάρξουν ανακτήσεις". Διευκρινίζοντας, δε, ότι η κατάθεση/ψήφιση της εν λόγω τροπολογίας είναι αναγκαία - "στάχτη στα μάτια" λεγόταν αυτό σε παλαιές, αθωότερες εποχές... - γιατί αλλιώς το σχετικό ποσό θα καταβληθεί στην ΕΕ ως πρόστιμο από την Ελληνική Δημοκρατία. Άσε που θα μπλέξουμε και με Ευρωπαϊκό Δικαστήριο...
Γιατί όμως ισχυριζόμαστε ότι είναι άδικο, πάντως άσπλαχνο να κατηγορείται ο (πρώτος βουλευτής Αριστεράς από Εύβοια, γεωπόνος, Αγροτικάριος) Ευ. Αποστόλου; Επειδή την ίδια - μα την ακριβώς ίδια! - στιγμή, η πολύ κεντρικότερη πολιτική σκηνή έκανε το ίδιο - μα ακριβώς το ίδιο! - π.χ. στο θεμελιώδες μέτωπο του Ασφαλιστικού. Εδώ, η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός, με την πρωτοβουλία του να συγκληθεί Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών, ζήτησε να υπάρξει διάλογος/συνεννόηση/συναίνεση στο μέτωπο αυτό για "εθνική κόκκινη γραμμή" με την λογική "καμιά (περαιτέρω) περικοπή στις συντάξεις".
"Ωραία", θα σκεφθείς φίλε αναγνώστη. Ε, λάθος θα έχεις σκεφθεί! Διότι η σημερινή Κυβέρνηση έχει διαπραγματευθεί και συμφωνήσει με τους "εταίρους" το καλοκαίρι, έχει δε ψηφίσει ως αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης 1% του ΑΕΠ (κάτι σαν 1,8 δις ευρώ) ως περικοπή του κόστους του Ασφαλιστικού στον Προϋπολογισμό του 2016 - α, ναι, και τον έχει ήδη ψηφισμένο αυτό τον Προϋπολογισμό! Συν, ένα 0,25% του ΑΕΠ για την φετινή χρονιά. Αυτής της τάξεως ποσά δεν βγαίνουν με μαγικά (Ούτε θα'βγαιναν, έστω κατά το ένα τέταρτο ή το ένα τρίτο, με αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, όπως είναι το όνειρο Κατρούγκαλου/Τσακαλώτου που ήδη αποκρούεται από τους Τροϊκανούς). Βγαίνουν μόνο με μειώσεις συντάξεων. Ποιες; Πόσες; Ποιών οι περικοπές; Πώς; Αυτά συζητιούνται. Όμως μειώσεις θα υπάρξουν. Το ξέρουμε όλοι. Το φοβούνται όλοι. Προς λοιπόν τι η στάχτη στα μάτια, δια της "εθνικής κόκκινης γραμμής";
Αλλά και η Αντιπολίτευση - Αξιωματική και ελάσσων (πάντως Πασόκοι και Ποταμίσιοι) έσπευσαν να αρνηθούν κάθε υποψία περί συμφωνίας τους σε μειώσεις συντάξεων - χωρίς πολλή συζήτηση για το "ποιες; πόσο; πώς;" και άλλα σχετικά. Το ότι είχαν ήδη ψηφίσει την απόφαση βάσης για 1+0,25% του ΑΕΠ μείωση του κόστους των συντάξεων, ουδόλως τους συνεκίνησε...
Βέβαια, θα πει κανείς, όταν σε θέμα βαρύτατων διεθνών σχέσεων έχουμε την παράξενη εκείνη ανταλλαγή των διαβόητων tweets μεταξύ Αλέξη Τσίπρα και Αχμέτ Νταβούτογλου (με αφορμή την κατάρριψη Ρωσικού μαχητικού από τους Τούρκους) για τις παραβιάσεις στο Αιγαίο. όταν τα tweets Τσίπρα αποσύρονται (από την αγγλική εκδοχή τους) . κυρίως όμως όταν ο Αλέκος Φλαμπουράρης μας το "εξήγησε" λέγοντας ότι τα τιτιβίσματα Τσίπρα "κατέβηκαν, γιατί εκπλήρωσαν το ρόλο τους", όταν λοιπόν σ' αυτής της τάξεως ζητήματα παίζουμε έτσι με την πραγματικότητα, προς τι να μιλάμε για οτιδήποτε άλλο;
Οπότε... γιατί και να καταγγέλλεται ο καλός εκείνος Ευάγγελος Αποστόλου; Η δική του στάχτη στα μάτια/αυτάρεσκη πονηρία είναι οριακής - συγκριτικά - σημασίας, όχι;
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 7/12/2015
Να μιλήσουμε, σήμερα, για κάτι που μπορεί να ηχεί θεωρητικό - αλλά δεν είναι, καθόλου! Καθοριστικό ρόλο σε μιαν οικονομία παίζει η ασφάλεια: στις οικονομικές σχέσεις, στην δημιουργία ιστού συναλλαγών , στην σχέση ιδιωτικού με δημόσιο τομέα, στην πορεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, στην συνολική λειτουργία της οικονομίας.
Δείτε: Η "ασφάλεια των συναλλαγών" δεν είναι που πλήττεται από την ανυπαρξία στην ωραία μας χώρα γνήσιας Δικαιοσύνης, (διάρκεια των δικών σε επίπεδο αρνησιδικίας, απρόβλεπτο/"a prιciousness αποφάσεων κοκ) τόσο που οι διαδοχικές Τρόϊκες να έχουν κάνει κυλιόμενο όσο και προβλεπτό προαπαιτούμενο τηn βελτίωσή της σε όλα τα διαδοχικά Μνημόνια; Tο διαβόητο "σταθερό φορολογικό σύστημα" δεν αποτελεί μονίμως επανερχόμενο ζητούμενο, περισσότερο κι από την νομοθέτηση ευνοϊκών φορολογικών ρυθμίσεων ή απαλλαγών; H αβεβαιότητα στην πορεία της αδειοδότησης για την ίδρυση και λειτουργία κάθε λογής επιχείρησης δεν είναι στην πρώτη γραμμή, με μονίμως αναγγελλόμενη "απλούστευση των διαδικασιών", καθιέρωση fast-track, δημιουργία one-stop shop - και πάλι από την αρχή;
Όμως το πράγμα πάει πολύ πιο βαθιά απ' αυτά τα γνωστά και μονίμως διεκτραγωδούμενα. Δείτε δυο εντελώς φρέσκιες καταστροφές, που κάθε μια από μόνη της έχει την δυνατότητα να ξεριζώσει την ίδια την έννοια της ασφάλειας. Η πρώτη είναι ο αμέριμνος, σχεδόν χαρωπός, αφανισμός των ιθαγενών μετόχων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών μετά την ... επιτυχία της ανακεφαλαιοποίησής τους. (Είχε, βέβαια, προηγηθεί ανάλογη μοίρα των μετόχων της Αγροτικής και του ΤΤ, εκείνοι όμως ήταν λιγότεροι οπότε λειτούργησε γι αυτούς η λογική: "Άμα χτυπήσει την πόρτα του γείτονα το κακό, γύρισε πλευρό και ξανακοιμήσου". Είχε προηγηθεί και η προηγούμενη ανακεφαλαιοποίηση, η δίδυμη του 2013-14, με την χιουμοριστική διάσταση των warrants, οπότε "ουδείς αθώος και απροειδοποίητος"). Περισσότερο κι από τον Μεγάλο Χειμώνα που είχε ακολουθήσει την χρηματιστηριακή αφροσύνη των αρχών της δεκαετίας του ΄70, ύστερα πάλι την κατάρρευση του τέλους της δεκαετίας του ΄90, ετούτο το σοκ μπολιάζει με ακραία αβεβαιότητα το αντανακλαστικό της επένδυσης στην όποια εναπομένει μεσαία τάξη. Αυτό είναι κάτι που δεν "γράφει" επιφανειακά ή/και εκλογικά: χτίζει όμως συμπεριφορές. (Μαντεύουμε την σαρκαστική αντίδραση, "Μα, ποια μεσαία τάξη απέμεινε!").
Αν αυτό που μόλις είδαμε αφορά κάποιες δεκάδες, άντε εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου στην Ελλάδα του τέλους του 2015, το επόμενο αφορά κάπου ένα νοικοκυριό στα τρία - δυνητικά όμως/σε προοπτική χρόνου αφορά τους πάντες. Πρόκειται, μέσα από την βασανιστική θανάτωση της έννοιας "προσδοκία"/προοπτική" στο ασφαλιστικό σύστημα, για το ξερίζωμα της βαθύτερης αντίληψης περί ασφάλειας. Που η Ελληνική κοινωνία την είχε γνωρίσει μόνον τις τελευταίες τέσσερεις, ας πούμε, δεκαετίες. Το ξήλωμα της Κοινωνικής Ασφάλισης (προσοχή! δεν αναφερόμαστε στο πώς η Κοινωνική Ασφάλιση υπονομεύθηκε σ' όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης κι ακόμη παραπίσω: αυτή είναι μια μακρά αφήγηση, όμως λειτουργικά δεν έχει χρησιμότητα), έτσι όμως έγινε βήμα-βήμα από το 2010-11 έως τώρα, ιδίως με την επιλογή των μισοκακόμοιρων "κόκκινων γραμμών" που κάθε φορά διαψεύδονται, με κορύφωση τώρα στην προσέγγιση Κατρούγκαλου, καταλήγει στο να διαλύσει σε όλα τα στρώματα του πληθυσμού την δυνατότητα να κοιτάζει προς το μέλλον. Προνομιούχοι και απόκληροι, δημόσιοι και ιδιωτικοί, γέροντες - μεσόκοποι - νεότεροι, ήδη συνταξιούχοι και αναμένοντες την σειρά τους - όλοι λειοτριβούνται από την νέα αυτή ανασφάλεια.
Και μην νομίσετε ότι η έκλειψη της έννοιας της ασφάλειας αφορά μόνον την οικονομία. Δώστε μια σκέψη στην (υποτίθεται) λειτουργία της Αστυνομίας και Δικαιοσύνης, στο εντελώς πρόσφατο διάστημα, στην λογική "τάξη και ασφάλεια": Θυμόμαστε το περίπου λυντσάρισμα Κουμουτσάκου στα 60 μέτρα από την Βουλή μπροστά στο σιδηρόφρακτα ΜΑΤ; Αν δεν είχε εμφανιστεί μόνος του - μετά την παρέλευση του αυτόφωρου... - ο πλέον φωτογραφημένος από τους δράστες, ακόμη θα "διεξάγονταν έρευνες": αν, δε, θέλετε την έκβαση της υπόθεσης, αναμείνατε στο ακουστικό σας! Έχετε ακόμη την ηχώ από τον εκρηκτικό μηχανισμό στην πόρτα του ΣΕΒ, στην οδό Ξενοφώντος, απέναντι από την Κυπριακή Πρεσβεία; Αναμένεται η προκήρυξη για να μάθουμε... τί ήταν! Ήδη Ρουβίκωνες, μετά το περιστύλιο της Βουλής, τα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ το ΤΑΙΠΕΔ έκαναν ένα πέρασμα και στην υπερφρουρούμενη κατοικία του Γερμανού πρέσβυ .
Το "θα μάθουμε να ζούμε την ανασφάλεια" πάει να γίνει δόγμα ζωής στην Ελλάδα του 2015. Ιδεώδες έδαφος για την επιβίωση του ισχυρότερου...
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 3/12/2015
Το θέμα είναι πολύ επώδυνο για όλους όσοι το υπέστησαν, ώστε να μην χωρούν ούτε ωραιολογίες ούτε διατυπώσεις πλάκας. (Η πρώτη κατηγορία - ωραιολογίες - εκφράζεται απόλυτα με την επίσημη διατύπωση: "Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η (τρίτη: προηγήθηκε μια το 2013, μια άλλη το 2014) διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των συστημικών τραπεζών". Με την προσθήκη μάλιστα: "Δεν χρειάστηκαν παρά 5-6 δις αντί για τα 25 που είχαν προβλεφθεί". Η δεύτερη ακούγεται όλο και πιο συχνά ανάμεσα στους πικραμένους Έλληνες μετόχους των ίδιων τραπεζών: "Φέραμε για την βραδιά αυτήν την ωραία τούρτα, είναι 12.000 Πειραιώς!"). Όμως θα μας επιτραπεί να υπενθυμίσουμε στον αναγνώστη ότι αρκετές φορές στους τελευταίους μήνες, η στήλη - που δεν ειδικεύεται, δε, ούτε στα χρηματιστηριακά ούτε στα τραπεζικά... - είχε συχνά αναφερθεί στην επαπειλούμενη εξάχνωση των μετοχικών θέσεων όσων είχαν απομείνει με χαρτιά τραπεζών στα χαρτοφυλάκιά τους. Τώρα, την βλέπουμε να περιγράφεται σχεδόν με έκπληξη ως "εξαΰλωση" ή ως "αφανισμός" των μετόχων. Σ' αυτούς, και το σύνολο των Συν-Ελλήνων που μετέχουμε αναγκαστικά/χωρίς επιλογή στο "κάψιμο" αξίας 20 κάτι δις ευρώ που είχαν μπει στις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις από/μέσω ΤΧΣ - αν και, ειλικρινά, το ίδιο συνέβη και με άλλα σχεδόν τόσα που είχαν καεί προηγουμένως για ΑΤΕ και ΤΤ και ό,τι λιανοτάρι...
Θα συμφωνήσουμε πως έχει χάζι να βλέπεις πόσο δυσδιάκριτες (0,003 ευρώ έως 0,04 ευρώ) είναι οι τιμές διάθεσης των νέων τραπεζικών μετοχών, τις οποίες "σάρωσαν" τα ξένα funds συν οποίοι ιθαγενείς είχαν το μέγεθος ή/και την εξωχωριότητα για να μετάσχουν στις αυξήσεις κεφαλαίου υπό καθεστώς capital controls και απαγόρευσης/αποκλεισμού των εδώ (όχι απλώς αποθάρρυνσης , όπως είχε φανεί αρχικά...), κάνοντας έτσι κάτι σαν moyenne - αν και για τους Wasta ή και τους Paulson ή τους Ross του κόσμου τούτου, όλη κι όλη η ιστορία "Ελλάδα" είναι περισσότερο "μια ακόμη θέση". Ή πόσο βίαιο πράγμα είναι να βλέπεις ισοδύναμα αποτιμήσεων χρηματιστηριακής αξίας κάτω από 20 εκατομμύρια (Πειραιώς), 105 εκατ. (Εθνική), 145 εκατ. (Eurobank), 500 εκατ. (ενθουσιασμός! Alpha): δεν αντιστοιχούν σε κάτι πραγματικό τέτοια νούμερα, και πάλι όμως είναι ότι ένα καλό, ή μια ντουζίνα ακριβούτσικα σπίτια στο Λονδίνο! Ή τι σημαίνει το discount - 85,7%, 93%, 52% και 34,4% με το οποίο - αντίστοιχα - προτάθηκαν οι ΑΜΚ σε σχέση με το τελευταίο κλείσιμο. Ή , τέλος, η κατάληξη να έχει το ΤΧΣ, πλέον μόλις 11% και 22% της Alpha ή της Πειραιώς (έναντι 67% και για τις δυο) στα χέρια του, 33% της Εθνικής, κάτω από 3% της Eurobank. "Θα σας πάρουν τις τράπεζες!", θυμηθείτε...
Όλα αυτά δεν σημαίνουν τίποτε. Όπως τίποτε δεν σημαίνουν και οι διάφοροι λαρυγγισμοί περί διεκδίκησης ευθυνών - και μάλιστα ποινικών για τους εμπλεκόμενους π.χ. Κεφαλαιαγοράς ή ΤΧΣ, και μάλιστα Ειδικού Δικαστηρίου για τους εμπλεκόμενους πολιτικούς με κορυφαίο τον Άρχοντα της Διαπραγμάτευσης Γιάνη Βαρουφάκη. Όσο κι αν η ψιλοπαρανοϊκή διαπραγμάτευση του 2015 κουβαλάει ευθύνη, και ιδίως αν ο αυτοτραυματισμός του Μαΐου/Ιουνίου και της bank holiday/των capital controls βάρυνε τα πράγματα, η θρυμματοποίηση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων από το κοκκίνισμα των δανείων και την επανάπαυση προέκυψε βήμα-βήμα τα τελευταία χρόνια.
Υπάρχει όμως και το άλλο: έχουμε εδώ και καιρό διατυπώσει την άποψη, αν προτιμάτε τον φόβο, ότι (και) ετούτο το γύμνασμα ανακεφαλαιοποίησης στηρίχθηκε σε AQR συν stress tests πολύ-πολύ ρηχά. Θα δούμε συντόμως πόσο και οι τωρινές ρυθμίσεις για τα στεγαστικά, αργότερα εκείνες για τα επιχειρηματικά, θα επιτρέψουν στις συστημικές τράπεζες να προχωρήσουν τώρα με επάρκεια με βάση μόνον ετούτη την ανακεφαλαιοποίηση που "απαίτησε" κάπου 5 δις από ιδιωτικές πηγές κι άλλα τόσα από τον ΕSM μέσω του ΤΧΣ. (Μην ξεχνάτε και την συμμετοχή της EBRD, και στις 4 συστημικές "μας" τράπεζες - όπου το "μας" έγινε "τους" -, όπως έγινε μεν και στην Κύπρο, όμως εδώ με τρόπο ανάλογο εκείνου που έχασε στις χώρες του άλλοτε Ανατολικού Μπλοκ. Γιατί; Διότι, ως φαίνεται, θα κληθεί η EBRD να "διδάξει" και governance/διακυβέρνηση στις όποιες νέες διοικήσεις...).
Ως κατακλείδα: αν δεν ήταν ο Μάριο Ντράγκι, που λόγω Γιάννη Στουρνάρα έγκαιρα είδε ότι ένα bail-in καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ θα ήταν κυρίως αφαίμαξη εταιρικών λογαριασμών, μην αποκλείετε να το είχαμε δει και αυτό πέραν της εξάχνωσης μετόχων και ομολογιούχων. Θα ισχύσει το ίδιο και για το 2016;
Δημοσιεύτηκε στην Ναυτεμπορική στις 27/11/2015.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/η Κυβέρνηση Τσίπρα/η διαπραγματευτική προσέγγιση Βαρουφάκη έχει αναζητήσει ρίζες στον ιδιαίτερο συμβολιστή ποιητή Αντόνιο Ματσάδο.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ/η Κυβέρνηση Τσίπρα/η διαπραγματευτική προσέγγιση Βαρουφάκη έχει αναζητήσει ρίζες στον ιδιαίτερο συμβολιστή ποιητή Αντόνιο Ματσάδο. Όμως, έτσι, όπως επενδύθηκαν - με πολύ σώου, με πληθωρικές δηλώσεις, με πενιχρό πολιτικό περιεχόμενο πλην της διάθεσης κόντρας και τα κάποια στοιχεία αναδίπλωσης - οι ημέρες μετά το ξεκίνημα των Ευρωπαϊκών περιπλανήσεων Τσίπρα και (κυρίως!) Βαρουφάκη, αληθινά θυμίζουν το Se hace camino al andar/ Ο δρόμος χαράζεται περπατώντας.
Έτσι, με αναζήτηση ενός κάποιου περιεχομένου για την πληθωρική φόρμα, φθάσαμε στις Προγραμματικές Δηλώσεις, που κινδυνεύουν να είναι το πιο αστραπιαία μεταφραζόμενο κείμενο στην διεθνή σκηνή! Με το καημένο το "Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης" να επιχειρείται να αποκτήσει αποτύπωση που και τους "έξω" να μην συνταράξει περισσότερο, κι εμάς τους "μέσα" να κρατήσει σε ενθουσιασμό.
Ενώ όμως φαίνεται ότι τελικά θα καταλήξουμε και με Φόρο Επιδεικτικής Κατανάλωσης (αντί του πεζού Φόρου Πολυτελείας: ο Ανδρέας Παπανδρέου θα δάκρυζε, βλέποντας υλοποίηση Thorstein Verblen) και με Ταμείο Εθνικού Πλούτου (αντί για ΤΑΙΠΕΔ: σοφή η ιδέα να συνδυαστεί η εκποίηση/αξιοποίηση με την υπόσχεση για διάσωση του Ασφαλιστικού), συν μια καμπάνια κατά των ολιγαρχών και της ("μεγάλης") φοροδιαφυγής, τα διαβολεμένα τα νούμερα δεν εμφανίζονται στο προσκήνιο. Στο EuroWorkingGroup η εξήγηση ήταν... οι Προγραμματικές που δεν είχαν αναγνωσθεί! Στο δίδυμο Eurogroup της 11ης/16ης Φεβρουαρίου, το ζήτημα κινδυνεύει να είναι σαφώς πιο δυσάρεστο (η Κορυφή της 12ης είναι ούτως ή άλλως "πολιτική"). Στην σταθερή πίεση των "εταίρων" για νούμερα, για ποσοτικοποίηση των πολιτικών όχι απλώς συγκεκριμένη αλλά και πειστική, η Ελληνική στάση είναι Βαρουφακική: "Give us time and give us space". Που στην πραγματικότητα έχει την ακόλουθη απόδοση: "Δώστε μας χρόνο να σκεφθούμε τι θέλουμε/Δώστε μας περιθώρια μέχρις ότου εσείς (οι "εταίροι") σκεφθείτε τι θα μπορούσατε να δώσετε/πού και πώς θα μπορούσατε να χαλαρώσετε ένα κακοσχεδιασμένο και εκ του αποτελέσματος αποτυχημένο Πρόγραμμα, στο οποίο εμείς ζούμε και πνιγόμαστε (και το βλέπετε) εδώ και 5 χρόνια".
Στην πιεστική απαίτηση των "εταίρων" για νούμερα, για στοιχεία , η Ελληνική πλευρά αντιπαρατάσσει ενδιαφέρουσες διαβεβαιώσεις, όπως για δημοσιονομική ισορροπία, ή πάλι για (ήπιο) πρωτογενές πλεόνασμα. Το πρόβλημα πού είναι; Έρχεται η δική μας διαβεβαίωση, π.χ. του τύπου: "Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα διαρρυθμιστεί χρονικά, αλλά δεν έχει και δημοσιονομική επίπτωση, άσε που θα σημάνει πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές, άρα... μείωση των απαιτήσεων του Ασφαλιστικού από τον Προϋπολογισμό". Η άλλη πλευρά σπεύδει να παρατηρήσει: "Ωραία, όμως έχετε υπολογίσει πόσο η αύξηση κατωτάτων θα σημάνει σε αύξηση π.χ. του επιδόματος ανεργίας; Και πόσο στα επιδόματα μητρότητας; Πόσο και πώς θα "περάσει" στον υπολογισμό των συντάξεων; Α, ναι, και με τις υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, πώς την βλέπετε την εισπραξιμότητα;"
Αυτού του είδους την προσέγγιση, πάτε την τώρα και απλώστε την σ' όλο το φάσμα των Προγραμματικών όπως θα μεταφράζονται σε Πρόγραμμα - όχι πλέον "Θεσσαλονίκης", αλλά "ηπίως ψαλιδισμένο" ώστε να φαντάζει συμβατό με μια συζήτηση Eurogroup...
Ή δείτε πάλι, την προσέγγιση να ζητηθεί η συμβολική αντικατάσταση της Τρόικας - η οποία και μισήθηκε, αλλά και απέτυχε ως "ελεγκτής" - με κάτι "άλλο". Σαν στοιχείο αυτού του "άλλου" κάποια στιγμή συζητήθηκε (όχι δε μόνον στην Αθήνα) και ο ΟΟΣΑ. Τον οποίο, βέβαια, γνώρισε πρόσφατα η ελληνική κοινή γνώμη ως εμπνευστή του διαβόητου toolkit/της εργαλειοθήκης: έκανε περισσότερο κακό η συζήτηση γύρω από το ζήτημα αυτό, έτσι όπως έγινε, παρά ο,τιδήποτε άλλο στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων.
Ο ΟΟΣΑ, οργανισμός με εγγενώς διακρατική υφή, ενώ έχει και γνώση και λόγο - και δεν διστάζει να εκφραστεί με σαφήνεια και ένταση - δεν έχει συσχετισθεί με την γεύση επιβολής του ΔΝΤ και των Βρυξελλών. Εχει δε πρόσφατα "γνωρίσει" (με αφορμή το toolkit) την Ελληνική πραγματικότητα απο κοντά, έχει παίξει ρόλο υποβοήθησης των συνεννοήσεων ο Γενικός Διευθυντής του Ανχελ Γκουρία, που θάναι (στις 11 Φεβρουαρίου, κι αυτός!) στην Αθήνα.
Όμως , με εμάς να αναζητούμε τον όποιο δρόμο περπατώντας, χρειάζεται παρόμοιες τομές να τις προωθήσει η "άλλη πλευρά". Καθώς και να παρατείνει (με δική της πρωτοβουλία;) τον χρόνο που τελειώνει.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Το κείμενο του Α.Δ.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗ δημοσιεύτηκε στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 9.2.2015
