Παρασκευή, 29 Μάρτιος 2024

«Το Μέλλον της Ευρώπης» σε Ελληνική εκδοχή

Οι επίσημες τελετές για τον εορτασμό επετείων – όσην ιστορικότητα κι αν αυτές παρουσιάζουν – έχουν χρησιμότητα όταν προδιαγράφουν το. μέλλον. Η απόφαση να συντονισθεί η διοργάνωση από πλευράς ΥΠΕΞ (μαζί με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το Γραφείο του ΕυρωΚοινοβουλίου στην Ελλάδα) για τα 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ με την έναρξη της συζήτησης για «Το Μέλλον της Ευρώπης», δηλαδή της σειράς διαβουλεύσεων και δημόσιων συζητήσεων που θα καταλήξουν σε Διάσκεψη για το Ευρωπαϊκό αύριο και τις αλλαγές που χρειάζεται να δρομολογηθούν, έδειξε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η επιλογή του περιστυλίου του Ζαππείου όπου Καραμανλής και Ζισκάρ – στις 28 Μαΐου 1979 – πλαισίωσαν την υπογραφή της Πράξης Προσχώρησης (που ίσχυσε από 1/1/81, όθεν τα 40 χρόνια), συν το δείπνο που προσφέρθηκε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Προεδρικό (κατά το πρότυπο της δεξίωσης Κωνσταντίνου Καραμανλή στους κήπους του Προεδρικού, στους συντελεστές της ένταξης), θέλησε ακριβώς να συνδέσει το παρελθόν με την προοπτική μέλλοντος. Καθώς μάλιστα ως άμεση συνέχεια επιλέγεται να λειτουργήσει η σημερινή παρουσίαση του Πράσινου Πιστοποιητικού (θα προσέλθει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, σε αναγνώριση και της σημασίας του Ευρωπαϊκού Πιστοποιητικού Covid που εμείς βλέπουμε ως τουριστική διευκόλυνση, η ΕΕ ως υπεράσπιση της ελεύθερης κυκλοφορίας, και μάλιστα του ρόλου της αρχικής Ελληνικής πρότασης σ' αυτό), ενώ «αναγκαστικά» σε κάδρο μπαίνει σε λίγα εικοσιτετράωρα η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ελλάδα με ό,τι σημαίνει η «θετική ατζέντα» της ΕΕ έναντι της Τουρκίας για τα Ελληνοτουρκικά.
Η συζήτηση για «Το Μέλλον της Ευρώπης» με την οποία επιχειρείται να ξεπεραστεί το φάσμα της αποτυχίας του ΕυρωΣυντάγματος, να αξιοποιηθεί η δυναμική της αμοιβαιοποίησης χρέους/του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, να διαμορφωθεί το νέο μείγμα σταθεροποίησης και στήριξης της ανάπτυξης (επαναδιατύπωση του Συμφώνου Σταθερότητας), να αφομοιωθεί η θεμελιακή μεταβολή των εργασιακών και της επιχειρηματικότητας που φέρνει η ψηφιακή μετάβαση, να προσεγγισθούν μείζονα μέτωπα όπως η κλιματική αλλαγή ή η αυριανή θέση της Ευρώπης στον κόσμο, όλη αυτή η συζήτηση είναι ασφαλώς απλοϊκό να πιστεύεται ότι θα γίνει ουσιαστικά με το άνοιγμα διαδικτυακού διαλόγου, ή πάλι με μια Συνδιάσκεψη επιλεγμένων εκπροσώπων. Όμως, για την Ευρώπη ζούμε μια ακόμη «στιγμή ποδηλάτου» κατά την διατύπωση Ζακ Ντελόρ: αν δεν κινηθεί, αν δεν επιταχύνει πέφτει.
Μπροστά σε αυτού του είδους λοιπόν τα διακυβεύματα, η διοργάνωση του Ζαππείου, με την προσέλευση από τις Ευρωπαϊκές ηγεσίες , πέραν του Σαρλ Μισέλ, του Προέδρου του ΕυρωΚοινοβουλίου Ντάβιντ Σασόλι, όχι όμως και της πρωταγωνίστριας του sofagate Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έστειλε βιντεοσκοπημένο μήνυμα, κατά τα άλλα αντιπροσωπεύθηκε η Επιτροπή από Μαργαρίτη Σχοινά), κατέβαλε μια φιλότιμη προσπάθεια να ανταποκριθεί. Βοήθησε και η ωραία Πανσέληνος στην Αθηναϊκή βραδιά – δανεικό το σχόλιο!
Όμως, από τον Ελληνικό πολιτικό κόσμο δεν γίνεται να μην καταγραφούν κάποιες απουσίες: παρέστη από τους πρώην πρωθυπουργούς ο Αντώνης Σαμαράς (που πριν μια δεκαετία, στο ίδιο περιστύλιο παρουσίασε το Ζάππειο-1 και το Ζάππειο-2, ως κριτική των Μνημονίων), επίσης ο Λουκάς Παπαδήμος. Όχι όμως, τελικά, ο Κώστας Σημίτης, με ό,τι εμβληματικό για τις Ευρωπαϊκές επιλογές της Ελλάδας αντιπροσωπεύει. ούτε ο Κώστας Καραμανλής, ο οποίος δεν φέρει απλώς συνωνυμία με τον πρωταγωνιστή της αρχικής τελετής του Ζαππείου. ούτε, τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας. Η απουσία του τελευταίου ίσως κρίθηκε ενδεχομένως ότι θα άφηνε να «περάσει» πιο ανώδυνα η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να οξύνει την τοποθέτησή του – μίλησε κατά τα άλλα για την συναρπαστική διαδρομή Ελλάδας και ΕΕ, για πολύχρωμο ουράνιο τόξο της ενιαίας Ευρωπαϊκής κουλτούρας, για Ελλάδα του 2021 ως διαφορετική χώρα και για νέες Ευρωπαϊκές προοπτικές, με την αναφορά στην Ευρώπη ως κοινή αντίληψη για την ζωή, την οικονομία και την κοινωνία – πρώτα μεν με μιαν ενδιαφέρουσα αναφορά στον αντιΕυρωπαϊσμό, που στην Ελλάδα «έπαψε σχετικά γρήγορα να αποτελεί κεντρικό επιχείρημα στην Ελληνική πολιτική ζωή». Κυρίως όμως, με την επιλογή να κορυφώσει το επιχείρημά του, ακριβώς μετά την αναφορά σε «ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές συναινέσεις», με παραπομπή στο σε «σκοτεινό διάλειμμα» του 2015, οπότε «επεκράτησε ο διχαστικός λαϊκισμός». Για να κλείσει, αναφερόμενος στις «προοδευτικές δυνάμεις που αντιστάθηκαν και διέλυσαν τα εύκολα συνθήματα και συνέτριψαν την δημαγωγία, μαζί με το διπλό αντιευρωπαϊκό και αντιδημοκρατικό ψέμα». Που, ως κατακλείδα, ταύτισε «τόσο με το αριστερό προσωπείο, όσο και με το ακροδεξιό πρόσωπο του φασισμού και του μίσους».
Αν βρισκόμασταν σε υπέρθερμη προεκλογική περίοδο – πράγμα που δεν συμβαίνει, σωστά; – ο συνδυασμός αυτός Ευρωπαϊκής ελεγείας με ταύτιση αριστερού προσωπείου και ακροδεξιού προσώπου φασισμού και μίσους θα ήταν ευεξήγητος, πάντως στο Ελληνικό ακροατήριο (καθώς μάλιστα εστερείτο Σημίτη-Καραμανλή-Τσίπρα). Οι πανηγυρικά συμμετέχοντες Ευρωπαίοι, ούτως ή άλλως, πλαισιώνονται από συμβούλους και αναλυτές που μπορούν να εξηγήσουν τις διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικού λόγου και συναίνεσης στην Ελλάδα του 2021. Ωστόσο, μια απορία μένει να αιωρείται – ειδικά ενόψει της προοπτικής μέλλοντος. Όχι μόνον του «Μέλλοντος της Ευρώπης», αλλά και εκείνου της Ελλάδας.
Ένα ερώτημα: μήπως έτσι, έτσι ακριβώς, για την απόλαυση μιας κορώνας, δούμε ξανά σε μια μελλοντική στροφή των πραγμάτων τον πειρασμό «ο αντιΕυρωπαϊσμός να αποτελέσει επιχείρημα στην Ελληνική πολιτική ζωή»;

*Δημοσιεύτηκε στην economia.gr στις 28/5/2021.

Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση