Πέμπτη, 18 Απρίλιος 2024
Άργησε λιγάκι - ακριβέστερα: άργησε πολύ έως αρκετά - αλλά ο δομημένος αντίλογος σχετικά με τις ΜΚΟ, που με μπρίο κατασυκοφαντούνται στα Μέσα Ενημέρωσης με αφορμή την υπόθεση του "Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης" επί ΓΑΠ/Ρόντου, της "Εργον Πολιτών" επι Ν.Δ., της "λίστας Κουτρουμάνη" κοκ., ήρθε στο προσκήνιο. Πάλι να διορθώσουμε: ήδη από την αρχή, είδαμε την Greenpeace ή την Action Aid να σηκώνουν το γάντι και να εξηγούν το αυτονόητο: "δεν είναι όλοι το ίδιο!". Όμως, με την ανακοίνωση της Κίνησης Πολιτών για μια Ανοιχτή Κοινωνία, προς την οποία συμπαρατάχθηκε η Διεθνής Διαφάνεια - Ελλάς και άλλες οργανώσεις, έγινε μια πολύ πιο "κεντρική" παρέμβαση στο θέμα.
Ναι μεν καταγράφηκε η "αδικία για τον ρόλο και το έργο που επιτελούν οι ΜΚΟ" στο μέτρο που (α) υπάρχει 5ψήφιος αριθμός ΜΚΟ στην Ελλάδα που είναι αδιανόητο να δυσφημίζονται συλλήβδην, (β) πολλές απ' αυτές - και μικρές και μεγάλες - έχουν να δείξουν έργο, που μάλιστα έχει αναγνωρισθεί πολλαπλά, κυρίως όμως (γ) οι καταγγελίες του τελευταίου καιρού "αφορούν αποκλειστικά ΜΚΟ που έχουν λάβει ανεξέλεγκτη οικονομική ενίσχυση από το Κράτος".
Τι θα πει αυτό; Απλό: οι δημόσιες αρχές, προτού εκταμιεύουν κονδύλια απο την τσέπη των Ελλήνων φορολογούμενων ή πάλι από κοινοτικούς πόρους, θάπρεπε να βλέπουν αν οι ΜΚΟ τις οποίες χρηματοδοτούν τηρούν τις προδιαγραφές διαφάνειας και ελέγχου της "Διεθνούς Χάρτας Λογοδοσίας των ΜΚΟ" (ή, επειδή η εν λόγω Χάρτα συνεπάγεται βαρύ κόστος, άλλων παρεμφερών) Ήδη, πολλές ΜΚΟ εφαρμόζουν απο μόνες τους αυτού του είδους αυτοδέσμευση. Αμα λοιπόν το Κράτος θέλει να βάλει τάξη, ,έχει έτοιμο τον τρόπο! Αμα δεν βάλει ταξη, θα πει ότι δεν το θέλει, αυτό. Και ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματα του ως προς το "γιατί"...
¨Όμως, πέρα απ' αυτήν την ξεκάθαρη τοποθέτηση - απο μια πλευρά που, σημειωτέον, ακολουθεί την προσπάθεια οικοδόμησης μιας Κοινωνίας Πολιτών αντάξιας του όρου εδώ και πάνω απο 2 δεκαετίες... - είχαμε τον τελευταίο καιρό και μια ιδιαίτερα πυκνή δημόσια συζήτηση σχετικά με την όλη υπόθεση της κοινωνίας πολιτών. Υπερασπιστής της έννοιας και των λειτουργιών της προσήλθε - ιδίως απο στηλών του "ΒΗΜΑΤΟΣ" - ο Νίκος Μουζέλης, ο οποίος αναζητά στην έννοια αυτή τρόπους "εμπέδωσης της αυτονομίας του πολίτη σε μια σύγχρονη διαφοροποιημένη κοινωνία" βρίσκοντας εκεί προστασία "όχι μόνον από τον κρατικό, αλλά και από τον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό αυταρχισμό". Λειτουργώντας η κοινωνία των πολιτών ως χώρος μεταξύ Κράτους και πολιτών, μεταξύ κυβερνώντων - και κυβερνωμένων, έρχεται να ενισχύσει την ποιότητα της δημοκρατίας, να βοηθήσει στην διάχυση πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών δικαιωμάτων.
Αυτόν τον ρόλο, ρόλο συμπληρωματικό της δημόσιας δράσης αλλά και ελευθερωτικό της πρωτοβουλίας των πολιτών έρχονται να "σηκώσουν" οι ΜΚΟ στην πράξη. Το πρόβλημα - στο οποίο ο Νίκος Μουζέλης φιλικά συνηθίζει να απαντά ότι δεν πρέπει να μας κρύβει την βαθύτερη λειτουργία του φαινομένου - είναι ότι όταν βασική πηγή χρηματοδότησης των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών είναι το δημόσιο ταμείο, τότε όλες αυτές οι αναλύσεις οπισθοχωρούν. Μέχρι και χάνονται , σβήνουν. στην πρακτική της κομματικής, αν μη παρεοκρατικής επιβολής ή/και του αντίστοιχου βολέματος.
Από την άλλη πλευρά, έχουμε τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά - αυτός, στην "Εφημερίδα των Συντακτών" - να θεωρεί ότι "στις εμπορευματικές κοινωνίες, όπου όλα αγοράζονται και όλα πωλούνται, όπου υπάρχει "ζήτηση" θα εμφανισθεί και κάποια "προσφορά". Αυτό, κατά την αντίληψή του, εξηγεί την εμφάνιση παράδοξων, προσχηματικών (ή και ακόμη χειρότερων) υπηρεσιών απο πλευράς ΜΚΟ. Για τον Τσουκαλά, "αν κάποιες ανάγκες ήταν απαραίτητες, θα μπορούσαν να υπηρετούνται ευθέως απο δημόσιους μηχανισμούς [ενώ] ανατίθεται σε αυτόκλητους "ειδικούς" ιδιώτες. Έτσι, μετατοπίζεται καίρια η εσωτερικευμένη ιδεολογική διάκριση ανάμεσα σε δημόσια και ιδιωτική σφαίρα". Γι αυτόν, δηλαδή, μέσα από την άνθηση της κοινωνίας πολιτών "αίρεται το μονοπώλιο της κρατικής εξουσίας να κρίνει αυτόνομα και υπεύθυνα παρά του δέοντος γενέσθαι και να παρεμβαίνει ενεργά όπου χρειάζεται".
Έτσι, η συνεχής διεύρυνση των ορίων λειτουργίας των ΜΚΟ προκύπτει "το αναγκαίο στοιχείο της πολιτικοϊδεολογικής συγκυρίας της εποχής μας".
Και οι παρεκτροπές - όπως του τελευταίου καιρού - παύουν να είναι παρεκτροπές: είναι νομοτελειακή απόληξη.
Ετσι, παρουσιάζεται ο δομημένος αντίλογος για τις ΜΚΟ. Διαλέξτε!
Δημοσιεύτηκε στο Protagon.gr στις 11-3-2014
