Πέμπτη, 25 Απρίλιος 2024
Ο βόρβορος στον οποίο βυθίζεται - σταθερά - εκείνο που κατ' οικονομίαν αποκαλείται πλέον "πολιτικό σύστημα", και που το μόνο που μπορεί να ελπίσει κανείς είναι ότι οι εκλογές θα τον καθαρίσουν κάπως (αν ούτε αυτή η προσδοκία αποδειχθεί λάθος, τότε αληθινά έχουμε μπλέξει άσχημα!), έχει και μια δευτερογενή συνέπεια, που κι αυτή είναι επικίνδυνη: παγώνει κάθε πρωτοβουλία. Δεν είναι δυνατόν να περιμείνει κανείς πώς ο,τιδήποτε θετικό θα επιχειρηθεί υπό τέτοιες συνθήκες: και η λέξη ακόμη "επένδυση" φαντάζει κακόγουστο αστείο. Είναι μάλιστα αυτή μια επιπλέον αιτία που η ενδεχομένως βάσιμη, στο ξεκίνημά της, άποψη ότι το τελευταίο που θα χρειαζόταν η χώρα στην τωρινή φάση ασταθούς ισορροπίας ήταν εκλογές - και μάλιστα υπό συνθήκες παροξυσμού της σύγκρουσης - βρέθηκε τραγικά διαψευσμένη: η αθλιότητα των φημών για δωροδοκίες και εξαγορασμένη ψήφο, μαζί με τις καντρίλιες των πολιτικών ηγεσιών που πεισματικά μονοπωλούν το προσκήνιο, μόνο μέσα απο την κάλπη μπορεί πια να αποδιωχθεί. Απο την κάλπη όπου ο κάθε ένας πολίτης θα σηκώσει πλέον την δική του ευθύνη...
Την ίδια στιγμή, στην Ελληνική μας ερημιά τείνει ακόμη περισσότερο να εγκατασταθεί εκείνη η στάση που αποτυπώνει η γνώριμη φράση: "Αυτά δεν γίνονται!", φράση με την οποία αυτονομιμοποιούμε (δηλαδή οι μεν άρχοντές μας δικαιολογούν, εμείς δε ανεχόμαστε) την ακινησία. Αυτό το "δεν γίνεται" υπήρξε η πολεμική ιαχή των κρατούντων σ' όλη αυτήν την επώδυνη διαδρομή της μνημονιακής προσαρμογής, για την οποία ο κόσμος πλήρωσε και πληρώνει χωρίς την αίσθηση ότι κάπου "εισπράττει". Χρειάζεται να καταλάβουμε, να το υποψιαστούμε τουλάχιστον για τις περαιτέρω επαφές μας με τον έξω κόσμο - από οποιονδήποτε αναδείξει στο τιμόνι, στην ευθύνη των πραγμάτων η νέα χρονιά που πλέον απέχει μόλις δυο βδομάδες και... δυο ψηφοφορίες Προεδρικής εκλογής! -, ότι αυτή η πατέντα του "Αυτά δεν γίνονται!" δηλητηριάζει τις σχέσεις μας με τους άλλους. 'Ηδη απο την εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ και του "Ζητείται ένα θαύμα για την Ελλάδα" της Έκθεσης Πόρτερ, η στάση αυτή που αρνείται κάθε κίνηση και που βοηθάει τις εκάστοτε ηγεσίες μας να οχυρώνονται στις θέσεις τους ουδέποτε έπεισε - πόσο μάλλον τώρα, που βρισκόμαστε και ζούμε σ' έναν κόσμο μεγάλων ανατροπών.
Αρκεί να ανοίξουμε τα μάτια, π.χ., στην απόλυτη ανατροπή που προκύπτει στην ενεργειακή οικονομία, με την κατάρρευση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου (και την κατολίσθηση, ας πούμε, της Ρωσίας) αλλά και το άλλο, το ευθέως πολιτικό: Περισσότερες από πέντε δεκαετίες έχουν περάσει, αφότου η υπόθεση της Κούβας απετέλεσε το μεγάλο ταμπού για τις ΗΠΑ. Ο παγετώνας του εμπάργκο, των περιορισμών στις κινήσεις ανθρώπων και οικονομικών πόρων (υπόμνηση: εγκαθιδρύθηκε στα χρόνια της φωτισμένης Προεδρίας Τζών Φιτστζεραλντ Κέννεντυ ... ), της τουριστικής ακόμη-ακόμη επικοινωνίας ή και της διακίνησης των πούρων Αβάνας (μην δυσανασχετείς, φίλε αναγνώστη: απο την επαφή με τον παραλογισμό βγαίνει καμιά φορά ουσία) είχαν φτάσει να αποτελούν βασική διεθνή σταθερά - παραπάνω κι απο τον Ψυχρό Πόλεμο στην Ευρώπη, το είδαμε . Ακόμη κι αυτό, λοιπόν, το μέτωπο ξεπάγωσε μετά απο πολύμηνες απόρρητες διαπραγματεύσεις (δηλαδή, η τήρηση απορρήτου στα χρόνια των απόλυτων διαρροών είναι εφικτή!) και με λίγη συμπαράσταση απο τον Πάπα Φραγκίσκο. Τα πάντα μπορούν να γίνουν, άμα επιχειρηθούν.
Όταν προωθούνται πρωτοβουλίες με επιμονή, μπορούν να δώσουν αποτέλεσμα
Ακριβώς για να ξεφύγουμε από την αντίληψη του "Αυτά δεν γίνονται!" επιλέγουμε, στην αποκαρδιωτική αυτή στροφή των πολιτικών πραγμάτων, να ρίξουμε μια ματιά σε κάτι που - σ' εμάς - κινείται. Σε πράγματα που κατόρθωσαν να μένουν έξω απο την προσοχή ενώ σημαίνουν πολλά και μπορούν να σημάνουν περισσότερα.
Πρώτα-πρώτα, την στιγμή που όλοι φοβούνταν ότι η πολιτική ομίχλη θα επαναφέρει την δημοσιονομική ανισορροπία, με την συλλογή φόρων να πέφτει πίσω και το σκέλος των δαπανών να ξεφεύγει με προεκλογική λογική, υπάρχουν ενδείξεις ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Προς στιγμήν. Μπορεί οι φθινοπωρινοί μήνες να δημιούργησαν ανησυχία, με ανάσχεση της είσπραξης φόρων (βλέπετε, ήταν το σασπένς για το τι θα γίνει με την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων, με τις "100 δόσεις" κλπ.), όμως ο Νοέμβριος - Δεκέμβριος πήγαινε (μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου) καλά. Ιδίως στο μέτωπο του καταταλαιπωρημένου ΕΝΦΙΑ, οι εισροές προχώρησαν σωστά - μόλις κάπου 150 εκατομμύρια πίσω από τον συνολικό στόχο βρίσκονταν 3 βδομάδες πριν το κλείσιμο της χρονιάς. Πολλοί ήταν εκείνοι που δεν μπήκαν καν στις δόσεις, ενώ περιορισμένος είναι ο αριθμός όσων "έχασαν" δόση μετά την δεύτερη. Αντίστοιχα θετικά κινήθηκαν οι εισπράξεις απο ΦΠΑ και ΕΦΚ των καυσίμων. Στην άλλη πλευρά, των δαπανών, άμα η χειμερινή καταιγίδα των τροπολογιών βουλευτών στις τελευταίες συνεδριάσεις της Βουλής "κρατηθεί" και δεν φέρει εκτροχιασμό, τότε το 2014 υπόσχεται να μην ξεφύγει. Πολύτιμο εφόδιο για την συζήτηση με την Τρόικα, οψέποτε ξαναρχίσει...
Αν αυτή είναι μια μικρή λωρίδα απο την μεγάλη εικόνα, που διαψέυδει το στερεότυπο "η Κυβέρνηση άφησε την κατάσταση να της ξεφύγει" και δείχνει ότι ακόμη και υπό τις τωρινές συνθήκες μπορεί να υπάρξει διαχείριση, δείτε τώρα και μια εντελώς σημειακή προσέγγιση: Αθόρυβα, "έξω απο το ραντάρ" της δημοσιότητας υπογράφηκε στην Αθήνα Πρωτόκολλο συνεργασίας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (του τελευταίου τραπεζικού ιδρύματος ειδικού σκοπού που απέμεινε στην Ελλάδα) και της Ιταλικής Cassa Depositi e Prestiti. Στόχος, η συγχρηματοδότηση έργων διασυνοριακού χαρακτήρα στις υποδομές, στην ενέργεια, στο περιβάλλον ή στον τουρισμό. Το δικό μας ΤΠΔ έχει γίνει φανερό ότι επιχειρείται να αφυπνισθεί απο τον λήθαργο παθητικής χρηματοδότησης δανείων προς Τοπική Αυτοδιοίκηση και προς δημοσίους υπαλλήλους. Η CDP, όμως, με ενεργητικό κάπου στα 350 δις ευρώ (έναντι των 8 δις του ΤΠΔ) καλύπτει ευρύτερο φάσμα στον τομέα της υποδομής ή και των εξαγωγικών μικρομεσαίων, συν είναι μέτοχος στην ΕΝΙ, στην ENEL, την TERNA...
Για τον πρόεδρο του ΤΠΔ Αλέκο Κρητικό, η συνεργασία αυτή μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για μια αναπτυξιακή στροφή στην Ελλάδα όπου πολλά λέγονται, λιγότερα γίνονται. Τώρα, ας είχαμε παράλληλη χρηματοδότηση δημιουργίας μαρίνας στα δικά μας και τα δικά τους παράλια, ή ανακαίνισης θεάτρου στην Κέρκυρα και στην Βερόνα, πάντως ανάπτυξη ενεργειακών δικτύων Για τον ομόλογό του της CDP Franco Bassanini (υπουργό στις Κυβερνήσεις Πρόντι και Αμάτο) η δραστηριοποίηση αντίστοιχων αναπτυξιακών ιδρυμάτων ανά την Ευρώπη καλείται να συμπληρώσει τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και να συντελέσει στο να αποκτήσει υπόσταση το διαβόητο Σχέδιο Γιουνκέρ (των υποτιθέμενων 315 δις ευρώ σε μια 3ετία), με στροφή ιδιαίτερα στην Νότια Ευρώπη.
Το Επενδυτικό Ταμείο: τέσσερεις υπουργούς και τρία χρόνια αργότερα...
Δείτε, τώρα, πώς τα πράγματα γεφυρώνονται: η Cassa Depositi e Prestiti θα συμμετάσχει, όπως φαίνεται, μαζί με την γερμανική KfW στην δημιουργία του δεύτερου σκέλους του δικού μας IfG, του Επενδυτικού Ταμείου όπως το μάθαμε να λέγεται. Το οποίο σήμερα - αν όλα πάνε κατά το πρόγραμμα - θα υπογράψει τα πρώτα 100+100 εκατομμύρια σε δάνεια, μέσω της Τράπεζας Πειραιώς και της Eurobank, προς μεσαίες επιχειρήσεις αιχμής. Πέρασαν τέσσερεις ή πέντε υπουργοί Ανάπτυξης και τρία χρόνια , αφότου ξεκίνησε το σχέδιο Μιχ. Χρυσοχοϊδη/Φίλιπ Ρέσλερ για την εξασφάλιση ευνοϊκών όρων χρηματοδότησης στην αποξηραμένη Ελληνική παραγωγή. Και χρειάστηκε επιμονή και ευρηματικότητα άνευ τέλους για να ξεπεραστούν τα εντυπωσιακά εμπόδια. Πού έστηναν την διαδρομή, κατά καθοδική σειρά (!), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι Ελληνικές αρχές, η τεχνοδομή της KfW, οι λοιποί ενδιαφερόμενοι (η υπεσχημένη Γαλλική συμμετοχή , επί ημερών Μοσκοβισί ως υπουργού, ακόμη να φανεί), οι Γερμανικές επιφυλάξεις...
Κάποια στιγμή, θάπρεπε να ζητηθεί απο τον επικεφαλής της ομάδας εργασίας που έτρεξε αυτήν την υπόθεση - τον Άρι Συγγρό, του Invest in Greece/Enterprise Greece - να την κάνει παρουσίαση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να καταδειχτεί πόσο βαθιά έχει ριζώσει όχι απλώς σ' εμάς, στον διοικητικό μηχανισμό και στην πολιτική νομενκλατούρα, αλλά στους υποτιθέμενους προωθημένους φορείς της "Ευρώπης", η λογική του "Αυτά δεν γίνονται!". Όλη η νομική ευρηματικότητα, μέσω Ολλανδικών ιδρυμάτων και Λουξεμβουργιανής έδρας χρειάστηκαν προκειμένου να ξεπεραστούν οι φόβοι ότι η πιστοληπτική αξιολόγηση CCC της Ελλάδας θα έθετε σε κίνδυνο το ΑΑΑ της KfW. Συν, η επιμονή του Βόλφγκανγκ Σώϋμπλε/της Γερμανίας, να κινηθεί κάτι το συγκεκριμένο και εποικοδομητικό για την Ελλάδα.
Τουλάχιστον, τρία χρόνια αργότερα, "κάτι" ξεκινάει μέσω του Επενδυτικού Ταμείου. Χρήσιμο θα ήταν, πάντως να προσερχόταν, σ' αυτά, και Συριζέϊκη εκπροσώπηση.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Το άρθρο του Α.Δ.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗ δημοσιεύτηκε στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ στις 22.12.2014
