Οι εκλογές είναι συχνά ένα δίλημμα ανάμεσα στο κακό και στο χειρότερο. Οχι όμως και για τους πολίτες των δύο μεγαλύτερων δήμων της χώρας. Υπάρχουν κατά τη γνώμη μου τουλάχιστον τέσσερις λόγοι για τους οποίους Καμίνης και Μπουτάρης σαφώς υπερέχουν.
Α. Γιατί προέρχονται από την κοινωνία. Ηρθαν τον Νοέμβριο 2010 καβαλώντας ένα μεγάλο απροσδόκητο κύμα, κοινωνικό, φιλελεύθερο και προοδευτικό. Αποτέλεσαν την «εκδίκηση» του καλού, στο ζοφερότερο έτος. Κινητοποίησαν σκεπτόμενους πολίτες, συνένωσαν πρωτοβουλίες και κόμματα, από το φιλελεύθερο κέντρο, τη σοσιαλδημοκρατία, την οικολογία και τη δημοκρατική αριστερά. Υποστηρίχθηκαν από τη Δράση, το ΠΑΣΟΚ, τους Οικολόγους, τη ΔΗΜΑΡ, χωρίς κανένα κόμμα να δώσει τον τόνο ή να τους καπελώσει. Αντίθετα, ενεργός δεξαμενή τροφοδότησής τους παρέμειναν πρωτοβουλίες και ομάδες από την κοινωνία πολιτών.
Το αίτημα της βελτίωσης της καθημερινής ζωής των ανθρώπων είναι κεντρικό στην πολιτική, αλλά υπηρετείται καλύτερα τοπικά παρά κεντρικά. Η παρουσία των Καμίνη και Μπουτάρη έδωσε κύρος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενέπνευσε δημιουργικούς ανθρώπους μέσα από την κοινωνία να εμπλακούν και αυτοί στα κοινά. Και τότε, και σήμερα, σηματοδοτούν κάτι σημαντικό: Σε μια συγκυρία όπου ο κομματικός φατριασμός των ελασσόνων διαφορών οδηγεί σε προκάτ αντιπαραθέσεις και κομματικούς εμφυλίους, υπάρχουν δύο δήμαρχοι (όπως και πολλοί άλλοι στη χώρα) που καταφέρνουν να ενώσουν.
Β. Για όσα έχουν κάνει και για όσα προγραμματίζουν να κάνουν. Στη δεινότερη περίοδο κρίσης, οι δύο δήμαρχοι κλήθηκαν να διαχειριστούν εκρηκτικά προβλήματα ακραίας φτώχειας, πολλαπλασιασμού των αστέγων, διάλυσης του κοινωνικού ιστού. Χρειάστηκε να κάνουν πολύ περισσότερα, με πολύ λιγότερα. Κυνήγησαν ευρωπαϊκούς πόρους, αναζήτησαν ιδιωτικές χορηγίες, εργάστηκαν με σοβαρές ΜΚΟ, δημιούργησαν συμπράξεις. Ανέπτυξαν ευρείες κοινωνικές δράσεις, χωρίς γραφειοκρατία, χωρίς να κόβουν κορδέλες και να χτίζουν δημόσιες σχέσεις πάνω στην ανθρώπινη δυστυχία. Ο Καμίνης ίδρυσε τον Κόμβο Αλληλοβοήθειας, που έχει στηρίξει 14.000 ανθρώπους. Επεξέτεινε το δίκτυο κοινωνικής προστασίας στην Αθήνα, με το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης, με τη χαρτογράφηση αστέγων, με την αναβάθμιση δημοτικών ιατρείων, το Κοινωνικό Παντοπωλείο, την Κοινωνική Κατοικία, το Πρόγραμμα Αλληλεγγύη στην Οικογένεια, παρέχοντας αθόρυβη στήριξη σε χιλιάδες οικογένειες. Ο Μπουτάρης δημιούργησε νέες δομές κοινωνικής προστασίας, ενίσχυσε τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς μειώνοντας σημαντικά τα τροφεία. Στη Θεσσαλονίκη λειτουργούν ξενώνας κακοποιημένων γυναικών, στέγη για αστέγους, παρέχονται καθημερινά συσσίτια για απόρους και δεκατιανά γεύματα σε σχολεία.
Και οι δύο εξυγίαναν τα οικονομικά του δήμου τους, συρρίκνωσαν λειτουργικά κόστη, ισοσκέλισε το έλλειμμα ο Μπουτάρης, ελάττωσε το χρέος ο Καμίνης, χωρίς κανένα νέο δάνειο. Αντιστάθμισαν τη μείωση των κρατικών πόρων αυξάνοντας τους ευρωπαϊκούς. Βελτίωσαν αισθητά τις υποδομές καθαριότητας και τη διαχείριση των απορριμμάτων. Ακολούθησαν μια επιθετική πολιτική διαφάνειας και διάδοσης των ηλεκτρονικών δεδομένων, που μεταξύ άλλων διευκολύνει την αυτενέργεια πολιτών, τη λογοδοσία και την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων. Καθοριστική εδώ ήταν η συμβολή στη Θεσσαλονίκη ενός ικανού συνεργάτη, του Αντώνη Καμάρα. Οι δύο δήμαρχοι κάνουν δουλειά υποδομής και εξυγίανσης, φυτεύουν δέντρα και όχι λουλούδια στα παρτέρια (κι αν το έκαναν, κακώς έκαναν).
Πήραν πρωτοβουλίες διεθνοποίησης, ιδίως ο Μπουτάρης, αναδεικνύοντας το εβραϊκό στοιχείο και την πολυπολιτισμική ιστορική κληρονομιά της Θεσσαλονίκης. Οχι μόνο χρειάστηκε θάρρος η σύγκρουση με τον ιδεολογικό επαρχιωτισμό και τον παρωχημένο εθνικισμό της περιόδου Ψωμιάδη-Παπαγεωργόπουλου, αλλά το άνοιγμα αυτό έφερε διεθνή προβολή και ακτινοβολία στη Θεσσαλονίκη. Μια στοχευμένη πολιτική προσέλκυσης τουριστών τριπλασίασε και τετραπλασίασε τους επισκέπτες από τη Ρωσία, το Ισραήλ, την Τουρκία, τα Βαλκάνια.
Γ. Για τους εχθρούς που έκαναν και για τους αντιπάλους που έχουν. Καμίνης και Μπουτάρης δεν προσπαθούν να γίνουν αρεστοί βυθιζόμενοι στην κοινοτοπία, χαϊδεύοντας προκαταλήψεις ή τοκίζοντας στις ανασφάλειες. Αντιθέτως, τόλμησαν να γίνουν δυσάρεστοι, να στοχοποιηθούν από διαφόρους έξαλλους και φανατικούς. Εξυγίαναν τη διαφθορά που παρέλαβαν στους δήμους τους χωρίς να φοβηθούν τους ύπουλους μηχανισμούς της φαυλότητας. Ανοιξαν μέτωπο με τους τραμπούκους της Χρυσής Αυγής, με μισαλλόδοξους ιεράρχες, αλλά και με τους μπαχαλάκηδες του αριστερισμού. Και σήμερα έχουν απέναντί τους στη διεκδίκηση της δημαρχίας πολιτικούς αντιπάλους που προσδοκούν στην επιστράτευση των κομματικών λεγεώνων για να διασωθούν. Αν οι αντίπαλοι σε προσδιορίζουν, Καμίνης και Μπουτάρης ευτύχησαν ξανά.
Δ. Γιατί είναι κανονικοί άνθρωποι. Δεν είναι προϊόντα κομματικού σωλήνα, δεν είναι χάρτινα δημιουργήματα των ΜΜΕ, ούτε παράγωγα παρασιτικών μηχανισμών εξουσίας. Δεν είναι άδεια κοστούμια ή ατσαλάκωτοι κομψευόμενοι, δεν είναι ξύλινοι πολιτικάντηδες και φοιτητοσυνδικαλιστές, ούτε αργόσχολοι ατακαδόροι και καβγατζήδες τηλεπαραθύρων, ούτε βετεράνοι των δημοσίων σχέσεων και της προσκολλήσεως σε ισχυρούς. Δεν έχουν σκελετούς στην ντουλάπα τους, ούτε κυβερνητικό παρελθόν μηδαμινού απολογισμού. Διαθέτουν ατομική διαδρομή, επάγγελμα και κανονική ζωή, στα οποία μπορούν πάντοτε να επιστρέψουν. Για πόσους από τους πολιτικούς μας μπορεί να πει κανείς το ίδιο;
Δημοσιέυτηκε στην Καθημερινή στις 17/5