Δευτέρα, 20 Μάιος 2024
Στο βιβλίο του ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας, καταγράφει τη δράση της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974 έως το 2004, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η πολυπολιτισμική πρωτεύουσα δεν εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο-μετανάστες.
Στο βιβλίο του ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας, καταγράφει τη δράση της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974 έως το 2004, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η πολυπολιτισμική πρωτεύουσα δεν εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο-μετανάστες.
«Ηταν ένα φθινοπωρινό απόγευμα του 1982, όταν με κάλεσε εμπιστευτικά και εσπευσμένα στο σπίτι της η Ελένη Cubitt εκ μέρους του Σπύρου Μερκούρη, για να συζητήσουμε το αίτημα της επιστροφής των λεγόμενων Ελγίνειων Μαρμάρων στην Ελλάδα». Eτσι περιγράφει στην «Κ» την έναρξη της εν λόγω εθνικής διεκδίκησης ο 68χρονος καθηγητής Ψυχιατρικής στο King's College, δρ Νίκανδρος Μπούρας. «Η πρόταση που επικράτησε ήταν να συγκροτηθεί μια βρετανική επιτροπή προσωπικοτήτων, χωρίς ελληνική συμμετοχή, που θα αναλάμβανε την ενημέρωση της κοινής γνώμης. Αλησμόνητη έμεινε η φράση της Μελίνας στον τότε διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Sir David Wilson: "Αν θες το όνομά σου να μείνει στην ιστορία, πρέπει αυτό να συνδεθεί με την επιστροφή των Μαρμάρων, αλλιώς μετά τη συνταξιοδότησή σου, θα σε ξεχάσουν όλοι". Oπως, τελικά, συνέβη».
Πριν από λίγες μέρες ο διακεκριμένος ψυχίατρος παρουσίασε τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του «Ελληνες του Λονδίνου», όπου καταγράφει με ακρίβεια ιστοριοδίφη τα έργα και τις ημέρες της ακμάζουσας ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου από το 1974, εποχή κατά την οποία ως ειδικευμένος γιατρός μετανάστευσε, έως το 2004. «Στόχος μου δεν ήταν να γράψω ένα αυτοβιογραφικό κείμενο, αλλά να παραδώσω στους νεότερους ένα ιστορικό ντοκουμέντο». Η προσπάθειά του έρχεται να καλύψει ένα υπαρκτό κενό, καθώς δεν έχει ακόμα σημειωθεί συγγραφική δραστηριότητα από την πρώτη γενιά Ελλήνων μεταναστών στην Ευρώπη – πέρα από κάποιες δειλές απόπειρες αυτοβιογραφικού χαρακτήρα στη Γερμανία.
Η πρώτη έκδοση
Πριν από ένα χρόνο κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση των «Ελλήνων στο Λονδίνο», σε έντυπη αλλά και ηλεκτρονική μορφή (e-book), με αποτέλεσμα ο συγγραφέας να έχει άμεση ανταπόκριση από το αναγνωστικό κοινό. «Το e-book επιλέγουν πολλοί νέοι με εμπειρία από το Λονδίνο, που θέλουν να ανακαλύψουν το παρελθόν του». Αντίστοιχα μεγάλη ανταπόκριση εισπράττει και από «παραδοσιακούς» αναγνώστες, μεγαλύτερους μεν σε ηλικία, αλλά κατ' ουσίαν πρωταγωνιστές του βιβλίου. «Είναι εκείνοι που με οδήγησαν στη δεύτερη, επαυξημένη έκδοση, χάρη στις επιπλέον πληροφορίες που μου προσέφεραν».
Αλλωστε, ουκ ολίγοι Ελληνες έχουν «θητεύσει» στη βρετανική μητρόπολη. Κατά τη δικτατορία πολλοί διέφυγαν στη βρετανική πρωτεύουσα, εν συνεχεία πολλοί Κύπριοι την έκαναν δεύτερη πατρίδα τους μετά την εισβολή, αργότερα, τη δεκαετία του '80, χιλιάδες νέοι άδραξαν την ευκαιρία για σπουδές σε βρετανικά πανεπιστήμια, ενώ σήμερα το πολυπολιτισμικό Λονδίνο εξακολουθεί να προσελκύει κατά χιλιάδες Ελληνες νεο- μετανάστες. Στο βιβλίο του δρος Μπούρα «παρελαύνουν» γνωστές προσωπικότητες, ενώ παρακολουθούμε την εξέλιξη «από την πόλη με τον αυστηρό βρετανικό χαρακτήρα στο πολυπολιτισμικό μωσαϊκό του 2000», όπως και την «επανάσταση» στον χώρο της ψυχιατρικής μέσω της αποασυλοποίησης.
«Σε αυτή την ατμόσφαιρα η κοινότητά μας δρούσε με μεγάλη σύμπνοια, μέσα από πλήθος επιστημονικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων προσδοκούσαμε και να διατηρούμε ζωντανό το ενδιαφέρον των ομογενών για την πατρίδα τους αλλά και να προβάλλουμε την Ελλάδα θετικά στη Μ. Βρετανία», σημειώνει ο δρ Μπούρας. Δεν έλειψαν, βέβαια, οι συγκυρίες, κατά τις οποίες αναγκάστηκαν οι Ελληνες του Λονδίνου να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. «Ξαφνικά, την Κυριακή το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου 1989, η μεγάλης κυκλοφορίας εβδομαδιαία εφημερίδα Observer δημοσίευσε ένα μεγάλο άρθρο στο πρωτοσέλιδο συνοδευόμενο από φωτογραφίες για τις άθλιες συνθήκες στο ψυχιατρείο της Λέρου. Κανείς απ' όσους παρακολουθούσαμε το θέμα δεν είχε ενημερωθεί για την επικείμενη δημοσίευση. Επειτα από λίγες μέρες, κλήθηκα στο μεγάλης ακροαματικότητας κύριο δελτίο ειδήσεων του Channel Four, στις 7 το βράδυ, για να εξηγήσω στο βρετανικό κοινό τα καθέκαστα», διηγείται ο καθηγητής.
Οι ομογενείς
Το νήμα μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου γινόταν όλο και πιο δυνατό. Λάμψη από τους ομογενείς, που στο μεταξύ καταλάμβαναν θέσεις-κλειδιά, προσπαθούσαν να «κλέψουν» οι Ελληνες πολιτικοί. «Υπουργοί και βουλευτές ζητούσαν επιτακτικά να συναντηθούν μαζί μας χωρίς συγκεκριμένο αίτημα. Μας έδιναν την εντύπωση ότι κυρίως τους ενδιέφερε να καταγραφεί η παρουσία τους σε κάποια δεξίωση». Το φθινόπωρο του 1983 στο Λονδίνο μετέβη και ο Γεώργιος Γεννηματάς για να αποκτήσει προσωπική αντίληψη για το βρετανικό ΕΣΥ. «Ο Ελληνας υπουργός μονολογούσε όλο το βράδυ περιγράφοντας το βρετανικό ΕΣΥ, χωρίς καν να ενδιαφερθεί να ακούσει τη δική μου γνώμη», σχολιάζει ο δρ Μπούρας. «Ηταν πεπεισμένος ότι το υπό δημιουργία ελληνικό ΕΣΥ θα υπερτερούσε του βρετανικού».
Η γεωγραφική απόσταση αλλά και η επιστημοσύνη των μελών της διασποράς είχε ως τελικό αποτέλεσμα να ξεκινούν στο Λονδίνο ζυμώσεις για όλα τα ακανθώδη ζητήματα που στην Ελλάδα ακόμα δεν «αγγίζαμε». «Το πρώτο συνέδριο για τον εμφύλιο («Ελλάδα: Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος» 1978 στο LSE), για την ανάπτυξη («Ανάπτυξη ή Υπανάπτυξη: η περίπτωση της Ελλάδας» 1979, LSE) ή τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις («Ελλάδα: προοπτικές εκσυγχρονισμού» 1994, LSE) έλαβαν χώρα στο Λονδίνο και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία» υπογραμμίζει ο δρ Μπούρας. «Εδώ λέγονταν αλήθειες που κανείς δεν τολμούσε να ξεστομίσει στην Ελλάδα». Για του λόγου το αληθές, στο τελευταίο συνέδριο εν έτει 1994 οι ομιλητές διαπίστωναν ότι «ο κόμπος είχε φθάσει στο χτένι» και ότι η Ελλάδα είχε βυθιστεί σε «κατάσταση ανομίας, διαφθοράς και αδιαφάνειας».
Στο βιβλίο παρουσιάζονται πλήθος χαμένων ευκαιριών για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, τη στελέχωση των πανεπιστημίων με ακαδημαϊκούς από το εξωτερικό, τον εξευρωπαϊσμό των θεσμών κ.ά., που «ενορχηστρώνονταν» επί βρετανικού εδάφους αλλά δεν έπαιρναν τελικά σάρκα και οστά στη «μαμά πατρίδα». Ωστόσο, ο αναγνώστης δεν μένει (μονάχα) με μια γεύση πικρίας, καθώς ο συγγραφέας δεν εμφορείται από ηττοπάθεια, αντίθετα εξακολουθεί να πιστεύει στο ελληνικό «κεφάλαιο». «Οι δυο σημαντικότερες προσπάθειες για την αξιοποίηση των ομογενών, το Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού και το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού, υπήρξαν αντικειμενικά πολυέξοδες αποτυχίες. Υπερτερούμε, όμως, της Πορτογαλίας σε αριθμό επιστημόνων ανά κάτοικο, πλησιάζοντας την Ισπανία και την Ιρλανδία. Με την τεχνογνωσία που διαθέτουμε η μετάβασή μας σε μια κοινωνία της γνώσης είναι εφικτή...».
Δημοσιέυτηκε στην Καθημερινή στις 29/6/2014
Το μετεκλογικό σκηνικό
1. Η μετεκλογική κατάσταση εξελίσσεται ανησυχητικά. Η κυβέρνηση εμφανίζεται χωρίς σταθερή κατεύθυνση, κατακερματισμένη, έτοιμη να επιστρέψει, όσο η διεθνής επιτήρηση της το επιτρέπει, σε παλαιές και αποτυχημένες πρακτικές και συνταγές.
Ο ανασχηματισμός αποτέλεσε απόδειξη αυτής της σύγχυσης.
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν δικαιολογούν αυτές τις σπασμωδικές αντιδράσεις ούτε από τη μεριά τηςκυβέρνηση ούτε από τα δύο κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) που τη στηρίζουν.
Η επιστροφή στις πολιτικάντικες πρακτικές και μάλιστα στην τελευταία φάση, λίγο πριν ολοκληρωθεί η εποχή των Μνημονίων, θα είναι ένα τεράστιο ολίσθημα. Θα ακυρώσει τις θυσίες που υποστήκαμε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο την αντιμετώπιση των δραματικών προβλημάτων που βιώνουν πλατιά λαϊκά στρώματα. Θα αποπροσανατολίσει τον λαό σε βάθος χρόνου, στο μέτρο που θα επιβραβεύσει την εθνολαϊκιστική τακτική των αντιπολιτεύσεων. Θα ετοιμάσει το έδαφος για να επικρατήσει η χειρότερη εκδοχή του ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτω ση που αυτός κερδίσει στις επόμενες εκλογές.
2. Η ευκολία με την οποία σημειώνεται η υποτροπή δεν είναι μόνο συγκυριακή, ούτε οφείλεται μόνο στην ανησυχία των κυβερνητικών κομμάτων για το εκλογικό αποτέλεσμα.
Αποτελεί απόδειξη τού ότι η Ελλάδα και το πολιτικό σύστημα δυσκολεύονται να περάσουν από τη μνημονιακή φάση στην νέα εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης. Η πολιτική ζωή και η εθνική ατζέντα εξαντλούνται σταεναπομένοντα μνημονιακά μέτρα, ενώ χάρη στις επιτυχίες που σημειώθηκαν,έχουν δημιουργηθεί οι όροι να τεθούν πλέον με έμφαση οι προτεραιότητες της ανασυγκρότησης, της υγιούς ανάπτυξης, της απασχόλησης, της κοινωνικήςσυνοχής και των διαρθρωτικών αλλαγών.
Διαφορετικά, η Ελλάδα θα φυτοζωεί επί μακρόν, παλεύοντας μεταξύ ύφεσης και επισφαλούς ανάκαμψης, φτωχότερη αλλά με τις ίδιες παθογένειες του παρελθόντος. Η σημερινή ευνοϊκή συγκυρία των «διεθνών αγορών» δεν θα κρατήσει επ' αόριστον. Αυτό το μάθαμε στο πετσί μας. Θα πρέπει να έχουμε γίνει πιο σοφοί.
Ο «τρίτος πόλος» μετά τις εκλογές
3. Ο λεγόμενος τρίτος πόλος που βρίσκεται μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, όπως και η Κεντροαριστερά, συγκέντρωσαν αθροιστικά ένα αξιόλογο ποσοστό δείχνοντας ότι αυτός ο πολιτικοκοινωνικός χώρος διατηρεί το βάρος του και τη διακριτότητά του σε σχέση με τον «μικρό δικομματισμό». Κατά τούτο, οι συζητήσεις και οι διεργασίες για την «Κεντροαριστερά» έχουν κοινωνική βάση και δεν αφορούν μόνο μηχανισμούς και πρόσωπα. Ταυτόχρονα επιβεβαίωσε ότι ζει μια κρίση αντιπροσώπευσης και κατακερματισμού. Φαίνεται έτσι ότι αν δεν ανασυγκροτηθεί, κινδυνεύει να υ ποστεί νέα συρρίκνωση στις εθνικές εκλογές.
4. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος που εμφανίζεται για την «Κεντροαριστερά»μετεκλογικά, είναι ο ετεροκαθορισμός της, και πιο συγκεκριμένα η υποβάθμισή της σε μικρό εξάρτημα για τον σχηματισμό κυβέρνησης είτε από τη ΝΔ είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Πριν από τις ευρωεκλογές εκφραζόταν ο φόβος ταύτισης με τη «Δεξιά», μετά τις εκλογές προβάλλεται εμφατικά η εθελούσια υποταγή στον ΣΥΡΙΖΑ.
Πρώτιστη ανάγκη σήμερα είναι να εμπεδωθεί η αντίληψη ότι η Κεντροαριστερά έχει νόημα αν μπορεί να αυτοκαθοριστεί, προγραμματικά, ιδεολογικά, πολιτικά και γεωπολιτικά.
Η βάση του αυτοκαθορισμού είναι η πολιτική για την εθνική ανασυγκρότησηκαι η αντίσταση στην επιστροφή στις παλαιές ισορροπίες και στις καταδικασμένες πρακτικές του κρατικιστικού – πελατειακού μοντέλου.
Οι συνεργασίες θα προκύψουν ως επέκταση του αυτοκαθορισμού. Διαφορετικά γίνονται ψευδώνυμο της «τσόντας» για τη νομή της εξουσίας.
Η «πρωτοβουλία 58»
5. Η «Πρωτοβουλία 58» θα συνεχίσει να δίνει το «παρών» της σε αυτή την κατεύθυνση. Ως δίκτυο και φόρουμ συνεννόησης προτάσσει την ενότητα και τον αυτοκαθορισμό του χώρου. Διατηρεί επαφή και αναπτύσσει τον διάλογο με όλες τις πολιτικές δυνάμεις του χώρου. Ενεργοποιεί το δίκτυο των τοπικών Ομάδων που έχουν σχηματιστεί στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 58». Συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας κοινής μεταρρυθμιστικής ατζέντας των δυνάμεων του ευρύτερου χώρου στην πορεία προς τις εκλογές και ενόψει της νέας φάσης της Εθνικής Ανασυγκρότησης.
Ενημερώστε όσους ενδιαφέρονται να συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία ότι μπορούν να εγγραφούν στο http://kentro.aristera.gr/start/form/
ΑΣΚΩ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ ertopen 06-06-14 - ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ/ ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΙΜΑΣ by Paremvassi on Mixcloud
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ
ΤΟΥΣ ROLLING STONES
Μόνο ἡ νύχτα μέ ἀναγνωρίζει πιά
Τή μαύρη φόδρα της χαρίζει
σέ δέρμα μου πανωφόρι
γιά κόκαλα, δυσοσμία καί φουσκωμένες φλέβες
Ἔτσι πατῶ τή γῆ καί τήν πικραίνω
Δέν κρατῶ πιά στά χέρια μου τόν κόσμο
πού κατασκεύασα γιά σένα
Ἐξόριστος στή μέση τῆς κεντρικῆς λεωφόρου
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ
ΤΟΝ LEONARD COHEN
Δέν θέλω νά εἶμαι δεξιός
ἤ ἀριστερός
Θέλω μόνο νά μείνω σπίτι ἀπόψε
"Because you've touched
her perfect body
with your mind"
Ὑπάρχει μιά ρωγμή σέ κάθε τί
Ἔτσι μπαίνει τό φῶς
Ἄργησες νά καταλάβεις
Στή ρωγμή τῆς ἀγάπης φωτιά φουντώνει
Κι ὅσοι φοβηθοῦν στάχτη θά γίνουν
Κι ὅσοι ζεσταθοῦν τό φῶς γίνονται
ΑΣΚΩ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΥ ertopen 30-05-14 - ΝΙΚΟΛΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ by Paremvassi on Mixcloud
