Eίναι κατά πάσαν πιθανότητα το καλύτερο υλικό για να εισαγάγει στην συζήτηση του Ελληνικού ζητήματος στο Eurogroup της Σόφιας (όπως αυτή προκύπτει μετά τα τελευταία βήματα: EuroWorking Group, Washington Group – τα γνωστά), ένα ανέκδοτο που λένε οι Αμερικανοί σε ακαδημαϊκούς κύκλους αναφερόμενοι στο τι αποτελεί «πρόβλεψη». Το συλλέξαμε στο περιθώριο του διήμερου Συνεδρίου του ΣΕΒ για το μέλλον των επενδύσεων, οπότε θα επιχειρήσουμε να συνδέσουμε τους δυο κόσμους.
Πρώτα το ανέκδοτο: ήταν, λέει, κάποτε ένας φημισμένος μετεωρολόγος, μέχρι και στην τηλεόραση έβγαινε και ανέλυε τις προβλέψεις του. Τον πλησίασαν ένα φθινόπωρο κάτι Ινδιάνοι (που ακριβώς τον είχαν δει και τον είχαν θαυμάσει) και τον ρώτησαν τι καιρό θα κάνει τον χειμώνα που ερχόταν. «Κρύο, πολύ κρύο» τους απάντησε. Τον άκουσαν με περίσκεψη μερικοί απ' αυτούς και, σιγά-σιγά, άρχισαν να μαζεύουν ξύλα για τον χειμώνα. Όπως προχωρούσαν οι βδομάδες, πήγαν κάποιοι πάλι και τον ξαναρώτησαν: «Πολύ βαρύς χειμώνας, βλέπω νάρχεται», απάντησε εκείνος. Ακόμη περισσότεροι Ινδιάνοι ξεκίνησαν να μαζεύουν ξύλα, οι αυλές έξω από τα σπίτια του καταυλισμού ή τα τίπις τους άλλαξαν όψη. Καθώς έμπαινε πια ο χειμώνας, ξαναπήγαν και τον ξαναρώτησαν: «Πολύ-πολύ κρύο, πρωτοφανής βαρυχειμωνιά θα ΄λεγα», απήντησε εκείνος. Οι Ινδιάνοι τον άκουσαν εντυπωσιασμένοι τον ρώτησαν λοιπόν τον μετεωρολόγο: «Μα πώς προκύπτει τόσο βαριά πρόγνωση;» Αφοπλιστικός εκείνος, τους αποκρίθηκε: «Δεν βλέπετε που όλες οι αυλές είναι γεμάτες ξύλα για τον χειμώνα; Βαρύ κρύο αναμένεται, ξεκάθαρο!».
Κάπως έτσι έρχεται να διαμορφωθεί το σκηνικό για την συζήτηση της μετάβασης από την τέταρτη/τελευταία αξιολόγηση του Μνημονίου-3 στην Σόφια (σύμφωνα με τον «αξιωματούχο της Ευρωζώνης» ενόψει Σόφιας «αποτελεί πρόκληση, αλλά είναι εφικτή» η ολοκλήρωση εντός Μαΐου) και τα επόμενα – τελευταία κι αυτά – βήματα προς συμφωνία για διευθέτηση του Ελληνικού χρέους. Ο τρόπος με τον οποίο ο μετεωρολόγος – ο σοφός και προβεβλημένος εμπειρογνώμων του ανεκδότου –, δηλαδή το ΔΝΤ και όποιος άλλος επενδύει με επιστημοσύνη προβλέψεων για το πρωτογενές πλεόνασμα και για τους ρυθμούς ανάπτυξης σε βάθος χρόνου την πολιτικότατη συζήτηση, αληθινά φέρνει πικρό χαμόγελο. Καθώς μάλιστα στην συζήτηση θα μπει – με βάση το «ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο» που θα παρουσιάσει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος – η αληθινά μακροπρόθεσμη προοπτική της χώρας, αλλά και η «ουσιώδης ελάφρυνση» χρέους/substantial debt relief, που το ΔΝΤ χρειάζεται προκειμένου να θέσει την δική του σφραγίδα βιωσιμότητας, οι δε διαβόητες αγορές προκειμένου να ... διαβάσουν την εν λόγω σφραγίδα, η λογική των προβλέψεων/αυτεπιβεβαιούμενων ή αυτοϋπονομευόμενων προφητειών πραγματικά φέρνουν σε κάτι από ανέκδοτο.
Την προσπάθεια να προσγειώσει την συζήτηση σε κάτι πιο χειροπιαστό, μέσα από το loop της ανάπτυξης, επιχείρησε να θέσει στο κέντρο της δημόσιας συζήτησης η διημερίδα του ΣΕΒ για το επενδυτικό μέλλον της Ελληνικής οικονομίας – «Σχεδιάζουμε το μέλλον με επενδύσεις: Κερδίζουμε στον διεθνή ανταγωνισμό με πρακτικές λύσεις».
Στην αρκετά δουλεμένη αυτή προσπάθεια, στηριγμένη και σε toolkit προτάσεων/best practices της Deloitte, και σε προσέγγιση της Boston Consulting στις start-ups, προσπάθεια που κάνει την θεμελιώδη επισήμανση ότι μόνο με ένα επενδυτικό σοκ θα αποκτήσει η συζήτηση για επανεκκίνηση της οικονομίας νόημα, το ενδιαφέρον αιχμαλώτισε – αναμενόμενο! – μια διασταυρωμένη αντιπαράθεση θέσεων Γ. Δραγασάκη/Κυρ. Μητσοτάκη. Ο πρώτος μετά από μιαν αρκετά εποικοδομητική ανάλυση για «αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος» και για αύξηση του ρόλου της μεταποίησης στην οικονομία, με την ατάκα «τα κέρδη που βγαίνουν στην Ελλάδα πρέπει να μένουν στην Ελλάδα [...] σε περιόδους ανόδου τα κέρδη φεύγουν στο εξωτερικό και σε περιόδους κρίσεων δεν επιστρέφουν», θύμισε Γεράσιμο Αρσένη με την ιστορική επίκριση προς τον ΣΕΒ για την επενδυτική αποχή της εποχής με το: «κακαρίζετε, αλλά αυγά δεν κάνετε».
Ο δεύτερος δήλωσε έτοιμος να γίνει ο ίδιος «ιεραπόστολος για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων». Κατά τα αναμενόμενα, άσκησε δριμεία κριτική στην στάση της Κυβέρνησης απέναντι στις επενδύσεις, την οποία χαρακτήρισε «διστακτική – μαγκωμένη – προσχηματική», ενώ ο ίδιος υιοθέτησε τον στόχο 100 δις (πρόσθετων) επενδύσεων σε ορίζοντα 7ετιας.
Καλή η διασταύρωση ξιφών/αντιπαράθεση θέσεων. Όμως, από την διοργάνωση του ΣΕΒ θα τείναμε να κρατήσουμε – για μιαν ακόμη φορά! – την ανάλυση του Νίκου Χριστοδουλάκη για το επενδυτικό κενό που δημιουργήθηκε στην οικονομία. Και στην έκκληση να μεθοδευθεί με κάποιον τρόπο η επανασυζήτηση/επαναδιαπραγμάτευση των υπερυψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Έτσι ώστε να σταθούν σε ένα 2% με το πρόσθετο 1,5% δημοσιονομικού χώρου να πηγαίνει για χρηματοδότηση μιας ουσιαστικής επενδυτικής επανεκκίνησης. Τέτοια όμως...
*Δημοσιεύτηκε στην "Ναυτεμπορική" στις 26/4/2018.